به گزارش خبرنگار ایمنا، اختصاص بیش از نه هزار میلیارد ریال بودجه جهت پرداخت مشوق‌های صادراتی در بسته حمایت از صادرات غیرنفتی سال ۱۴۰۰، نشان دهنده اهمیت صادرات برای اقتصاد ایران است.
حمایت از صادرات غیرنفتی از اقداماتی است که هر سال با تخصیص رقمی در بودجه به آن در راستای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و رونق صادرات کالای غیرنفتی انجام می‌شود و حالا در سال ۱۴۰۰ نیز در نیمه نخست مردادماه مقدمات اجرای این بسته فراهم شده است. بسته‌ای که پیش‌نویس آن پس از تدوین و تهیه توسط سازمان توسعه تجارت ایران و تأیید سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت جهاد کشاورزی، بانک مرکزی ایران و صندوق توسعه ملی ابلاغ شده است و در صورت تخصیص بودجه مشوق‌های صادراتی مندرج در بسته حمایت از صادرات غیرنفتی، حمایت از صادر کنندگان در چارچوب درون‌زایی و برون‌گرایی اقتصاد و بر اساس سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی انجام می‌شود.
در این بسته مانند سال ۱۳۹۹ صادرکنندگان می‌توانند نسبت به ثبت درخواست‌های خود از طریق سامانه‌های سپیدار و بهین‌یاب جهت دریافت تسهیلات یاد شده اقدام کنند اما آنچه در رابطه با این بسته قابل تأمل بوده، مشوق‌های صادراتی است که در بخشی از این بسته قرار گرفته است و در سقف اعتبارات تخصیصی و با توجه به دو اولویت برگشت ارز حاصل از صادرات و حمایت از زیرساخت‌های صادراتی در سال جاری استمرار خواهد داشت.
مشوق‌ها، تحرک‌بخش صادرکننده است
پرسش این است که آیا در سال‌های گذشته رقم تعلق گرفته به مشوق‌های صادراتی تحقق می‌یافت؟ در این خصوص رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران از تصویب یک هزار میلیارد تومان برای مشوق‌های صادراتی در بودجه سال ۱۴۰۰ خبر می‌دهد و اعلام می‌کند که سال گذشته ۳۵ میلیارد دلار صادرات از کشور صورت گرفته است که مقصد ۶۰ درصد آن کشورهای همسایه بود.
وی در رابطه با میزان تعلق مشوق‌های سال گذشته به صادرکنندگان بیان می‌کند: ۴۸ درصد از مشوق‌های صادراتی سال گذشته به‌عنوان کمک سود تسهیلات بانکی با نرخ چهار درصد به صادرکنندگان اعطاشده است.
سوال دیگر این است که این نوع از مشوق‌های صادراتی تا چه میزان در رونق تولید و صادرات تأثیرگذار هستند؟ در این باره شهرام روغنی، صادرکننده و فعال اقتصادی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: یکی از مهم‌ترین محورهای توسعه اقتصادی برای هر کشوری صادرات و توجه به رونق آن است.
به گفته وی توجه به افزایش کیفیت محصولات و رقابت‌پذیر کردن کالاها مهم‌ترین اصل برای استقبال از کالای تولیدی است. پس از آن هم بازاریابی و بازار شناسی برای صادرات کالا لازمه صادرات است اما در این بین موضوعی که نباید از آن غفلت داشت سیاست‌هایی برای تشویق صادرکنندگان است.
این فعال اقتصادی ادامه می‌دهد: لازم است دولت جدید و مسئولان مربوطه با این حوزه با رویکرد توسعه صادرات، تسهیلاتی کارآمد را برای فعالان اقتصادی در نظر گیرند که از این طریق فرد صادر کننده برای صادرات بیشتر و باکیفیت‌تر انگیزه‌ای قوی‌تر هم داشته باشد. چه‌بسا بر اساس تجربیات موجود در کشور ایران و دیگر کشورهای دنیا، مشخص شده است که مشوق صادراتی در رونق تولید، اشتغال‌زایی و در نهایت درآمدزایی تأثیری بسیار زیاد داشته است.
روغنی تصریح می‌کند: البته قوانین زیادی هم در این زمینه وجود دارد ولی مهم اجرای صحیح و کامل آن‌هاست که معمولاً هم چندان توجهی نمی‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند: اهمیت این موضوع در شرایطی که کشور از یک طرف با شیوع ویروس کرونا و کاهش فعالیت‌های اقتصادی همراه است و از طرفی هم تحریم‌ها موانعی را برای صادرات موجب شده‌اند چند برابر است.
این فعال اقتصادی تاکید می‌کند: با وجود گرانی دلار و ایجاد منافعی برای عده‌ای از صادرکنندگان، در چنین وضعیتی به دلیل موانع موجود، شرایط برای اغلب صادرکنندگان دشوار بوده و لازم است مشوقی برای به حرکت درآوردن وی، وجود داشته باشد.
به جای مشوق‌ها، درصدد توسعه شرکت‌های صادراتی باشیم
عبدالوهاب سهل‌آبادی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در رابطه با تأثیر مشوق‌های صادراتی بر رونق صادرات نظر دیگری دارد و در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: از مهم‌ترین مبانی تولید، بحث صادرات است. به عبارتی مدار نجات اقتصاد ایران منوط به رشد صادرات است. چه‌بسا تولیدی که صادرات محور نباشد نتیجه‌ای هم نخواهد داشت.
وی ادامه می‌دهد: اما زمانی که حرف از رونق صادرات می‌شود باید درصدد ایجاد شرکت‌های صادرات محوری در کشور باشیم که با مطالعات کافی و لازم اقدام به شناسایی بازارهای هدف در کل دنیا داشته باشند. در واقع یکی از مسائلی که می‌تواند در پیشبرد صادرات نقش داشته باشد، مرکز رشد بین‌المللی صادرات است همچنین مکانیزمی به جهت توسعه شرکت‌های صادراتی در دنیا فراهم شود تا بازارها شناخته‌شده و امنیت فراهم گردد.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران ادامه می‌دهد: از سویی رایزن‌های پر قدرتی در سفارتخانه‌ها داشته باشیم که در جستجوی شناسایی این بازارها باشند که چه کشوری به کدام کالای ایرانی و در چه زمانی نیاز دارد.
سهل‌آبادی تصریح می‌کند: متأسفانه نبود شناخت مناسب از بازارهای دنیا باعث اقداماتی می‌شود که نه‌تنها به منفعت ما نبوده بلکه متضرر هم شده‌ایم. اعتمادسازی برای جوامع مختلف، نسبت به کالای ایرانی و رقابت با کشورهای دیگر از اصول این موفقیت است و به نظر می‌رسد عمل به موارد اشاره شده مهم‌تر از سیاست‌های تشویقی باشد.
وی تصریح می‌کند: در حقیقت این‌گونه مشوق‌ها کمتر از یک مُسکن عمل می‌کند زیرا آنچه رونق دهنده صادرات یک کشور است فراهم‌سازی شرایطی برای توسعه شرکت‌های صادراتی در کل دنیا است.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با اشاره به قابلیت‌های استان اصفهان در زمینهٔ صنعت و تولید می‌گوید: اصفهان با داشتن بیش از ۸ هزار واحد صنعتی، به عنوان قطب صنعتی در کشور مطرح است. این استان در تولیدات متعدد صنعتی و فولادی، صنایع مصالح ساختمانی اعم از سیمان، کاشی، سرامیک و لوله و اتصالات و همچنین در بخش پتروشیمی جایگاه ویژه ای را در کشور به خود اختصاص داده است که با وجود چنین قابلیت‌هایی در صورت فراهم بودن شرایط وزیر ساخت‌های مناسب می‌توان درآمدزایی قابل توجهی از صادرات این محصولات به دست آورد.
گزارش از: نفیسه زمانی نژاد، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما