هادی امیری در گفتوگو با خبرنگار ایمنا در رابطه با تأثیر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بر قیمت کالاها، با بیان اینکه این موضوع باید در دو دیدگاه اقتصاد کلان و خرد جداگانه بررسی شود، اظهار کرد: از منظر اقتصاد کلان، با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میتواند کسری بودجه دولت کاهش یافته و خلق پول به واسطه اینکه دولت کمتر به سیستم بانکی فشار میآورد، کمتر میشود. بنابراین در صورتی که هدفمند کردن یارانهها و حذف برخی رانتها، هزینههای دولت را کاهش داده و اقتصاد را شفاف کند، حتماً منجر به کاهش تورم خواهد شد.
وی ادامه داد: این اتفاق در شرایط کنونی در کشور ما نمیافتد، زیرا دولت هر چقدر هم درآمد داشته باشد، باید وعدههای بیشتری به مردم دهد. پیش از اینکه در راستای هدفمندسازی یارانهها قیمت بنزین گران شد، شاهد برقراری انضباط مالی بیشتر در دولت نبودیم.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: حذف هرگونه رانت اگر منجر به بهبود انضباط مالی دولت، کاهش کسری بودجه و جلوگیری از خلق پول درونزا در اقتصاد شود، تورم کاهش یافته و اقتصاد بهبود مییابد، اما با توجه به روند گذشته، با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی امکان ایفای نقشهای جدید در اقتصاد برای دولت فراهم میشود که در قالب پرداخت یارانههای جدید ظاهر میشود، این اتفاقات نه تنها منجر به بهبود انضباط مالی دولت نشده است بلکه وضعیت آن را وخیمتر نیز میکند چون دولت ناچار است قول یارانههای بیشتری را بدهد.
دولت اکنون توان افزایش یارانهها را ندارد
امیری اضافه کرد: زمانی که دولت وعده پرداخت یارانه به خانوادهها را میدهد باید با هر روشی که وجود دارد آن را تأمین کند، همین موضوع باعث افزایش مجدد کسری بودجه و افزایش تورم میشود، دولت اکنون توان افزایش یارانهها را ندارد زیرا درآمدهای نفتی دولت کاهش یافته و دولت نمیتواند به کمک آن هزینههای ایجاد شده را جبران کند. با وجود درآمدهای نفتی اثرات تورمی تزریق پول به جامعه مشخص نبوده و فنر تورم جمع شده و پس از گذشت چند سال اثرات آن مشخص میشد. اما اکنون به دلیل نبود درآمد نفتی همزمان با ورود نقدینگی به جامعه شاهد تورم هستیم.
در اقتصاد ایران مبنای قیمت گذاری کالاها قیمت تمام شده آن نیست
وی ادامه داد: در اقتصاد ایران، مبنای قیمت گذاری کالاها قیمت تمام شده آن نیست، بنابراین برای محاسبه تغییرات قیمتی نمیتوان به تغییرات قیمت نهادهها و سهم آن در قیمت تمام شده رجوع کرد. در بازارهای مختلف ایران، انتظارات به قیمتها شکل میدهد از این رو با وجود اینکه یک کالا گران میشود، تقاضای آن کم نمیشود. چون در اثر تورم تصمیمات مصرفی خانوار تحت تأثیر قرار گرفته است. به علاوه اینکه شکست بازار در حلقههای مختلف زنجیره محصولات مشهود است. به عنوان نمونه با وجود افزایش قیمت و هزینههای تولید، گوشت از دامداران هر کیلو ۳۰ هزار تومان تا ۴۰ هزار تومان خریداری شده اما با بیش از چهار برابر قیمت به دست مصرف کننده میرسد.
عدم مدیریت انتظارات منجر به افزایش قیمتها در بازار شده است
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: بخش زیادی از این اختلاف قیمت ناشی از رعایت نکردن اقتصاد مقیاس در شبکه توزیع و انتظارات تورمی افرادی است که در فرایند توزیع قرار گرفتهاند، نبود مدیریت انتظارات منجر به افزایش قیمتها در بازار شده است، بنابراین بهتر است دولت به جای اعمال چنین سیاستهایی، ابتدا با ایجاد انضباط مالی، انتظارات تورمی را کاهش داده و پس از آن در شرایط با ثبات به تدریج اقتصاد را شفاف سازی کرده و ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند.
حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تأثیر ملموسی در هزینه تمام شده ندارد
امیری تاکید کرد: حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هیچ تأثیر ملموسی در هزینه تمام شده نخواهد گذاشت زیرا پیش از این، انتظارات تورمی قیمت انواع کالا را افزایش داده است؛ به عنوان نمونه با وجود پرداخت یارانه آرد، نانوایان حجم نان را نصف و در واقع قیمت آن را دو برابر کردهاند، اما اگر قیمت آرد افزایش یابد، انتظارات موجود مجدداً منجر به افزایش قیمت نان خواهد شد.
نظر شما