به گزارش خبرنگار ایمنا، هنگامی که کره ماه در میان خط واصل زمین و خورشید است سطح نورانی ماه دقیقاً رو به خورشید و پشت به زمین قرار میگیرد در نتیجه ما نمیتوانیم آن را ببینیم که در این حالت اصطلاحاً مقارنه ماه و خورشید یا ماه نو رخ داده است.
ماه در حرکت مداری خود هر چهار هفته یک بار به دور زمین میچرخد و در نتیجه گامهای آن از ماه جدید، ربع اول، ماه کامل و ربع آخر هر ۲۹ و نیم روزه یک بار اتفاق میافتد تا در نهایت به ماه نو برسد. این حرکت به این معنا است که ماه هر شبانه روز تقریباً ۱۲ درجه را در آسمان را طی میکند. در هفته پیش رو کیهان شاهد وقایع نجومی زیبا و شگفت انگیزی است که به منظور بررسی بیشتر آنها با فاطمه فخرایی فرد، کارشناس تیم علمی رصدخانه لارستان، گفت و گویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید:
آیا در هفته جاری شاهد رویداد مقارنه ماه با خورشید خواهیم بود؟
بله، شنبه _۱۹ تیرماه_ ساعت ۵:۵۷ ماه در وضعیت مقارنه با خورشید قرار میگیرد و گامهای ماه از این لحظه شروع میشود. خورشید ساعت ۱۹:۵۲ غروب میکند و غروب ماه نیز ۲۰:۲۴ صورت میپذیرد. با توجه به سن ماه و درصد روشنایی و جدایی زاویهای ماه از خورشید همچنین مدت زمان مکث در این شب، رؤیت هلال ماه از رصدخانه لارستان غیرممکن است.
آیا رویداد حضیض خورشیدی در هفته جاری خواهیم داشت؟
بله، شنبه _۱۹ تیرماه_ ساعت ۶:۲۰ ماه به نزدیکترین فاصله خود از خورشید که حدود 1.014AU (واحد نجومی است) میرسد این پدیده تقریباً همزمان با فاز ماه نو رخ میدهد. زمین در لحظه حضیض ماه در فاصله ۱.۰۱۶ AU از خورشید قرار خواهد گرفت و فاصله بین زمین و ماه تقریباً دو هزارم AU یا ۳۹۷ هزار کیلومتر خواهد بود.
دنبالهدار Palomar چه زمانی به حضیض خورشیدی میرسد؟
نزدیکترین فاصله دنبالهدار (C/2020 T2 Palomar) شنبه _۱۹ تیرماه_ با خورشید حدود 2.05AU خواهد بود. این دنبالهدار همزمان با غروب تا تاریکی کامل آسمان حدود ساعت ۲۰:۵۸ در موقعیت ۶۱ درجه بالاتر از افق جنوب غربی شما قابل مشاهده خواهد بود، سپس ساعت ۰۱:۵۷ به سمت افق فرو میرود و غروب میکند. دنبالهدار ذکر شده در موقعیت حضیض با قدر ۱۰.۶ در صورت فلکی سنبله قرار دارد. این دنبالهدار بسیار کم نور است و رصد آن تنها با تلسکوپهای بزرگ امکانپذیر است.
دنبالهدارها ذاتاً اجسام غیرقابل پیش بینی هستند زیرا روشنایی آنها به پخش نور خورشید در ذرات گرد و غبار در کما و دم دنبالهدار بستگی دارد. این گرد و غبار به طور مداوم از هسته دنبالهدار دور میشود و تراکم آن در یک زمان خاص با سرعت تصعید یخ در هسته دنبالهدار مربوط است زیرا توسط اشعه خورشید گرم میشود.
میزان روشنایی دنبالهدار به مقدار گرد و غبار مخلوط با یخ نیز بستگی دارد. پیش بینی این امر بسیار دشوار است در نتیجه در حالی که موقعیت آینده ستارههای دنبالهدار با اطمینان بالایی شناخته میشود روشنایی یا قدر آینده آنها مشخص نیست.
دوشنبه _۲۱ تیرماه_ شاهد چه رویداد نجومی خواهیم بود؟
دوشنبه _۲۱ تیرماه_ کره ماه و سیارههای زهره و مریخ بُعد یکسانی در آسمان خواهد داشت و ماه دو روزه با عبور از شمال سیاره زهره با جدایی زاویهای سه درجه و ۱۵ دقیقه و شمال سیاره مریخ در فاصله سه درجه و ۴۶ دقیقه قوسی به سمت افق پیش میرود. بعد از غروب خورشید، این اجرام حدود ساعت ۲۰:۱۱ در موقعیت ۱۷ درجه بالاتر از افق غربی شما قابل مشاهده خواهد بود سپس به سمت افق فرو میروند و یک ساعت و ۴۴ دقیقه بعد از خورشید حدود ساعت ۲۱:۳۹ غروب میکند.
ماه با قدر منفی ۹.۵، سیاره زهره با قدر منفی ۳.۹ و سیاره مریخ با قدر ۱.۸ در صورت فلکی اسد قرار خواهند داشت. این سه جرم نمیتواند در یک میدان دید تلسکوپ قرار بگیرند اما با چشم غیرمسلح یا از طریق یک دوربین دو چشمی قابل مشاهده خواهند بود. سیاره مریخ به دلیل فاصله کم از افق در زمان تاریکی آسمان به راحتی قابل مشاهده نیست. ساعت دقیق مقارنه ماه و سیاره زهره ۱۳:۳۹ و برای ماه و سیاره مریخ ۱۴:۴۰ است.
هرگاه جرمی در آسمان از نظر خط دید به جرم دیگری نزدیک شود از لحاظ ظاهری مقارنه رخ خواهد داد هر چند در واقعیت در فاصلههای دور دستی نسبت به یکدیگر قرار دارند. زمانی که اجرام در مقارنه باشند به صورت ظاهری و نه واقعی نزدیک به هم قرار بگیرند و درخشان و پرنور باشند، این پدیده قوت بیشتری میگیرد و برای علاقهمندان به آسمان شب و عکاسان نجومی قابل توجه است.
آیا قرار گرفتن سیاره مریخ در اوج خورشیدی را در هفته جاری خواهیم داشت؟
بله، سیاره مریخ دوشنبه _۲۱ تیرماه_ در حرکت انتقالی خود به دور خورشید و در طول مدار بیضوی خود به فاصله 1.67AU از خورشید میرسد. مدت زمان گردش مریخ به دور خورشید یا سال مریخ ۶۸۷ روز زمینی است؛ سیاره مریخ دارای یک مدار کاملاً بیضوی است و فاصله آن از خورشید بین 1.38AU تا 1.67AU متغیر است یعنی تغییر فاصلهای بیش از ۲۰ درصد است.
سیاره مریخ وقتی در اوج باشد در مقایسه با حضیض ۳۱ درصد گرما و نور کمتری از خورشید دریافت میکند. سیاره مریخ ساعت ۰۸:۱۸ طلوع میکند، ساعت ۱۴:۵۶ به اوج خود در آسمان میرسد و ۲۱:۳۳ نیز غروب میکند. این سیاره هنگام غروب خورشید بیشتر از ۱۰ درجه بالاتر از افق قرار نخواهد گرفت بنابراین به راحتی از موقعیت رصدخانه لارستان قابل رصد نخواهد بود. ساعت دقیق قرار گرفتن ماه در اوج خورشیدی ۰۶:۰۶ است.
آیا در هفته جاری سیارههای زهره و مریخ در موقعیت مقارنه قرار میگیرند؟
بله، سیارههای زهره و مریخ سه شنبه _۲۲ تیرماه_ ساعت ۱۱:۳۸ در موقعیت مقارنه در آسمان قرار میگیرند، سیاره زهره به فاصله ۲۹ دقیقه قوسی از شمال مریخ عبور میکند. وقتی دو جرم در آسمان اینقدر نزدیک مشاهده شوند در اصطلاح گفته میشود که در موقعیت همنشینی قرار گرفتهاند. از زمان غروب خورشید هنگام تاریکی آسمان این دو جرم حدود ساعت ۲۰:۱۱ در موقعیت ۱۶ درجه بالاتر از افق غربی قابل مشاهده خواهند بود سپس به سمت افق فرو میروند و یک ساعت و ۳۸ دقیقه پس از خورشید ساعت ۲۱:۳۳ غروب میکنند پس از مختصات رصدخانه لارستان زیاد از افق فاصله نخواهند داشت و به راحتی قابل رصد نیست.
قدر سیاره ناهید، زهره یا ونوس منفی ۳.۹ و سیاره مریخ ۱.۸ است و هر دو در صورت فلکی اسد قرار دارند این دو جرم به اندازه کافی نزدیک یکدیگر خواهند بود تا در یک میدان دید تلسکوپ قرار بگیرند، اما با چشم غیر مسلح یا از طریق یک دوربین دو چشمی نیز قابل مشاهده خواهند بود. چهارشنبه شب نیز این دو سیاره همسایه زمین در آسمان نزدیک یکدیگر قرار خواهند داشت.
چهارشنبه _۲۳ تیرماه_ شاهد چه رویداد نجومی خواهیم بود؟
دنبالهدار 15P/Finlay چهارشنبه _۲۳ تیرماه_ در حضیض خورشیدی قرار خواهد گرفت. این دنبالهدار در فاصله یک AU نزدیکترین فاصله خود را با خورشید خواهد داشت. این جرم آسمانی ۲۸ خرداد ماه در حضیض زمینی و ۱۶ تیرماه در درخشانترین وضعیت خود قرار داشت. دنبالهدار 15P/Finlay چهارشنبه _۲۳ تیرماه_ نیز در صورت فلکی حمل قرار خواهد داشت البته با قدر ۴.۸ فقط به کمک تلسکوپهای چهار اینچ به بالا قابل رصد است.
این دنبالهدار قبل از طلوع خورشید در آسمان قابل مشاهده خواهد بود؛ ساعت ۰۲:۲۸ طلوع میکند و سه ساعت و ۳۴ دقیقه قبل از طلوع خورشید و قبل از محو شدن در روشنایی روز یعنی ساعت ۴:۵۸ به ارتفاع ۳۱ درجه از افق شرقی خواهد رسید.
نظر شما