به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، نویسنده فرانسوی و برنده جایزه نوبل ادبیات ۱۹۳۷، روژه مارتن دوگار، ۲۳ مارس ۱۸۸۱ در محله اعیاننشین و گرانقیمت نویی سور سن واقع در حومه غربی متروپولیس پاریس به دنیا آمد. او بهعنوان کتیبهشناس (متخصص خواندن خطوط باستانی) و آرشیودار (ضابط و متصدی اسناد و پروندهها) آموزش دید و در ۱۹۰۶ با پایاننامهای در زمینه باستانشناسی فارغالتحصیل شد. روحیه عینیگرایی و عادت توجه دقیق او به جزئیات ریز که به دلیل آموزش تاریخ و دانش به دست آورده است در تمامی آثارش به چشم میخورد. به واسطه داشتن توجه به مستندسازی و ارتباط دادن واقعیت اجتماعی با توسعه فردی، روژه مارتن دوگار به سنتهای واقعگرایانه و طبیعتگرایی قرن ۱۹ پیوند خورده است.
روژه مارتن دوگار نخستین بار با نوشتن رمان "ژان باروآ" در ۱۹۱۳ که توسط دوست و هممدرسهای او گاستون گالیمارد منتشر شد، توجهات را به سمت خود جلب کرد. نوشتن این رمان، زمینههای آشنایی او با "آندره ژید" و "ژاک کوپو" را فراهم آورد.
ژان باروآ که عمدتاً در قالب گفتگو نوشته شده است داستانی از تقسیم یک زندگی با دو دیدگاه جهانی است؛ دیدگاه کلیسای کاتولیک و فلسفه آزاداندیشی، انعطافپذیری و اومانیستی (انسانگرایی) موجود در مواجهه و تسلط بر واقعیت. این کتاب که نقش مدرنیته در عقاید جدید را مورد بررسی قرار میدهد، به تصویر کشنده روشنفکری است که بین ایمان کاتولیک رومی در دوران کودکی و ماتریالیسم علمی بلوغ خود گیر کرده و به عبارتی جدالی بین عقاید و نظرات او بر پاست. در ژان باروآ همچنین تأثیر کامل ماجرای درایفوس بر ذهن فرانسوی توصیف شده است.
با این حال مارتن دوگار عمده شهرتش را از رمان هشت قسمتی خود موسوم به "خانواده تیبو" (قسمتهای یک تا شش در فاصله ۱۹۲۲ تا ۱۹۲۹، قسمتهای هفت و هشت در ۱۹۳۶) دارد. این مجموعه با اسامی دفترچه خاکستری (۱۹۲۲)، ندامتگاه (۱۹۲۲)، فصل گرم (۱۹۲۳)، طبابت (۱۹۲۸)، سورلینا (۱۹۲۸)، مرگ پدر (۱۹۲۹)، تابستان ۱۹۱۴ (۱۹۳۶) و سرانجام (۱۹۳۶) منتشر شده است و در سال ۱۹۳۷ برای مارتن دوگار به ارمغان آورنده جایزه نوبل ادبیات بود.
"خانواده تیبو" که تصویری عظیم از جهان قبل از شروع جنگ جهانی اول است، روایت کننده سرگذشت یک خانواده همچنین مسائل اجتماعی و اخلاقی است که بورژوازی فرانسه از آغاز قرن نوزدهم تا جنگ جهانی اول با آن روبروست. داستان این کتاب حول محور دو پسر خانواده میچرخد؛ ژاک و برادر بزرگترش آنتوان. ژاک طبعی عصیانگر و رمانتیک دارد و در واکنش به بزرگ خاندان بورژوایی خود، برای پذیرش سوسیالیسم انقلابی از گذشته کاتولیک رومی خود صرف نظر میکند. آنتوان سرشتی عاقل و محافظهکار دارد و میراث طبقه متوسط خود را میپذیرد، اما ایمانش را به بنیان مذهبی آن از دست میدهد. هر دو پسر سرانجام در جنگ جهانی اول میمیرند.
"خانواده تیبو"، طیف گستردهای از روابط صبورانه انسانی را مورد بررسی قرار داده و واقعگرایی در دوران بیماری و صحنههای مرگومیر را ترسیم کرده است. جلد هفتم این کتاب، تابستان ۱۹۱۴، توصیفی دراماتیک از ملتهای اروپایی است که به جنگ کشیده شدهاند و در کل تمرکز دو جلد پایانی رمان روی عواقب جنگ جهانی قرار دارد. "خانواده تیبو" شرح مفصلی از ناامیدی قهرمان داستان در آغاز جنگ و شکست تلاشهای دیوانهوار او برای متوقف کردن آن است و با جدایی دو قهرمان داستان به پایان میرسد. با نوشتن دو جلد پایانی خانواده تیبو، مارتن دوگار نشان داد که جنگ و سیاست نمیتواند مانعی برای خلق هنر و آثار هنری باشد.
دیگر آثار مارتن دوگار عبارت است از "فرانسه کهن یا پستچی" (۱۹۳۳) که به نثر درآورنده طرحهای گزندهای از زندگی در روستاهای فرانسه بود، "یادداشتهای آندره ژید یا خاطرات آندره ژید" (۱۹۵۱) که مطالعهای صادقانه درباره نویسندهای است که دوست او بود و رمان کوتاه "درد دل آفریقایی" در ۱۹۳۱. مارتن دوگار همچنین یک درام غمانگیز با عنوان "فرد خاموش" (۱۹۳۱) و دو نمایش فکاهی با عناوین "وصیتنامه بابا لولو" (۱۹۱۴) و "تورم" (۱۹۲۸) دارد. وصیتنامه بابا لولو توسط ژاک کوپو اجرا شد و این اجرا به برقراری روابط صمیمانه میان دو هنرمند منتهی شد. سال ۱۹۵۵، آثار کامل مارتین دوگار در دو جلد منتشر شد.
روژه مارتن دوگار در سال ۱۹۴۱ نوشتن رمان "خاطرات سرهنگ مومو" را شروع کرد رمانی مفصل که امیدوار بود شاهکارش باشد. با این حال مرگ او در ۲۲ آگوست ۱۹۵۸ در دهکده ترتر، این اثر را ناتمام گذاشت. مارتن دوگار در شهر نیس فرانسه به خاک سپرده شده است.
نظر شما