به گزارش خبرنگار ایمنا، امسال وضعیت خشکسالی به اندازه‌ای وخیم است که مراتع نیز توان تأمین نیاز دام‌های کشور را نداشت، همین موضوع نگرانی‌هایی را ایجاد کرد و هشدار در خصوص آن از اردیبهشت‌ماه مطرح شد.
علی‌اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی کشور از مسئولانی بود که در همین زمان این موضوع را مطرح کرده و گفته بود: به دلیل نبود آذوقه دامداران دام را با وزن کمتری به بازار عرضه می‌کنند، کاهش قیمت گوشت کاذب بوده و صحیح نیست، وزن استاندارد دام ۱۸ کیلوگرم است و عرضه دام با وزن ۱۲ کیلوگرم در آینده کشور را بحران جدی گوشت قرمز رو به رو خواهد کرد.
در حالی که طی ماه‌های اخیر، هشدارهای زیادی درباره کشتار دام‌های مولد به دلیل کمبود نهاده و علوفه شنیده می‌شود، دولت تاکنون اقدام مؤثری در این حوزه انجام داده است. در همین راستا فعالان بخش خصوصی درباره عدم امکان جبران این خسارت و از بین رفتن ذخایر ژنتیکی کشور اظهار نگرانی کرده‌اند و گفته می‌شود با ادامه این روند به‌زودی کشور در حوزه تأمین گوشت قرمز دچار چالش شدید شود.
وضعیت نهاده‌های دامی روز به روز بدتر می‌شود. به دلیل کاهش علوفه مرتعی، دامداران دام سبک مجبورند برای تغذیه دام‌هایشان از نهاده‌های دستی استفاده کنند، تغذیه دستی هم با این شرایط تخصیص ارز برای واردات نهاده‌ها، بحرانی است. اسفندماه سال گذشته مسئولان اظهار کردند که چهار میلیون تن نهاده در گمرکات مانده و هنوز مشخص نیست چرا این میزان نهاده بعد از چهار ماه هنوز ترخیص نشده است؟!
زمانی که نهاده به دست دامدار نرسد دامدار مجبور می‌شود بره‌ها و دام‌های مولد خود را بفروشد. به‌جز استان‌های شمال غربی که وضعیت بهتر است در سایر نقاط کشور دامداران توان پروار کردن بره‌های تازه به دنیا آمده را ندارند و همین امر منجر به فروش دام‌های چاق و لاغر شده است. شرایط موجود باعث شده که قاچاق دام سبک رونق بگیرد؛ به طوری که قاچاقچیان بره و میش‌های مولد را خریداری می‌کنند و به استان‌های جنوبی می‌برند و پس از اینکه دام وزن گرفت و آماده شد در فصول مورد نظر آن را به خارج از کشور قاچاق می‌کنند. که عمدتاً به کردستان عراق هم قاچاق می‌شود. اهمیت دام‌های مولد از این جهت است که آنها تولیدکننده بره هستند و وقتی آنها را از دست بدهیم در نتیجه هیچ بره‌ای در کشور نداریم و امکان تأمین گوشت هم وجود ندارد.
برای بررسی بیشتر این وضعیت با حسین ایراندوست، معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان اصفهان گفت و گویی داشتیم که شرح آن را در زیر می‌خوانید:
دامداران در روزهای اخیر اعتراضاتی داشته‌اند و دلیل آن چه بوده است؟
افزایش قیمتی که در خوراک، نهاده‌های خوراک، علوفه و.. اتفاق افتاده یکی از دلایلی است که منجر به اعتراض دامداران شده است، به دلیل خشکسالی که کشور با آن درگیر است، تولید علوفه در مزارع و مراتع کاهش قابل توجهی داشته است، دامداران معترض هم گاو داران و هم گوسفندداران هستند که هر دو گروه اکنون در تأمین علوفه و نهاده‌ها با مشکل مواجه شده‌اند.
علاوه بر اینکه قیمت علوفه افزایش یافته، هزینه‌های جا به جایی آن نیز چند برابر بیشتر شده است، بخشی از نهاده‌ای که در بازار گاه به دامداران فروخته می‌شود، اکنون در بندر امام دپو شده است، زیرا در این مدت فرایند انتقال کالا از بنادر جنوب به مرکز کشور بسیار کند و ضعیف شده است.
چرا انتقال نهاده‌های دامی از بنادر به تأخیر افتاده است؟
علاوه بر اینکه کامیون‌هایی که باید این نهاده‌ها را از بنادر بارگیری کرده و به مرکز کشور منتقل کنند، درخواست کرایه مازاد بر ضوابط موجود دارند، نوبت بارگیری و انتقال نهاده‌های دامی نیز به تأخیر افتاده است.
در چند هفته گذشته حجم زیادی از نهاده‌ها در بندر بارگیری شده و همزمان با آن بارهای دیگری همچون گندم و یا محصولات پتروشیمی نیز در بندر بارگیری شده بود که باید به مرکز کشور منتقل می‌شد. در این شرایط که تقاضا برای ارسال بار از بنادر افزایش یافته است، ناوگان حمل و نقل کشور پاسخگوی این حجم از بار نبوده و انتقال کالا را با تأخیر مواجه کرد. علاوه بر این سیستم‌هایی که قرار است این بار را آزاد کنند نیز در این مدت با افزایش تقاضا مواجه شدند که منجر به معطل شدن بار علوفه در بنادر شده است.
چرا قیمت مصوب شیر خام از آبان‌ماه ۹۹ هیچ افزایشی نداشته است؟
دامداران دو محصول اصلی شامل شیر و گوشت تولید می‌کنند، شیر قیمت مصوب تنظیم بازار دارد و اگر قرار باشد قیمت آن تغییری کند، ستاد تنظیم بازار کشور باید این کار را انجام دهد. آخرین مصوبه‌ای که برای قیمت شیر اعلام شد در اواخر آبان ماه سال ۹۹ ابلاغ شده بود این در حالی است که از آن زمان تا کنون هزینه‌های تولید از جمله هزینه کارگری، حمل و نقل، علوفه و حتی نهاده یارانه‌ای چندین برابر افزایش یافته است.
قیمت شیر در آن زمان چهار هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شده بود و تاکنون این قیمت تغییر نکرده است، دامدار در این شرایط انتظار دارد که ستاد تنظیم بازار به سرعت قیمت جدید را اعلام کند. دامدار به دنبال افزایش قیمت شیر نیست بلکه خواستار آن است که قیمت تمام شده شیر با سود منطقی اعلام شود تا بتواند محصول خود را به فروش برساند. هفته گذشته در وزارت جهاد کشاورزی و صمت با حضور تشکل‌ها این موضوع مطرح و به جمع بندی رسیده بودند قرار بود در مصوبه تنظیم بازار کشور این موضوع ابلاغ شود، دامداران در انتظار ابلاغ قیمت جدید شیر بودند که انجام نشده و منجر به اعتراض آنها شد.
علاوه بر این موارد، قیمت دام زنده امسال نسبت به سال گذشته حتی ارزان‌تر نیز شده است و این در حالی است که هزینه‌های تولید افزایش یافته است، همچنین بازار توان تحمل افزایش قیمت را ندارد و مصرف کننده بیش از این نمی‌تواند پذیرای افزایش قیمت گوشت باشد.
چرا دولت مجوز صادرات دام مازاد را صادر نمی‌کند؟
دام تولیدی اکنون مازاد نیاز بازار بوده و تولید کننده را با زیان قابل توجهی مواجه کرده است، بنابراین دامداران درخواست خرید دام مازاد توسط دولت را دارند تا علاوه بر کاهش فشار نیاز علوفه‌ای به نقدینگی دامدار نیز کمک شده و علاوه بر این دولت می‌تواند مجوز صادرات دام را به دامداران بدهد تا قیمت دام اصلاح شود.
دلالان در تولید و توزیع شیر نقشی ندارند، زیرا شیر توسط کارخانجات صنایع لبنی مستقیماً از دامداران خریداری می‌شود، قیمت شیر نیز مصوب بوده و برخی از محصولات لبنی پر مصرف نیز با قیمت مصوب به فروش می‌رسد، بنابراین در بازار شیر و لبنیات سوداگری اتفاق نمی‌افتد.
تولیدکنندگان ادعا می‌کنند توانایی صادرات کره را دارند، آیا این مسئله واقعیت دارد؟
با بیان اینکه تا دو سال قبل ایران وارد کننده کره بود به طوری که ارز دولتی نیز برای واردات کره اختصاص داده می‌شد، تصریح کرد: امروز با همراهی تولید کنندگان ایران می‌تواند صادر کننده کره باشد، علاوه بر این، با توجه به اینکه بخشی از شیر مازاد، به پودر شیر و یا شیر خشک تبدیل شده و به خامه و یا کره تبدیل می‌شود، بنابراین در شرایطی که شیر به صورت پودر شیر صادر می‌شود، مجوز صادرات کره مازاد نیز باید صادر شود، صادرات شیر خشک و کره نیز معطل قیمت مصوب شیر خام است.
گرانی علوفه و کاهش نقدینگی دامداران منجر شده که دامداران توان نگهداری دام را نداشته باشند، حتی خریداری برای دام نیز وجود ندارد زیرا تأمین علوفه در شرایط کنونی امری مشکل و پر هزینه است، بنابراین دامداران مجبور شده‌اند علی رغم میل باطنی خود، دام مولد را نیز به بازار عرضه کنند.
لازم است بر بازار علوفه نظارت بیشتری شود، قاچاق کاه نیز بیشتر از زبان دامداران مطرح شده و هنوز گزارش رسمی مبنی بر آن ارائه نشده است.
نظر شما