به گزارش خبرنگار ایمنا، اصفهان، شهری تاریخی و پر هنر از کلان شهرهای ایران است؛ این شهر در زمان صفویان پایتخت ایران شد و رونق فراوانی یافت. اصفهان به داشتن معماری زیبای اسلامی، پل‌های سرپوشیده، مسجدها و مناره‌های منحصربه‌فردش نام‌آور است؛ میدان نقش جهان نمونه برجسته‌ای از معماری اسلامی است. از جمله دیگر آثار تاریخی اصفهان به منارجنبان، سی و سه پل، پل خواجو، کاخ چهل ستون، عمارت عالی‌قاپو و بسیاری از اماکن تاریخی دیگر می‌توان اشاره کرد که شماری از آن‌ها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو به ثبت رسیده است. وجود این آثار ارزشمند باعث شد اصفهان در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵) به عنوان نخستین شهر ایران، به شبکه «شهرهای خلاق جهان» زیر نظر یونسکو ملحق شود.
در این راستا به جهت ارج نهادن به شهر تاریخی اصفهان یکم آذر به نام این شهر زیبا نامگذاری شده است؛ این روز به دلیل آغاز ماه آذر (قوس) و دیده شدن طالع بنیانگذاری این شهر در برج قوس، به نام روز اصفهان نامگذاری شده است. در این راستا با آتوسا افغان، کارشناس شهرسازی و معماری به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛
با وجود مشکلات آبی و محیط زیستی در اصفهان، علت شاخص بودن این شهر در چیست؟
وجه تمایز اصفهان با سایر شهرها این است که اصفهان از دوره دیلمیان با ساخت برج و بارو بر مبنای شهرسازی شکل گرفته از این رو دارای شاخصه‌های معماری ایرانی اسلامی است.
میدان نقش جهان با این ابعاد و عظمت در دنیا بی‌نظیر است و در خارج از کشور، ایران را به اصفهان و اصفهان را به معماری آن می‌شناسند. از نظر من این میدان با عناصر چهارگانه‌اش، این شهر را از ابعاد گوناگون با سایر شهرها متمایز کرده و خواهد کرد، البته این مهم به شرایط فعلی و اتفاقاتی که در یک دهه می‌افتد، بستگی ندارد، اصفهان به علت وجود معماری خاصی که دارد، همیشه شاخص است.
از سویی دیگر طبیعت و زاینده رود، وجود مادی‌ها و گسترش سبزینگی، حیات این شهر را افزایش داده است، به طوری که کسانی که به اصفهان تعلق خاطر دارند، آرزو می‌کنند که زاینده‌رود دوباره جاری شود. انتخاب یک روز به نام اصفهان اقدام شایسته‌ای بود تا این شهر بزرگ تاریخی را ارج نهیم و باید از دست‌اندرکاران نامگذاری روز اصفهان از جمله دکتر سپنتا تشکر کنم.
با توجه به چالش‌هایی که آثار تاریخی را تهدید می‌کند، ممکن است دیگر اصفهان را به طور شاخص در سطح جهان نداشته باشیم؟
از اینکه اصفهان، دیگر شاخص نباشد، دلم به درد می‌آید، اما باید توجه داشته باشیم که بخش عمده تهدیدها در بحث اقلیمی است. فرونشست زمین در اصفهان مسئله کوچکی نیست و تخلیه آب‌های زیرزمینی تأثیر مثبت در این جریان دارد.
نوع نگاه به بافت تاریخی، وفادار نبودن به این بافت ارزشمند شهر با افزایش تراکم‌ها، ترافیک و افزایش ترددها تهدیدات بزرگی است که متأسفانه گریبان اصفهان را گرفته است؛ علت اصلی وجود تهدیدات این است که زمانی که گنج بزرگی داریم، نمی‌دانیم باید چگونه از آن استفاده کنیم. تصور می‌کنیم این شهر کوچکی که به خودمان تعلق دارد، هر چه آن را بزرگ‌تر کنیم ارزش آن بیشتر خواهد شد در صورتی که این بافت بسیار ارزشمند و هر چه کوچک‌تر باشد، ارزش آن روز به روز افزایش پیدا می‌کند.
وقتی بدانیم این بافت چقدر ارزشمند و هرچقدر کمتر باشد روز به روز سرمایه و ارزش آن افزایش پیدا می‌کند، بهتر از آن نگهداری خواهیم کرد.
افزایش تراکم از جمله تهدیداتی است که از سوی مردم به اصفهان تحمیل می‌شود، نگاه‌های مرمتی و شهرسازی غلط باعث شده همیشه گنبد مسجد امام (ره) اصفهان داربست داشته باشد و بر سر گنبد شیخ لطف الله هم بحث‌هایی به وجود آمده؛ باید از آثار دوره صفوی نگهداری کنیم، اما بخش زیادی از آن را از دست دادیم. میدان کهنه دیگر وجود ندارد و امروز میدانی ساختیم که اصلاً در ارزش و شأن میدان کهنه که در گذشته وجود داشته، نیست.
اصفهان یک دوره تاریخی خوبی داشته که اکنون از رونق افتاده است امیدوارم با توجه به کمک‌های ملی و سرمایه گذاری مردم به اصفهان کمک شود.
مهاجرت به اصفهان را چگونه می‌بینید؟ آیا مهاجرت به اصفهان تهدید است یا فرصت؟
مهاجرت، یک پدیده خاص است که در بحث جمعیت شناسی این مسئله باید ارزیابی شود برای برخی از مناطق مهاجرت به افزایش جمعیت کمک می‌کند و تراکم را برای خدمات رسانی به حد نصاب می‌رساند و شهر آباد می‌شود.
مهاجرت به شهری مانند اصفهان تحمیل می‌شود، زیرا اولین عارضه مهاجرت جدا از مسائل فرهنگی و جامعه شناسی آن، تراکم جمعیت و تراکم ساختمانی است که کالبد و چهره شهر را تغییر می‌دهد.
معتقدم مهاجرت به شهر اصفهان کمک نمی‌کند، اما از طرفی به یک نوع مهاجرت سرمایه‌گذاری شده در اصفهان نیاز است؛ در حال حاضر اصفهانی‌ها تمایل به سرمایه‌گذاری در شهرهای دیگر دارند و این خطرناک است، زیرا بخشی از سرمایه شهر به دیگر شهرها منتقل می‌شود.
وجود صنایع در اطراف اصفهان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
صنایع در سال‌های دور به صورت درست جانمایی و برنامه‌ریزی نشده‌اند و افق طراحی برای آینده در آن لحاظ نشده است، اما برای جمعیت و گسترش شهری آن دوران مفید بوده است.
به لحاظ آرمانی دوست داریم که صنایع هوا و خاک را آلوده نکنند اما صاحب نظر نیستم که بدانیم منافع و ضررهای اقتصادی و چرخه کارآفرینی این صنایع چقدر است و بودن یا نبودن آن‌ها چه تبعاتی در پی‌خواهد داشت و شهروندان چه آسیب‌هایی را باید تحمل کنند، زیرا از سوی دیگر این صنایع روح سرمایه گذاری اصفهان هستند.
نظر شما