موانع مشارکت شهروندان در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری چیست؟

کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری گفت: در سال‌های اخیر در کشور ما اهمیت مشارکت در تهیه طرح‌های توسعه شهری مورد توجه برنامه‌ریزان و مسئولان قرار گرفته و پروژه‌های بسیاری با هدف جلب مشارکت مردمی برنامه‌ریزی و اجرا شده، اما غالباً موفقیتی در این زمینه حاصل نکرده‌اند.

محمد شاه‌کرمی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در حال حاضر موانع عمده‌ای باعث مشارکت نداشتن شهروندان می‌شود که می‌توان به موانع ساختاری شامل فقدان مدیریت شهری یکپارچه، برنامه‌ریزی بسیار متمرکز، فقدان ساختارهای محلی یا نبود سازماندهی، موانع فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد.

این کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری اطلاع نداشتن تمام شهروندان از برنامه‌های شهری را دیگر مانع موجود سر راه مشارکت دانست و تصریح کرد: محرمانه بودن برخی برنامه‌ها باعث می‌شود که مردم به اطلاعات دسترسی نداشته و در نتیجه از آن بی‌بهره بمانند از سوی دیگر، بی‌اطلاعی از برنامه‌ها موجب مشارکت نداشتن آنها خواهد شد.

وی محدودیت‌های قانونی و نبود قوانین و مقررات ویژه در خصوص مشارکت مردمی و احساس تعلق نداشتن به محله را از جمله موانع مشارکت شهروندان در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری برشمرد و اظهار کرد: اغلب شهروندان به دلیل شرایط نامناسب محلات با بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، از زندگی در آنجا احساس رضایتی نداشته و نسبت به محیط خود تعلق خاطر ندارند و حتی گاهی در محافل عمومی از بیان اینکه ساکن چنین محلاتی هستند اجتناب می‌کنند؛ این شیوه تفکر بدیهی است که به کاهش مشارکت مردمی می‌انجامد.

شاه‌کرمی ادامه داد: اغلب ساکنان چنین بافت‌های به لحاظ سطح اقتصادی از وضعیت خوبی برخوردار نیستند، لذا تلاش آنها برای تأمین معیشت فرصت مشارکت را از آنها می‌گیرد و آنها مجبور هستند اکثر انرژی، فرصت و توان خود را برای بقا و معاش خود به کار گیرند و علی‌رغم این تلاش از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند. البته گاهی مردم اطلاع چندانی از نقش و جایگاه نهادهای غیردولتی در احیای بافت‌ها ندارند و این موضوع باعث همکاری نداشتن آنها با چنین نهادهایی می‌شود.

وی اظهار کرد: در سال‌های اخیر در کشور ما اهمیت مشارکت در تهیه طرح‌های توسعه شهری مورد توجه برنامه‌ریزان و مسئولان قرار گرفته و پروژه‌های بسیاری با هدف جلب مشارکت مردمی برنامه‌ریزی و اجرا شده، اما غالباً موفقیتی در این زمینه حاصل نکرده‌اند.

این کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد راهکاری که می‌تواند کمک مؤثری در این زمینه داشته باشد، اعتماد به مردم و دخالت دادن آنها در تمامی مراحل و در واقع برنامه‌ریزی از پایین به بالا است؛ در حال حاضر مردم در فرایند تهیه طرح و برنامه‌ریزی هیچ نقشی ندارند و صرفاً ملزم به اجرای طرح‌هایی هستند که بدون جلب نظر آنها برنامه‌ریزی شده است.

شاه‌کرمی ادامه داد: تجربه طرح‌های موفق در کشورهای دیگر نشان داده زمانی که مردم خود در فرایند تهیه تا اجرای طرح مداخله کرده و در جریان مسائل امور قرار می‌گیرند، در اجرا نیز مشارکت فعال داشته و مسئولان را یاری می‌کنند و این موضوع باعث جلب اعتماد آنها می‌شود.

وی تشکیل شوراهای محلی در سطح محله‌ها را بهترین شیوه مشارکت مردم در راستای بهبود و ارتقای محیطی دانست و گفت: ایجاد سازمان‌های غیردولتی و نهادهای مردمی (CBO.NGO) و استفاده از این نهادهای مردمی در حل مسائل و مشکلات محله و شهر، ارتقای سطح فرهنگی شهروندان و آموزش آنان از طریق رسانه‌های جمعی و استفاده از جوانان برای مشارکت مستقیم در ارتقای سطح امنیت اجتماعی در سطح محله‌ها از دیگر راهکارهای مشارکت شهروندان است.

کد خبر 513793

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.