امان‌الله باطنی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص عادی انگاری و سهل انگاری افراد در موج پنجم کرونا، اظهار کرد: به نظر می‌رسد امروز جامعه در خصوص بحران کرونا دچار یک آنومی یا هنجارپریشی فرهنگی و پزشکی شده‌ایم یعنی دیگر هنجارهای تولید شده فرهنگی و پزشکی در ستاد کرونا و وزارت بهداشت در خصوص لزوم ماسک زدن و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و تعطیلی اصناف و … پاسخگوی انتظارات بخش‌هایی از جامعه نیست.
وی ادامه داد: علت این آنومی بسیار قابل بررسی است و یک پژوهش مفصل می‌طلبد، اما به نظر می‌رسد به درازا کشیدن فرآیند واکسیناسیون در مقایسه با دیگر کشورها، حاشیه‌های وزارت بهداشت و درمان در جامعه، نارضایتی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از مدیریت کرونا در مجموع باعث کاهش سرمایه اجتماعی مدیریت کرونا و منجر به نوعی آنومی فرهنگی و پزشکی شده است که البته طبیعی است و جامعه تحت فشار، جامعه‌ای آنومیک و هنجارپریش می‌شود.
این جامعه‌شناس با اشاره به وجود اختلال سوگ در جامعه و تأثیر آن بر رعایت نشدن نکات بهداشتی، تصریح کرد: امروز بخش بزرگی از جامعه به واسطه از دست دادن عزیزانشان دچار سوگ پیچیده یا اختلال سوگ شده‌اند، فرد در سوگ معمولی در شش هفته تا شش ماه از مرحله دوری‌گزینی و انکار به مرحله پذیرش می‌رسد اما در سوگ پیچیده یا سوگ ابراز نشده فرد برای ماه‌ها در مرحله انکار یا مرحله دوری گزینی می‌ماند و به مرحله پذیرش نمی‌رسد و در واقع از جامعه‌ای که دچار اختلال سوگ و تحت فشار است انتظاری نمی‌توان داشت.
وی با تاکید بر اینکه شیوع کرونا اثرات منفی بر جامعه گذاشته است، افزود: وقتی کرونا را به عنوان یک پدیده اجتماعی بررسی می‌کنیم و اثرات آن را بر نهادهای اجتماعی مورد تأمل قرار می‌دهیم علت عادی انگاری جامعه در خصوص کرونا برای ما روشن می‌شود.
سرریز فشارهای اجتماعی موج‌های دیگر کرونا در موج پنجم
باطنی خاطرنشان کرد: همه آمارهای اجتماعی این روزها از افزایش ۲۱ درصدی پرخاشگری، افزایش ۱۱ درصدی کودک آزاری و خشونت خانگی و افزایش ۴۷ درصدی اختلافات خانوادگی در ایام کرونا می‌گوید و این امر گویای میزان فشار روانی و اجتماعی در بحران کرونا بر نهاد خانواده است و با این حجم بالای فشارهای روانی و اجتماعی کاهش میزان اثربخشی تبلیغات کرونا و کم شدن حرف شنوی نهاد خانواده از نهادهای تبلیغاتی کرونا طبیعی است و آنچه در پیک پنجم کرونا به عنوان پیک خانوادگی شاهد آن هستیم، به نوعی سرریز فشارهای اجتماعی کرونا بر نهاد خانواده در پیک‌های دیگر است.
وی در خصوص افزایش میزان رعایت نکات بهداشتی در خانواده‌ها، اضافه کرد: برای اثربخشی تبلیغات کرونا بر نهاد خانواده باید قبل از آن حمایت‌های اجتماعی از نهاد خانواده را افزایش داد.
خانواده‌ها دچار چالش سبک زندگی/ بحران در مشاغل و آموزش
این جامعه‌شناس گفت: طبق پژوهش‌ها در این ایام بالای ۶۰ درصد خانواده‌ها دچار چالش سبک زندگی شده‌اند اگر ما هنجاری برای فاصله گذاری اجتماعی تولید می‌کنیم باید در کنارش تمهیدی هم برای چالش سبک زندگی در خانواده‌ها بیندیشیم.
وی در خصوص اثرات کرونا بر نهاد شغلی گفت: بحران کرونا تا امروز باعث به خطر افتادن امنیت شغلی بیش از ۱۰ میلیون کارگر روزمزد و بیش از دو میلیون زن در اقتصاد غیررسمی، ۱۰۸ هزار میلیارد تومان کسری درآمد و ضربه به کسب و کارها در ۱۳ رسته محاسبه شده، بیکاری دو میلیون نفر بر اثر پیامدهای کرونا و پرداخت بیش از یک میلیون نفر بیمه بیکاری کرونا از طرف دولت شده است.
باطنی با بیان اینکه بحران کرونا باعث شوک جامعه شده است، اظهار کرد: بر اساس گزارش‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۵۰ شغل در ایام کرونا آسیب دیده و ۱۰ رسته شغلی بسیار آسیب دیده است و ۴.۸ میلیون نفر شاغل در این مشاغل دستخوش آسیب فراوان شده‌اند و بحران کرونا باعث شوک منفی تقاضا در صنف مواد غذایی و کاهش فروش ۵۰ تا ۹۰ درصدی محصولات، کاهش فروش ۵۰ درصدی در حوزه حمل و نقل، کاهش در آمد ۱۰۰ درصدی فعالیت‌های فرهنگی، کاهش درآمد ۵۰ درصدی بخش پوشاک، کاهش درآمد ۵۰ درصدی مشاغل حوزه خوراکی، تعطیلی کامل فعالیت‌های آموزشی، کاهش ۵۰ درصدی درآمد مشاغلی از جمله آرایشگاه‌ها، خشک شویی‌ها و نظافت ساختمان شده است.
وی با تاکید بر اینکه چالش‌های دوران کرونا تولید فشار اجتماعی و اقتصادی می‌کند، ادامه داد: بحران کرونا بر نهاد مدرسه نیز اثرات منفی داشته است، تا پیش از بحران کرونا ۱۵ میلیون دانش‌آموز در ۱۱۰ هزار مدرسه و به صورت حضوری و تحت تدریس ۱۴ هزار معلم تحصیل می‌کردند که هشت میلیون دانش‌آموز ابتدایی، ۳.۵ میلیون دانش‌آموز در مقطع متوسطه اول و ۲.۵ میلیون دانش‌آموز در مقطع متوسطه دوم و حدود ۶۰۰ هزار پیش‌دبستانی را شامل می‌شدند اما کرونا ۱۱۰ هزار مدرسه را به تعطیلی کشاند و آموزش مجازی را جایگزین آموزش حضوری کرد، تنها همین موضوع مهمترین چالش را برای سبک زندگی خانواده‌ها ایجاد کرده و منجر به آنومی و هنجارپریشی می‌شود.
نظر شما