بی‌خطر بودن واکسن سینوفارم برای کودکان

به گزارش خبرنگار ایمنا، روند واکسیناسیون کرونا با سرعت بیشتری نسبت به گذشته در حال انجام است و همین موضوع سبب شده تا افراد بیشتری با عوارض موضعی ناشی از تزریق واکسن مواجه شوند، هر چند که تاکنون گزارش مستندی مبنی بر ایجاد عارضه‌های خطرناک یا مرگ بر اثر تزریق واکسن گزارش نشده، اما برخی افراد از دردها و مشکلاتی که پس از تزریق گریبانشان را گرفته، شکایت می‌کنند، عوارضی که منجر شده برخی از ترس، نسبت به واکسیناسیون تردید پیدا کنند.

اطلاعات نادرست و ترس مردم برای واکسیناسیون

متخصصان عفونی تاکید دارند که اطلاعات نادرست نباید منجر به تعلل و ترس مردم برای واکسیناسیون شود، برای کمک به قطع پاندمی حتماً باید واکسن تزریق شود. به گفته آنها ایجاد علائم خفیف مانند سرماخوردگی، احساس خستگی، درد ناحیه تزریق، تب و لرز، سر درد یا بدن درد تا سه روز یا گاهی هم بیشتر، پس از تزریق واکسن طبیعی است و معمولاً با مصرف قرص مسکن برطرف می‌شود.

بسیاری از هراس مردم از عوارض واکسن، مربوط به اطلاعات نادرست منتشر شده در فضای مجازی است که متخصصان اظهار کردند مردم نباید به اطلاعات غیر علمی تکیه کرده و بر اساس آن عمل کنند. مطالبی منتشر شده که تأکید می‌کند، بعد از تزریق واکسن نباید از ویتامین استفاده کرد یا ممکن است خطرات زیادی در آینده در انتظار کسانی باشد که واکسن تزریق کرده‌اند. بعضی نشریات زرد الکترونیکی یا کاغذی و سایت‌های مختلف غیرعلمی هم در ترویج این گونه داده‌ها بسیار مؤثرند، ضمن اینکه در مورد واکسن‌هایی که در ایران استفاده می‌شوند، هم تاکنون مورد خاصی گزارش نشده است، اینها اطلاعات نادرستی است که تنها منجر به افزایش نگرانی مردم می‌شود...

مجوز واکسن چینی سینوفارم برای استفاده کودکان

دو پژوهشگر در کشور مجارستان با آزمایش نمونه خون ۴۵۰ تن از افراد حداقل دو هفته پس از تزریق دوز دوم واکسن سینوفارم به این نتیجه رسیدند که ۹۰ درصد افراد زیر ۵۰ سال پادتن‌ها (آنتی‌بادی) لازم را در بدن خود دارند. سازمان جهانی بهداشت در ماه مه (اردیبهشت) واکسن سینوفارم را تأیید کرد و هم‌اکنون این واکسن ساخت چین در بیش از ۵۰ کشور جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این تحقیق حاکی است که تنها نیمی از افراد بالای ۸۰ سال که واکسن سینوفارم تزریق کرده‌اند در بدن خود آنتی‌بادی لازم را تولید کرده‌اند. هر چند سطح آنتی‌بادی در بدن معیار مستقیمی برای سنجش میزان محافظت از افراد در برابر کووید -۱۹ نیست اما شواهد روزافزونی حاکی است که میزان آنتی‌بادی می‌تواند سنجه خوبی برای این منظور باشد.

کودکان هم مانند بزرگسالان در معرض ابتلاء به ویروس کووید ۱۹ قرار دارند و تزریق واکسن کرونا آنها را در برابر مقابله با این ویروس ایمن می‌کند، ۲۷ تیرماه امسال بود که چین صدور مجوز واکسن سینوفارم برای کودکان بالای سه سال را گرفت و این کشور مجوز استفاده اضطراری از واکسن کروناویروس سینوفارم را برای کودکان بالای سه سال صادر کرد.

شرکت داروسازی سینوفارم چین اعلام کرده بود استفاده اضطراری از واکسن کووید -۱۹ ساخت این شرکت برای کودکان بالای سه سال در این کشور تأیید شده است، این واکسن غیرفعال شده از شانزدهم ماه جاری میلادی برای تزریق به افراد سه تا ۱۷ سال مورد تأیید قرار گرفته است.

سینوفارم واکسن ویروس غیرفعال است

واکسن سینوفارم مبتنی بر یک ویروس غیرفعال است، شرکت سینوفارم این واکسن را با همکاری مؤسسه ویروس شناسی ووهان و مؤسسه محصولات بیولوژیکی پکن توسعه داده است. واکسن‌های غیرفعال برای دهه‌ها آزمایش شده و با موفقیت در برابر بیماری‌هایی نظیر دیفتری، هپاتیت B، فلج اطفال، سرفه سیاه و کزاز استفاده شده‌اند.

تولیدکنندگان واکسن معمولاً پنج مسیر فنی را در سراسر جهان پیش می‌گیرند که «واکسن ویروس غیرفعال» رایج‌ترین روش است. ویژگی‌های این نوع واکسن، تولید ساده و سریع با ایمنی بالا است و معمولاً برای مقابله با بیماری‌های حاد استفاده می‌شود.

آزمایش‌های فاز سوم واکسن سینوفارم در ۱۰ کشور جهان از جمله امارات متحده عربی، بحرین، پرو، مراکش، آرژانتین، اردن و پاکستان انجام شده است. یکی از دلایل آزمایش این واکسن در خارج از جمهوری خلق چین این است که در چین به دلیل کنترل شدید، تعداد عفونت‌ها به شدت کاهش یافته بود و به طور کلی به دست آوردن داده‌های معنی دار دشوار بود.

اطلاعات رسمی این واکسن به ویژه داده‌های مربوط به آزمایش بالینی مرحله سوم به طور رسمی منتشر شده است. در ۲۹ دسامبر سال ۲۰۲۰ /۹ دی ۱۳۹۹/ این شرکت اثرگذاری واکسن سینوفارم را ۷۹ درصد اعلام کرد. سینوفارم ۱۰ دی ۱۳۹۹ در چین مجوز گرفت.

پیش از این نیز نتایج یک مطالعه نشان داد تزریق «کروناواک»، واکسن کووید -۱۹ ساخته شده توسط شرکت چینی زیست دارویی «سینوواک» برای کودکان و نوجوانان بی خطر است و یک پاسخ آنتی بادی قوی ایجاد می‌کند.

شایعات و عدم تمایل شهروندان برای تزریق واکسن چینی

هفتم شهریورماه امسال بود که در خبرها اعلام شد از گذشته ذهنیت بخشی از ایرانیان درباره محصولات چینی موجود در بازار چندان مطلوب نبوده و حالا این ذهنیت به واکسن چینی موجود در ایران نیز سرایت کرده است. واکسن سینوفارم چینی که به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا ۶۷ درصد واکسن موجود در ایران را تشکیل می‌دهد، از سوی گروهی از افراد فراخوان‌شده به واکسیناسیون مورد استقبال قرار نگرفت.

برخی اخبار ضدونقیض درباره واکسن سینوفارم به این بی‌رغبتی دامن زده و افراد بیشتری را بی‌تمایل کرده است و چه بسا این اخبار و شایعات در عدم تزریق این واکسن به کودکان در اجتماع نیز مؤثر باشد. برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شایعاتی منتشر کردند مبنی بر اینکه واکسن سینوفارم واردشده به ایران از نوع ووهان است که تأییدیه سازمان جهانی بهداشت را ندارد؛ خبری که البته مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو آن را تکذیب کرده و اشتباه دانسته‌اند. این خبر در کنار اخبار مربوط به کم‌اثر بودن سینوفارم و ابتلای افراد پس از تزریق هر دو دوز این واکسن و حتی شایعه مرگ برخی دیگر باعث شده افراد بیشتری از تزریق سینوفارم سر باز بزنند.

واکسن سینوفارم؛ مؤثر یا بی‌تأثیر؟

۹ شهریورماه امسال بود که در خبرها گفته شد بود که واکسن سینوفارم واقعاً در عدم ابتلاء به کرونا مؤثر است، دبیر کمیته علمی کشوری کووید ۱۹ با اشاره به برخی شایعات مبنی بر بی اثر بودن واکسن سینوفارم، اعلام کرده بود که اکنون نمی‌توانیم درباره اثر واکسن‌ها مقایسه خوبی انجام دهیم. زیرا هنوز اطلاعات‌مان نسبت به واکسن‌ها و پلتفرم‌های مختلف واکسن ناقص است. با این حال می‌دانیم که سازمان جهانی بهداشت این واکسن‌ها را قبول کرده و به همه جوامع توصیه کرده است.

اما و اگرهایی که در زمینه اثربخشی واکسن سینوفارم مطرح می‌شود، بسیاری از این مباحث شایعه است. به طور کلی ما اکنون نمی‌توانیم درباره اثر واکسن‌ها مقایسه خوبی انجام دهیم. زیرا هنوز اطلاعات‌مان نسبت به واکسن‌ها و پلتفرم‌های مختلف واکسن ناقص است. با این حال می‌دانیم که سازمان جهانی بهداشت این واکسن‌ها را قبول کرده و به همه جوامع توصیه کرده که باید سعی کنید، واکسیناسیون را با هر پلتفرمی انجام دهید. حتی اگر اثرش کم است. بنابراین بر اساس نظر سازمان جهانی بهداشت درصد واکسیناسیون در جامعه مهمتر از نوع واکسن است.

انتشار تصاویری در شبکه‌های اجتماعی از آزمایش آنتی‌بادی افرادی بود که واکسن سینوفارم دریافت کرده‌اند و دبیر کمیته علمی کشوری کووید ۱۹ گفته بود که این ادعا که هیچ گونه آنتی‌بادی در بدن آنها ساخته نشده، اصلاً ربطی ندارد. زیرا اولاً باید آنتی‌بادی نوع خاصی را اندازه گرفت، گاهی شاید لازم باشد که آنتی‌بادی نوترالیزان یا خنثی‌کننده اندازه‌گیری شود.

ممکن است در برخی افراد تولید آنتی‌بادی با هفته‌ها تأخیر باشد و تحریک ایمنی سلولی‌اش بیشتر باشد، اما نباید بر اساس این تصاویر بر عدم کفایت یا عدم تأثیر واکسن نتیجه‌گیری کنیم. در عین حال نمی‌توان گفت که هرکس میزان آنتی‌بادی‌اش بسیار بالاست، اصلاً به بیماری مبتلا نمی‌شود. طرح چنین مباحثی به این صورت اصلاً درست نیست.

ایمن‌سازی کودکان با واکسن سینوفارم

داده‌های مقدماتی منتشرشده آزمایش واکسن کرونای شرکت چینی سینوفارم نشان‌دهنده بی‌خطر بودن آن در افراد سه تا ۱۷ ساله است. این واکسن دو دوزی با نام BBBIBP-CorV به طور گسترده‌ای در برنامه واکسیناسیون عمومی در چین به کار رفته است و قبلاً برای استفاده در کودکان بالای ۱۲ ساله در این کشور مجوز گرفته است.

این کارآزمایی مقدماتی همچنین نشان داد که این واکسن در کودکان باعث پاسخ ایمنی «قوی» می‌شود میزان‌های آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده ناشی از آن در کودکان با میزان‌های مشاهده در بزرگسالان مشابه است. تصور بر این است که میزان آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده نشانگر اثربخشی واکسن در پیشگیری از عفونت کرونا باشد.

اما بررسی‌هایی که به وسیله پژوهشگران مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های چین و شرکت سینوفارم انجام شده است، داده‌هایی درباره پاسخ ایمنی به سویه‌ها یا واریانت‌های جدید کرونا ویروس در اختیار نمی‌گذارد.

این پژوهشگران می‌گویند داده‌های بیشتر در این باره در کارآزمایی گسترده‌تر مرحله سوم در امارات متحده عربی گردآوری می‌شود که کودکان سه سال به بالا در آنجا در برنامه ایمن‌سازی با واکسن سینوفارم گنجانده شده‌اند.

شیوع اخیر سویه‌ی بسیار واگیر دلتای کروناویروس که باعث ابتلای چندین کودک در دست کم در ده مدرسه در ایالت جنوب شرقی فوجان چین شده است، توجه‌ها را به هنگام امکان‌پذیر شدن واکسیناسیون کودکان کم‌سن در این کشور جلب کرده است.

تزریق واکسن به معنای مبتلا نشدن نیست

یافته‌های محققان حاکی از آن است که عوارض هر واکسنی به‌دلیل فعال شدن سیستم ایمنی بدن، اتفاق می‌افتد که عجیب نیست، تزریق واکسن از ابتلاء به بیماری جلوگیری نمی‌کند، قرار هم نیست بعد از تزریق، افراد بدون ماسک و عدم رعایت فاصله اجتماعی در فضاهای سربسته، تجمعات و مهمانی‌ها شرکت کنند. ما اکنون با ویروس دلتا مواجه هستیم، اما واکسن‌ها برای ویروسی ساخته شده‌اند که شباهتی به دلتا ندارد، بنابراین هدف از تزریق واکسن، کاهش مرگ و درگیری شدید است.

متخصصان عفونی تاکید دارند که هر واکسن کرونا، تنها می‌تواند درصد مشخصی از عفونت کووید ۱۹ جلوگیری کند. این درصد هم خیلی بالا نیست. بنابراین عجیب نیست اگر فردی با وجود تزریق واکسن به بیماری مبتلا شود. در کشورهای دیگر هم با وجود واکسینه شدن تعداد زیادی از افراد، باز هم احتمال ابتلاء به بیماری وجود دارد.