به گزارش خبرنگار ایمنا، صنعت گردشگری به دلیل در برگیری ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، داشتن ارتباط مستقیم با مشاغل و حرفه‌های مختلف و منبع درآمد بودن برای کشور، بسیار حائز اهمیت است، اما این روزها به دلیل انتشار ویروس کرونا و محدودیت‌های سفر از رونق افتاده است. تداوم این وضعیت مشکلات را برای فعالان حوزه گردشگری دوچندان کرده است. انتصاب وزیر جدید میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فرصتی برای بیان دوباره این مشکلات و اظهار مطالبات است. بهتر است مشکلات حوزه‌های مختلف را از زبان کسانی بشنویم که تلخ و شیرین را چشیده‌اند و به خوبی می‌دانند این حوزه چه چیزی "طلب" می‌کند؟
دیدگاه‌ها نسبت به گردشگری تغییر کند
مجید فرهادی، کارشناس گردشگری در این باره به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: مشکلات گردشگری یکی نیست. این صنعت مثل انسانی است که دچار چندین بیماری شده و تا سلامتی راه طولانی در پیش دارد اما می‌توان گفت یکی از مهمترین و اساسی‌ترین نیازها این است که در سطح حاکمیت تغییر دیدگاهی نسبت به این صنعت رخ دهد.
وی می‌افزاید: این تغییر دیدگاه هم نه فقط در لفظ و کلام بلکه باید در عمل نمایان شود. این بدان معناست که میزان بودجه مناسبی برای گردشگری در نظر گرفته شود و هماهنگی بین بخشی به صورت اثرگذار شکل بگیرد به صورت کلی باید گفت گردشگری نیاز به یک خواست حاکمیتی دارد که شکل عملیاتی بگیرد.
مدرس دانشگاه هنر اصفهان ادامه می‌دهد: در خصوص گردشگری تأکیدات زیادی می‌شود اما در سطح عملیاتی موتور این ماشین هنوز به کار نیفتاده است. دلیل آن هم این است که مسئولان مربوطه هنوز نخواستند که گردشگری جزء ۱۰ اولویت اول کشور باشد. فکر می‌کنم بزرگترین مطالبه صنعت گردشگری این است.
فرهادی اضافه می‌کند: یکی از علت‌های این موضوع این است خود صنعت گردشگری متخصصان کمی دارد. دوم اینکه گردشگری، صنعتی است که نمی‌توان آن را با سایر صنایع مقایسه کرد و تفاوت‌هایی دارد از جمله اینکه یک صنعت چند بخشی است.
وی تصریح می‌کند: برای نمونه باید گفت که دیپلماسی خارجی، تنش‌های منطقه‌ای یا تحریم‌ها بر روی گردشگری تأثیر می‌گذارد. نمونه دیگر آن را در یک سال و نیم اخیر و با شیوع ویروس کرونا شاهد بودیم که مستقیماً بر روی گردشگری تأثیر گذاشت و این صنعت کاملاً از کار افتاد.
به آینده گردشگری نگاهی خوش‌بینانه دارم
این مدرس دانشگاه خاطرنشان می‌کند: بنابراین مشکلات دیگری وجود دارد که روی گردشگری اثر گذار می‌گذارد و در ابتدا باید این موانع از سر راه برداشته شود. اینطور نیست که بگوییم فقط وزارتخانه درگیر است بلکه صنعت گردشگری یک صنعت چند بخش یا به عبارت دیگر شکننده است.
فرهادی چشم‌انداز خوبی برای این صنعت می‌بیند و می‌گوید: با شروع فعالیت آقای ضرغامی، باید بگویم که تا حدودی با دیدگاه خوش‌بینانه به آینده این صنعت نگاه می‌کنم چرا که سطح نفوذ خوبی در حاکمیت دارد. اگرچه هنوز هم مشکلات غیرقابل پیش‌بینی مطرح است و باید دید که چه تیمی چیده می‌شود اما در سطح بلند مدت احساس می‌کنم نگاه‌ها نسبت به گردشگری در حال تغییر است.
وی در پایان تاکید می‌کند: البته هنوز هم پیش‌بینی چنین مواردی دشوار است، چرا که در دولت‌های قبلی نیز افرادی وجود داشتند که سرشناس بودند، اما بعضاً عملکرد خوبی نداشتند.
دولت همراهمان باشد
علیرضا رئیسی، عضو جامعه حرفه‌ای هتلداران استان اصفهان درباره مطالبه این صنف از دولت جدید، می‌گوید: با گردشگری طوری برخورد می‌شود که انگار وجود نداشته است. در یک سال و نیم اخیر و با توجه به وضعیت کرونا تا به حال کمکی به این صنعت نشده است بنابراین بزرگترین مطالبه ما این است که دولت همراهمان باشد.
وی می‌افزاید: یکی از مواردی که می‌توان ذکر کرد واکسیناسیون است. با اینکه تعداد مسافران زیاد نیست اما همان تعداد کم هم خطری را برای کارکنان هتل‌ها و به صورت کلی فعالان گردشگری ایجاد می‌کنند. کسی پیگیری نمی‌کند و این در حالی که واکسیناسیون یک کمک نیست بلکه حق ملت است.
این عضو جامعه حرفه‌ای هتلداران تصریح می‌کند: تا وقتی که عملکرد دولت جدید را نبینیم نمی‌توانیم انتظار خاصی داشته باشیم اما متأسفانه در دولت قبلی نه تنها کمکی به فعالان صنعت گردشگری نشد بلکه سنگ‌اندازی هم شد. گران شدن یا حتی قطعی برق و آب و یا جرایمی که برای تأخیر یک یا دو ماهه وام بسیاری از فعالان از آن‌ها گرفته شد، نمونه‌ای از این سنگ‌اندازی‌ها است. انگار که ما در کشور دیگری زندگی می‌کنیم.
رئیسی ادامه می‌دهد: قبل از دوران کرونا، با وجود تحریم‌های اعمال شده، گردشگری در حال جان گرفتن بود و کم یا زیاد درآمدی کسب می‌شد. اما در این یک سال و نیم نیروهای خود را به یک سوم رساندیم و حتی از پس هزینه‌های این تعداد هم برنمی‌آییم. با تمامی این مشکلات، هیچکس هم به فکر ما نبود.
صنایع دستی و گردشگری به یکدیگر متصل است
از آنجایی که صنعت گردشگری به صورت مستقیم بر صنایع مختلف از جمله صنایع دستی تأثیر گذار است شاید بهتر باشد تأثیراتی که این دو وزنه مهم فرهنگی بر یکدیگر می‌گذارند را زیر ذره‌بین قرار دهیم. چرا که حتماً طی چنین بررسی‌ای به همگامی و تقابل این دو صنعت خواهیم رسید. شاید بهتر باشد از سویی دیگر و از دید یک فعال حوزه "صنایع دستی" به ماجرا بنگریم و ببینیم "صنایع دستی" چه طلب می‌کند. چرا که به گفته مدیر گروه رشته صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان، این دو صنعت به یکدیگر متصل است.
علیرضا خواجه احمدی با بیان اینکه "شاید مهمترین مشکل صنایع دستی این است که دیده نمی‌شود" به خبرنگار ایمنا، توضیح می‌دهد: در یک جامعه مجموعه‌ای از نیازهای اجتماعی، فرهنگی و یا اقتصادی مورد توجه است و طبیعتاً این موضوع راه حل‌های مختلفی را پیش رو می‌گذارد. پارادایمی که بعد از انقلاب صنعتی بیشتر مورد توجه واقع شد، استفاده از ابزار برای پیشبرد اهداف تولید بود. این موضوع امروزه در تمامی حوزه‌ها و صنایع صدق می‌کند و در تمامی کشورها اتفاق افتاده است.
وی می‌افزاید: حال تفاوتی که کشور ما یعنی کشوری که آنچنان با صنعت عجین نشده، با کشورهای دیگر دارد این است که صنایع دستی می‌تواند بحث معیشتی را هم در محور شهری و هم در محور روستایی حل کند. بسیاری از کشورهای دنیا نیز امروز به این نتیجه رسیده‌اند که در سال‌های پیش رو تعداد کارخانه‌های خود را کم کرده یا مصرف ذغال سنگ را کاهش دهند تا بتوانند تا حدودی فاجعه‌هایی که امروزه به وجود می‌آید را کمتر کنند.
مدیر گروه رشته صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان ادامه می‌دهد: در این میان کشور ایران از یک سو قصد دارد به رشد صنعتی برسد و از سوی دیگر برنامه مدون و مشخصی ندارد، علاوه بر این انواع اقسام تحریم‌ها و ظلم‌ها نیز بر سر ایرانیان می‌ریزد.
گردشگری را به عنوان صنعت هنر ببینیم
خواجه احمدی اظهار می‌کند: صنایع دستی فی‌نفسه صنعت سبز به حساب می‌آید، آلودگی کمتری دارد، می‌تواند راهی برای معیشت مردم باشد، باعث جذب گردشگر می‌شود و "فرهنگ" صادر می‌کند. این بسیار مهم است که صنایع دستی و گردشگری را به عنوان یک "صنعت هنر" ببینیم. پیرو این قضیه بسیاری از مشاغل رونق می‌گیرد. چرا که صنایع دستی با گردشگری، معماری، هتلداری و.... ارتباط مستقیم دارد و همگی به هم متصل هستند.
وی اضافه می‌کند: بنابراین می‌شود این را از باب مطالبه تلقی کرد که صنایع دستی می‌تواند به تنهایی و بدون اینکه هزینه آن چنانی برای دولت داشته باشد راه حلی باشد. خصوصاً که یک صنعت بومی است. در حوزه صنایع دستی از هیچ می‌شود همه چیز ساخت و ارزش افزوده بالایی به دست آورد.
مدیر گروه رشته صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان معتقد است بحث تولید انبوه و رسیدن به پول و… چالش‌های بزرگی را برای صنعت دارد و در این باره می‌گوید: یکی از این چالش‌ها آلودگی هوا است. در حالی که صنایع دستی با چنین چالش‌هایی رو به رو نیست. اگرچه ممکن است بگویید صنایع دستی نمی‌تواند آنچنان سودآور باشد که در پاسخ به این موضوع باید گفت " اگر صنایع دستی را نه به تنهایی بلکه همراه با صنعت گردشگری ببینیم که اتفاقاً پول در این صنعت کولاک می‌کند." این دو با یکدیگر یک نوع هم افزایی دارد.
نظر شما