به گزارش خبرنگار ایمنا، این روزها ثبت لحظات خاطرهانگیز با عکس و مرور آن عاملی برای انتقال حس خوب است؛ به عبارتی در عکاسی، سخن از دنیایی است که زمان متوقف شده و تصویر در لحظه ثبت و ماندگار میشود. حال در دنیای امروز افرادی بهصورت تخصصی با گرفتن عکسهای سهبعدی از زیباییهای طبیعت و حیاتوحش، شکل دیگری از هنر عکاسی را به نمایش میگذارند.
آنچه میخوانید گفتوگو با محمدرضا شاهپسند، عکاس سهبعدی آنالوگ است.
چطور به عکاسی علاقهمند شدید؟
من متولد سال ۱۳۴۳ در شهر مشهد هستم. از سن نوجوانی علاقه بسیاری به سفر و عکاسی داشتم که موجب شد هنگام بازدید از مکانهای دیدنی، عکس آنها را ثبت کنم و با مردم به اشتراک بگذارم.
چگونه با دوربین سهبعدی آنالوگ آشنا شدید؟
شغل من بازرگانی بود که موجب شد به سفرهای بسیاری بروم. در سال ۱۹۹۸ میلادی در هنگکنگ با مخترع چینی-کانادایی دوربین سهبعدی آنالوگ آشنا شدم و بعد از آموزش عکاسی آنالوگ، تعدادی دوربین از آن مخترع خریداری کردم و نمایندگی خاورمیانه آن را بهدست آوردم.
دوربین سهبعدی آنالوگ چه ساختاری دارد؟
این دوربین سهبعدی از سه لنز تشکیلشده است که دو لنز آن برابر دو چشم انسان و لنز سوم تنظیمکننده است، اما اختراع این دوربین آنالوگ همزمان با ظهور عکاسی دیجیتال بود که موجب شد دوربین سهبعدی آنالوگ تولید نشود.
برای ایجاد چنین عکسهایی فقط به دوربین سهبعدی نیاز است؟
برای این نوع عکاسی به دوربین سهبعدی، سهپایه و فیلم اسلاید نیاز است.
مخاطب برای دیدن عکسها بهصورت سهبعدی، باید عینک مخصوصی را به چشم بزند؟
برای دیدن تصاویر از عینک مخصوصی به نام جام جهاننما یا تماشاگر سهبعدی استفاده میشود که در واقع عینکی سهبعدی است. این عینک از دو لنز در کنار هم ساخته شده که من نام آن را جام جهاننما گذاشتهام و اسم انگلیسی آن نمایشگر دستی است که برای تماشای تصاویر آنالوگ ساخته شده است.
آیا سختی و محدودیتی برای این نوع عکاسی وجود دارد؟
به دلیل سنگین بودن این دوربین، عکاسی با آن سخت است و حتماً به گذراندن دورههای آموزشی نیاز است؛ همچنین فیلم اسلاید بسیار محدود شده و عکسهای آن در ایران ظهور نمیشود به همین خاطر باید برای ظهور تصاویر، آنها را به انگلیس و آلمان ارسال کنم.
چند نفر مانند شما عکاسی سهبعدی آنالوگ انجام میدهند؟
اکنون حدود چهار نفر در دنیا این نوع عکاسی را انجام میدهند و من قویترین آرشیو در جهان را دارم که توانستم عکسهای خود را در نگارخانه دائمی کوه سنگی مشهد به نمایش بگذارم و رکورد ۱۵۰۰ بازدیدکننده در یک روز را ثبت کنم و اکنون هم عضو اصلی فدراسیون بینالمللی عکاسانFIAP و انجمن عکاسان ایران و خراسان هستم.
تفاوت بین عکاسی دیجیتال و عکاسی سهبعدی آنالوگ چیست؟
در عکاسی معمولی چاپ تصویر در سطحی صاف، فلت و بدون عمق انجام میشود، اما در عکسهای سهبعدی، دو تصویر بهصورت همزمان نمایش داده میشود؛ همچنین تفاوت در عکاسی سهبعدی آنالوگ و دیجیتال نیز در این است که در سالهای اخیر عکاسی دیجیتال سهبعدی با شکست مواجه شده و تکنولوژی آن پیشرفت زیادی نداشته است و تصاویر حاصل از آن را بدون عینک سهبعدی پسیو نمیتوان مشاهده کرد، اما در عکاسی سهبعدی آنالوگ، تصویر روی فیلم اسلاید ثبت و بروی عمقی قرار میگیرد که حالت طبیعی دارد و مخاطب احساس میکند در آن مکان حضور دارد.
چه موضوعهایی را با دوربین سهبعدی ثبت میکنید؟
از سال ۲۰۰۰ میلادی با موضوع طبیعت عکاسی میکنم، اما جاذبههای گردشگری ایران، بناهای تاریخی، پوششها و غذاهای سنتی ایران را نیز عکاسی کردهام و در نمایشگاه برای بازدید عموم به نمایش گذاشتهام. من تاکنون به ۴۲ کشور سفر کردم، اما عکاسی سهبعدی را در ۲۷ کشور و بیش از دو هزار روستا و ۵۵۰ شهر و ۲۷ استان در ایران انجام دادم، همچنین تنها آرشیو اسلاید سهبعدی آنالوگ از حرم مطهر رضوی با موضوع زیارت و اماکن متبرکه را تهیه کردهام.
تاکنون چند نمایشگاه برگزار کردهاید؟
نزدیک به ۲۱ سال است که عکاسی سهبعدی آنالوگ انجام میدهم و بیش از ۱۰۰ عنوان نمایشگاه انفرادی با موضوع طبیعت در شهرهایی مانند مشهد، اردبیل، خراسان جنوبی، فارس، تبریز و تهران برگزار کردم؛ همچنین در نگارخانه شهرفرنگ مشهد بهعنوان اولین و تنها مؤسس نگارخانه سهبعدی ایران فعالیت دارم و میتوانم بگویم که هیچ فردی در دنیا نگارخانه دائمی از عکاسی سهبعدی آنالوگ ندارد.
آیا دورههای آموزشی هم برگزار کردید؟
من علاقه داشتم که علاقه داشتم که آنالوگ ادامه پیدا کند، به همین خاطر کارگاههای آموزشی بسیاری بهصورت رایگان برای دانشجویان رشتههای هنر و خبرنگاران مشهد و همچنین مؤسسههای آموزشی برگزار کردم تا بتوانند عکاسی سهبعدی آنالوگ را به نسل بعدی انتقال دهند.
آیا کسی در هزینه سفرها به شما کمک میکند؟
من بهعنوان یک هنرمند بهصورت عاشقانه با هزینه شخصی بدون هیچ حمایتی کار میکنم و میتوان گفت در طی این سالها نزدیک به ۲۵ میلیارد هزینه سفرهای من شده است که در زمان حیاتم بازگشتی نخواهد داشت، اما مطمئنم نسلهای آینده با مشاهده این عکسها لذت خواهند برد و نامی از من به یادگاری میماند.
هدفتان از عکاسی با دوربین سهبعدی آنالوگ چیست؟
هدف من در عکاسی انتقال حس آن فضا در عکس فلت است، زیرا مخاطب با مشاهده این نوع عکس احساس میکند در آن مکان حضور دارد، البته با هدف ترویج شکرگزاری از پروردگار به عکاسی سهبعدی آنالوگ پرداختم و هدف دیگری که از این کار دارم، ثبت و اشتراکگذاری این تصاویر است تا انگیزهای برای گردشگری و به ویژه ایرانگردی باشد و حس آرامش از طبیعت را به مردم شهرنشین و پرمشغله منتقل کنم.
گفتوگو از: زینب گنجیپور، خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر ایمنا
نظر شما