به گزارش خبرنگار ایمنا، در هیاهوی صداها و خندهها گم میشوم، ازدحام جمعیت با چهرههای شاد و خندان خبر از رضایت درون آنان از انتخاب شهر اصفهان به عنوان مقصد گردشگری در ایام نوروزی میدهد، یکی به اتفاق همسرش در حال گرفتن عکس سلفی از میدان نقش جهان است، دیگری به همراه خانواده سوار کالسکه شده و میدان نقش جهان را دور میزند.
به چهارباغ و گذر فرهنگی میروم اینجا هم ازدحام جمعیت است و گاهی گویشها و لهجههای مختلف تو را به خود میآورد که اصفهان میزبان گردشگرانی از شهرهای مختلف کشور است اما به راستی به غیر از جاذبههای گردشگری، تاریخی و هنری فراوان چه عاملی باعث شده که گردشگران این شهر را به عنوان مقصد سفر نوروزی خود انتخاب کنند؟ و این گردشگری چه تأثیرات فرهنگی و اجتماعی برای شهر اصفهان داشته است.
ارائه خدمات تخصصی رفاهی و تفریحی عامل اصلی انتخاب شهر اصفهان
آقای موسوی که به همراه خانوادهاش برای بار هشتم به شهر اصفهان سفر کرده است به خبرنگار ایمنا، میگوید: دلیل اینکه شهر اصفهان را به عنوان مقصد گردشگری در ایام نوروز انتخاب کردم بخاطر خدمات رفاهی و تفریحی است که شهرداری اصفهان هر ساله برای گردشگران در نظر میگیرد.
وی در ادامه اظهار میکند: برای هر گردشگری ارائه خدمات تخصصی رفاهی، تفریحی و گردشگری توسط شهر مقصد گردشگری در اولویت قرار دارد، قطعاً همه شهرهای کشور از جاذبههای گردشگری، تفریحی و تاریخی برخوردار است ولی متأسفانه به دلیل ارائه خدمات ضعیف گردشگری و رفاهی توسط شهرداری و ستاد سفر نوروزی گردشگران در طول ایام سفر به این شهرها با مشکلات عدیده روبرو میشوند و نمیتوانند آن طور که باید از مقصد سفر خود لذت ببرند.
شهر اصفهان پاسخگوی تمام نیاز گردشگران در ایام نوروز
خانم میرانی که اصالتاً اهل شمال است با بیان اینکه برای بار اول به اصفهان سفر میکند، میگوید: تعریف این شهر را شنیده بودم ولی در این چند روز باورم شد که چرا این شهر مقصد بسیاری از گردشگران است. شهر اصفهان یک پکیج کامل از مکانهای تاریخی و مدرن، جاذبههای تفریحی و گردشگری، برنامههای شاد و متنوع فرهنگی در ایام نوروز است.
میرانی با بیان اینکه تاکنون ۱۲ شهرستان و شهر از کشورمان را سفر کرده است، میگوید: به نظر من دلیلی که گردشگران شهر اصفهان را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب میکنند همین کامل بودن پکیج شهر اصفهان است در واقع کل آیتمهای گردشگری در این شهر توسط نهادها و سازمانهای متولی برای گردشگران رعایت شده است و تاکنون در این شهر مشکلی در حوزه خدمات رفاهی، تفریحی، گردشگری نداشتیم.
فضاسازی خاص اصفهان نسبت به سایر شهرها
خانم و آقای سالخورهای که به اتفاق پسر و عروسشان از استانهای جنوبی کشور به استان اصفهان سفر کردهاند در پاسخ به سوال خبرنگار ایمنا، میگویند: آنچه که شهر اصفهان را از سایر شهرهای کشور در ایام نوروز متمایز میکند فضاسازی خاص این شهر در این ایام است، این فضاسازی به قدری برای گردشگر جذاب است که با اقامت چند روز هنوز فضای شهر تازگی خود را دارد و گردشگر در آن دچار حس یکنواختی نمیشود.
این زوج در ادامه میگویند: نکته جالب دیگر فضاسازی شهر اصفهان این است که این فضاسازی مبتنی بر فرهنگ و هویت این شهر صورت گرفته است و حتی جانمایی المانها، ماکتها و مجسمهها با فکر صورت گرفته به همین خاطر است که هر کس در ایام نوروز وارد شهر اصفهان میشود به واقع حس میکند وارد یک موزه غنی شده که همه جای شهر برای آن پر از شگفتی است.
ورود اصفهان به طور تخصصی در حوزه جذب گردشگر
حمیدی از استان مرکزی که برای بار سوم به شهر اصفهان سفر کرده است نظر متفاوتی نسبت به بقیه افراد دارد، وی دلیل انتخاب و استقبال گردشگران از شهر اصفهان را مکانهای تاریخی و ارائه خدمات رفاهی و گردشگری مناسب نمیداند، بلکه به نظر او تنها عاملی که باعث شده شهر اصفهان به عنوان یکی از قطبهای گردشگری شهرهای ایران در ایام نوروز شناخته شود، تبلیغات گسترده و متنوع شهرداری و اداره کل میراث فرهنگی اصفهان در ایام نوروز است.
وی تصریح میکند: به شهرهای مختلف کشور در ایام نوروز سفر کردهام اما اصفهان تنها شهری بعد از تهران بود که در ایام نوروز تبلیغات محیطی گستردهای نسبت به اماکن تاریخی و گردشگری خود دارد و جدا از تبلیغات محیطی ستاد نوروزی خدمات سفر قوی و حرفهای نسبت به سایر شهرهای کشور دارد.
این مسافر میگوید: اصفهان هدف و مسیر خود را در گردشگری و صنعت توریست پیدا کرده و به همین خاطر است که اصفهان بیشترین هزینه و اعتبار را در ایام نوروز برای ارائه خدمات به گردشگران و فضاسازی شهری نسبت به سایر شهرهای کشور انجام میدهد.
شهر دوستدار کودک بودن عامل جذب گردشگر به اصفهان
آقای غیاثی که به اتفاق فامیل از خرمآباد به اصفهان سفر کرده است، میگوید: شهر اصفهان علاوه بر جاذبههای تاریخی، گردشگری و تفریحی متعددی که دارد، به گونهای در ایام نوروز به مسافران و گردشگران ارائه خدمات میدهد که هیچگونه ابراز نارضایتی از سفر به این شهر نداشته باشند.
او ادامه میدهد: یکی دیگر از نکتههای مثبت شهر اصفهان ایجاد فضای شهری مناسب برای تفریح خانواده بهخصوص کودکان است و به راستی دوستدار کودک بودن برازنده این شهر است زیرا در فضاسازی، المانها و حتی برنامههای نوروزی کودکان را درنظر گرفتهاند و به همین خاطر است که خانوادهها تمایل زیادی به اقامت بیشتر در شهر اصفهان نسبت به سایر شهرها دارند.
همسر آقای غیاثی نظر متفاوتی دارد وی دلیل اینکه گردشگران اصفهان را به عنوان منطقه گردشگری انتخاب میکنند، تمیز بودن شهر و ارزان بودن نرخ بازدید از مکانهای تاریخی و گردشگری این شهر میداند و ادامه میدهد: هر چند در بخش صنایع دستی و سوغات شهر نظارتی بر قیمتهای آن نیست اما در مقابل موزهها، مکانهای تاریخی و گردشگری این شهر از نرخ پایینی نسبت به سایر شهرها برخوردار است و وجود راهنما، اجرای برنامههای شاد و مفرح در موزهها و مکانهای تاریخی بهصورت رایگان به گردشگران ارائه میشود.
گردشگری صرفاً یک سفر تفریحی یا گذران اوقات فراغت نیست
عباس خسروانی جامعهشناس در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، اظهار میکند: اگر چه ریشههای گردشگری و توریسم به یونان باستان و رومیان قدیم برمیگردد و شهروندان این جوامع با سفر به مناطقی از اروپا، مدیترانه، خاورمیانه و … به مشاهده فرهنگهای مختلف میپرداختند اما گردشگری به معنای امروزی یک امر مدرن است.
وی ادامه میدهد: امروزه گردشگری به جزئی از زندگی اجتماعی ما تبدیل شده است به طوری که میتوان از آن به عنوان یک پدیده اجتماعی یاد کرد که روابط میان انسانها با فرهنگهای مختلف را تحت تأثیر قرار میدهد، آنچه که ما امروز از آن تحت عنوان گردشگری یا صنعت توریسم یاد میکنیم یک امر مدرن و تبدیل به یک صنعت متنوع جهانی شده است و دیگر صرفاً یک سفر تفریحی یا گذران اوقات فراغت نیست.
این مدرس دانشگاه تصریح میکند: با اهمیتی که گردشگری پیدا کرده تبدیل به یک عنصر تأثیرگذار بر روابط اجتماعی و فرهنگی بین انسانها، تبیین و شناسایی هویتهای قومی و فرهنگهای سنتی و کهن، حفظ میراث تاریخی؛ کشف سنتها و رسوم تاریخی و بررسی، شناسایی و مرمت بناهای تاریخی و نظایر آن شده است که به دنبال خود حرکت به سمت تدوین استراتژی و برنامهریزی و سرمایهگذاری جهت بهبود زیرساختها به منظور ارتقای کمی و کیفی این صنعت در کشورها و حتی شهرهای تاریخی و مقصد گردشگری رفته است.
اهمیت گردشگری در رشد اقتصادی و توسعه فرهنگی
وی تصریح میکند: امروزه به دلیل اهمیتی که گردشگری در رشد اقتصادی و توسعه فرهنگی دارد علوم مختلف به کمک این صنعت آمدند و از جمله علومی که در صنعت گردشگری نقش مؤثری ایفا میکند جامعهشناسی است به طوری که یکی از شروط موفقیت یک شهر در توسعه صنعت گردشگری خود، توجه به آموزههای جامعهشناسی در امر جذب و حفظ گردشگر است.
خسروانی اظهار میکند: جامعهشناسی گردشگری اگر چه به مطالعه اثرات جامعهشناختی حضور گردشگر در یک شهر یا کشور میپردازد اما در بعدی وسیعتر به مطالعه چگونگی آماده شدن یک کشور یا یک شهر برای پذیرش گردشگر میپردازد، جذب گردشگر دارای اصول جامعهشناختی و فرهنگی است که باید به خوبی رعایت شود زیرا آن عنصری که ما از آن تحت عنوان گردشگر یاد میکنیم یک انسان دارای فرهنگ خاص خودش است و ما باید این فرهنگ، ذائقه و خلقیات را بشناسیم.
لزوم آمادگی پذیرش گردشگر با روحیات و خلقیات خاص
وی ادامه میدهد: تصمیمگیران و سیاستگذاران کشور هم باید اصولی را رعایت کنند که به جذب توریسم منجر شود و اصطلاحاً آمادگی پذیرش گردشگر با روحیات و خلقیات خاص را داشته باشند. به عبارت دیگر مسئولان و مدیران یک استان یا کشور باید ضمن آنکه در راستای توسعه زیرساختهای گردشگری تلاش میکنند در راستای استقرار نرمافزارهای ضروری صنعت توریسم که همان کسب آگاهی نسبت به فرهنگها و فهم چگونگی مواجهه با گردشگران است هم تلاش کنند.
این تحلیلگر اجتماعی میافزاید: در دانش جامعهشناسی گردشگری، میزان رضایت گردشگران به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت کار شناخته میشود به طوری که هر چه میزان رضایت گردشگر و توقعات و انتظارات بهجای گردشگران تأمین شود به همان میزان احتمال تکرار آن در آینده بیشتر میشود و جذب گردشگر و توسعه توریسم محقق میشود.
وی ادامه میدهد: مسئولان و سیاستگذاران ما باید به این شناخت برسند که توسعه صنعت گردشگری نیازمند یک کار جمعی و بین بخشی است زیرا صنعت گردشگری یک صنعت چند وجهی است که حساسیتهای خاص خودش را دارد و لذا باید هر نوع مانعی که بر سر راه شکلگیری یک کار جمعی نهادی وجود دارد برطرف شود.
مواجهه با گردشگر آداب خاص خود را دارد
خسروانی تصریح میکند: نکته دیگری که جامعهشناسی بر آن تاکید دارد آموزش مواجهه یک شهروند با گردشگر است که آداب و روشهای خاص خود را دارد، شهروندان یک شهر برای اینکه بتوانند از راه جذب گردشگر درآمدزایی برای شهر داشته باشند باید به برخی از روشهای مواجهه با گردشگران آگاه باشند زیرا هر نوع رفتار غیرحرفهای باعث کاهش ورود گردشگران به یک منطقه میشود، این مهم نه تنها شامل حال شهروندان میشود بلکه شامل حال نهادهای دولتی که با گردشگران ارتباط مستقیم دارند نیز میشود.
وی میگوید: در مطالعات صورت گرفته اثرات اجتماعی گردشگری نسبت به اثرات اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که گردشگری میتواند به تغییر در رفتار فردی، رفتار اخلاقی، نظام ارزشی، شیوه زندگی جمعی، روابط خانوادگی، خلقیات و مراسم سنتی مردم منجر شود.
این جامعهشناس اظهار میکند: گردشگری به لحاظ فرهنگی و اجتماعی تأثیرات متقابلی دارد به طوری که آشنایی شهروندان و اهالی یک منطقه با عقاید، تفکرات و خلقیات گردشگران که ممکن است در تقابل با ارزشهای فرهنگی موجود در منطقه باشند باعث وجود تعارض آزاردهندهای در افراد میشود و از سوی دیگر حضور گردشگران در یک منطقه میتواند مانند تبلیغات رسانهای عمل کند زیرا تعامل گردشگران با بومیان یک منطقه باعث میشود اهالی آن منطقه با بسیاری از رفتارها و آداب و رسوم، وسایل و شیوههای جدید زندگی آشنا شده و گاهی شاهد از بین رفتن کامل آداب و رسوم بومی منطقه باشیم که این پدیده سبب میشود بومیان شیوههای جدیدی از زندگی را انتخاب کنند.
گردشگری موتور محرکه اقتصاد یک شهر و کشور
وی ادامه میدهد: صنعت گردشگری به قدری اهمیت دارد که میتوان آن را به عنوان نیروی محرکه اقتصادی یک شهر یا حتی یک کشور به شمار آورد، به طوری که میتواند در شرایطی که اشتغال به یک بحران و معضل در شهرها تبدیل شده است به منبع مهمی برای اشتغالزایی تبدیل شود، چرا که اشتغال در این صنعت به سرمایهگذاری کلان مادی نیاز ندارد و مردم محلی میتوانند با کسب سطحی از مهارتهای گردشگری در مشاغل خدماتی مشغول به کار شوند و همچنین با ورود گردشگر به یک شهر، مشاغل متعددی در کنار این صنعت تقویت میشوند که ضمن درآمدزایی برای شهر به رونق کسب و کار اهالی هم منجر خواهد شد.
خسروانی اظهار میکند: میتوان ادعا کرد که دستاوردهای ناشی از صنعت گردشگری صرفاً به گذراندن اوقات فراغت و تفریح و سیاحت محدود نمیشود به طوری که میتواند موجب تحول در اقتصاد، فرهنگ و تغییرات اجتماعی شود و زمینه دوستی و قرابت بین ملتها و دولتها و شهرها را فراهم سازد.
این مدرس دانشگاه تصریح میکند: با این ویژگیهایی که صنعت گردشگری پیدا کرده است، این صنعت به عنوان کسب و کاری فرهنگی و اجتماعی، میتواند زمینههای اصلی بهبود سطح کیفیت زندگی ساکنان محلی را فراهم آورد و در راستای ایجاد کیفیت زندگی مطلوب، از طریق استانداردهای بالای سطح زندگی، درآمدهای مالیاتی روزافزون، فرصتهای شغلی بیشتر، درآمد سرانه بالا، تنوع اقتصادی، ارتقا و بهبود سطح تسهیلات فراغتی، ارتقای کیفیت و توسعه زیرساختها و خدمات عمومی در جامعه، تبادل فرهنگی، افزایش سطح آگاهیهای مردم و گردشگران نسبت به یکدیگر عمل کند.
نظر شما