به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در ایجاد انگیزه برای شهروندان جهت مشارکت در توسعه شهری، کیفیت محیط زندگی است، مفهوم کیفیت زندگی شهری یکی از معیارهای مهم در نشان دادن میزان زیست پذیری در شهرهای امروزی است که سیاست گذاران و تصمیم‌گیران شهری و شهروندان به آنها توجه می‌کنند.
به عبارت دیگر شاخص کیفیت زندگی در شهرنشینی امروزی نشان دهنده میزان دستیابی به رفاه و تامین رضایت بیشتر شهروندان است، هر شهری که نمره بالایی در شاخص کیفیت زندگی داشته باشد شهری مطلوب برای زیست دانسته می‌شود.
طرح‌های توسعه شهری با هدف تأمین رفاه نسبی شهروندان و بهبود کیفیت زندگی شهری و رضایتمندی سکونتی در محله‌ها و مناطق شهری برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود از این رو شناخت و سنجش کیفیت زندگی در شهر موضوعی بسیار مهم است و می‌تواند زمینه‌ای برای ترسیم نقشه راه مدیریت شهری و سایر نهادهای مسئول برای آگاهی از وضعیت موجود و اقدام برای تحقق وضعیت مطلوب باشد.
شناخت و سنجش کیفیت زندگی در کلانشهرهایی همچون اراک که معلول اقدامات مدیریت شهری و سایر نهادهای دولتی و خصوصی است موضوع بسیار حیاتی است که می‌تواند زمینه‌ای برای ترسیم نقشه راه برای مدیریت شهری و سایر نهادهای مسئول در جهت آگاهی از وضعیت موجود و اقدام برای تحقق صورت وضعیت مطلوب باشد.
اراک بر اساس مدل ستاره‌ای و شعاعی توسعه یافته است
محمد جعفرپور، سرپرست شهرداری اراک در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: کیفیت زندگی شهری موضوع گسترده‌ای است و مولفه‌هایی چون پایداری، انسان محور و زیست پذیر بودن شهر را در بر خواهد گرفت؛ امروزه زندگی تمام مردم ارتباط مستقیمی با نتایج فعالیت‌های مجموعه شهرداری دارد چرا که بیش از ۴۰۰ وظیفه برای این مجموعه در نظر گرفته شده است در این راستا هر شهروند در طول روز و حین انجام کارهای روزمره خود ارتباط مستقیمی با شهرداری دارد.
وی با تاکید بر اینکه عملکرد شهرداری در وجوه مختلف زندگی یک فرد از جمله اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی تأثیرگذار است، ادامه می‌دهد: شهرداری در تعاریف پروژه‌ها و فعالیت‌های عمرانی خود و میزان سرمایه گذاری در چرخه اقتصادی شهر دخیل است. در این زمینه انتقاد جدی به مدیریت شهری این است که طرح‌ها و پروژه‌هایی که تاکنون به اجرا رسیده، مشارکت محور نبوده است و طرح‌های عمرانی شهر پیوست فرهنگی اجتماعی نداشته و به همین دلیل نیاز و ذائقه مردم در اجرای این طرح‌ها مورد توجه قرار نگرفته است برای مثال میزان فضاهای تفریحی، آموزشی و اوقات فراغت در شهر اراک به شدت پایین بوده و همه تمرکز مدیریت شهری در سال‌های گذشته روی پروژه‌های عمرانی بودجه خوار هزار میلیاردی بوده است. مردم هم به چنین سیاست‌هایی واکنش نشان می‌دهند چرا که نیاز آنها در این برنامه‌ها نیست.
جعفرپور خاطرنشان می‌کند: سیاست‌های مدیریت شهری اراک در جهت ایجاد شهری خودرو محور بوده و نیاز انسان در این برنامه مورد توجه قرار نگرفته است از همین رو در مدیریت جدید شهر اراک در دوره ششم شورای شهر این مورد لحاظ و مقرر شده تمام پروژه‌های عمرانی دارای پیوست فرهنگی اجتماعی و بر اساس اولویت‌های مردم در نظر گرفته شود.
وی اظهار می‌کند: امکانات شهرداری به طور عادلانه و متوازن در شهر اراک توزیع نشده است و حدود ۲۶ درصد از مساحت اراک را بافت ناکارآمد شهری تشکیل می‌دهد که این مورد نیز باید در مدیریت جدید شهر مورد توجه قرار گیرد تا در جهت ایجاد شهری زیست‌پذیر قدم برداریم.
سرپرست شهرداری اراک می‌گوید: شهر اراک تک هسته‌ای بوده و بر اساس مدل ستاره‌ای و شعاعی توسعه یافته است که این مسئله نیز در توزیع نامتوازن امکاناتی شهری مؤثر بوده و راه حل آن این است که تراکم امکانات اقتصادی و درمانی را در هسته شهر کاهش داده و به دیگر مناطق شهری منتقل کنیم تا از این طریق به کاهش بار ترافیکی شهر و افزایش دسترسی شهروندان کمک کرده باشیم.
ساختار نامناسب شهری، کیفیت زندگی شهری را کاهش می‌دهد
سعید صوفی، یک کارشناس برنامه‌ریزی شهری در این باره می‌گوید: کیفیت زندگی شهری در گرو مسائلی چون ساختار شهر و چگونگی اجرای پروژه‌های است، به طوری که ساختار نامناسب شهری مانع از توزیع عادلانه امکانات در بین شهروندان و به دنبال آن کاهش کیفیت زندگی شهری خواهد شد برای مثال پروژه احداث پل سنجان در ورودی شهر اراک مصداق بارزی از پروژه‌های نیمه کارهای است که به شکلی غیرکارشناسی اجرا شده و مردمی که از این مسیر به پالایشگاه عبور و مرور دارند سال‌های سال با این منظره مواجه می‌شوند چنین مواردی در روحیات شهروندان و افکار عمومی تأثیرگذار خواهد بود.
وی ادامه می‌دهد: متأسفانه در شهر اراک اجرای پروژه‌ها تحت تأثیر سلایق مختلف و غیرکارشناسی صورت می‌پذیرد در حالی که مدیریت اجرای این پروژه‌ها باید زیر نظر کارشناسان متخصص انجام پذیرد، در واقع اجرای پروژه‌ها باید به اهل فن سپرده شود، شوراها تنها در دوره‌ای چهار ساله و با مدارک تحصیلی و سوابق نامرتبط با امور شهری در حال فعالیت در این زمینه هستند بنابراین باید فعالیت‌های شهری را با مشورت متخصصان اجرایی کنند در این زمینه بازدید از شهرهای موفق و استفاده از تجارب مدیریت شهری در این شهرها کمک کننده خواهد بود.
صوفی خاطرنشان می‌کند: نحوه مدیریت شهری در افکار و زندگی عموم مردم تأثیر بسیاری دارد و در صورتی که به درستی انجام شود، بازتاب‌های مثبتی در زمینه‌های تاریخی و گردشگری خواهد داشت. موارد دیگری چون افزایش سرانه فضای سبز و ممانعت از ورود خودروهای سنگین به شهر در کمربندی قدیمی اراک نیز از مواردی است که می‌تواند در کاهش آلودگی‌های شهر و بهبود کیفیت زندگی شهری در اراک مؤثر واقع شود.
این کارشناس برنامه‌ریزی شهری تاکید می‌کند: با برنامه‌ریزی روی ظرفیت‌های گردشگری شهر می‌توان از این طریق به افزایش ظرفیت‌های اقتصادی اراک به صورت غیرصنعتی کمک کرد که این امر از نظر اقتصادی و زیست محیطی کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا خواهد داد.
نظر شما