به گزارش خبرنگار ایمنا، استان پهناور خوزستان در جنوب ایران را قلب تپنده آن نامیده‌اند. این استان، به دلیل داشتن قومیت‌های مختلف اعم از فارس، لر، عرب، ترک و غیره، یک ایران کوچک محسوب می‌شود. خوزستان پهناور، دهه‌ها و سال‌هاست با مشکلات ریز و درشتی، دست و پنجه نرم می‌کند. از مقاومت جانانه مردم در جنگ با عراق گرفته تا مشکلات ناشی از بی‌آبی، خشکسالی‌های متعدد و غیره. خوزستان، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و داشتن پالایشگاه‌های متعدد، از استان‌های حساس و مهم کشور محسوب می‌شود به عبارت دیگر، این استان پاشنه‌آشیل ایران است بنابراین هر قدر بیشتر مورد توجه مسئولان قرار گیرد و قوی‌تر و کم‌مساله‌تر باشد، پایتخت و سایر مناطق کشور نیز وضعیت مطلوب‌تری خواهد داشت.
زخم‌های دیرینه و کهنه خوزستان
مشکلات خوزستان برای امروز و محدود به مشکلات زیست‌محیطی نمی‌شود. خوزستان پس از جنگ هشت ساله ایران با عراق، با ویرانی و آسیب‌های فراوانی روبه‌رو شد. یکی از معضلات این استان، مسائل فرهنگی و هنری است که چنان که باید مورد رسیدگی قرار نگرفت.
برای اثبات این ادعا کافی است به آثار سینمایی برخی از کارگردان‌های خوزستانی ازجمله «ناصر تقوایی»، «امیر نادری» و «کیانوش عیاری» که کارهای شایسته آن‌ها، این استان را به قطب سینمایی ایران تبدیل کرده، نگاهی کوتاه داشته باشیم. در کارنامه هنری این سه کارگردان، به مسئله جنوب و مشکلات و سختی زندگی در دیار جنوب به صورت عمیقی پرداخته شده است و به صورت مبرهن و مشخصی، مشکلات خوزستان و مردمان آن را در آثار خود انعکاس داده‌اند.
در ادامه مروری کوتاه بر این فیلم‌ها خواهیم داشت:
فیلم سینمایی «دونده»
امیر نادری کارگردان و نویسنده، در فیلم «دونده» که می‌توان آن را جدی‌ترین و جزو بهترین آثار کارنامه هنری او برشمرد، مشقت‌ها و مسائل مربوط به یک کودک فقیر آبادانی را که با پاهای برهنه در حال دویدن به دنبال خوشبختی است به تصویر کشید. این فیلم محصول سال ۱۳۶۳ بوده و گفته شده که نخستین فیلم ایرانیِ ساخته شده پس از انقلاب ۱۳۵۷ است که توانست توجه جهانیان را به سینمای ایران جلب کند. سینمایی دونده، جذابیت و کشش فراوانی دارد؛ به طوری که مخاطب، خود را به جای شخصیت اول می‌گذارد و تا انتها با او همراه می‌شود.
خلاصه فیلم این است که امیر، شخصیت اول سینمایی دونده، نوجوان تنهایی است که آرزوی مهاجرت به آن سوی آب‌های دریای جنوب را در سر می‌پرورد. او با جست‌وجوی ضایعات و جمع‌آوری و فروش بطری‌های خالی، فروش آب یخ، واکس زدن کفش فرنگی‌ها و کارهایی از این دست، گذران زندگی می‌کند. امیر، به تدریج درمی‌یابد که بهترین راه افزایش آگاهی، آموختن است. به این منظور به کلاس‌های شبانه می‌رود و حروف الفبا را با تلاش فراوان، یاد می‌گیرد. در پایان مسابقه‌ای سخت و دشوار که در کنار شعله‌های فروزان لوله‌های گاز برگزار می‌شود، بر رفقای هم‌سن و سال خود غلبه می‌کند.
فیلم سینمایی «ناخدا خورشید»
سینمایی «ناخدا خورشید»، ساخته مشهور «ناصر تقوایی»، یکی از آثار تعریف شده سینمای کشور است. کارگردان این فیلم، به خوبی توانسته برشی قابل تأمل از مصائب و دشواری‌های زندگی در سواحل شرجی خلیج فارس را به نمایش بگذارد.
تقوایی، این فیلم را با اقتباس از رمان «داشتن و نداشتن»، اثر مشهور نویسنده برجسته جهان «ارنست همینگوی» نوشته است. گفته شده که روایت تقوایی در «ناخدا خورشید»، روایتی کاملاً ایرانی است و عناصر تشکیل دهنده آن تا حد زیادی وابسته به رویدادهای تاریخی دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ هستند.
خلاصه فیلم این است که ناخدایی یک دست جنوبی می‌خواهد حق ضایع شده خود را پس بگیرد. ناخدا خورشید، از طرفِ مردی به نام مستر فرهان، مأمور می‌شود تا عده‌ای را همراه با لنج خود، به آن سوی مرز ببرد. ناخدا که از سوی خواجه ماجد، ثروتمند شهر، زیر فشار قرار دارد و بعد از به باد رفتن سرمایه‌اش توسط او، حالا نزدیک است لنج خود را نیز از دست بدهد، تصمیم می‌گیرد هر طور شده، این مأموریت را انجام دهد.
فیلم سینمایی «آبادانی‌ها»
این فیلم جزو ساخته‌های مهم دیگری است که توسط «کیانوش عیاری»، یکی دیگر از کارگردانان برجسته اهل خوزستان نویسندگی و کارگردانی شده است. در فیلم سینمایی آبادانی‌ها، به مصائب و آسیب‌های جنگ بر مردم جنوب کشور، پرداخته شده و آثار زیانبار جنگ تحمیلی را بر زندگی مردم خوزستان به تصویر کشیده است. این فیلم درخشان که گفته شده با اقتباسی دلنشین از فیلم «دزدان دوچرخه» اثر «دسیکا» ساخته و پرداخته شده است، بحران‌ها و آسیب‌های جنگ و آوارگی را به تصویر کشیده است.
خلاصه فیلم این است که اتومبیل یک مهاجر جنگی آبادانی که مقیم تهران است به سرقت برده می‌شود. او همراه با پسرش جست‌وجویی نومیدکننده را برای یافتن تنها دارایی خود آغاز می‌کند و در میانه راه، با مردی آشنا می‌شود که به اقتضای حرفه‌اش می‌تواند او را در ردیابی اتومبیل مسروقه کمک کند. طی این جست‌وجو، «برنا» پسر مرد نیز در پی یافتن عینک گمشده‌اش است. جست‌وجوی همزمان پدر و پسر، مسائلی را ایجاد می‌کند که به کشش فیلم کمک زیادی کرده است.
دیگر ساخته‌های مربوط به خطه خوزستان
طی سال‌های اخیر، کارگردان‌های زیادی اعم از جنوبی یا غیر جنوبی، فیلم‌ها و سریال‌های زیادی را با موضوعیت مشکلات خطه خوزستان و مسائل مربوط به جنگ تحمیلی، ساختند که گاه در سطوح بالایی درخشید و گاه در سطوح پایین و با میزانی شعارزدگی همراه بود.
فیلم‌هایی مانند «ارتفاع پست»، «به نام پدر» و سریال «خاک سرخ»، ساخته‌های ابراهیم حاتمی‌کیا از جمله دیگر فیلم‌های مربوط به این خطه است که درون‌مایه هر سه اثر، مصائب مردم جنوب و پیامدهای جنگ ایران و عراق است.
نظر شما