به گزارش خبرنگار ایمنا، دندان آبسه شده یک مجموعه از چرک است که در نتیجه عفونت باکتریایی می‌تواند در قسمت‌های مختلف دندان ایجاد شود و بعضی اوقات آبسه دندان نامیده می‌شود. آبسه دندان یک عارضه دردناک است که نیازمند مراقبت و رسیدگی است تا در همان مراحل اولیه دندان درد را کم کرده و از ورود عفونت به خون جلوگیری شود.
دندان آبسه شده باعث درد متوسط تا شدید می‌شود که بعضی اوقات می‌تواند تا گوش یا گردن شما نیز گسترش پیدا کند، بدون درمان، دندان آبسه شده و درمان عفونت لثه‌ای که ایجاد شده، ممکن است به یک وضعیت جدی و تهدیدکننده زندگی تبدیل شود.
انواع آبسه دندان
انواع مختلف آبسه‌های دندان بستگی به مکان آن دارند.
سه نوع متداول عبارتند از:
آبسه پری آپیکال: این آبسه در نوک ریشه دندان رخ می‌دهد.
آبسه پریو دنتال: این آبسه روی لثه در کنار ریشه‌ی دندان رخ می‌دهد، همچنین ممکن است به بافت و استخوان اطراف آن گسترش یابد.
آبسه لثه: این آبسه روی لثه رخ می‌دهد.
علائم آبسه دندان
گسترش عفونت دندان در سایر نقاط بدن به ندرت رخ می‌دهد، اما اگر این اتفاق بیفتد، عواقب آن می‌تواند شدید باشد. علائم زیر می‌توانند نشان دهنده‌ی عفونت دندان در قسمت دیگری از بدن باشند. شخصی که به عفونت دندان مبتلا شده و هریک از این علائم را دارد باید فوری به پزشک مراجعه کند:
- درد زبان و دهان
- ورم صورت، گردن و گونه‌ها
- احساس خارش یا سوزش روی پوست
- حالت تهوع
- استفراغ
- سردرد شدید و تب
- دو بینی یا از دست دادن بینایی
- افتادگی پلک‌ها
- مشکل تنفسی و گیجی
علت‌های آبسه دندان
ورود باکتری‌ها به دندان یا لثه شما منجر به آبسه‌ی دندان می‌شود، با این حال، نحوه این اتفاق بستگی به نوع آبسه دارد: در آبسه پری آپیکال باکتری‌ها معمولاً از طریق یک حفره درون دندان‌های شما وارد می‌شوند. پالپ به قسمت نرم و داخلی دندان شما اشاره دارد و از اعصاب، بافت همبند و رگ‌های خونی تشکیل شده است.
در آبسه پریو دنتال بیماری لثه معمولاً باعث این نوع آبسه می‌شود، اما همچنین می‌تواند نتیجه‌ی آسیب دیدگی باشد و در آبسه لثه: یک جسم خارجی مثل پوسته ذرت بو داده یا برس مسواک در لثه‌ی شما گیر کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
فرد باید با بروز اولین علامت عفونت دندان، به کلینیک دندانپزشک مراجعه کند، درمان زودرس به جلوگیری از شیوع عفونت در سایر بافت‌ها کمک می‌کند. عفونت دندانِ گسترش یافته یک اورژانس پزشکی است. چنین عفونت‌هایی می‌توانند به سرعت گسترده و شدید شوند، عفونت‌های سیستمیک می‌توانند زندگی را تهدید کنند.
فرد باید برای در اسرع وقت با یک دندانپزشک تماس بگیرد تا به او مراجعه کند، اگر دندانپزشکی در دسترس نباشد، فرد باید به اورژانس نزدیکترین بیمارستان خود مراجعه کند. یک دندانپزشک یا پزشک برای هدف قرار دادن عفونت و جلوگیری از شیوع بیشتر عفونت، روش‌های درمانی را ارائه می‌دهد.
نحوه تشخیص آبسه دندان
درد و تورم از جمله شایع‌ترین علائم آبسه دندان به شمار می‌روند، اما گاهی هم هیچ علامت واضحی بروز نمی‌کند و دلیل آن می‌تواند این باشد که کیسه حاوی چرک نشت پیدا کرده است. آبسه‌ای که علامت خاصی نداشته باشد، از طریق عکس‌برداری با اشعه ایکس قابل تشخیص خواهد بود. علاوه‌بر تجویز عکس رادیولوژی، پزشک معالج ممکن است چند ضربه‌ی آهسته به دندان بزند تا ببیند که چیز متفاوتی حس می‌کنید یا نه. درصورتی‌که دندانپزشک قادر به تشخیص آبسه نباشد، بیمار را به اِندودِنتیست ارجاع خواهد داد که متخصص آبسه دندان است، اِندودِنتیست قطعاً می‌تواند آبسه دندان را تشخیص داده و درمان کند.
درمان آبسه دندان
هدف اصلی درمان آبسه دندان رفع عفونت است، از این‌رو، اِندودِنتیست یکی از روش‌های زیر را پیش خواهد گرفت:
آنتی‌بیوتیک: اگر عفونت از محل آبسه به فک یا نقاط دیگری از بدن سرایت کرده باشد، معمولاً آنتی بیوتیک تجویز می‌شود، آنتی‌بیوتیک عفونت را از بین می‌برد، اما درمان کامل آبسه نیست.
کشیدن دندان: اگر اِندودِنتیست نتواند هیچ راهی برای حفظ دندان پیدا کند، دندان آسیب‌دیده باید کشیده شود.
عصب‌کشی: عصب‌کشی از جمله مؤثرترین روش‌هایی است که آبسه را درمان و دندان را حفظ می‌کند، طی فرایند عصب‌کشی، اِندودِنتیست دندان را سوراخ و مغز دندان و نیز مجاری ریشه را که از پایین به لثه راه دارند، تخلیه و سپس پر یا روکش خواهد کرد. در این‌صورت، دندان ترمیم‌شده نه‌تنها از لحاظ ظاهری بلکه از لحاظ کارکرد نیز مثل سایر دندان‌ها خواهد شد.
جراحی: تخلیه‌ی آبسه پریودِنتال ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد. یادتان باشد که اگر آبسه بترکد، دردتان کم خواهد شد، اما هنوز باید جهت درمان به دندانپزشک یا اِندودِنتیست مراجعه کنید.
راه‌های پیشگیری از آبسه دندان چیست؟
از آنجایی که آبسه به دلیل وجود فضای باکتریایی در دهان ایجاد می‌شود. در یکی از معمولاً ترین روش‌های پیشگیری از آبسه‌های دندانی، رعایت بهداشت دهان و دندان است. از آنجایی که معمولاً آبسه‌های پریودنتال به دلیل ماندن غذا در میان دندان‌ها و در نتیجه آن عفونت لثه بین دندانی ایجاد می‌شود، با رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توان از به وجود آمدن این نوع از آبسه‌ها جلوگیری نمود.
اما اگر این نوع از آبسه‌ها ایجاد شد، باید به سرعت درمان شود و با رعایت بهداشت از احتمال ایجاد مجدد آن جلوگیری کرد، همچنین آبسه‌های پری آپیکال معمولاً به دلیل پوسیدگی‌های عمیق دندانی و عدم رسیدگی به آنها ایجاد می‌شود. بنابراین اگر دندان پوسیده به موقع درمان نشود، احتمال ایجاد آبسه پری آپیکال وجود دارد.
از روش‌های پیشگیری آبسه‌های دندانی عبارتند از:
- رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده منظم و مرتب از مسواک، دهانشویه و نخ دندان
- انجام چکاپ های شش ماهه دندان پزشکی و درمان به موقع دندان‌های پوسیده
- درمان دندان‌های لق و یا ترک خورده بلافاصله پس از متوجه شدن
- کنترل مصرف قند و شیرینی جات به منظور کنترل سلامت دندان‌ها
- عدم مصرف نوشابه به دلیل اینکه مواد قندی آن در بلند مدت موجب سوراخ شدن دندان‌ها و ایجاد تخلخل در دندان می‌شود
درمان‌های خانگی آبسه و کاهش عفونت
آبسهٔ دندان اگر درمان نشود، به لثه و استخوان‌های دهان سرایت می‌کند، آبسه دندان باید توسط دندانپزشک درمان شود، اما درمان خانگی آبسه دندان هم می‌تواند ناراحتی ناشی از این عفونت را کاهش دهد. توصیه می‌شود در چنین مواقعی حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید، درمان‌های خانگی و طبیعی به‌عنوان راه‌حل جانبی برای کاهش درد عبارتند از:
۱. شست‌وشو با آب‌نمک
شست‌وشوی دهان با آب‌نمک راه آسان و به‌صرفه‌ای برای درمان موقتی آبسه دندان است، این درمان برای بهبود زخم و لثه‌های سالم هم مفید است.
۲. جوش شیرین
جوش شیرین گزینه به‌صرفه دیگری برای درمان خانگی آبسه دندان است، جوش‌شیرین برای ازبین‌بردن پلاک در دهان عالی است و خواص آنتی‌باکتریال هم دارد.
۳. روغن مرزنگوش
روغن مرزنگوش درمانی کاملاً طبیعی است که از هرجایی می‌توان تهیه کرد، روغن مرزنگوش آنتی‌باکتریال و آنتی اکسیدان است و می‌تواند برای کاهش تورم و درد دندان آبسه‌کرده مفید باشد.
۴. کمپرس سرد
کمپرس سرد به کاهش درد و تورم کمک می‌کند.
۵. چای شنبلیله
شنبلیله خواص آنتی‌باکتریال دارد و از گذشتهٔ دور به‌عنوان درمان خانگی برای بهبود زخم‌ها و کاهش التهاب‌ها استفاده می‌شده است.
۶. روغن میخک
روغن میخک از گذشته‌های دور به‌عنوان درمان خانگی آبسه دندان استفاده می‌شده، و احتمالاً خواص آنتی‌باکتریال و ضدالتهاب دارد.
۷. روغن آویشن
روغن آویشن غلیظ و طبیعی است و می‌تواند انگل‌ها را از بین ببرد، با باکتری‌ها مقابله کند و تورم را کاهش دهد.
۸. روغن‌کشی
روغن‌کشی ابزار قدیمی دیگری است که برای درمان دردهای دهان استفاده می‌شود. قدیمی‌ها اعتقاد داشتند روغن‌کشی، سموم را از دندان‌ها و لثه‌ها بیرون می‌کشد. مطالعات محدودی هم حاکی از آن هستند که روغن‌کشی درمان خوبی برای خون‌ریزی لثه و بوب بد دهان محسوب شده و باکتری‌ها را کاهش می‌دهد. روغن نارگیل خام، روغن کنجد و روغن زیتون از روغن‌های مناسب روغن‌کشی است.
۹. هیدروژن پراکسید
هیدروژن پراکسید یا آب‌اکسیژنه درمان خانگی فوق‌العاده‌ای برای مقابله با عفونت‌های باکتریایی است، این مایع می‌تواند به کاهش پلاک و بهبود خون‌ریزی لثه هم کمک کند.
۱۰. سیر
سیر درمان طبیعی دیگری با تاریخچه‌ٔ پروپیمانی از فواید درمانی است، از جمله تسکین‌دهندهٔ درد و ازبین‌برندهٔ باکتری است.
نظر شما