به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس چکیده یک مقاله، شهرداری‌ها در سطح جهانی از جمله سازمان‌هایی هستند که نقش مهمی در توسعه شهرها و گسترش عرصه‌های مدنی دارند. این سازمان‌ها در ایران، از جایگاه اصلی خود که برنامه‌ریزی و مدیریت امور شهری است، دور مانده‌اند. امروزه یکی از مسائل مهم شهرداری‌ها در سراسر جهان ایجاد منابع پایدار درآمدی و تأمین هزینه خدمات شهری است.
مدیریت شهری می‌تواند با فراهم کردن منابع متعدد درآمدی پایدار و ناپایدار، ایجاد انگیزه در شهروندان جهت پرداخت به‌موقع عوارض و کوشش جهت حفظ زیرساخت‌های شهری و مانند آن اقدام کند. یکی از فعالیت‌هایی که در یک دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته، بسترسازی برای ارتقای کارآفرینی شهری است که از یک سو به افزایش ظرفیت‌های ارائه خدمات شهری و به‌تبع کاهش هزینه‌ها می‌انجامد و از سوی دیگر منابع درآمد پایدار را فراهم می‌سازد.
با گسترش شهرها و با توجه به پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی در جهان امروزی و تحولات روز افزون اقتصادی و اجتماعی، درک و شناخت موضوعات اقتصاد شهری بیش از پیش ضرورت می‌یابد. مقوله کارآفرینی یکی از مباحث مهم شهری بوده که از چند جنبه، باعث ارتقای مدیریت شهری و ارتقای سطح کیفیت زندگی شهروندان خواهد شد؛ از یک جهت، به عنوان یکی از منابع درآمد پایدار شهری به اقتصاد شهر کمک می‌کند و از طرف دیگر با توسعه بخش خصوصی، می‌توان بسیاری از وظایف شهرداری را به بخش خصوصی سپرد و هزینه‌های مدیریت شهری را کاهش داد.
از دید اقتصاد شهری، عواملی چون گسترش دامنه فعالیت‌ها و ارتقا سطح انتظارات مردم و مشکلات ناشی از افزایش جمعیت شهری، نیاز به گسترش منابع مالی و درآمدی شهرداری‌ها را بیشتر می‌کند، لذا کسب درآمد در شهرداری‌ها از اموری است که تأثیر عمدهای در ارائه خدمات شهری به شهروندان دارد.
از جمله دلایل توجه به توسعه کارآفرینی، می‌توان به قدرت آن در ایجاد کسب‌وکارهای جدید با ارزش افزوده بالا، توسعه کسب و کارهای موجود، رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی، کاهش نرخ بیکاری و در نهایت افزایش سرانه تولید و برقراری عدالت اجتماعی اشاره کرد. زنجیره ارزش کارآفرینی به عنوان ابزاری قدرتمند برای شناسایی مؤلفه‌های کارآفرینی و نحوه تعامل آنها با یکدیگر، فعالیت‌های موجود در این فرآیند را به دو دسته فعالیت‌های اولیه و پشتیبانی تقسیم می‌کند.
می‌توان با فراهم کردن منابع، ایجاد انگیزه در شهروندان و بسترسازی برای کارآفرینی، به دو بعد مهم کارآفرینی، یعنی گرایش به کارآفرینی و مدیریت کارآفرینی پرداخت. مطالعات نشان می‌دهد که اقدامات کارآفرینانه در محیط شهری می‌تواند در بهبود عملکرد شهری مؤثر باشد.
درآمد پایدار و درآمد ناپایدار شهرداری‌ها کدامند؟
در یک دسته‌بندی کلی، درآمدهای شهرداری به دو دسته درآمدهای پایدار و درآمدهای ناپایدار قابل تقسیم است؛ درآمد پایدار به درآمدهایی گفته می‌شود که مداوم، مطلوب و انعطاف‌پذیر بوده و برای وصول آن بتوان برنامه‌ریزی‌های اجرایی لازم را تعریف کرد. درآمدهای ناپایدار به درآمدهایی اطلاق می‌شود که لزوماً قابل تکرار و قابل تحقق مشابه نیستند و به شدت به نوسانات اقتصادی وابسته‌اند به‌طوری‌که در دوره رونق دچار افزایش چشمگیر و در دوره رکود دچار کاهش می‌شوند.
شهرها مجامعی برای همگرایی اقتصادی هستند که مراکزی همچون بنگاه‌ها، سازمان‌ها و افراد را در کنار یکدیگر قرار می‌دهند. بودجه نگه‌داشت زیرساخت‌های شهری، همان هزینه‌ای است که بر اثر استهلاک استفاده بر مدیریت شهری تحمیل می‌شود. این هزینه می‌تواند از اتفاقات غیرمترقبه نظیر رخدادهای جوی و ایجاد خرابی در شهر، ایجاد شورش و خرابی زیرساخت‌های شهری و یا استفاده ناصحیح شهروندان باشد.
تأثیر زیرساخت‌های شهری بر جذابیت سکونت مناطق
وجود زیرساخت‌های شهری مانند خیابان، معابر مناسب، بیمارستان، مدرسه و فضای سبز باعث افزایش جذابیت سکونت در آن منطقه خواهد شد. این جذابیت اولاً قیمت زمین را بالا می‌برد و ثانیاً تراکم جمعیت را افزایش می‌دهد؛ این مسئله منجر به افزایش تقاضا برای مسکن شده و در نتیجه سودآوری ساخت و ساز را بیشتر می‌کند؛ نرخ ساخت و ساز بیشتر شده و درآمد شهرداری از فروش تراکم بیشتر خواهد شد.
همچنین تراکم جمعیت و افزایش تعداد واحدهای مسکونی در حال استفاده، میزان پرداخت عوارض نوسازی و پسماند را افزایش می‌دهد. درآمد حاصل شده در فرآیند تخصیص بودجه، منجر به افزایش منابع مالی شده و این منابع مالی می‌تواند در توسعه بیش از پیش زیرساخت‌های شهری هزینه شود. مراکز بزرگ تجاری و هایپرمارکت‌ها علاوه بر افزودن جذابیت سکونت در آن منطقه، جمعیت عظیمی از سایر نقاط شهر را به خود جلب می‌کنند.
این موضوع باعث افزایش تراکم جمعیت شده و جذابیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را در توسعه مناطق تجاری و ایجاد واحدهای تجاری افزایش می‌دهد. در نتیجه سرانه متراژ واحد مسکونی افزایش یافته و تعداد واحدهای تجاری فعال بیشتر می‌شود. این موضوع فرصت‌های شغلی و همچنین سهولت دسترسی به مراکز خرید را افزایش داده و در نتیجه جذابیت سکونت در منطقه را افزایش خواهد داد.
نظر شما