به گزارش خبرنگار ایمنا، اصغر دانشیان در مراسم معارفه مدیرکل جدید محیط زیست استان اردبیل، اظهار کرد: بر اساس قانون مصوب هیچ طرح ملی نباید بدون پیوست زیست محیطی آغاز شود اما در مجلس ۴۰۰ طرح ملی در مرحله تخصیص اعتبار است اما یک صفحه پیوست زیست محیطی ندارند.
وی به کم آبی در اکثر استان‌ها به ویژه اصفهان اشاره کرد و افزود: این بحران کم آبی نتیجه سیاست غلط ۳۰ سال گذشته در این استان است که اکثر صنایع آب‌بر نظیر فولاد و ذوب آهن به این استان سرازیر شده در حالی که اصفهان در منطقه خشک و کویری واقع شده است.
معاون توسعه مدیریت و امور حقوقی و مجلس سازمان محیط‌زیست با بیان اینکه در اکثر کشورها میزان بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی تا ۴۰ درصد است، تصریح کرد: در کشور ما این رقم به ۱۴۰ درصد افزایش یافته و ما زمینه نابودی منابع آب‌های زیرزمینی را فراهم کردیم.
وی افزود: در همین استان اردبیل کشاورزان و بهره‌برداران حتی در عمق ۱۹۰ متری به آب نمی‌رسند و این نشان می‌دهد که اکثر دشت‌های کشور ما با بحران جدی روبه‌رو هستند.
دانشیان اقدام دولت گذشته را در احیای دریاچه ارومیه ستودنی توصیف کرد و ادامه داد: با پر کردن چاه‌ها و قنوات در اطراف دریاچه ارومیه و احداث تونل برای انتقال آب به این دریاچه احیای این حوضه آبریز به شکل مناسب انجام شده و رئیس جمهور در روزهای آینده طرح انتقال آب به این دریاچه را نیز به بهره‌برداری می‌رساند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: در مقطعی با نگاه غیرکارشناسی زمینه نابودی زیرساخت‌های زیست محیطی فراهم آمد در حالی که ما امروز با نگاهی به توسعه پایدار و متوازن سعی داریم تا طرح‌ها بدون پیوست زیست محیطی اجرایی و عملیاتی نشود.
معاون توسعه مدیریت و امور حقوقی و مجلس سازمان محیط‌زیست، اضافه کرد: هر چند در مقطعی به سازمان محیط‌زیست، محیط ایست لقب داده بودند اما ما در عمل تلاش کردیم تا در سطح کشور و حتی استان‌ها طرح‌های اقتصادی، صنعتی، کشاورزی، گردشگری و عمرانی با رعایت مؤلفه‌های زیست محیطی به شکل درست اجرایی شود.
وی اظهار کرد: ما در این مسیر هر چند تحت فشار بودیم اما سعی کردیم بدون اینکه باجی به دیگران بدهیم بر اجرای این طرح‌ها اصرار کرده و مسئولیت خود را در این زمینه به درستی انجام دهیم.
دانشیان از مدیرکل جدید محیط زیست استان اردبیل خواست تا با برنامه‌ریزی دقیق و حضور مؤثر در جلسات و کارگروه‌های تخصصی از حقوق زیست محیطی دفاع کرده و همواره طرح‌های اجرایی را با پیوست زیست محیطی همراه کنند.
وی همچنین از محیط‌بانان و تلاش شبانه‌روزی آنها قدردانی کرد و گفت: این تلاش‌ها در حقیقت مانع از یغماگری و چپاول اموال و حقوق بیت‌المال خواهد شد.
برنامه جامع حقابه تالاب‌ها رسانه‌ای می‌شود
چندی پیش سازمان محیط‌زیست از تبیین یک برنامه جامعه برای تأمین حقابه تالاب‌ها در سه سناریوی کم‌آبی، میان آبی و پرآبی خبر دارد و اعلام کرده که این برنامه به وزارت نیرو ابلاغ شده است.
پس از اعلام این خبر کارشناسان و فعالان محیط‌زیست خواستار این شدند تا سازمان محیط‌زیست لیست حقابه تالاب‌ها را در اختیار خبرنگاران و رسانه‌ها قرار دهد تا رسانه‌ها، کنشگران محیط‌زیست و نهادهای مردمی بتوانند در مسیر احقاق حقوق تالاب‌ها کمک حال سازمان محیط‌زیست باشند.
در رابطه با پیگیری رسانه‌ای شدن این موضوع، مجتبی ذوالجودی سرپرست معاونت محیط‌زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست، اظهار کرد: در حال حاضر این برنامه توسط کارشناسان وزارت نیرو در حال بررسی است و ممکن است اختلاف نظرهایی در آن وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: به محض اینکه بررسی‌ها پایان یابد و وزارت نیرو نیز برنامه جامع حقابه تالاب‌ها را تأیید کند، این برنامه را در اختیار اصحاب رسانه قرار خواهیم داد.
سرپرست معاونت محیط‌زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: رسانه‌ها بازوی کمکی سازمان محیط‌زیست هستند و می‌توانند در مسیر احیای تالاب‌ها و مطالبه‌گری حقوق سازمان محیط‌زیست، کمک کنند.
گرمایش جهانی عامل افزایش آمار "طلاق" در مرغ‌های دریایی
پژوهش‌های علمی روی ۱۵ هزار مرغ دریایی در طول ۱۵ سال نشان داده که نرخ جدایی این زوج‌ها از یکدیگر و یافتن جفت‌های جدید در سال‌هایی که دمای آب به طرزی غیرعادی افزایش یافته، تا هشت درصد بالا رفته است! یکی از جنبه‌های جالب تغییرات اقلیمی که از آن به عنوان یک پدیده آخرالزمانی یاد می‌شود، تغییر رفتار و نحوه تطبیق حیوانات با افزایش دمای زمین است.
به گفته «مورگان تینگلی»، استاد زیست‌شناسی و تکامل در دانشگاه کالیفرنیا، جانوران در تطبیق خود با تغییرات اقلیمی، یا محل زیست خود را عوض می‌کنند، یا روندهای بیولوژیکی‌شان، از جمله فصل زاد و ولد یا فصل مهاجرت را با تغییرات فصلی وفق می‌دهند؛ در بلندمدت نیز، تغییرات ژنتیکی تکاملی روشی است که جانوران برای تطابق با تغییر اقلیم در پیش گرفته‌اند.
تغییرات اقلیمی، طبیعت را به روش‌های شگفت‌انگیزی تحت تأثیر قرار می‌دهد برای نمونه، افزایش شدید دما ممکن است با بالا بردن استرس جسمی موجب بروز بیماری سل در گونه "دم‌عصایی" (پستانداری کوچک و گوشتخوار در تیره خدنگ) شود؛ گرمای بیش از حد هوا دم عصایی‌ها را مضطرب می‌کند و نمی‌گذارد صبح زود برای یافتن غذا بیدار شوند! گرما همراه با خشکسالی ناشی از کمبود باران و غذای اندک، این جانوران را دچار اضطراب و برای ابتلاء به بیماری مستعد می‌کند. این معضل در سنجاب‌ها و سمورها نیز مشاهده شده است.
یکی دیگر از پیامدهای گرم شدن هوا، ازدیاد موارد "طلاق" در میان مرغ‌های دریایی نوع قادوس یا آلباتراس است؛ مرغ‌های دریایی همه عمر با جفت خود می‌مانند اما پژوهش‌های علمی روی ۱۵ هزار قادوس در جزایر فالکلند در طول ۱۵ سال نشان داده است که نرخ جدایی زوج‌های آلباتراس از یکدیگر و یافتن جفت‌های جدید در سال‌هایی که دمای آب به طرزی غیرعادی افزایش یافته است، تا هشت درصد بالا رفته است!
خرس‌های قطبی نیز در طول ۲۰ سال گذشته در نتیجه افزایش دمای هوا، به "همسریابی درون‌گروهی" روی آورده‌اند و در نتیجه ۱۰ درصد از ژن‌های خالص خود را از دست داده‌اند؛ دانشمندان با مطالعه روی خرس‌های قطبی جزایر نروژ، نتیجه‌گیری کرده‌اند که "همسریابی درون‌گروهی" خرس‌های این منطقه به ذوب سریع یخ‌های قطب شمال مرتبط است. این روند ممکن است به ناتوانی خرس‌های قطبی به تولید توله‌هایی منجر شود که یا قادر به تولیدمثل نیستند، یا توانایی مقابله با امراض را ندارند.
پژوهشگرانی که ۳۰ سال روی فُک‌های جزیره اسکومر بریتانیا تحقیق کرده‌اند، می‌گویند فصل زاد و ولد آنها نیز تغییر کرده است. پژوهشگران معتقدند که تغییرات اقلیمی ساعت بیولوژیکی فک‌ها را عوض کرده است. در سال ۱۹۹۲ که این پژوهش آغاز شد، فصل زاد و ولد فک‌ها هفته نخست ماه اکتبر بود اما در حال حاضر این زمان سه هفته جلو آمده و در نیمه ماه سپتامبر رخ می‌دهد. این تغییر فصل به بریتانیا محدود نمی‌شود و در تمام گروه‌های فک‌ها در سراسر جهان و منطقه قطب رخ داده است.
یکی‌دیگر از پیامدهای افزایش دما، در وزن و وضعیت اندامی پرندگان جنگل‌های بارانی آمازون رخ داده است. زیست‌شناسانی که در چهار دهه گذشته روی جمعیت پرندگان آمازون تحقیق کرده‌اند، می‌گویند ۳۶ نوع آنها با گرم‌تر و خشک‌تر شدن هوا به گونه‌ای چشمگیر وزن خود را از دست داده‌اند. برخی از آنها از سال ۱۹۸۰ تاکنون، به طور میانگین در هر دهه، دو درصد وزن کم کرده‌اند. آنها می‌گویند که پرندگان باید دمای بدن خود را با افزایش دمای هوا تنظیم کنند و اندام کوچک‌تر، به معنای توانایی بیشتر برای دفع مؤثرتر حرارت است.
ایندیپندنت در این باره نوشت: زیست‌شناسان، پرندگان را نماد سلامت زیست‌بوم تلقی می‌کنند و این وضعیت به منزله هشداری دیگر برای طرفداران حفظ سلامت و توازن محیط زیست است.
۶۰ درصد حقابه تالاب جازموریان را چاه‌های غیرمجاز برداشت می‌کنند!
مجتبی ذوالجودی معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست کشور با بیان اینکه احیا تالاب جازموریان در دستور کار معاونت محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان محیط زیست قرار دارد، اظهار کرد: با پیگیری ثبت تالاب جازموریان در کنوانسیون رامسر با هدف احیا این تالاب به دنبال جذب اعتبارات ملی و بین‌المللی هستیم. تالاب‌ها نقش مهمی در مسائل اجتماعی، امنیتی، بهداشتی و … منطقه دارند و منشأ برخی از ریزگردها خشکی تالاب‌هاست.
وی با تاکید بر اینکه سیلاب‌های جنوب استان کرمان باید به سمت جازموریان هدایت شوند، تصریح کرد: جازموریان تنها تالابی است که امسال با باران آبگیری شده اما اکنون آب آن یا جذب یا تبخیر شده است.
مرجان شاکری؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان، با ارائه گزارشی از وضعیت تالاب جازموریان و اقدامات انجام شده، اظهار کرد: با حمایت استاندار وقت توانستیم توجه مسئولان محلی و استانی را درباره وضعیت بحرانی تالاب جازموریان به خوبی جلب کنیم.
وی افزود: ۶۰ درصد حقابه تالاب جازموریان را چاه‌های غیرمجاز برداشت می‌کنند و هیچ کنترلی بر آنها وجود ندارد و سد جیرفت به عنوان دومین متهم از لحاظ تأثیرگذاری بر تالاب جازموریان می‌توان نام برد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان خاطرنشان کرد: طبق بررسی‌های به عمل آمده از آخرین تصاویر ماهواره‌ای، تالاب جازموریان در حال حاضر ۱۲۰۰ کیلومتر مربع آب دارد.
فرونشست زمین در ساحل دریاچه ارومیه!
فرونشست یکی از بحران‌های زیست محیطی است که کشور را درگیر کرده است و در حال حاضر این پدیده در تمام استان‌های کشور به جز استان گیلان دیده می‌شود. فرونشست زمین به دنبال کاهش ۷۰ درصدی آب‌های زیرزمینی در استان آذربایجان غربی دیده شده است و به دنبال کاهش تراز آبی دریاچه ارومیه، سواحل شرقی این دریاچه را نیز درگیر کرده است.
در این خصوص علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی، در صفحه خود در فضای مجازی نوشت: تصور اینکه فرونشست در کنار سواحل، دریاچه‌ها و بنادر دیده شود، دور از انتظار است اما متأسفانه بر اساس تحقیقات میدانی که اخیراً انجام داده‌ایم، متوجه شدیم که در سواحل شرقی دریاچه ارومیه و در منطقه بین دیزج خلیل و بندر شرفخانه، شکاف‌ها و حفره‌های فرونشستی در طول دو کیلومتری این مسیر مشاهده شده است.
در حال حاضر وسعت دریاچه ارومیه به سه هزار و ۴۹۴ کیلومتر مربع رسیده است که با توجه به وسعت سه هزار و ۶۲۱ کیلومتری سال گذشته، در وسعت خود دچار کاهش شده است و حجم دریاچه نیز نسبت به مشابه سال گذشته یک میلیارد و ۴۱ میلیون مترمکعب کاهش داشته است. دریاچه ارومیه نسبت به تراز اکولوژیک خود ۳.۴ متر، نسبت به وسعت اکولوژیک خود دو هزار و ۳۷۴ کیلومتر مربع و نسبت به حجم آب اکولوژیک خود ۱۲.۶۱ میلیارد مترمکعب، کمبود دارد.
جلسه‌ای با حضور وزرای کشورهای همسایه برای "رفع ریشه‌ای مشکل گردوغبار" برگزار می‌شود
علی سلاجقه رئیس سازمان محیط زیست درباره تلاش‌های صورت گرفته در رفع ریشه‌ای معضل گرد و غبار، اظهار کرد: سیاست‌های مدیریت گردوغبار از ابتدا در دستور کار سازمان محیط‌زیست بوده و با تشکیل ستاد ملی "سیاست‌گذاری و هماهنگی مدیریت پدیده گردوغبار" اهمیت پیگیری رفع این معضل محیط زیستی دو چندان شده است.
وی درباره تأمین منابع مالی پدیده گردوغبار و تخصیص آن به دستگاه‌های ذی‌نفع، تصریح کرد: برای دستگاه‌های ذی‌نفع در رسیدگی به موضوع پدیده گردوغبار منابع مالی مشخصی از طرف مدیریت بحران درنظر گرفته شده است که می‌توانند با استفاده از همین منابع مالی و با بهره گرفتن از ظرفیت‌های موجود است، اقدامات مؤثری انجام دهند و در فاز بعدی این دستگاه متولی پیگیر اعتبارات بعدی خواهند بود.
رئیس سازمان محیط زیست ادامه داد: نکته مهم این است که به این موضوع باید نگاه فراملی داشت و تا حصول نتایج مثبت، پیگیری مجدانه در دستور قرار گیرد و به این منظور "ستاد ملی سیاست‌گذاری و هماهنگی مدیریت پدیده گردوغبار" موظف به ارزیابی اقدامات مؤثر دستگاه‌های ذی‌نفع خواهد بود.
وی درباره تعامل با کشورهای همسایه با هدف رفع پدیده گرد و غبار ادامه داد: سازمان محیط زیست شناسایی کانون‌های داخلی و خارجی را در دستور کار خود قرار داده است و از مرکز امور بین‌الملل و امور کنوانسیون‌ها سازمان محیط‌زیست می‌خواهم که در نخستین فرصت، جلسه وزرای محیط‌زیست کشورهای همسایه را فراهم کند و کشورهایی که منشأ شکل‌گیری ریزگردها هستند را در اولویت این نشست لحاظ کند و از وزارت امور خارجه درخواست می‌شود که مثل همیشه در کنار ستاد در دستیابی به اهداف تدوینی برای رفع این معضل زیست محیطی، سازمان را همراهی کند.
سلاجقه خاطرنشان کرد: تمام کارگروه‌ها و دستگاه‌های ذی‌نفع در این مسئله باید حضور فعال‌تری داشته باشند و نکاتی را که در ستاد ملی "سیاست‌گذاری و هماهنگی مدیریت پدیده گردوغبار" مطرح می‌شود را مورد توجه قرار دهند.
نظر شما