به گزارش خبرنگار ایمنا، مدتی قبل بود که کانون عکس اصفهان با تعریف پروژه «ثبت اصفهان» تلاش کرد تا چهره شهر را پیش و پس از تغییرات مداوم در قاب عکس ماندگار کند و در فصل اول به زیست خیابان و محله بیدآباد پرداخت که نمایشگاه آن نیز با عنوان کوچه‌های هفت پیچ در موزه هنرهای معاصر اصفهان ارائه شد. این کانون در فصل دوم این پروژه به محله جویباره پرداخته است؛ همچنان که انتشار مجله تخصصی کادر و بسیاری اقدامات دیگر از فعالیت‌های کانون عکس اصفهان بشمار می‌رود.
اما این تشکل مردم‌نهاد به‌سختی مسائل مالی خود را تأمین می‌کند و اعضای هیئت‌مدیره‌ی آن اگرچه بدون دستمزد و با دل‌وجان فعالیت می‌کنند، اما این روند قطعاً به دلیل عدم‌حمایت‌ها تداوم نخواهد داشت؛ ضمن اینکه کانون عکس اصفهان حتی از داشتن مکانی برای برگزاری جلسات خود محروم است و به گفته محمد آذر برزین رئیس کانون عکس اصفهان «قرار بود واحدی در گذر فرهنگی به کانون عکس داده شود اما مدیر وقت پروژه چهارباغ عباسی اعلام کردند که کانون صرفاً باید فعالیت فرهنگی بدون درآمدزایی داشته باشد همچنین ایشان اعلام کرد که بیشتر غرفه‌های گذر فرهنگی واگذارشده و فعلاً محلی جهت اختصاص به کانون عکس نداریم. به‌این‌ترتیب کانون عکس همچنان بدون مکان است.»
آنچه می‌خوانید گفت‌وگو با محمد آذر برزین، رئیس هیأت مدیره کانون عکس اصفهان است:
کانون عکس اصفهان در کجا مستقر است؟
یکی از مشکلات مهم و بزرگ، در اختیار نداشتن مکان مناسب برای کانون عکس اصفهان است. مدت زیادی است که کانون عکس با توجه به فعالیت‌های خود با مشکل نداشتن مکان ثابت و دائمی مواجه است. تا زمان مدیریت قبلِ نگارستان امام خمینی (ره) جلسه‌ها و برنامه‌های هفتگی در این مکان برگزار می‌شد، اما در حال حاضر هم به‌واسطه شرایط کرونا و هم تغییر در پست مدیریتی نگارستان در این خصوص صحبت نشده است؛ ضمن اینکه پیش‌تر قرار بود واحدی درگذر فرهنگی به کانون عکس داده شود اما مدیر وقت پروژه چهارباغ عباسی اعلام کردند که کانون صرفاً باید فعالیت فرهنگی بدون درآمدزایی داشته باشد همچنین ایشان اعلام کرد که بیشتر غرفه‌های گذر فرهنگی واگذارشده و فعلاً محلی جهت اختصاص به کانون عکس نداریم. به‌این‌ترتیب کانون عکس همچنان بدون مکان است.
این کانون، نهادی مردم‌نهاد است؟
بله کانون عکس یک تشکل مردم‌نهاد است تشکلی فرهنگی و هنری، غیرسیاسی و غیرانتفاعی که در زمینه عکاسی فعالیت می‌کند و تحت سرپرستی و حمایت قانونی و معنوی انجمن سینمای جوان اصفهان بشمار می‌رود.
حمایت مالی کانون عکس از طرف انجمن سینمای جوان انجام می‌شود؟
خیر، کانون عکس اصفهان از طرف هیچ نهادی حمایت مالی نمی‌شود.
مسائل مالی کانون چطور تأمین می‌شود؟
کانون عکس یک تشکل مردم‌نهاد است و تأمین بودجه آن بر اساس حق عضویت سالانه اعضا است. برای تأمین قسمتی از هزینه‌های برگزاری جلسات ویژه از اعضا مبلغی دریافت می‌شود ولی به‌طورکلی محل تأمین هزینه‌ها از خزانه کانون است.
بنابراین مکان و مباحث مالی دو مشکل مهم کانون عکس اصفهان بشمار می‌رود؟
بحث مکان بسیار حائز اهمیت است، چون فعالیت‌های متعددی داریم و با اعضا در ارتباط هستیم، بنابراین به‌سختی می‌توانیم جلسات و ملاقات را هماهنگ کنیم که همین امر باعث ایجاد فاصله بین اعضای کانون و یا ارباب‌رجوع با هیئت‌مدیره می‌شود.
کانون به‌سختی مسائل مالی خود را تأمین می‌کند؛ افرادی که در هیئت‌مدیره مشغول هستند و در بخش‌های کمیته فنی، کارگروه گرافیک، کارگروه کودک، کارگروه جشنواره، کارگروه عکاسی شهری، کارگروه تئاتر، کارگروه جلسات، رسانه، خزانه، تحریریه و آموزش، بدون دستمزد و با دل‌وجان فعالیت می‌کنند. این روند فرسایشی است و گاهی باعث خستگی می‌شود. ممکن است بعد از مدتی همکاری‌ها قطع شود بنابراین کانون عکس به حمایت نیاز دارد تا فعالیت‌های آن همچنان ادامه پیدا کند.
از زمان تشکیل کانون عکس اصفهان چه مدت می‌گذرد؟
خوشبختانه کانون عکس شناخته‌شده است و بیش از ۱۲ سال سابقه فعالیت دارد.
کانون عکس چه تعداد عضو دار د؟
کانون عکس اصفهان ۱۴۲۰ عضو تا امروز دارد که از این تعداد ۳۰۰ نفر عضو فعال دارد که عضویت خود را تمدید کردند.
عضویت شرایط خاصی دارد؟
به‌جز شرایط عمومی مندرج در اساسنامه که شامل قوانین کشور و مفاد اساسنامه است، سه نوع عضویت داریم: اصلی و موقت و افتخاری. افراد پس از ثبت‌نام در سایت بارگذاری مدارک موردنیاز، تعداد ۱۰ عکس ارسال می‌کنند، پس از ارسال، بررسی‌های لازم توسط کمیته فنی انجام می‌شود و مشخص می‌کند که فرد واجد عضویت موقت است یا عضو اصلی. اعضای افتخاری افرادی هستند که دارای سابقه معتبر هنری بوده، فعالیت مستمر در زمینه عکاسی داشته و خدمات برجسته‌ای به ارتقای سطح عکاسی کشور انجام داده‌اند. همچنین حضورشان در کانون باعث ایجاد اعتبار متقابل برای ایشان و کانون می‌شود.
شما از چه زمانی مسئولیت کانون عکس را به عهده گرفتید؟
از شهریور ۱۳۹۹ تاکنون حدود یک سال و چهار ماه است که مسئول کانون عکس اصفهان هستم و متأسفانه به علت شیوع کرونا با مشکلات بی‌شماری روبه‌رو شدیم و فعالیت‌های کانون کمرنگ شد.
به برخی از فعالیت‌های کانون اشاره می‌کنید؟
علیرغم اینکه کرونا مشکلاتی را ایجاد کرده است اما باوجود کمبودها توانستیم تا حد امکان جلسات هفتگی را به‌صورت آنلاین در پلت فرم ادوبی کانکت برگزار کنیم، فاز دوم پروژه ثبت اصفهان در حال اجرا است، نمایشگاه سالیانه عکس طبق روال هرسال برگزار شد، مجله تخصصی «کادر» تاکنون در پنج شماره متوالی منتشرشده که سال گذشته در قالب کتاب هنر و عکاسی به چاپ رسید. شماره ششم کادر تقریباً آماده چاپ است.
قطعاً در انتشار مجله نیز مشکلات مالی وجود دارد؟
این مجله به فعالیت‌های پژوهشی نیاز دارد اما مسائل مالی بسیار زیاد است و به علت کاهش هزینه‌ها ناچار هستیم که بخشی از اقدامات را به اعضای کانون دهیم که این امر در کیفیت نتیجه نهایی کار تأثیر بسزایی دارد. شورای سیاست‌گذاری در کانون عکس اصفهان در هر دوره دبیر و سردبیر مجله را تعیین می‌کند و افراد برای فعالیت در بخش‌های مختلف بدون دستمزد مشغول فعالیت هستند.
پروژه ثبت محله‌های اصفهان نیز از سوی کانون انجام شد؟
قبل از پروژه ثبت در سال ۹۶ پروژه فقدان در مورد خشک‌سالی زاینده‌رود انجام و نمایشگاهی از آثار آن در گالری سعدی حوزه هنری اصفهان برگزار شد.
در همان سال نیز فاز اول پروژه ثبت با رویکرد تغییرات شهر و حقایقی که وجود دارد آغاز شد که در قسمت اول موضوع ثبت محله مسجد سید و بید آباد انجام شد. به همین دلیل فراخوان عمومی صورت گرفت که عکاسان مختلف از سطوح متفاوت حرفه‌ای تا مبتدی در آن مشارکت کردند و کتابی نیز با حمایت شهرداری اصفهان منتشر شد.
فاز دوم پروژه ثبت نیز در محله جویباره انجام‌شده و در مراحل پایانی بسر می‌برد. برای این فاز پروژه نیز فراخوان عمومی داده شد. پروژه با برگزاری جلسات توجیهی و فوتوواک در محله‌ی موردنظر آغاز شد. اعضا در مراحل مختلف به ثبت تصویری محل پرداختند، آثار ارسال شد و عکس‌ها بازبینی شدند اما همچنان این نیاز دیده می‌شود که پروژه همچنان در جریان باشد تا با توجه به پتانسیل موجود به سطح مطلوب‌تری دست پیدا کنیم؛ بنابراین در انتها عکس‌ها گزینش می‌شوند و آرشیومی شوند و به‌صورت حافظه تصویری شهر در این زمان قابل‌بررسی و بازنمایی خواهند بود؛ گزینش آثار با توجه به نوع نمایش متفاوت خواهد بود. برای ارائه در گالری به مقدار فضای موجود و همچنین مقدار بودجه مختص این کار بستگی دارد و در مورد ارائه به‌صورت کتاب علیرغم محدودیت در تعداد صفحات کتاب به لحاظ جنس کاغذ و تأمین هزینه‌های چاپ نیز دچار محدودیت انتخاب هستیم.
در انجام پروژه ثبت چه مشکلاتی وجود دارد؟
مشکل اساسی بحث تأمین هزینه‌ها است، باید به عکاس حق تألیف داده شود اما متأسفانه این امکان وجود ندارد و بودجه نداریم بنابراین ناچار هستیم با اعلام فراخوان از بین اعضای کانون از افرادی استفاده کنیم که برای پیش رفت پروژه با ذوق و علاقه کار می‌کنند. مسائل مالی باعث افت کیفیت خروجی کار می‌شود چه به لحاظ کیفیت و چه کمی.
موضوع دیگر این است که اگر کانون عکس به لحاظ مالی تأمین شود و بتوانیم هم در قسمت پژوهش و هم ثبت منطقه از پژوهشگرانی که در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، معماری، تاریخی و ادیان و همچنین عکاسانی که گرایش و تخصص در عکاسی مناظر شهری دارند برای انجام این پروژه دعوت کنیم کیفیت بسیار بالاتری خواهد داشت. ضمن اینکه با توجه به‌سرعت تغییرات مختلف بافت شهری این پروژه قابلیت اجرا در چندین محله به‌صورت منسجم و هماهنگ را دارد.
در پروژه ثبت اصفهان چه مواردی موردتوجه است؟
هر چیز قابل استنادی قابل‌توجه است ازجمله: بافت معماری، مشاغل، وجوه مختلف اجتماعی و فرهنگی مردم، ادیان و مسائلی ازاین‌دست.
انتخاب این محله‌ها بر چه اساس است؟
با توجه به تغییرات مداوم بافت شهری و همچنین نیاز به جمع‌آوری آرشیو مناظر شهری مناطقی انتخاب کردیم که بیشتر در معرض این تغییرات قرار دارند ازاین‌رو ابتدا به محله بید آباد رفتیم و در مرحله دوم نیز محله جویباره به‌عنوان یکی دیگر از محله‌های قدیم اصفهان انتخاب شد.
درنهایت پروژه‌های ثبت به‌صورت نمایشگاه و کتاب ارائه می‌شود؟
پروژه محله بید آباد به‌صورت نمایشگاه در موزه هنرهای معاصر ارائه شد و به‌زودی کتاب آن نیز منتشر می‌شود. پروژه دوم نیز در حال اجرا است.
مهم‌ترین اقدام، چاپ کتاب‌های پروژه ثبت اصفهان در هر مرحله است چراکه اگر اطلاعات محله‌ها به‌صورت عکس منتشر شود در آرشیو باقی می‌ماند و به‌عنوان یک مرجع مستند در آینده مورداستفاده خواهد بود؛ اما اگر به برگزاری نمایشگاه اکتفا شود بازخورد خاصی نخواهد داشت و صرفاً یک گزارش خبری از اقدامی است که در حال انجام است.
در پروژه ثبت، زشتی‌ها نیز ثبت خواهند شد؟
ما در پروژه ثبت اصفهان درصدد ثبت واقعیت‌ها و رویدادها در محله جویباره هستیم ضمن اینکه در این پروژه صرفاً زیبایی‌ها بررسی نمی‌شوند.
کانون عکس اصفهان با شهرهای دیگر نیز تعامل دارد؟
در سال‌های گذشته این ارتباطات وجود داشت، اما متأسفانه با شیوع کرونا ارتباطات خیلی کمرنگ شد و نتوانستیم ارتباطات خوبی داشته باشیم. در فروردین‌ماه ۱۳۹۹ با توجه به گسترش بیماری کرونا و عدم شناختی که نسبت به این موضوع بود رویداد عکس روزانه، ۴۰ روز ۴۰ عکس با حضور عکاسانی از ۳۰ استان و سه کشور عراق، افغانستان و هلند با هدف و رویکرد ایجاد شور و نشاط در شرایط سخت کرونا با موضوعات متفاوت طراحی و برگزار شد. در این رویداد ارسال آثار بر اساس عکس‌های آرشیوی بود و درمجموع بازخورد بسیار خوبی داشت. اگرچه این رویداد را برای شهر اصفهان طراحی کردیم اما به رویدادی ملی تبدیل شد.
زمانی که عامه مردم عکاسی می‌کنند ازنظر حرفه‌ای چه مسائلی قابل تحلیل و بررسی است؟
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی اکثر افراد از تلفن‌های همراه با قابلیت عکاسی استفاده می‌کنند و از امکانات و تکنولوژی عکاسی بهره می‌برند، اما این امکانات می‌تواند مشکل‌ساز شود چراکه توهم برانگیز است و افراد را متوقع می‌سازد که عکاس هستند درحالی‌که به آموزش نیاز دارند تا بتوانند پیشرفت کنند. بر این اساس برگزاری دوره‌های آموزشی اهمیت بسیاری در جهت ارتقا رشد دانش عکاسی دارد که پیش‌ازاین از سوی کانون عکس با برخی فرهنگسراها برگزار می‌شد. همچنین در بخش کارگروه عکاسی شهری نیز به این مسئله پرداخته شد. اگر حمایت بخش دولتی را در این خصوص جذب کنیم و مسائل مالی مرتفع شود امکان برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی مهیا می‌شود و شرکت‌کنندگان می‌توانند با اصول عکاسی آشنا شوند و علیرغم ارتقا سطح دانش عکاسی، تعامل نزدیکی بین افراد جامعه با ارگان‌های دولتی برقرار می‌شود.
گفتگو از: شیرین مستغاثی، سرویس فرهنگ و هنر ایمنا
نظر شما