به گزارش خبرنگار ایمنا، در دهه‌های اخیر توسعه ظرفیت‌های حمل و نقل شهری در مدیریت ترافیک شهرها جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده، اما تجارب این سال‌ها نشان می‌دهد که راهکارهایی همچون توسعه افزایش شبکه معابر و یا تعریض آنها در مناطق شهری نمی‌تواند پاسخی راهبردی در درازمدت در برابر مشکلات روزافزون ترافیکی باشد.
نقطه مقابل این موضوع، بسترسازی برای افزایش سهم حمل و نقل انبوه‌بر همچون افزایش خطوط مترو و اتوبوس‌های BRT و غیر موتوری از جمله توسعه مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری در شهرها راهکاری پایدار محسوب می‌شود که امروزه در دستور کار مدیریت شهری در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه قرار گرفته است.
در کشور ما، اجرایی شدن زیرساخت‌های حمل و نقل جمعی و غیر موتوری، ضرورت تخصیص بودجه کافی از سوی دولت و شهرداری‌ها را ایجاب می‌کند، اما متأسفانه از سال‌ها پیش حمایت دولت از شهرداری‌ها در زمینه توسعه و تقویت ناوگان اتوبوسرانی قطع شده و این موضوع شهرداری‌های کلانشهرها را با مشکلات زیادی مواجه ساخته است.
برای آگاهی بیشتر از وضعیت حمل و نقل عمومی و ترافیک شهر اصفهان، همچنین برنامه‌ها و اقدامات مورد توجه برای بهبود شرایط آن، گفت و گویی را با محمدرضا فلاح، رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل و نقل شورای اسلامی شهر اصفهان انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
شرایط حمل و نقلی شهر اصفهان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ناوگان حمل و نقل عمومی به ویژه ناوگان اتوبوسرانی شهر اصفهان که عمر آن به بالای ۱۰ سال رسیده، فرسوده و بیمار است و مشکلات و معضلاتی را برای شهر و شهروندان ایجاد کرده است.
از یک سو بسیاری از اتوبوس‌ها به دلیل فرسودگی از خطوط خارج و در پارکینگ‌ها متوقف شده و با توجه به کمبود تعداد ناوگان فعال، سرفاصله زمانی حرکت اتوبوس‌ها نیز افزایش یافته که نارضایتی عمومی را برای شهروندان ایجاد و رغبت آنها برای استفاده از این وسایل را کمرنگ کرده است و از سوی دیگر، کمک‌های دولتی که در سال‌های قبل برای خرید، نوسازی و بالا بردن کیفیت اتوبوس‌ها به شهرداری‌ها پرداخت می‌شد، قطع شده و انجام نمی‌شود.
در حال حاضر ارائه کمک به شهرداری‌ها برای تقویت و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی از طریق اوراق مشارکت انجام می‌شود، اما این اقدام نیز مشکلاتی را به همراه دارد.
شهر اصفهان از این اوراق برای نوسازی و بهسازی اتوبوس‌ها به اجبار استفاده کرده، اما بسیاری از شهرهای کوچک و اقماری نتوانستند از این امکان استفاده کنند زیرا اوراق مشارکت سود بالایی دارد و توانایی فرایند دریافت اوراق را نیز نداشتند لذا به همان ناوگان فرسوده خود بسنده کردند.
واقعیت این است که وقتی ناوگان اتوبوسرانی شهرها، فرسوده و کیفیت پایین داشته باشد، شهروندان از این ناوگان استقبال نکرده و رغبت بیشتری به استفاده از خودروهای شخصی پیدا می‌کنند که معضلات حمل و نقلی و ترافیکی به ویژه آلودگی هوا را افزایش می‌دهد.
با توجه به شرایط فعلی اصفهان، باید چه اقداماتی انجام داد تا اصفهان «شهر زندگی» شود؟ چه اولویت‌هایی در دستور کار کمیسیون هوشمندسازی و حمل و نقل قرار گرفته است؟
درصدد هستیم اهداف کلان و راهبردهای منشور شورای ششم را یکی پس از دیگری محقق کنیم؛ در این راستا برای ایجاد و توسعه حمل و نقل همگانی و نیمه همگانی پاک، جذاب، ایمن، قابل اعتماد و مقرون به صرفه و قابل دسترسی برای همه اقشار در تمام مناطق ۱۵ گانه شهر، تاکید بر ایجاد و توسعه حمل و نقل غیر موتوری از جمله موتورهای برقی و توسعه فرهنگ دوچرخه‌سواری در شهر داریم.
آرام سازی ترافیک محلات و توجه به محوریت قراردادن سلامت شهروندان، آسایش و رفاه مردم و ایمنی عبور و مرور آنها در جهت ایجاد هوای پاک از دیگر اهداف ما در کمیسیون است.
ضمن ضرورت وجود فضاهای آرام شهری، تاکید بر توسعه هماهنگ شبکه‌های حمل و نقل درون و برون شهری داریم و معتقدیم همانگونه که به ناوگان درون شهری توجه می‌کنیم، باید نیم نگاهی نیز به ناوگان حمل و نقل برون شهری داشته باشیم.
یکی از مواردی که در رأس موارد قرار دارد، بازسازی، نوسازی و بهسازی ناوگان حمل و نقل عمومی شهر است که کمک دولت را می‌طلبد؛ اگر دولت در این راستا کمک نکند، شهرداری‌ها در آینده با معضل بزرگ فرسودگی و بالا بودن عمر اتوبوس‌های شهری مواجه خواهند شد.
کاهش سرفاصله‌ها و کاهش هزینه سفر، افزایش سهولت دسترسی به تمام نقاط شهر، بهبود سیستم گرمایش و سرمایش می‌تواند انگیزه‌ای برای استفاده مردم از حمل و نقل عمومی باشد.
تلاش در جهت ارتقای فرهنگ ترافیک و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی از طریق کمیته فرهنگ شهروندی موضوع مهم دیگر است، همچنین توجه ویژه به انواع ظرفیت‌های موجود در حمل و نقل ریلی، اتخاذ سیاست‌های محدودیت استفاده از خودروهای شخصی و تک سرنشین و تاکید بر پیاده راه کردن برخی معابر برای کاهش مشکلات ترافیکی شهر مورد توجه کمیسیون حمل و نقل شورای ششم است.
معتقدم به جای تعریض کردن معابر، باید عرض آنها را کم کرد تا از خودرو محور شدن شهرها جلوگیری شود، بی‌شک با این اقدام تردد آسان و روان برای خودروهای شخصی به ویژه تک سرنشین‌ها با مشکل مواجه می‌شود از این رو شهروندان برای انجام سفرهای درون شهری خود از ناوگان حمل و نقل همگانی استفاده می‌کنند.
مشارکت دادن مردم محلات شهر در ساماندهی ترافیک و جلب حمایت نهادهای ذی‌ربط جهت ایجاد هماهنگی و همگرایی و کاهش اختلاف نظرات در این زمینه راهکار دیگر است.
تاکید بر ساماندهی و توسعه آزادراه‌ها و بزرگراه‌های ورودی شهر داریم، البته با تکمیل ابر پروژه رینگ چهارم بسیاری از خودروهای عبوری دیگر از داخل شهر تردد نمی‌کنند؛ در حال حاضر سیاست کشورهای پیشرفته وضع عوارض برای بعضی از بزرگراه‌های شهری است تا هر خودرویی وارد بزرگراه‌ها نشوند.
یکی از اقدامات خوب توسط سازمان حمل و نقل بار و کالای درون شهری شهرداری ایجاد و ساماندهی شرکت‌های حمل و نقل بار و مسافر درون شهری و برون شهری است که با این اقدام بعضی از شرکت‌های کامیوندار سامان یافته و با ضوابط مشخص در معابر شهری تردد می‌کنند.
توجه به معاینه فنی خودروها به ویژه اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و موتورسیکلت مورد توجه است، زیرا سازمان حفاظت محیط زیست تاکید دارد آلودگی محیط زیستی موتورسیکلت‌ها بیش از خودروها است، به همین جهت در آینده نزدیک دو مرکز معاینه فنی موتورسیکلت را در سطح شهر مورد بهره‌برداری قرار می‌دهیم تا شاهد تردد موتورهای آلاینده در سطح شهر نباشیم.
تاکید بر ایجاد و توسعه پارک‌سوارها و پارکینگ‌های عمومی داریم، باید پارکینگ‌های مناسب در شهر به ویژه ورودی‌های آن ایجاد کنیم تا شهروندان با خیالی آسوده خودروهای خود را در پارکینگ‌ها متوقف کرده و برای انجام امورشان در سطح شهر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند.
یکی دیگر از اهداف بر اساس منشور شورای ششم، لزوم ارائه پیوست ترافیکی برای پروژه‌های عمرانی و شهرسازی در شهرداری است، شهرداری نباید هر پروژه‌ای را بدون پیوست ترافیکی احداث کند.
برخی از معضلات موجود در شهرها و کلانشهرها ایجاد دانشگاه‌های متعدد از قبیل علمی و کاربردی، پیام نور و … در معابر و حتی کوچه پس کوچه‌ها است که باعث سفر روزانه بیش از صدها خودرو توسط دانشجویان و اساتید بدون هیچ ضابطه‌ای به این مکان‌ها می‌شود، بنابراین شهرداری‌ها باید به این موضوع ورود کرده و اجازه ندهند دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی با تغییر کاربری تأسیس شود.
پیگیری تهیه طرح جامع حمل و نقل با تاکید بر حمل و نقل عمومی و پیاده همچنین توسعه خطوط مترو از دیگر موارد قابل توجه است، در این راستا شهرداری باید به مطالعات فاز سوم متروی اصفهان ورود کند.
اخیراً به ضرورت ایجاد شهرک‌های آموزشی در کلانشهرها اشاره کرده و اعلام کردید که این شهرک‌ها کاهش ترددها در در مرکز شهرها را به همراه خواهد داشت؛ به جزئیات این شهرک‌های آموزشی اشاره کنید.
پیشنهادی را در شورای اسلامی شهر مطرح کردم مبنی بر اینکه اگر شهرهای ما به ویژه کلانشهرها در چهار نقطه، شهرک‌های آموزشی تأسیس و زمینه‌ای فراهم کنند که مدارس و مراکز آموزشی اعم از مقاطع ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان، هنرستان و دانشگاه‌ها در آنجا تمرکز یابند، از حجم ترددهای شهری کاسته می‌شود.
در حال حاضر جایگاه شهر اصفهان در حوزه هوشمندسازی را چگونه ارزیابی می‌کنید و به نظر شما تحقق کامل آن چقدر می‌تواند باعث کاهش و حتی حذف ترددهای شهروندان شود؟
متأسفانه نسبت به شعاری که قبلاً در ارتباط با هوشمندسازی در شهرداری داده شده، بسیار عقب هستیم، البته کرونا، مدیران را به این سمت و سو برده که بسیاری از خدمات به صورت الکترونیکی ارائه شود و به نظر می‌رسد باید بسترهای شهر هوشمند را فراهم کرده و توسعه فیبر نوری را در شهر داشته باشیم.
در این زمینه اهداف مهمی همچون گسترش خدمات الکترونیکی برای تکریم ارباب رجوع و جلب مشارکت حداکثری شهروندان، تاکید بر مدیریت هماهنگ و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری به عنوان ابزاری پیشرفته و کارآمد برای مدیریت هوشمندانه متکی بر داده‌های علمی شهر، حرکت به سمت تحقق یکپارچهسازی اطلاعات در شهرداری و تقویت بنیان‌های علمی الکترونیکی بین شهرداری و سایر دستگاه‌های اجرایی مدیریت شهری، تاکید بر توسعه زیرساخت‌های ضروری برای استقرار و تحکیم دولت الکترونیک و در نهایت ارتقای کیفی و کمی زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در شهرداری را دنبال می‌کنیم.
امیدواریم با پیگیری که در دوره ششم شورای اسلامی شهر انجام می‌شود به ارائه هوشمند بسیاری از خدمات ورود کنیم تا علاوه بر تکریم شهروندان، آنها بدون نیاز به مراجعه حضوری خدمات خود را به صورت مجازی دریافت کنند.
برای تحقق این هدف باید ظرفیت‌ها را افزایش دهیم تا شهروندان بدون هیچ مشکلی و با امنیت خاطر خدمات خود را از طریق سامانه‌های مجازی دریافت کنند.
گفت و گو از: راضیه کشاورز- خبرنگار سرویس پارلمان شهر خبرگزاری ایمنا
نظر شما