به گزارش خبرنگار ایمنا، افزایش صادرات غیرنفتی یکی از اصول نظام جمهوری اسلامی است که منجر به کاهش وابستگی به صادرات نفتی و افزایش درآمدهای دولت می‌شود. در سال‌های اخیر و با وجود تحریم‌های آمریکا صادرات ایران به کشورهای اروپایی همواره با موانعی رو به رو بوده و بارها منابع پولی ایران در این کشورها بلوکه شده است.
همچنین به دلیل کاهش درآمدهای دولت و در پی آن کسری بودجه، با افزایش روز افزون تورم و مشکل‌تر شدن زندگی بسیاری از مردم مواجه هستیم که لزوم توجه به بهبود شرایط اقتصادی را بیش از پیش نمایان می‌کند؛ دولت سیزدهم نیز با شعار حل مشکلات اقتصادی بر سر کار آمده و تا کنون نیز در این راستا اقداماتی انجام داده است.
پس از رایزنی‌هایی که انجام شد، در بیست و یکمین نشست سران سازمان همکاری‌های شانگهای، ایران به عضویت دائمی این سازمان درآمد، عضویت ایران در این سازمان می‌توان علاوه بر دستاوردهای سیاسی و امنیتی، فرصت‌های اقتصادی نیز برای تجار ایجاد کند تا شاهد افزایش صادرات غیرنفتی باشیم.
حضور قدرت‌های بزرگ اقتصادی دنیا همچون چین، هند و روسیه در این سازمان، زمینه توسعه مبادلات تجاری را فراهم می‌کند و روابط تجاری با شرق، می‌تواند در تبادلات مالی نیز مؤثر بوده و بخشی از مشکلات ایران ناشی از تحریم‌های آمریکا را حل کند.
در همین رابطه و درباره تأثیر این پیمان بر روابط خارجی و تجارت با سایر کشورها، گفت و گویی با محمدحسین روشنک، رئیس اتاق مشترک ایران و تاجیکستان داشتیم که شرح آن را در زیر می‌خوانید:
عضویت ایران در سازمان شانگهای چه تأثیری بر تجارت خارجی خواهد داشت؟
در دنیای جمعی که انسان‌ها با یکدیگر زندگی می‌کنند نمی‌توان تصور کرد می‌توان بدون ارتباط با دنیا زندگی کرد. بنابراین هر گونه مشارکت در هر پیمانی که با اصل سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی ایران مطابقت داشته باشد امری لازم و ضروری است.
به عنوان نمونه پیمانی که با چین منعقد شد و یا پیمانی که قرار است با روسیه بسته شود می‌تواند برای جمهوری اسلامی ایران منافعی به دنبال داشته و مفید باشد. پیمان‌ها در دنیا نشان داده‌اند که مفید بوده و برای اعضا مؤثر بوده است. پس از بسته شدن هر پیمان ابتدا سران کشورها در اجلاسی در کنار یکدیگر جمع شده و با یکدیگر تعامل می‌کنند همین موضوع می‌تواند منافع زیادی برای کشور ایجاد کند.
پیمان شانگهای نیز علاوه بر مسائل ژئوپلتیکی و امنیتی، بر مسائل اقتصادی نیز تمرکز داشته و پیمان بسیار مؤثری است در حوزه اقتصادی هر زمان به کشوری اعلام شود کشور مبدا عضو پیمان مشترکی همچون پیمان شانگهای و یا اوراسیا است، نگاه بهتری به تجار دارند، بنابراین چنین پیمان‌هایی حتی در مسائل کلان‌تر هم می‌تواند مؤثر باشد. به نظر می‌رسد پیمان شانگهای علاوه بر اینکه در حوزه تجارت و اقتصاد بسیار مؤثر و مفید بوده و در سایر حوزه‌ها نیز تأثیرگذار خواهد بود. یکی از آرزوهای من این بود که روزی بشنوم ایران عضو پیمان شانگهای شده است.
چرا ایران به دنبال روابط با غرب نیست؟
غرب ایران را به درون خود راه نمی‌دهد، طرفداران غرب از اینکه ایران در پیمان‌های شرقی شرکت می‌کنند اظهار ناراحتی می‌کنند، این افراد متوجه نیستند غرب ایران را به درون خود راه نمی‌دهد و اگر هم بخواهد این کار را انجام دهد خواسته‌هایی از ایران دارد که نمی‌توانیم به آن عمل کنیم. بنابراین با پیوستن به پیمان شانگهای مشخص شد که ایران درب‌های خود را به سایر کشورها نبسته است.
آیا ایران می‌تواند در ازای تبادلات با کشورهای عضو این پیمان پولی دریافت کند؟
دلار و یورو محدود به کشورهای غربی است، بنابراین تا زمانی که تحریم‌ها وجود داشته و تکلیف برجام روشن نشود نمی‌توان انتظار داشت از سایر کشورها دلار وارد کرد، هر مبلغ دلاری که از طریق سیستم بانکی جا به جا شود، ابتدا به آمریکا ارجاع داده می‌شود که مشخص است این کشور مجوز تبادل دلار با ایران را نمی‌دهد.
در مبادلات تجاری منطقه‌ای با تهاتر و بدون نقل و انتقال پول می‌توان صادرات و واردات انجام داد، بنابراین این پیمان‌ها، مبادلات تجاری را تسهیل می‌کند اما مسئله پول و سیستم بانکی به دو موضوع پذیرش FATF و تعیین تکلیف برجام بستگی دارد.
حجم تجارت ایران اکنون با کشور تاجیکستان چقدر است؟
حدود ۳۰۰ میلیون دلار صادرات به کشور تاجیکستان و حدود ۶۰ میلیون دلار واردات از کشور تاجیکستان داشته‌ایم، امکان داشت این میزان به ۵۰۰ میلیون دلار در سال نیز برسد اما متأسفانه به دلایلی روابط میان ایران و تاجیکیتان سرد شد، همچنین اختلاف بین تاجیکستان و ترکمنستان مانع انجام ترانزیت از مسیر ترکمنستان به کشور تاجیکستان شد.
این موضوعات منجر شد، سقف مبادلات تجاری ایران و تاجیکستان کاهش جدی داشته و برخوردهای مناسبی با بازرگانان ایرانی نمی‌شد. بسیاری از بازرگانان نیز تقریباً مجبور شدند از این کشور خارج شده و به ایران بازگردند.
صادرات رسمی ایران و تاجیکستان نیز اکنون به حدود ۲۵ تا ۳۵ دلار رسیده است، البته حجم اصلی صادرات بیش از این است اما پیش از این بازرگانان مجبور بودند این حجم در اظهارنامه خود در مبادله با سایر کشورها کنند، البته با همت و پیگیری دولت سیزدهم مشکلات بین تاجیکستان و ترکمنستان حل شده و اکنون مشکل ترانزیت نیز حل شده است.
پیش بینی شما از میزان صادرات ایران و تاجیکستان در آینده چیست؟
امید است با سفر رئیس جمهور به تاجیکستان و پذیرش جمهوری اسلامی در پیمان شانگهای به زودی حجم صادرات به این کشور نیز افزایش یافته و به ۵۰۰ میلیون دلار در سال برسد. جزئیات این توافق این است که دولت تاجیکستان و جمهوری اسلامی تلاش خود را برای توسعه تجارت و اقتصادی انجام داده و موانع صادراتی برطرف شود.
در دولت قبل در این پیمان عضو نبودیم و رابطه خوبی که اکنون ایجاد شده نیز وجود نداشت و روابط سرد بود که البته مقصر آن دولت قبل نبود.
نظر شما