به گزارش خبرنگار ایمنا، در تعریف هوش مصنوعی(Artificial intelligence) باید گفت که شاخه‌ای از علوم کامپیوتر است و در آن به ساخت ماشین‌هایی هوشمند پرداخته می‌شود که مانند انسان‌ها عمل می‌کنند و واکنش نشان می‌دهند. یک عامل هوشمند، سیستمی است که با شناخت محیط اطراف خود شانس موفقیت خود را پس از تحلیل و بررسی افزایش می‌دهد.
کاربردهای هوش مصنوعی
از کاربردهای هوش مصنوعی می‌توان به برچسب‌گذاری خودکار تصاویر، تبدیل گفتار به نوشتار، رتبه‌بندی صفحات وب، پاسخ‌دهی خودکار در نرم‌افزارهای پیام‌رسان، توصیف تصاویر، تبدیل طرح اولیه (Mockup) به کد HTML، تولید خودکار مراحل جدید در بازی‌ها، یادگیری و استخراج سبک، انجام بازی‌های ویدئویی، انجام بازی‌های صفحه‌ای مانند شطرنج، نقاشی، تشخیص چهره و دستیارهای هوشمند اشاره کرد.
تاریخچه هوش مصنوعی
مفهوم هوش‌مصنوعی هنگامی‌که مهندسان تلاش کردند یک برنامه کامپیوتری را با تقلید از هوش بشر بنویسند سال ۱۹۵۶ در آمریکا مطرح شد. هدف این بود تا کامپیوترها وظایفی که مختص انسان بود را انجام دهند. تورینگ سال‌های آخر عمر خود را صرف این مطلب کرد که آیا کامپیوترها هم می‌توانند فکر کنند یا نه؟ تورینگ در آزمایشی که طراحی کرد، اثبات کرد ماشین‌ها می‌توانند از خودشان رفتار هوشمندانه نشان دهند اما الزاماً هوشمند نیستند.
هوش مصنوعی اغلب به دو دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. سیستم Artificial intelligence محدود که فقط در انجام یک کار خاص باهوش است.
اهداف هوش مصنوعی
از اهدافی که برای هوش مصنوعی پیش بینی می‌شود توانایی استدلال کردن (reasoning)، ایجاد درخت دانش به منظور استفاده از دانش قبلی برای حل مسائل جدید، توانایی برنامه‌ریزی و تعیین استراتژی، پردازش زبان طبیعی و درک محیط پیرامون (machine perception) است.
پیشگامان هوش مصنوعی
هوش مصنوعی یک حوزه فناوری کلیدی در هر کشوری است و ۱۰ کشور چین، ویتنام،اندونزی، آمریکا، تایلند، برزیل، فرانسه، انگلستان، لهستان و ایتالیا در این حوزه رشد قابل توجهی کرده‌اند و بیشترین میزان استفاده از این فناوری را دارند.
دنیا به اهمیت زیاد توسعه هوش مصنوعی واقف شده است و در حال حاضر ۶۰ کشور سندی ملی برای توسعه‌این فناوری کاربردی در کشور خود تنظیم کرده‌اند، اما این حوزه هم در ایران مورد توجه قرار گرفته است به طوری که محققان در دانشگاه‌ها و شرکتهای دانش بنیان به‌این موضوع توجه ویژه‌ای دارند.
تفاوت‌های کلیدی بین هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML)
از تفاوت‌های هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) و یادگیری ماشین (Machine learning) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در هوش مصنوعی هدف این است که یک سیستم کامپیوتری هوشمند مانند انسان برای حل مشکلات پیچیده‌ایجاد کند، هوش مصنوعی یک فناوری است که یک دستگاه را قادر می‌سازد تا رفتار انسان را شبیه سازی کند. با هوش مصنوعی کاربر سیستم‌های هوشمندی را برای انجام هر کاری همانند انسان طراحی می‌کند.
یادگیری ماشین و یادگیری عمیق دو زیر مجموعه اصلی هوش مصنوعی است؛ هوش مصنوعی دامنه بسیار گسترده‌ای دارد، همچنین در حال تلاش برای ایجاد یک سیستم است تا کارهای پیچیده مختلفی را انجام دهد. دغدغه سیستم هوش مصنوعی افزایش و به حداکثر رساندن شانس موفقیت است. بر اساس قابلیت‌ها، هوش مصنوعی را می‌توان به سه نوع: Weak AI ، General AI و Strong AI تقسیم کرد. هوش مصنوعی شامل یادگیری، استدلال و تصحیح خود است.
ولی در یادگیری ماشین هدف ML این است که ماشین‌ها بتوانند از داده‌ها یاد بگیرند تا بتوانند بازده دقیقی داشته باشد. یادگیری ماشینی زیر مجموعه‌ای از هوش مصنوعی است که به یک ماشین امکان می‌دهد به‌طور خودکار از داده‌های گذشته و بدون برنامه نویسی صریح یاد بگیرد. در ML با کمک داده‌ها به ماشین آلات آموزش می‌دهیم که یک کار خاص را انجام دهند و نتیجه دقیقی بگیرند. یادگیری عمیق زیر مجموعه اصلی یادگیری ماشین است؛ یادگیری ماشین دامنه محدودی دارد؛ همچنین در تلاش است تا ماشین‌هایی بسازد که بتوانند تنها وظایف خاصی را که برای آنها آموزش دیده‌اند، انجام دهند.
شباهت مغز انسان و شبکه هوش مصنوعی
بین مغز انسان و هوش مصنوعی تفاوت‌های وجود دارد: مغز انسان آنالوگ است در صورتی‌که کامپیوتر دیجیتال است. نوع بازیابی حافظه در مغز انسان بر اساس آدرس محتواها است همچنین مغز انسان دستگاه موازی است در صورتی‌که کامپیوتر مدولار و ترتیبی است. سرعت پردازش در مغز ثابت نیست.
خطرات هوش مصنوعی
اتوماسیون شغل‌ها، کاهش امنیت و حریم خصوصی، بدافزار هوش مصنوعی و سوءاستفاده از سلاح‌های خودمختار از خطرات هوش مصنوعی است.
۱۰ دانشگاه برتر در حوزه هوش‌مصنوعی
ایران در سال‌های اخیر و با رشد سطح علمی و فناوری همگام با دیگر کشورهای دنیا به اهمیت توسعه هوش مصنوعی واقف شده است. در این راستا، دانشگاه‌ها در جایگاه مراکز تولید علم، پیشتاز فناوری هوش مصنوعی بوده‌اند و در حال حاضر دانشگاه‌های متعددی در ایران رشته هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از گرایش‌های تحصیلی خود، به متقاضیان تحصیل در این رشته ارائه می‌دهند.
دانشگاه‌های شریف، امیرکبیر، تهران، علم و صنعت، شهید بهشتی، خواجه‌نصیر، صنعتی اصفهان، شیراز، فردوسی مشهد و دانشگاه اصفهان را به‌عنوان بهترین دانشگاه‌های این رشته از لحاظ سطح علمی اساتید، کیفیت و رتبه دانشگاه و سطح علمی دانشگاه معرفی می‌کنند.
نظر شما