نقش پوشش سبز در افزایش پایداری و تنوع زیستی شهرها

گزارش‌ها حاکی است که دمای هوای مراکز شهری حدود دو تا سه درجه سانتیگراد گرم‌تر از حومه‌های آن است. بسیاری از محققان، دلیل این پدیده را به پوشش بیرون سازه‌ها و زیرساخت‌ها نسبت داده‌اند که باعث ایجاد جزایر گرمایی می‌شود.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، اغلب ما انسان‌ها، زندگی در شهرهایی با پوشش بتنی و آسفالتی را تجربه می‌کنیم که با نمای سخت و تیره خود، اثراتی جبران‌ناپذیری بر کره خاکی بر جای گذاشته است. آلودگی هوا و صوت در شهرها بسیار بالاتر از حومه‌های آن بوده است، این در حالی است که سیستم زهکشی نامناسب شهری، نفوذ آب به اعماق زمین را غیرممکن کرده و زمینه را برای وقوع سیل و جاری شدن رواناب‌ها در خیابان‌ها فراهم آورده است.

گزارشات حاکی است که بیش از ۸۰ درصد مردم کانادا در شهرها زندگی می‌کنند که همین میزان جمعیت تأثیراتی به مراتب فراتر از محدودیت‌های شهری بر محیط زیست بر جای گذاشته است. این روزها، مردم ساکن در شهرهای کانادایی با بحران‌هایی نظیر تغییرات اقلیمی، آلودگی هوا و صوت و نبود تنوع زیستی دست و پنجه نرم می‌کنند اما خبر خوش این که، اخیراً بسیاری از آن‌ها به ارائه خلاقیت‌هایی برای حل این بحران‌ها در محل زندگی خود روی آورده‌اند.

نقش پوشش سبز در افزایش پایداری و تنوع زیستی شهرها

گسترش پوشش سبز برای گرماگریزی

اگرچه بوم‌شناسی شهری رشته‌ای قدیمی به حساب نمی‌آید با این حال، طی سه دهه اخیر پرده از قابلیت‌های زیرساخت‌ها در حل مسائل مربوط به توسعه شهری برداشته است. تا پیش از دهه ۱۹۹۰ مطالعات بوم‌شناسی تنها مبتنی بر فضاهای سبز انجام می‌شد اما بعد از آن بوم‌شناسان گرایش خود از "مطالعه اکولوژی در شهرها" را به تحقیق در زمینه "اکولوژی شهرها" تغییر دادند که در این صورت، سراسر یک شهر به عنوان اکوسیستمی منسجم در نظر گرفته می‌شود.

مطالعه در زمینه بوم‌شناسی شهری به مردم در درک این مسئله کمک می‌کند که چگونه زیرساخت‌های سبز به بهبود زیست‌پذیری و پایداری مناطق شهری منجر می‌شود به عنوان مثال نتیجه انجام مطالعات متعدد نشان داده است که پوشش سبز دمای هوای یک شهر را به میزان یک تا ۹ درجه سانتیگراد کاهش می‌دهد که البته این رویداد تنها نتیجه ایجاد سایه روی سازه‌ها نیست؛ تعریق آب از سطح گلبرگ‌ها و گیاهان به طور قابل توجهی در کاهش دمای هوا مؤثر است علاوه بر این برگ‌ها همچون مانعی عمل می‌کند که سرعت جاری شدن قطره‌های باران به سطح زمین را کاهش می‌دهد و همین امر در به حداقل رساندن رواناب‌ها مؤثر است. از همه مهم‌تر این که شاخ و برگ درختان، ذرات آلاینده هوا را به خود جذب می‌کند و جالب این که این اتفاق در کاهش آلودگی صوتی نیز سهیم است.

نقش پوشش سبز در افزایش پایداری و تنوع زیستی شهرها

اهمیت استراتژی‌های سبزسازی شهرها در بهبود کیفیت زندگی

برنامه‌ریزان اغلب شهرهای آمریکایی، ارتباط بین جمعیت‌شناسی و طراحی شهری را به دقت مورد مطالعه قرار داده و از این طریق، به اهمیت سبزسازی شهری پی برده‌اند. در گزارشات متعدد آمده که مناطق فقیرنشین ایالات متحده، که اغلب میزبان نژادهای غیر سفیدپوست است، فضای سبز به ندرت وجود دارد و همین امر باعث شده است دمای این مناطق دست کم به میزان یک درجه سانتی‌گراد بالاتر از سایر محله‌ها باشد. منتقدان شهری، میزان پوشش سبز را مؤلفه اصلی در ایجاد چنین تفاوتی فرض کرده و مدعی شده‌اند که این امر، وضعیت اجتماعی، اقتصادی و رفاه نژادهای مختلف را نیز تحت تأثیر قرار داده است.

طی یک دهه اخیر، مقامات در بسیاری از شهرهای جهان به ایجاد و حفظ زیرساخت‌های سبز روی آورده‌اند تا از این طریق کیفیت زندگی در شهرها را بهبود بخشند و حتی حس برابری در میان اقشار مختلف جامعه را افزایش دهند. کاشت درختان و بوته‌ها، افزایش پوشش سبز پارک‌ها، احیای تالاب‌ها و توسعه سایر اقدامات سبزسازی نظیر ایجاد پشت‌بام‌ها و دیوارهای عمودی سبز از مهم‌ترین اقداماتی به حساب می‌آید که تا کنون در این زمینه صورت گرفته است.

نقش پوشش سبز در افزایش پایداری و تنوع زیستی شهرها

نکته‌ای که دانستن آن خالی از لطف نیست این است که در بسیاری از شهرهای کانادا، اغلب فضاهای سبز شهری در باغ‌های شخصی محصور شده و دسترسی افراد غیر مالک به آن‌ها محدود است با این حال مطالعات مختلف حاکی است که بین ۱۶ تا ۴۰ درصد فضاهای شهرهای کانادایی و بین ۳۵ تا ۸۶ درصد کل فضاهای سبز را باغ‌ها فرا گرفته است. دولت کانادا تصمیم‌گیری برای این فضاهای سبز شهری را به مالکان واگذار کرده و خود کمترین مداخله را برای مدیریت آن‌ها در پیش گرفته است.

سهیم‌سازی مردم در ایجاد باغ‌های اجتماعی

سطوح نفوذناپذیر شهری نظیر سازه‌های آسفالتی و بتنی، مانعی مهم در توسعه شهری به شمار می‌رود که منجر به افزایش جذب گرما و همچنین جاری‌شدن رواناب‌ها می‌شود و همین امر بالا رفتن چشمگیر دمای هوا، تغییرات اقلیمی، وقوع سیل و حتی کاهش تنوع زیستی را در پی دارد.

البته طراحان شهری در بسیاری از نقاط دنیا برای حل این مشکل ایده‌های مختلفی را مطرح کرده و مردم را به استفاده از این پوشش‌های سخت برای گسترش فضاهای سبز سوق داده‌اند. ایجاد پوشش‌های گیاهی بر سطح سازه‌ها و زیرساخت‌های بتنی و آسفالتی، تنوع زیستی را بهبود می‌بخشد، وقوع سیل را به حداقل می‌رساند و دمای هوا و تغییرات اقلیمی را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

نقش پوشش سبز در افزایش پایداری و تنوع زیستی شهرها

مطالعاتی که در کلانشهر کانادایی مونترآل در زمینه پوشش سبز گیاهی کم‌ارتفاع شهر نظیر چمن‌ها و علفزارها انجام شد نشان داد که مناطقی از شهر با پوشش‌هایی از این نوع، دارای دمای هوای پایین‌تری نسبت به سایر مناطق شهر است.

کد خبر 505178

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.