بلاکچین؛ فرصتی برای شکست انحصار دلار

به گزارش خبرنگار ایمنا، نتایج یک تحقیق نشان می‌دهد در حال حاضر حدود ۴٫۵ درصد از کل استخراج بیت‌کوین در جهان در ایران انجام می‌شود، الیپ تیک، مؤسسه فعال در حوزه فناوری بلاک‌چین ادعا کرده است روند استخراج بیت‌کوین به ایران این فرصت را داده که صدها میلیون دلار درآمد داشته باشد و از آن برای واردات و صادرات کالاها استفاده کند و از تأثیر تحریم‌ها بکاهد، بنا بر گفته این مؤسسه، با سطح کنونی استخراج بیت‌کوین در ایران، حجم گردش مالی این صنعت کشورمان سالانه نزدیک به یک میلیارد دلار است.

بنا بر گفته این مؤسسه، با سطح کنونی استخراج بیت‌کوین در ایران، حجم گردش مالی این صنعت کشورمان سالانه نزدیک به یک میلیارد دلار است. مؤسسه الیپ تیک مدعی شده که تعیین میزان دقیق این آمار بسیار سخت است و ارقام تخمینی ارائه شده با استفاده از آمارهای جمع‌آوری شده مربوط به استخراج بیت‌کوین توسط «مرکز فعالیت‌های مالی جایگزین کمبریج» تا ماه آوریل سال ۲۰۲۰ محاسبه شده‌اند، این مؤسسه در آخر به شرکت‌های آمریکایی فعال در صنعت ارزهای مجازی توصیه کرده مراقب گرفتار شدن در تله تحریم‌های آمریکا به خاطر خرید فروش بیت‌کوین‌های استخراج شده در ایران باشند.

در همین رابطه با آرمان آقاباباگل، وکیل پایه یک دادگستری و پژوهشگر بلاکچین گفت و گویی داشتیم که شرح آن را در زیر می‌خوانید:

بیت کوین و به طور کلی رمز ارز چیست و بلاکچین چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟

منظور از «رمز ارز» در واقع «ارز رمزنگاری شده» یا همان Cryptocurrency است که خود در گروه ارزهای دیجیتال قرار می‌گیرد. رمز ارزها مطلقاً به شکل فیزیکی وجود ندارند و آنها را تنها از طریق شبکه نوین «بلاک چین» می‌شود خریدوفروش کرد یا در معاملات به کار گرفت. در حال حاضر در بین تمام رمز ارزها، «بیت کوین» یکی از موفق‌ترین و معروف‌ترین آنهاست که مانند دیگر انواع این ارزها، تنها به صورت آنلاین قابل استفاده است. بلاکچین یک فناوری است که رمز ارزها یا کریپتو است‌ها در زیر مجموعه آن قرار می‌گیرند، بلاکچین به معنای زنجیره بلوک بوده و نوعی از ذخیره سازی داده‌ها به نحوی است که به یکدیگر متصل بوده و مهم‌ترین تغییری که در ذخیره سازی این داده‌ها وجود دارد این است که دیتا سنتری وجود نداشته و داده‌ها در اختیار همه افراد قرار می‌گیرد.

مشارکت افراد در ذخیره سازی و انتقال این داده‌ها تعیین کننده مقدار نقش آنها و ارزشی که این فناوری به آنها اختصاص می‌دهد، است. برخی رمز ارزها همچون بیت کوین کاملاً غیر متمرکز بوده و هیچ دیتاسنتری برای آنها وجود ندارد و بر شبکه بلاکچین و ماینرهایی که به این بازار شبکه ای متصل است سوار شده است.

بلاکچین یک فناوری است که صرفاً در مورد رمز ارزها نیست و نوعی از ذخیره سازی اطلاعات است و استفاده‌های دیگری غیر از ارزش گذاری نیز می‌توان از آن کرد.

چه قوانینی برای این فناوری وضع شده و موضع دولت و حاکمیت ایران در برابر آن چیست؟

فلسفه به وجود آمدن بیت کوین و بلاکچین این بوده که نیازی به استفاده از حاکمیت برای مسائل اقتصادی و مالی نباشد زیرا در کنار هم قرار گرفتن اقتصاد و سیاست موجب فساد می‌شود. برای تفکیک این دو مؤلفه از یکدیگر از این فناوری استفاده می‌شود تا برای فعالیت‌های اقتصادی فناوری در میان باشد و بدون ایجاد دخل و تصرف عمل کند.

قاعدتاً در ابتدا موضع حاکمیت‌ها در برابر چنین فناوری قهری خواهد بود زیرا با نقش تصدی‌گری حاکمیت در فعالیت‌های اقتصادی در تضاد است و دولت تمایلی به از دست دادن ابزارهایی همچون بورس، بانک و وزارت اقتصاد و دارایی ندارد زیرا این ابزارها اهرم‌های فشار دولت بر مردم است.

اما این کار در بلند مدت به ضرر مردم و حاکمیت است زیرا گرفتن نقش تصدی و بازگرداندن نقش‌های حاکمیتی به هر حکومتی، باعث می‌شود تمرکز بیشتری بر وظایف اصلی خود داشته باشد، در واقع نگاه حاکمیت ایران به این در فصول متفاوت، متغیر بوده است به طوری که در دوره ریاست سابق بانک مرکزی نگاه دافعانه به این فناوری وجود داشت اما آقای همتی نگاه واقع‌گرایانه تری به این فناوری داشته و به دنبال هدایت این فناوری به مسیری است که آن را صحیح می‌داند بنابراین حداقل عملکرد دفعی نسبت به این فناوری و مجرمانه بودن آن در دوره ریاست آقای همتی به فناوری بلاکچین وجود نداشته است.

علاوه بر این، مجلس شورای اسلامی و وزارت صمت بیشترین تداخل را با فناوری بلاکچین داشته‌اند همچنین وزارت دادگستری نیز به دلیل قاچاق ماینرها و وزرات اطلاعات و قوه قضائیه نیز با این فناوری درگیر بوده است.

چرا در ایران با این فناوری مخالفت می‌شود؟

نمی‌توان گفت مخالفت ۱۰۰ درصدی با این فناوری شده است، در ایران نیز همانند سایر کشورها افراد با نظرهای مختلف در مسئولیت‌های حاکمیتی قرار گرفته‌اند به عنوان نمونه رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، دیدگاه واقع‌گرایانه ای نسبت به این فناوری دارد، بدنه حاکمیت مخالف یا موافق این فناوری نبوده و در هر قسمتی نگرانی‌هایی برای ورود آن وجود دارد که از جمله آن می‌توان به نگرانی و اجازه از خروج ارز از کشور، نگرانی بانک مرکزی از کاهش ارزش ریال و نگرانی پلیس فتا درباره بیشتر شدن جرایم رایانه‌ای اشاره کرد.

نمی‌توان با دفع کردن این فناوری مانع این فناوری و میل مردم به آن شد، در واقع می‌توان این فناوری را مدیریت کرده و با ایجاد زیرساخت سالم از فرصتی که برای کشور در قالب این فناوری ایجاد شده استفاده کرد.

مدیرعامل اولین ETP قانونی دنیا فردی ایرانی است که نتوانست این کار را انجام دهد، بنابراین ایران در منابع انسانی توانا است و سنگ اندازی در مسیر این فناوری، افراد را مجبور به مهاجرت کرده و عملاً فروختن این فرصت به سایر کشورها است.

در این مدت همواره یکی از عوامل قطعی برق، ماینینگ عنوان شده است، کل مصرف برق ماینینگ در دنیا، در قالب تولید برق کشور تأمین خواهد شد بنابراین نباید بی تدبیری در مدیریت انرژی که از پرداخت نشدن مطالبات نیروگاه‌ها، حمایت نکردن دولت از انرژی‌های تجدید پذیر و جلوگیری از برقراری ارتباط بین تولید کننده و مصرف کننده برق ناشی شده است را به استخراج رمز ارزها نسبت داد.

اکنون افکار عمومی فکر می‌کند چین در حال انجام ماینینگ غیر قانونی در کشور است که منجر به قطعی برق شده است، این در حالی است که مزارع قانونی در ساعات اوج مصرف به صورت دستوری خاموش شده و با مزارع غیر قانونی نیز به صورت وسیع برخورد شده و بسیاری از افرادی که این کار را انجام می‌دادند دستگیر شدند.

زمانی که وزارت صمت ماینینگ را به عنوان صنعت می‌پذیرد باید آثار سایر صنایع را بر آن در نظر بگیرد. اگر فولاد مبارکه برای هر کیلووات برق مصرفی مقدار مشخصی هزینه پرداخت می‌کند، صنعت ماینینگ نباید با این میزان ارزی که وارد کشور می‌کند چند برابر فولاد مبارکه هزینه برق پرداخت کند، این نگاه غیر یکسان آسیب زا بوده و فرصت‌ها را از بین می‌برد.

برخی اعتقاد دارند ارزهای دیجیتال پشتوانه ندارد، آیا این موضوع را تأیید می‌کنید؟

بیت کوین نیز همانند طلا به سختی به دست آمده و کمیاب است، ارزش طلا قراردادی است، اگر زمانی بشر به این توافق برسد که ارزش بیت کوین را افزایش دهد، بیت کوین ارزشمند می‌شود، هر زمانی که تمایل بین مردم برای بیت کوین بیشتر شود ارزش آن نیز بیشتر خواهد شد، ارزش بیت کوین به طور کامل با نظام عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. این فرصت بزرگی است که انحصار دلار کاسته شود، با استفاده از رمز ارزها هیچ کس نمی‌تواند پول‌های کشور ما را بلوکه کند، داشتن مشتری برای خرید و فروش با رمز ارزها کافی است.

هر روز نقش آمریکا، چین و روسیه در بازار رمز ارزها بیشتر می‌شود. بزرگترین شرکت تولید کننده ماینر دنیا در چین فعالتیت می‌کند که ثروت بسیار بزرگی به دست آورده است. افرادی که نگران فروش برق ایران در قالب قرارداد ۲۵ ساله با چین، هستند باید به این فناوری به عنوان یک فرصت نگاه شود زیرا با آن می‌توان این قابلیت را ایجاد کرد که با وجود برق ارزان قیمت، انرژی با ارزش افزوده بالا صادر کرد.