به گزارش ایمنا، موتور برق تجهیزی است که انرژی مکانیکی حاصل از عملکرد موتور احتراقی را توسط ژنراتور به انرژی الکتریسیته تبدیل میکند. امروزه برای استفاده از وسایل برقی در فضاهایی خارج از بافت شهری مانند ویلاها، باغها، استخر و آب نماها که از شبکه سراسری برق بی بهره هستند از موتوربرق استفاده میشود. در زمان قطع برق شبکه سراسری نیز برای تأمین برق اضطراری دستگاههای کوچک یا خانههای مسکونی، مطب پزشکان و موارد مشابه، موتوربرق مورد استفاده قرار میگیرد.
موتور برق چیست؟
موتور برق یا ژنراتور تجهیزی است که انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. این انرژی مکانیکی از سوختن بنزین، گاز، یا گازوئیل به وجود میآید. موتور برقها همان ژنراتورها هستند که به عنوان ژنراتورهای کوچک قابل حمل (پرتابل) نیز شناخته میشوند.
انواع موتور برق بر اساس برق مصرفی
موتور برق تک فاز
برق متناوبی که در پریز برق ساختمان است برق تک فاز است. در ایران از ولتاژ استاندارد ۲۲۰ ولت و فرکانس ۵۰ هرتز استفاده میشود.
موتور برق سه فاز
این نوع برق بر خلاف برق تک فاز، سه عدد فاز و یک عدد نول وجود دارد که توسط مینیاتوری سه فاز به سیستم وارد میشوند. در برق سه فاز هر زمان که جریان برق مصرفی سه فاز ۳۸۰ ولت باشد، به سادگی میتوان از موتور برق سه فاز متناسب با توان مورد نیاز استفاده کرد.
دسته بندی موتورهای برق
سوخت
موتوربرق از لحاظ سوخت به چهار دسته تقسیم میشود:
- موتور برق دیزلی یا گازوئیلی (Diesel Generator)
- موتور برق بنزینی (Gasoline Generator)
- موتور برق گازی (Gas Generator)
- موتور برق نفتی بنزینی (موتور برق دوگانه سوز)
مکانیزم راه اندازی
- مکانیزم راه اندازی دستی یا هندلی: این مکانیزم اکثراً در موتور برقهای بنزینی کوچک استفاده میشود و همان طور که از نامش مشخص است نیاز به نیروی انسانی دارد.
- مکانیزم راه اندازی استارتی: در موتور برقهای بزرگ استفاده شده و پس از چرخاندن سوئیچ انرژی ذخیره شده در باتری، باعث روشن شدن موتور برق میشود. لازم به ذکر است که در تمامی موتور برقها سیستم هندلی وجود دارد و در برخی از سیستمهای راه اندازی موتور برقها تلفیقی از مکانیزم راه اندازی استارتی و هندلی (دستی) میباشد.
- مکانیزم راه اندازی امر جنسی یا ATS (تابلوی امرجنسی): در این مکانیزم زمانی که برق قطع میشود تابلو به موتور برق فرمان روشن شدن میدهد. پس از گذشت حدود ۱۰ ثانیه به صورت اتوماتیک موتور برق روشن شده و جریان الکتریسیته را وارد مدار میکند. این مکانیزم در ساختمانها و مکانهایی که نیاز به وصل سریع برق اضطراری دارند مورد استفاده قرار میگیرد مانند مطبها، فروشگاهها، سالنهای ورزشی و مراکز صنعتی کوچک و غیره.
شاسی
موتور برقها از لحاظ شاسی به دو دسته کانوپی دار و بدون کانوپی (اوپن) تقسیم میشود.
کانوپی به محفظهای گفته میشود که برای جلوگیری از صداهای ناشی از موتور برق مورد استفاده قرار میگیرد که به آن اتاق سایلنت هم گفته میشود. ضرورت استفاده از کانوپی به علت صدای زیاد موتور برقها، مخصوصاً موتوربرقهای بزرگ که میتوانند یک منبع آلودگی صوتی باشند بیشتر احساس میگردد و دستگاه را تبدیل به موتور برق سایلنت میکند. وجود کانوپی در موتور برق در مکانهایی مانند ساختمانها و مجتمعهای مسکونی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
ولتاژ خروجی
برای کارهای کوچک و استفاده در منازل و مناسب بافت شهری، موتور برق تک فاز گزینه بهتری است. موتور برق سه فاز با ولتاژ ۳۸۰ معمولاً برای مصارف صنعتی و ابزارهای سنگین نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
ساختار موتور برق
- موتور: این بخش از موتور برق تأمین انرژی مکانیکی را به عهده دارد. موتور قسمت اصلی ساختار موتور برق است که در آن انرژی مکانیکی دستگاه به انرژی برق تبدیل میشود. هر میزانی که توان موتور بالاتر باشد، برق بیشتری تولید میکند.
- دستگاه تولید برق متناوب (آلترناتور): وظیفه این قسمت از ساختار موتور برق تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی است.
- سیستم سوخت: سیستم سوخت در موتور برق با توجه به اینکه سوخت موتور برق چیست متفاوت است. این سیستم میتواند روی خود دستگاه یا به عنوان بخشی مجزا قرار بگیرد.
- تنظیم کننده ولتاژ: وظیفه این قطعه تنظیم ولتاژ خروجی برق از موتور برق و تبدیل AC به DC و بر عکس است.
- پنل کنترل: تنظیم و راه اندازی ساختار موتور برق به کمک پنل کنترل انجام میشود.
- سیستم روغن کاری: موتور و قطعات مکانیکی پس از کار به مدت طولانی دچار ساییدگی میشوند. برای جلوگیری از این ساییدگی از روغن استفاده میشود.
- سیستم سردسازی: ساختار موتور برق در حین کار داغ میشوند و سیستم سردسازی وظیفه خنک کردن اجزای موتور برق را بر عهده دارد. بیشتر موتورهای برق توسط هوا خنک میشوند.
- خروجیها: از این قسمت برق تولید شده توسط دستگاه به وسایل تغذیه کننده رسانده میشود. ساختار موتور برق اکثراً شامل خروجیهای AC و DC با تعداد مختلف هستند.
اجزای موتور برق
نکات استفاده از موتور برق
- اندازهگیری میزان مصرف توان راکتیو و در صورت بالا بودن این توان امکان نصب خازن مناسب در کنار موتور برق باعث بهبود عملکرد موتور برق خواهد بود.
- بهترین حالت استفاده از موتوربرق در بار پیشنهادی است و استفاده از موتوربرق در حداکثر توان در زمانهای طولانی ممکن است به موتور برق آسیب برسد.
- نگهداری و تعمیرات به موقع و بازدیدهای دورهای به منظور حفظ بازده موتورها و تجهیزات.
- بررسی امکان استفاده از موتورهای دور متغیر بویژه برای پروانهها و پمپها.
- انتخاب موتور برقی پربازده برای بهره برداری بلند مدت و متناسب با گشتاور مکانیکی مورد نیاز.
- محل استقرار موتور برقها می باید به گونهای باشد که گرمای حاصل از موتورها به آسانی تهویه شود.
- به حداقل رساندن اصطکاک سیستمهای مکانیکی متصل به موتور برقها.
- بررسی امکان استفاده از موتورهای پرمصرف در ساعات غیر پیک مصرف برق شبکه.
میزان زمان کارکرد موتور برق بنزینی
به طور کلی میزان ساعت کارکرد ۸ ساعت است؛ میزان دقیق این کارکرد بستگی به توان موتور دارد.
قیمت موتور برق
در بازار انواع مختلفی وجود دارد و از ۳ میلیون تومان به بالا است.
نظر شما