به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، تجربه نشان داده است که همیشه پس از شیوع یک بیماری واگیر در نقطهای از جهان یا در سراسر دنیا، تغییرات قابل توجهی در طراحی شهری شکل گرفته است چرا که برنامهریزان از نقصهای موجود در مناطق شهری که به گسترش بیشتر یک ویروس واگیردار دامن زده است آگاه شده و برای حل آن کوشیدهاند. به عنوان مثال در قرن نوزدهم شیوع وبا در لندن، ایجاد شبکههای آب و فاضلاب را در پی داشت و نیاز به تنفس هوای آزاد برای پیشگیری از ابتلاء به بیماریهایی مانند سل در قرن بیستم، مقامات آمریکایی را به ایجاد گسترده فضاهای سبز سوق داد.
طی دوران شیوع ویروس کرونا هراس از آلوده شدن به ویروس کرونا باعث شد اغلب مردم جهان از حضور در فضاهای عمومی خودداری کنند و اینجا بود که تراکم جمعیت شهری به بحثی داغ میان مدیران و منتقدان شهری تبدیل شد. طی این دوران، بسیاری از محققان پس از انجام مطالعات پی در پی به این نتیجه رسیدند که تراکم جمعیت شهری، پیادهروهای پر تردد، ساختمانهای شلوغ و فضاهای سبز کوچک منجر به سرعت گرفتن شیوع بیماری کووید -۱۹ میشود؛ چرا که فرصت رعایت فاصله اجتماعی را از شهرنشینان سلب میکند. جالب اینکه در قرن نوزدهم نیز موضوع نقش فاصله اجتماعی در نرخ گسترش بیماریهای واگیردار مطرح شده بود و بسیاری از منتقدان آن زمان بر این باور بودند که رابطه مستقیمی بین تعداد افراد ساکن در یک منطقه و میزان گسترش ویروسهای مسری میان آنان وجود دارد.
البته در مورد ویروس کرونا شرایط بسیار ناپایدار بوده است به طوری که بسیاری از منتقدان طی این دوران عقاید خود را بارها در مورد نقش تراکم جمعیتی در شیوع بیماری تغییر دادهاند. در واقع، بسیاری از این افراد با مطالعه نرخ شیوع بیماری در شهرهایی با بیشترین تراکم جمعیتی به این نتیجه رسیدند که هیچ ارتباطی بین نرخ جمعیت ساکن در یک منطقه و میزان گسترش ویروس کرونا و حتی مرگهای ناشی از آن وجود ندارد. آنچه سرنوشت بشر را طی این دوران رقم زده است، اقدامات اندیشمندانه مدیران نظیر انجام آزمایشهای کرونا به طور گسترده یا اعمال قرنطینههای سختگیرانه بوده ضمن اینکه همکاری عموم مردم نیز در کاهش و افزایش این بیماری نقش مهمی ایفا کرده است. به عنوان مثال، مدیران هنگ کنگ و توکیو در ژاپن که در لیست پرتراکمترین شهرهای جهان قرار دارند، طی دوران کرونا با جدیت تمام به انجام گسترده تستهای کرونایی میان مردم، یافتن افراد آلوده به ویروس و قرنطینه آنها و در نهایت اعمال قانون رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک پرداختند و از این طریق توانستند شیوع بیماری کووید -۱۹ را مهار کنند.
در واقع، محققان در مورد ویروس کرونا نهایتاً به این نتیجه رسیدند که تراکم جمعیتی منجر به افزایش شیوع بیماری در شهرها نمیشود بلکه نبود فضای کافی بین شهرنشینان سرعت گرفتن گسترش ویروس را در پی دارد. به همین دلیل در بریتانیا نرخ شیوع ویروس در مناطقی با بیشترین جمعیت ۷۰ درصد بیش از سایر منطقههای کم جمعیت بود چرا که مردم قادر به رعایت فاصله اجتماعی، خواه در منازل شخصی خود یا در محل کار نبودند. در واقع، تراکم جمعیتی سرعت یافتن شیوع بیماری را در پی ندارد بلکه آنچه گسترش یک ویروس را شدت میبخشد، شرایط زندگی ساکنان یک منطقه است.
تراکم پایین جمعیت، سلامت ساکنان را تهدید میکند
طی دوران کرونا و در پی فرضیههای مختلفی که در مورد نقش تراکم جمعیت در میزان گسترش ویروس کرونا مطرح شد، بشر همواره بین سکونت در مناطق شهری پرجمعیت یا نقل مکان به حومههای شهری در تزلزل بود. اما در نهایت و پس از انجام مطالعات بسیار، محققان استدلال کردند که تراکم جمعیتی نه تنها محرک شیوع بیماری کووید -۱۹ به شمار نمیرود بلکه در پیشگیری از ابتلاء به آن نیز سهیم است.
طی ۲۰ سال اخیر، محققان بسیاری به این نتیجه دست یافتهاند که هر چه تراکم جمعیتی در یک منطقه بالاتر باشد، احتمال ابتلاء به بیماریهایی نظیر اضافه وزن، دیابت و بیماریهای قلبی کمتر است که البته علت این امر را به تحرک جسمی بیشتر ساکنان چنین مناطقی نسبت دادهاند. در شهرهای پر جمعیت، مردم اغلب برای تأمین ملزومات خود پیادهروی میکنند مدیران نیز به ایجاد پیادهراههای بیشتر برای تسهیل رفت و آمد شهرنشینان میپردازند. این در حالی است که طبق شواهد، مردم در شهرهای کم جمعیت اغلب از وسایل نقلیه برای رفع نیازهای روزانه خود یا حضور در مدارس و محل کار بهره میگیرند که این امر در کاهش فعالیتهای جسمی و در نهایت افزایش امکان ابتلاء به بیماریهای مزمن نقش مهمی ایفا میکند.
در دوران پساکرونا این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد شد چرا که مردم به استفاده از وسایل نقلیه شخصی بیش از خودروهای عمومی روی آوردهاند که این امر احتمال به حداقل رساندن پیادهروی یا دوچرخهسواری را در پی دارد و به سهم خود میتواند در شیوع بیماریهای مزمن و کاهش قدرت سیستم ایمنی بسیار نقش داشته باشد.
راه حل شهری برای غلبه بر بیماریهای مسری
مدیران شهری باید زمینه و فضا را برای انجام فعالیتهای جسمی و همچنین امکان پیادهروی و دوچرخهسواری را برای مردم به وجود آورند که این امر سلامت بشر را از دو جنبه بهبود میبخشد؛ اول اینکه شیوع بیماریهای مسری نظیر کرونا را به حداقل میرساند و دوم با افزایش امکان انجام فعالیتهای جسمی، احتمال ابتلاء به بیماریهایی مرگبار نظیر امراض قلبی-عروقی و دیابت را به طور قابل توجهی کاهش میدهد.
به ویژه، ایجاد امکانات بیشتر برای افزایش فعالیتهای اجتماعی در مناطق فقیرنشین از اهمیت بیشتری برخوردار است چرا که حس نابرابری را میان آنها به حداقل میرساند و این اتفاق به سهم خود میتواند در بهبود سلامت روانی سهیم باشد. علاوه بر این از آنجا که اغلب جوامع کم درآمد در مناطق پرجمعیت و با کمترین امکانات بهداشتی زندگی میکنند، همین ویژگی خود میتواند در سرعت یافتن بیماریهای مسری سهیم باشد و بنابراین، ایجاد فضاهایی برای رعایت فاصله بین آنها از اهمیت بسزایی برخوردار است.
نظر شما