به گزارش ایمنا، حسین امیرعبداللهیان امروز -چهارشنبه پنجم آبانماه- در دومین نشست همسایگان افغانستان اظهار کرد: جلسه امروز با هدف توجه و تمرکز برای وضعیت جدید در کشور همسایه افغانستان برگزار می‌شود. امیدوار هستیم بتوانیم با صدای واحد پیامی مشترک را هم به جامعه جهانی و کشورهای منطقه هم داخل افغانستان ارسال کنیم.
وی با بیان اینکه از تشکیل دولت فراگیر در افغانستان حمایت می‌کنیم، تاکید کرد: مسئولیت امنیت شهروندان افغانی و مرزها با همسایگان در درجه اول با هیئت حاکمه سرپرستی در کابل هست و همگان باید برای برون رفت از وضعیت موجود به افغانستان کمک کنیم.
وزیر امور خارجه احترام به حاکمیت، حفظ تمامیت و ارضی عدم دخالت در امور دیگران را جز اصول اساسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد و گفت: اگر امروز در جلسه تهران پیام قوی برای تشکیل دولت فراگیر در افغانستان ارسال می‌شود، به خاطر توجه به تاریخ و نقش آحاد مردم افغانستان در مقابله با اشغالگری و چالش‌های دهه‌های اخیر است.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: برون‌رفت از بحران اخیر در افغانستان نیاز به انسجام داخلی، به‌کارگیری همه ظرفیت‌ها و بهره‌گیری از استعدادهای بالای کشورهای افغانستان هست. معتقدیم در وهله اول باید همه همسایگان و به موازات آن جامعه جهانی توجه ویژه‌ای به وضعیت سیاسی انسانی، گسترش تروریسم، قاچاق مواد مخدر، رعایت حقوق بشر و زنان در شرایط کنونی افغانستان داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از مشکلات فعلی افغانستان ریشه در مداخلات خارجی دارد و آمریکا باید با صدای بلند مسئولیت خود را در قبال فجایعی که در دو دهه گذشته در افغانستان به بار آورده بپذیرد و در مقابل آن برای برون‌رفت ملت بزرگ افغانستان از چالش‌ها و آلام مردم این کشور اقدامات جدی در کنار تلاش‌های جامعه جهانی داشته باشد و مسئولیت خود را به صراحت در این رابطه بپذیرد.
وزیر امور خارجه افزود: اینکه آمریکایی‌ها و نظامیان آمریکا افغانستان را ترک کردند، نتیجه مجاهدت مردم بزرگ افغانستان می‌دانیم.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: در آخرین دقایق به دلیل اولویت دیگری که بنا به ضرورت برای آقای رئیسی پیش آمد، علی‌رغم تمایلی که ایشان برای حضور در افتتاحیه مراسم داشتند، این مهم بر عهده برادر عزیزمان آقای دکتر مخبر گذاشته شد.
اتکا به بیگانگان هیچ دولتی را سرپا نگه نمی‌دارد
محمد مخبر، معاون اول رئیسی جمهور نیز در این نشست اظهار کرد: امنیت کشورهای همسایه با امنیت افغانستان به هم پیوسته است و بر همین اساس از ابتکار جمهوری اسلامی پاکستان برای برگزاری نخستین دوره نخست نشست کشورهای همسایه افغانستان حمایت کردیم؛ میزبانی دور دوم آن را بر عهده گرفتیم و از میزبانی دوره سوم توسط جمهوری خلق چین استقبال می‌کنیم.
وی افزود: مردم افغانستان بیش از چهار دهه است که بی‌ثباتی، ناامنی، جنگ و خونریزی را تجربه کرده‌اند. بعید است بتوان خانه و خانواده‌ای را در افغانستان یافت که عزیزان خود را در تحولات خونین کشور از دست نداشته باشند و دردناک‌تر وضعیت کسانی است که در سال‌های ناامنی و غربت به دنیا آمده و تمام عمر خود را در چنین وضعیتی سپری کرده‌اند.
معاون اول رئیس‌جمهور با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای افغانستان به ویژه نمازگزاران در قندوز و قندهار و آرزوی شفای عاجل مجروحان این حمله، و طرح این پرسش که چه کسی مسئول این وضعیت اسفبار در منطقه و افغانستان است، گفت: آمریکا و متحدانش در ناتو دو دهه قبل با دستاویز قرار دادن حملات ۱۱ سپتامبر و به بهانه مبارزه با تروریسم به افغانستان حمله کردند اما حمله و اشغال ۲۰ ساله آنان در افغانستان جز ناامنی، گسترش، افراط گرایی، رشد تروریسم، عقب ماندگی اقتصادی و تخریب بنیان‌های استقلال، افزایش تولید مواد مخدر و داغدار کردن خانواده‌های افغانستانی نتیجه‌ای در پی نداشته است.
مخبر ادامه داد: سیاست نابخردانه و اقدامات غیرمسئولانه و نسنجیده آمریکا در افغانستان با بیش از ۲ و نیم تریلیون دلار هزینه برای دولت‌سازی افغانستان نه تنها شکست خورد بلکه سکوت واشنگتن نشان داد که آمریکا در دو دهه اقدام برای دولت‌سازی و ایجاد ساختارهای حکومتی تا چه اندازه با مردم، فرهنگ و محیط اجتماعی این کشور بیگانه بوده است.
وی اضافه کرد: فرار مفتضحانه آمریکا بدون احساس مسئولیت نسبت به امنیت و آینده مردم این کشور صحنه‌های دردناک و عبرت آموزی را خلق کرد و نشان داد که آمریکا نتوانست برای مردم افغانستان امنیت، صلح، ثبات و رفاه بیاورد و همچنین نشان داد اتکا به دولت‌های بیگانه نمی‌تواند هیچ دولتی را سر پا نگه دارد.
معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه هرچند اشغالگری آمریکا را فرصتی برای کشورهای منطقه و افغانستان می‌دانیم، خاطرنشان کرد: اما باید توجه داشت آمریکا با فرار از افغانستان نتیجه دو دهه ناکارآمدی و اشغالگری را روی دوش مردم افغانستان و همسایگان انداخته است.
مخبر با بیان اینکه همه ما امروز ناخواسته در برابر وضعیت جاری افغانستان قرار گرفته‌ایم، گفت: مسئولیت داریم در آغاز با همکاری یکدیگر و در گام بعدی با رایزنی و همکاری سایر کشورها و سازمان ملل متحد موانع فراروی تشکیل دولت قوی و ملی در افغانستان را برطرف و آن دولت را برای تأمین امنیت و بازسازی و توسعه کشور یاری کنیم.
وی با بیان اینکه شکست سیاست‌های آمریکا به معنای تغییر راهبرد تخریب و ویرانگری منطقه آن نیست، گفت: بعد از فرار اشغالگران، توقف خشونت و امنیت مهمترین خواسته و نیاز تمام مردم افغانستان است. اما متأسفانه تروریسم تکفیری از جمله داعش به عنوان نیروی نیابتی آمریکا در منطقه فعال هستند و امنیت مردم این کشور را نشانه رفته و با هدف‌گیری شهروندان نظیر آنچه در مساجد قندوز و قندهار رخ داد، درصدند جنگ داخلی جدیدی را تا القای اختلافات و تحریک بدبینی‌ها بر اساس تکثر قومی و مذهبی در افغانستان دامن بزنند.
معاون اول رئیس جمهور اضافه کرد: امروز وظیفه مردم و حاکمان افغانستان است که اجازه ندهند مرتجعین و متجاوزین امنیت مردم افغانستان را تهدید کنند. بحران اقتصادی در افغانستان فاجعه دیگری است که سیاست‌های نادرست و سلطه‌طلبانه آمریکا آن را مزید علت یافته و مردم این کشور را با مشکل جدی معیشتی روبرو کرده است.
مخبر ادامه داد: مصادره اموال مردم افغانستان متوقف ساختن طرح‌های اقتصادی و قطع کمک‌های انسان دوستانه کشورهای مختلف عوامل اصلی بحران اقتصادی فعلی است و اگر هرچه سریع‌تر برای کنترل و مدیریت بحران‌های اقتصادی افغانستان چاره یافته نشود، قطعاً دامنه بحران مرزهای این کشور را درخواهد نوردید و همسایگان و جهانیان را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
نشست تهران کانال‌های دیپلماتیک را تقویت می‌کند
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین هم در این نشست اظهار کرد: امروز دومین نشست وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان است. ما معتقدیم این نشست در زمان خوبی برگزار شده است و این نشست باعث می‌شود کانال‌های دیپلماتیک ایجاد شده بین ما تقویت شود.
وی با بیان اینکه تاکنون این اجلاس در مسیر خوبی حرکت کرده‌ایم تا بتوانیم و آرامش در افغانستان کمک کنیم، اظهار داشت: چین در موضوع افغانستان رایزنی‌های مختلفی کرده و در کابل نیز این رایزنی‌ها را به پیش برده است.
وزیر امور خارجه چین ادامه داد: پکن همکاری‌های خود را با کشورهای مختلف در مورد افغانستان ادامه می‌دهد تا وضعیت در این کشور بهبود یابد و مردم افغانستان بتواند زندگی بهتری داشته باشد.
بحران امروز افغانستان میراث دخالت‌های نابجای قدرت‌های زورگو است
حسین امیرعبداللهیان در بخش دیگری از این نشست گفت: حضور وزرای امور خارجه و نمایندگان عالی‌رتبه کشورهای همسایه افغانستان در تهران را خیرمقدم می‌گویم و امیدوارم این اجلاس بتواند اراده همه کشورهای شرکت‌کننده برای ایفای نقشی سازنده به نفع مردم افغانستان و منطقه را محقق نماید.
وی با بیان اینکه این اجلاس دومین دور از ابتکاری است که برادران عزیزمان در پاکستان آغاز و اولین دور آن را به‌صورت مجازی برگزار کردند، اظهار داشت: منویات و اراده کشورها در بیانیه آن نشست به‌خوبی انعکاس یافت و امیدوارم بتوانیم در دور تهران تصویری روشن‌تر از واقعیات افغانستان و انتظارات کشورهای همسایه که بیشترین تأثیر را از تحولات آن کشور متحمل می‌شوند، ترسیم و نقشه راهی برای گام‌های بعدی تدوین نمائیم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه بحرانی که امروز همه ما را نگران کرده است میراث دخالت‌های نابجای قدرت‌های زورگو در منطقه ماست، تصریح کرد: آمریکا بیست سال پیش با دستاویز قرار دادن مبارزه با تروریسم، به افغانستان حمله کرد و با ادامه حضور نظامی خود موجب استمرار و بازتولید بی ثباتی، جنگ و ناامنی در آن کشور شد.
امیرعبداللهیان ادامه داد: واشنگتن بدون آن‌که افغانستان و مردمش را به‌پیش برده و توانمند سازد، به شکلی ناشیانه و غیرمسئولانه از صحنه گریخت و وضعیتی به وجود آورد که امروز همه ما با آن مواجهیم.
وی با اشاره به جغرافیای منطقه خاطرنشان کرد: ما کشورهای همسایه افغانستان که هر یک به شکلی و در سطحی با این جغرافیا و مردمانش پیوند خورده‌ایم، به‌خوبی بر اهمیت فقدان اجماع در داخل افغانستان، منطقه پیرامونی و نظام بین‌الملل به عنوان یکی از ریشه‌های اصلی استمرار بحران جاری در آن کشور آگاهیم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه در افغانستان با وضعیتی مواجه هستیم که تا رسیدن به نقطه قابل‌قبول برای همه مردم افغانستان از تمام اقوام و گروه‌های مختلف فاصله قابل تأملی دارد، ابراز داشت: در سطح نظام بین‌المللی نیز شاهد رویکردهای مختلف و متعارضی هستیم که برای افغانستان و منطقه مناسب نیست. بنابراین در دو سطح درون افغانی و بین‌المللی بیش از اجماع شاهد افتراق و تعارض هستیم.
به گفته امیرعبداللهیان، تاکنون رویکرد کشورهای همسایه به‌واسطه درک عمیقی که از وضعیت افغانستان دارند، تا اندازه زیادی سازنده، همسو و روبه‌جلو بوده و در مسائل اساسی اجماع نسبی وجود دارد و تلاش ما در این نشست باید معطوف بر تقویت اجماع و همسویی به وجود آمده باشد.
وی افزود: کشورهای همسایه افغانستان در صورت حفظ و تقویت اجماع می‌توانند نقش سازنده خود را در ایجاد همسویی میان گروه‌های سیاسی و قومی داخل افغانستان و در سطح نظام بین‌الملل ایفا کرده و به مدیریت بحران در این کشور کمک کند.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه تحقق این مسئله یکی از دستورکارهای نشست تهران است، اظهار کرد: تضعیف یا بر هم خوردن این اجماع نتیجه‌ای جز ادامه آشفتگی و استمرار این بحران دیرپا که بیش از چهار دهه مردم افغانستان و کشورهای منطقه را رنج داده است، نخواهد داشت.
امیرعبداللهیان با تاکید بر اینکه مطالعه تاریخ افغانستان و زندگی سیاسی مردم این کشور موید این حقیقت تاریخی است که افغانستان سرزمین تعامل و همکاری اقوام مختلف است، یادآور شد: هر زمان که این تعامل و همکاری نادیده گرفته شده صلح و ثبات و آرامش افغانستان تهدید شده است. تجارب تاریخی نشان می‌دهد که در افغانستان هیچ سازوکاری نخواهد توانست بدون توجه به ملاحظات و ظرایف اجتماعی و قومی در افغانستان پایدار و ماندگار باشد.
وی اضافه کرد: این تجربه ضرورتی است که توجه به آن ضامن برقراری ثبات و استمرار سیاسی و بی‌توجهی به آن مقدمه شکل‌گیری منازعات درون افغان خواهد شد. تردیدی نیست که وارد شدن دوباره افغانستان به دور جدیدی از جنگ‌های داخلی، به نفع هیچ‌یک از همسایگان نیست.
وزیر امور خارجه با اشاره به توسعه‌نیافتگی اقتصادی و اجتماعی در افغانستان اظهار کرد: فقر اقتصادی، پایین بودن میزان درآمد سرانه، نرخ بالای بی‌سوادی و فقدان مهارت‌های شغلی مواردی هستند که افراد را مستعد عضویت در گروه‌های تبهکار و تروریستی می‌کنند. همین امر را در کنار ضعف حاکمیت سرتاسری که توانایی تأمین امنیت در آن کشور را داشته باشد از مهمترین دلایلی است که گروه‌های مختلف تروریستی را به حضور و توسعه هسته‌های عملیاتی خود در افغانستان کشانده است.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه در ماه‌های اخیر شاهد گسترش فعالیت گروه‌های تروریستی به‌ویژه داعش در افغانستان بوده‌ایم، گفت: حملات تروریستی سبعانه این گروه به اجتماعات مذهبی ازجمله حمله به مساجد مسلمانان از جمله در قندوز و قندهار نمونه‌هایی از رفتارهایی است که تحت نام اسلام و در لباسی متفاوت، مردم افغانستان و افکار عمومی جهان را آزار می‌دهد.
وی اضافه کرد: طی هفته‌های اخیر بر همه ما معلوم شده است که این گروه در افغانستان دارای جغرافیا و توان عملیاتی شده و طالبان نیز نتوانسته است مانع عملیات این گروه در شهرهای مختلف شود.
به گفته وزیر امور خارجه، استمرار توسعه‌نیافتگی در افغانستان هیچ پیامدی جز استمرار سربازگیری گروه‌های تروریستی و تبهکار از مردم افغانستان و به‌تبع آن گسترش تروریسم و تبهکاری در این کشور، کشورهای همسایه و کل منطقه آسیای جنوبی و مرکزی نخواهد داشت.
امیرعبداللهیان با اشاره به اهداف نشست دومین وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان اظهار کرد: یکی از اهداف برگزاری این اجلاس در شرایط کنونی مرور نگرانی‌های موجود از وضعیت افغانستان و مشورت و رایزنی با دوستان منطقه‌ای درباره راه‌های برون‌رفت از وضعیت شکننده کنونی است.
وی با ارائه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: من به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران پیشنهادهایی را مطرح می‌نمایم و امیدوارم این نشست بستری برای عبور از ارائه سخنرانی‌های صرفاً سیاسی به محملی برای طرح و بحث پیرامون راهکارهای عملی همکاری همه‌جانبه همسایگان به منظور تخفیف آلام مردم و پیشگیری از تهدیدات با منشأ افغانستان باشد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه وضعیت و توازن قدرت در افغانستان دچار تحول شده است، خاطرنشان کرد: این تحول زمانی تثبیت شده و استمرار خواهد یافت که اقتضائات اجتماعی افغانستان را درک کرده و همسو با آن عمل کند. بر این اساس، ضرورت تشکیل دولتی فراگیر و با حضور و مشارکت مؤثر و پایدار همه گروه‌های قومی و مذهبی افغانستان از مسیر گفت‌وگوهای بین‌الافغانی با پشتیبانی و بدون مداخله بازیگران خارجی مورد تأکید جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.
به گفته امیرعبداللهیان، از کشورهای همسایه انتظار می‌رود از تمام نفوذ خود روی رهبران طالبان و سایر طرف‌های افغان برای تشویق هم‌پذیری و مشارکت جمعی در تشکیل دولت استفاده و این روند را تسهیل کنند.
وی در تشریح پیشنهاد دوم ایران گفت: گروه طالبان به‌عنوان جریان حاکم در افغانستان وظایف انکارناپذیری در تأمین امنیت و مبارزه با تروریسم، رعایت حقوق گروه‌های مختلف ازجمله زنان، تأمین ضروریات زندگی برای شهروندان افغانستان، پایان دادن به تضییع حقوق اقلیت‌های قومی و مذهبی، از میان بردن ریشه‌های بیجا شدگی و آوارگی و رعایت اصول بنیادین و پذیرفته‌شده حقوق بین‌الملل دارد که باید نسبت به آن‌ها اهتمام داشته باشد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: ضروری است طالبان ضمن اتخاذ رویکردی دوستانه نسبت به همسایگان خود، اقدامات لازم را به‌منظور اطمینان بخشیدن نسبت به اینکه از قلمرو افغانستان هیچ تهدیدی علیه همسایگان وجود نخواهد داشت، به عمل آورد.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه مردم افغانستان نیازمند کمک‌های فوری بشردوستانه شامل، غذا، دارو و واکسن برای مقابله با کووید ۱۹ هستند، اظهار کرد: توجه به این نکته که توزیع کمک‌ها باید به‌گونه‌ای انجام شود که مردم به شکل منصفانه‌ای از آن بهره‌مند شوند، نیازمند سازوکاری منسجم است. با توجه به ضیق وقت و فوریت اقدام، پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران فعال کردن «برنامه اکو برای حمایت از افغانستان» است.
وی با اشاره به ضرورت مبارزه با تروریسم یادآور شد: به‌منظور مبارزه با جرایم سازمان‌یافته و اقدامات تروریستی با منشأ افغانستان، پیشنهاد می‌شود سازوکار همکاری‌های امنیتی و اطلاعاتی میان کشورهای منطقه با جدیت بیشتر و در فواصل کوتاه‌تر به تبادل اطلاعات و انجام هماهنگی میان کشورهای منطقه ازجمله همسایگان افغانستان بپردازد.
وزیر امور خارجه افزود: با توجه به فراگیری چتر سازمان ملل، پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران درخواست از دبیرکل آن سازمان برای بذل مساعی جمیله و در صورت لزوم میانجیگری میان طرف‌های افغان برای رسیدن به توافق در خصوص ساختار سیاسی آینده در آن کشور است.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: بار دیگر حضور وزرای محترم امور خارجه و نمایندگان ویژه کشورهای همسایه افغانستان در تهران را خیرمقدم می‌گویم و امیدوارم بتوانیم گام‌های مؤثری در کمک به افغانستان و کاهش آلام مردم مظلوم آن کشور برداریم.
طالبان به مطالبات و انتظارات جامعه جهانی و مردم افغانستان توجه کند
عبدالعزیز کاملف، وزیر خارجه ازبکستان هم در این نشست گفت: در حال حاضر گروهی در افغانستان به قدرت رسیدند که می‌خواهند از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته شوند و در این زمینه، درخواست‌هایی را مطرح کردند.
وی با بیان اینکه وضعیت کنونی در افغانستان بر روی مسائل مختلف در منطقه اثر دارد، اظهار داشت: افغانستان در کنار چالش‌هایی که دارد، فرصت‌هایی را نیز پیش رو دارد و از ظرفیت‌های این کشور می‌توان برای انجام پروژه‌های اقتصادی و تجاری استفاده کرد.
وزیر خارجه ازبکستان ادامه داد: ما به دنبال توسعه افغانستان در عرصه‌های مختلف از جمله اقتصادی هستیم و از این ظرفیت‌ها می‌توانیم به خوبی استفاده کنیم.
کاملف با بیان اینکه ما می‌توانیم تلفیق و ارتباط‌گیری مستمر و مفیدی بین افغانستان و کشورهای همسایه ایجاد کنیم که در این زمینه می‌توان به خط راه آهن اشاره کرد، تصریح کرد: ما آماده‌ایم که در حوزه آموزش و همچنین عرصه اقتصادی کمک‌هایی را به افغانستان کنیم و بر این موضوع نیز تاکید داریم که باید دولت فراگیر در افغانستان با حضور گروه‌ها و اقوام مختلف در این کشور تشکیل شود.
وی خاطرنشان کرد: جامعه بین‌المللی هم باید تعهدات خود را در برابر افغانستان انجام دهد و گروه حاکم در افغانستان نیز به مطالبات و انتظارات جامعه جهانی و مردم افغانستان از آن توجه داشته و به آن جامه عمل بپوشاند.
منبع: ایرنا
نظر شما