به گزارش خبرنگار ایمنا، لاکتولوز، ملینی است که برای درمان یبوست مصرف می‌شود؛ این دارو برای کمک به بیماری شدید کبدی به نام آنسفالوپاتی کبدی تجویز می‌شود و به عنوان یک داروی ژنریک موجود است. لاکتولوز به صورت شربت خوراکی است و تحت عنوان یک داروی نسخه‌ای با نام تجاری Generlac دسترس است؛ این دارو به عنوان محلول رکتوم نیز قابل استفاده است که این فرم تنها به عنوان تنقیه و توسط پرستار تزریق می‌شود.
شربت لاکتولوز چیست؟
لاکتولوز یکی از داروهای گروه مسهل یا ملین است که برای درمان بیماری یبوست از آن استفاده می‌شود؛ این دارو، عوارض بسیار کمی دارد و هیچ وابستگی یا اعتیادی به همراه ندارد.
شرایط نگهداری شربت لاکتولوز
لاکتولوز باید در یخچال یا در دمایی بین دو تا ۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود و باید توجه داشت که شربت لاکتولوز هرگز فریز نشود.
مکانیسم شربت لاکتولوز
شربت لاکتولوز با کشیدن آب به داخل روده یبوست را تسکین می‌دهد تا مدفوع نرم‌تر شود. زمان شروع اثر این دارو حدود ۲۴ الی ۴۸ ساعت است؛ این دارو در روده توسط باکتری‌های طبیعی به اسید لاکتیک، اسید فرنیک و اسید استیک تبدیل می‌شود و فشار هیپراسموتیک ایجاد می‌کند که این عمل باعث جذب آب و افزایش حجم محتوای روده و حرکات پریستالتیک آن می‌شود.
موارد مصرف شربت لاکتولوز
شربت لاکتولوز برای بزرگسالان و گروه سنی بالای ۱۴ سال قابل استفاده است و برای زنان باردار یا شیرده نیز منع مصرفی وجود ندارد. گفتنی است که در صورت تجویز پزشک، نوزادان و کودکان نیز می‌توانند از این دارو استفاده کنند.
نحوه مصرف و بهترین زمان مصرف شربت لاکتولوز
مصرف مرتب و به موقع لاکتولوز برای اثرگذاری ضروری است و باید هر روز در زمان معینی دارو مصرف شود. اگر لاکتولوز برای بیماری کبد رکتال تجویز شده، دو ساعت بعد مصرف وضعیت فرد بهبود پیدا خواهد کرد. بسته به میزان تأثیر دارو بر روی فرد، دوز آن کاهش یا افزایش پیدا می‌کند. لاکتولوز را می‌توان یک یا دو بار در روز به همراه غذا مصرف کرد.
میزان مصرف شربت لاکتولوز
دوز شربت لاکتولوز در درمان یبوست:
- دوز شربت لاکتولوز در بزرگسالان، ۱۵ میلی لیتر در روز است که دو بار در روز مصرف می‌شود.
- دوز شربت لاکتولوز در کودکان پنج تا ۱۷ ساله پنج تا ۲۰ میلی لیتر و دو بار در روز است.
- دوز شربت لاکتولوز در کودکان یک تا چهار ساله ۲.۵ تا ۱۰ میلی لیتر و دو بار در روز است.
- دوز شربت لاکتولوز در نوزادان یک تا ۱۱ ماهه ۲.۵ میلی لیتر و دو بار در روز است.
دوز شربت لاکتولوز در درمان انسفالوپاتی کبدی:
برای آنسفالوپاتی پورتال سیستمیک فرد باید دو یا سه نوبت دفع مدفوع نرم در روز داشته‌باشد تا سطوح بالای آمونیاک ناشی از این بیماری از طریق مدفوع از بدن خارج شود. دوز مصرفی برای بزرگسالانی که مبتلا به انسفالوپاتی کبدی هستند، بین ۳۰ تا ۵۰ میلی‌لیتر است که سه بار در روز مصرف می‌شود.
دوز معمولی برای افراد جوان مبتلا به بیماری‌های مغزی و کبدی:
دوز اولیه: ۳۰ میلی لیتر به صورت خوراکی و سه بار در روز یا ۳۰۰ میلی با ۷۰۰ میلی لیتر آب.
دوز نگهدارنده: ۳۰ الی ۴۵ میلی لیتر به صورت خوراکی و سه بار در روز.
نحوه مصرف لاکتولوز
شربت لاکتولوز همراه با یک لیوان یا یک قاشق پلاستیکی برای اندازه‌گیری دوز در داروخانه‌ها ارائه می‌شود و باید توجه داشت که برای اندازه‌گیری دوز تجویزی هرگز از قاشق آشپزخانه نباید استفاده شود زیرا این قاشق مقدار مناسبی را ارائه نمی‌دهد. در زمان مصرف لاکتولوز، فرد باید شش تا هشت لیوان مایعات در طول روز بنوشد در غیر این صورت ممکن است یبوست فرد بدتر شود.
دوز فراموش شده لاکتولوز
اگر یک دوز مصرفی لاکتولوز فراموش شد باید تا زمان مصرف دوز بعدی صبر کرد و آن را در زمان معمول مصرف کرد، هرگز نباید دو دوز را همزمان مصرف کرد.
عوارض جانبی شربت لاکتولوز
عوارض جانبی داروی لاکتولوز عبارت است از نفخ باد معده و روده، احساس بیماری، حالت تهوع به همراه استفراغ، دل درد، آلرژی مانند کهیر، تنگی نفس، ورم صورت، لب، زبان یا گلو و اسهال بخصوص در دوزهای بالای مصرف شربت لاکتولوز است که این عوارض جانبی، خفیف بوده و به طور معمول پس از چند روز از بین می‌رود. عوارض جانبی جدی شربت لاکتولوز عبارت است از اسهال یا استفراغ شدید، گرفتگی یا ضعف عضلانی، ضربان نامنظم قلب و واکنش آلرژیک جدی و شدید که در صورت بروز هرکدام باید به پزشک مراجعه کرد.
مصرف شربت لاکتولوز در بارداری و شیردهی
یبوست در اواخر بارداری و درست بعد از بچه‌دار شدن بسیار شایع است، مصرف لاکتولوز در دوران بارداری و شیردهی به طور کلی بی‌خطر است. هنوز مشخص نیست لاکتولوز از شیر مادر عبور می‌کند و به کودک آسیب وارد می‌کند یا خیر؟ پس بهتر است با نظر پزشک تجویز و مصرف شود.
تداخلات دارویی شربت لاکتولوز
تا کنون مشکلی برای مصرف همزمان لاکتولوز با سایر داروها یا داروهای گیاهی شناخته نشده است.
- آنتی‌اسیدها را نباید با لاکتولوز مصرف کرد زیرا آنتی‌اسیدها ممکن است از عملکرد خوب این دارو جلوگیری کنند.
- آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند نئومایسین ممکن است تجزیه لاکتولوز را در روده بزرگ فرد متوقف کنند.
- آنتی‌بیوتیک‌ها مثل تتراسایکلین و سیپرفلوگزاسین
- داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین یا کومادین
- داروهای قلبی
مسمومیت با لاکتولوز
علائم اوردوز با لاکتولوز عبارتند از سردرگمی، ضربان قلب نامنظم، تشنگی شدید، ادرار زیاد، ناراحتی و درد در ساق پا و ضعف عضلانی و لنگ زدن پا است که در صورت بروز باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
توصیه‌های دارویی لاکتولوز
- برای بهبود طعم لاکتولوز بهتر است آن را با شیر یا آب میوه مصرف کرد.
- در صورت وجود علائم آپاندیسیت تا دو ساعت بعد از مصرف سایر داروها باید از مصرف لاکتولوز خودداری کرد.
- استفاده طولانی‌مدت از این دارو می‌تواند منجر به وابستگی شود.
شربت لاکتولوز و لاغری
ملین‌هایی مثل شربت لاکتولوز چربی بدن را کاهش نمی‌دهد و کمکی به لاغری دائمی فرد نمی‌کند. لاکتولوز (و دیگر ملین‌های گیاهی و دارویی) نه تنها منجر به لاغری نمی‌شود بلکه در ایجاد مشکلاتی مانند کم‌آبی، به‌هم خوردن تعادل الکترولیتی و حتی اعتیاد دارویی نقش دارند.
نظر شما