به گزارش خبرنگار ایمنا، این درحالی است که اگر ارائه طرحهای تخفیف کتاب در کوتاه مدت میتواند علاقهمندان را به خرید کتاب جذب کند اما چالشهایی را نیز برای کتابفروشیها ایجادکرده است، ضمن اینکه قطعاً برای گرایش هرچه بیشتر مردم به کتاب باید مسائل اقتصادی را درنظر گرفته شود تا کتاب به کالایی همیشگی در سبد خرید مردم تبدیل شود.
خسارتهای کتابفروشیها قابل جبران نیست
ابراهیم سپاهانی اظهار کرد: طرحهای تخفیف ارائهشده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم برای مخاطبان و هم برای کتابفروشیها خوب و مناسب است چراکه از یکسو علاقهمندان کتاب موفق به خرید بیشتر خواهند شد و کتابفروشیها نیز میتواند تعداد بیشتری از کتابهای خود را بفروشند و این موضوع در شرایط سخت اقتصادی اهمیت دارد و بهنوعی همه سعی میکنند از فرصتهایی که به اسم طرحهای خاص وزارت ارشاد در حوزه کتاب ارائه میشود استفاده کرده و بیشتر خرید کنند و بیشتر بفروشند.
مدیر فرهنگسرای کتاب که از قدیمیترین کتابفروشیهای اصفهان بشمار میرود با اشاره به خسارتهایی که به دلیل کرونا و تورم به کتابفروشیها واردشده است، ادامه داد: خسارتهایی که به دلایل مختلف مانند تورم بیشازاندازه و گسترش بیماری کرونا به کتابفروشیها واردشده هیچوقت جبران نمیشود، ما در این شغل آنقدر خسارت دیدیم که قابل جبران نیست اما خوشبختانه با توجه به کاهش ابتلاء به کرونا و کمترشان شیوع این بیماری در جامعه، مشتریان کتاب نیز افزایش پیداکردهاند.
او تأکید کرد: تنها راهکاری که برای افزایش مراجعه مردم به کتابفروشیها و خرید بیشتر وجود دارد مرتفع شدن مشکلات اقتصادی است. من اعتقاددارم که مردم ایران بسیار علاقهمند به کتاب هستند ولی وضعیت اقتصادی متأسفانه باعث شده کمتر کتاب بخرند بهویژه اینکه در حال حاضر قیمت کتابها به حد وحشتناکی بالا رفته است و این موضوع جای تأمل دارد که مردم عادی چه درآمدی باید داشته باشند تا بتوانند علاوه بر تأمین هزینههای سرسامآور زندگی، جایی هم برای خرید کتاب بگذارند. بنابراین به عقیده من بیشترین مشکلی که وجود دارد مسائل اقتصادی است تا مباحث فرهنگی و من بههیچعنوان این جمله را قبول ندارم که میگویند مردم ایران کتابخوان نیستند، من علت اقبال اندک مردم از کتاب را بیشتر در وضعیت بد اقتصادی میدانم.
چالشهای طرحهای تخفیف کتاب
نوید تیموری نیز تصریح کرد: طرح تخفیفها بهصورت کلی جذب مخاطب دارد ولی صرفاً در جذب مخاطب مؤثر است اما در کسبوکار کتابفروشیها یعنی در شیوه برگزاری، در شیوه حمایت و میزان اعتباری که داده میشود بهصرفه نیست و با توجه به این مسائل بههیچوجه خسارتی که به کتابفروشی وارد میشود را جبران نمیکند، اما بههرحال تخفیف برای مخاطب خوشایند است ولی بر روی کتابفروشیها فشار وارد میکند.
مدیر کتابفروشی پردیس کتاب با اشاره به درصد تخفیفهایی که بهصورت متفاوت برای کتابهای تألیفی و ترجمه اختصاص دادهشده است، افزود: موضوع ۱۵ درصد تخفیف برای کتابهای ترجمهای و ۲۰ درصد برای کتابهای تألیفی یکی دیگر از موضوعاتی است که چالشهای کتابفروشیها را بسیار زیاد میکند، بهعنوان نمونه کتابفروشی مثل برای پردیس کتاب که حجم مراجعان آن خیلی زیاد است مدیریت و ارائه این شیوه تخفیفها کار راحتی نیست و ما هر دوره مجبور هستیم همه کتابها را با تخفیف یکسان ارائه کنیم و در پایان ناچار خواهیم شد که تخفیفها را از جیب خودمان یعنی کتابفروشی جبران کنیم.
تیموری اضافه کرد: این موضوع معنی ندارد که چرا ۱۵ درصد تخفیف برای کتابهای ترجمه و ۲۰ درصد برای کتابهای تألیفی لحاظ شده است! آیا قرار است از کتاب تألیفی حمایت شود! این شیوه انتخاب صحیح نیست و مخاطبان کتاب را به این شیوه انتخاب نمیکنند یعنی بر اساس میزان تخفیفی که روی کتاب باشد آن را انتخاب نمیکند بلکه کیفیت کار و تبلیغاتی که روی کتاب میشود باید درنظرگرفته شود، به همین دلیل است که این موضوع چالشی را برای کتابفروشیها ایجاد کرده است چون زمان زیادی را باید برای تفکیک کتابهای تألیفی از کتابهای ترجمه و ثبت در سایت و در سیستم حسابداری و فروش به مشتری لحاظ کرد و ازاینرو است که حتی بعضی کتابفروشیها در این طرح شرکت نمیکنند و ما نیز در پردیس کتاب با شرکت در طرحهای تخفیف، هزینهای که از جیب میدهیم خیلی بیشتر از هزینهای است که از مخاطب دریافت میکنیم.
مدیر کتابفروشی پردیس کتاب تصریح کرد: موضوع دیگر این است که مقدار اعتبار خیلی زودتر از پایان طرح تخفیف تمام میشود و ما مجبور هستیم به دلیل اطلاعرسانیهایی که در همهجا منتشرشده است آن را تا پایان طرح همراهی کنیم، درحالیکه در این خصوص باید میان کتابفروشیهایی بزرگ و کوچک تفاوتهایی لحاظ شود و کتابفروشیها باید طرح به طرح ارزیابی شوند چراکه میزان فروش، میزان بازخورد و مقدار اعتباری که داده میشود بههیچوجه منصفانه نیست و ما رصد کرده و میبینیم که در شهرهای کوچک میزان فروش از ما بیشتر است و این موضوع اصلاً معقول نیست. از طرفی میبینیم که اعتبار ما در روز دوم و سوم تمامشده و امکان ادامه دادن طرح را نداریم و فقط به دلیل اینکه باید در مقابل مراجعین پاسخگو باشیم که تا فلان تاریخ طرح تخفیف وجود دارد و ما باید به همه مخاطبان توضیح دهیم که اعتبار ما تمامشده است و مجبور هستیم که از خودمان تخفیف را ارائه کنیم. درحالیکه این اعتبارها باید بر اساس میزان فروش کتابفروشیها ارائه شود و این مشخص است که در این زمینه رانتهایی وجود دارد و ما میبینیم کتابفروشیهایی را که خیلی کوچک هستند و با اختلاف بالاتر از کتابفروشیهای بزرگ شهرهای بزرگ قرارگرفتهاند و این معقول به نظر نمیرسد و مطمئناً اگر آن اعتبار را مجموعه ما نیز داشت قابلیت فروش آن به مخاطبان بیشتر بود.
او افزود: درهرصورت طرحهای تخفیف برای جذب مخاطب بد نیست ولی این توقع را ایجاد کرده که در تمام طول سال تخفیف میخواهند و کتاب خریدن بدون تخفیف اصلاً برای آنها قابلپذیرش نیست و این دیالوگ رایجی شده که کتاب بدون تخفیف معنی ندارد و همهجا تخفیف میدهند شما چرا نمیدهید! ازنظر من یک مقدار این تخفیف دادنها همه را بدعادت کرده است، ولی از طرفی قیمت کتابها بهشدت بالا است و قدرت خرید مردم نیز پایین آمده است و ازآنجاییکه کتاب بهعنوان کالای اصلی در سبد خرید مردم بشمار نمیرود صرفاً شاید بتوان با تخفیف دادن کتاب را به سبد خرید مردم بازگرداند، اما بههرحال عواقب و مشکلاتی در کنار خود دارد همانطور که مخاطب را بدعادت کرده است و چنین طرحهایی در بهترین حالت فقط برای جذب مخاطب تأثیر دارد اما برای کتابفروشیهای بزرگ مثل پردیس کتاب بههیچعنوان جبران مالی را نمیکند.
جوانان توانایی خرید کتابهای درسی را هم ندارند
اما فیروز سلطانی با اقبال از طرحهای تخفیف کتاب گفت: اگر طرحهای تخفیف افزایشیافته و بودجهای بیشتری را در خود داشته باشد و مدتزمان آنها نیز افزایش پیدا کند مردم نیز بیشتر به کتابفروشیها مراجعه میکنند. اما فعلاً مقدار تخفیف کم و مدتزمان ارائه به مردم نیز اندک است و گاهی اتفاق افتاده که مردم برای از شهرستانها برای خرید کتاب به کتابفروشی میآیند اما بهمحض رسیدن، مدتزمان استفاده از طرح به پایانیافته است.
مدیر کتابفروشی وحدت درعینحال تأکید میکند که ارائه چنین طرحهای تخفیف کتاب خسارتهای ایجادشده به دلیل تورم و کرونا را جبران نمیکند اما این میتواند تااندازهای مفید و مؤثر باشد.
وی اضافه کرد: متأسفانه مردم به دلیل گرانی و تورم توانایی کتاب خرید را ندارند و جوانها حتی کتاب درسی را هم بهسختی تهیه میکنند چه رسد به کتابهای عمومی اما شاید این تخفیف باعث شود که افرادی که کتابخوان به کتابفروشیها مراجعه کنند.
به گزارش ایمنا، با همه مشکلات و چالشهای پیش روی مردم هنوزهم کتاب مثل یک پنجره است، یک پنجره که به روی دنیای زیبای زندگی باز میشود. کتاب بهترین دوست تو است پس دوستش بدار.
نظر شما