به گزارش خبرنگار ایمنا، آلودگیهای صوتی و زیست محیطی از کلیشهایترین پیامدهای حمل و نقل در چند دهه اخیر است، موضوع مهم دیگر عوامل اقتصادی و اجتماعی مثل مدت زمان استفاده از یک سیستم برای جابه جایی است که مدیران شهری را به فکر واداشته تا با امکانات حداکثری شهرهای خود را از سیستمهای حمل و نقلی معمولی به سیستمهای حمل و نقل پایدار سوق دهد. برای رسیدن شهر به چنین پیشبردی همه شهروندان و مدیران شهری باید متحمل برنامه ریزی ها و مشکلات پیش رویی باشند تا بتوانند از مضرات حمل و نقلهای عمومی که در حال حاضر بحران ساز شده نجات پیدا کنند. در همین راستا و با هدف آشنایی چگونگی حمل و نقل پایدار با «امین همدانی» کارشناس حوزه حمل و نقل و ترافیک به گفت و گو نشسته ایم که در ادامه میخوانید:
مفهوم کلی حمل و نقل پایدار چیست؟
اگر بخواهیم در رابطه با موضوع حمل و نقل پایدار با رویکرد شهرسازی نوین صحبت کنیم باید در ابتدا بگوییم که این چشمانداز یک نگاه و نگرشی هوشمندانه است تا بتوانیم نیازهای شهری خود را برآورده کنیم با علم بر اینکه در این راه باید در نیازهای نسل آینده نیز مدیریت داشته باشیم.
تحقق پایداری منابع چگونه شکل میگیرد؟
معنای سادهتر این امر این است که به نحوی از منابع امروز استفاده کنیم تا شهروندان و آیندگان شهرهایمان از نگرشها و منابعی که امروز در دسترس ما بوده استفاده کافی را داشته باشند. منابعی که در اختیار شهروندان امروز است طبیعتاً از منابع محدودی که طبیعت در اختیارمان گذاشته و خواه ناخواه در آینده میزان و شدت آنها رو به کاهش و تمام شدن خواهد رفت.
حمل و نقل پایدار وابسته به چه موضوعاتی است؟
به نظر میتوان حمل و نقل پایدار در شهرسازیهای امروز را در دو دامنه جدا گانه تفسیر و تحلیل کرد. اولین دامنه و موضوعی که میتوانیم در ارتباط با حمل و نقل پایدار به آن اشاره کنیم و حتی میتواند از مهمترین دسته بندی ها به حساب آید، اجرای زیر ساختهای صحیح و مناسب در شهر سازی است و به دنبال آن دسته دوم استفاده کنندگان از حمل و نقل پایدار بوده که میتوانند مباحث این سیستم را به آزمون و خطا بکشند.
مهمترین گام در اجرای یک سیستم پایدار چیست؟
هنگامی که صحبت از اجرای زیرساختها و بسترسازی برای این نوع سیستم میشود یعنی اینکه بتوانیم سلسله مبانی ابتدایی را فراهم کنیم تا احداث و اجرای زیر ساختها با نگاهی به نیازهای آینده تحقق پیدا کند. در حال حاضر شاید از نظر اقتصادی باید متحمل هزینههای سنگینی شویم و ماههای زیادی را چشم به انتظار باشیم تا یک زیرساخت به شیوه صحیح خود احداث شود، اما در واقع مدیران شهری یک نگرشی را با ابعاد استاندارد اجرا میکنند تا این امکان فراهم شود که سیستمهای پایدار سالیان طولانی را پاسخگوی شهر و شهروندان باشد.
در راستای تحقق سیستمهای حمل و نقلی پایدار باید به فاکتورها و شاخصهای از پیش تعیین شدهای که در ملاکهای شهرسازی نوین مشخص شده، پایبند باشیم مانند مباحثی مثل انرژیهای مصرفی، آلودگیهای زیست محیطی در واقع پیشبرد زیرساختهای حیاتی برای حمل و نقل پایدار نکته حائز اهمیت است چون با بستر سازی مناسب اکثریت شهروندان به استفاده از حمل و نقل پایدار اشتیاق بیشتری پیدا میکنند.
چه مواردی در رشد پایداری یک سیستم سهیم است؟
اصولاً موضوع پایداری که مطرح میشود سه شاخصه اصلی خود را به نمایش میگذارد عواملی مثل مباحث اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی که این موارد از ابعاد مهم پایداری و توسعههای شهری به حساب میآید که در حمل و نقل پایدار نیز اجزای همه آنها باید در نظر گرفته شود. در حال حاضر بعد زیست محیطی در یک شهر پایدار، بیش از پیش مورد توجه شهر و شهروندان قرار گرفته است که تا چه میزان میتواند حوزه زیست محیطی بر زندگی و بقای منابع مصرفی برای آیندگان تأثیر گذار باشد.
اتفاقات بسیاری با این موضوع امروزه در شهرهای مختلف در حال رخ دادن است که یکی از موارد آن، حمل و نقل و آلودگی هواست و عواملی که در فصول زمستانی وارونگی هوا ایجاد میشود. جرقه اجرای حمل و نقل پایدار تماماً ناشی از نگاهی است که میخواهد این سیستم یک بعد زیست محیطی داشته باشد تا نسل آینده نیز بتواند زندگی پایداری را تجربه کند.
چه عواملی میتواند در استفاده از سوختهای فسیلی نگران کننده باشد؟
آلودگیهایی که در حال حاضر از سیستم حمل و نقل غلط ایجاد میشود میتواند در دراز مدت هم برای شهروندان و جوامع و هم برای محیط زیستی که در آن زندگی میکنیم یک بحران ساز جدی باشد. اگر در زمینههای اقتصادی بخواهیم حرفی را به میان آوریم باید به انرژی در محیط اشاره کنیم که شهروندان امروز ناخواسته و یا از روی اجبار در حال استفاده بیش از حد سوختهای فسیلی است.
چگونه در شهروندان میل به ایجاد حمل و نقل پایدار به وجود میآید؟
قطعاً باید انرژِی و حاملهای انرژی که قرار است در حوزه حمل و نقل استفاده شود به سمتی سوق پیدا کند تا بتوان از آنها به عنوان انرژی پاک و پایدار یاد کرد این شیوه از مدیریت در سوخت، افراد و شهروندان را تشویق به تقاضای استفاده از این نوع انرژی و حمل و نقل پایدار در شهرسازیهای نوین میکند.
عوامل بازدارنده اقتصادی در استفاده از حمل و نقل کنونی چیست؟
نکته اقتصادی مهم دیگر این است که مشکلات نگهداری از سیستمهای حمل و نقل فعلی، هشدار میدهد تا به سمت حمل و نقلی که تنها در کوتاه مدت میتواند پاسخگوی نیاز شهروندان باشد نرویم. یعنی به دنبال سیستمهایی باشیم که از نظر توان و ظرفیت بتوانند مدتها شرایط نگهداری و استفاده به صرفه را داشته باشند که قطعاً این نیاز مهم شهر و شهروندان را به سوی حمل و نقل عمومی پیشرفته جهت میدهد.
چرا بهترین گزینه از حمل و نقل پایدار دوچرخه سواری است؟
وقتی به حمل و نقل پایدار اشاره میکنیم یاد آوری شاخصههای مهم در این زمینه نشان میدهد که قطعاً اولین و مهمترین اولویت شهروندان استفاده همگانی از حمل و نقل عمومی میشود که در مرحله باید به دنبال سیستم پیاده روی و دوچرخه سواری باشیم چرا که تا این لحظه از بهترین و کم هزینه ترین گزینههای حمل و نقل پایدار به حساب میآید و میتواند به صورت چشمگیری از ترافیکهای شهری و آلودگیهای زیست محیطی را کاهش دهد.
شهر در چه زمانی به حمل و نقل پایدار دست پیدا میکند؟
یکپارچه سازی سیستمهای حمل و نقل به این معنی است که اگر مدیریت هماهنگ داشته باشیم تمام سیستمها و مدهای حمل و نقل پیوسته بهم متصل میشود و مواردی که شامل استاندارد است، محقق میشود مثل اینکه هر شخصی بعد از طی کردن پنج تا هفت دقیقه و یا ۵۰۰ متر باید به اولین ایستگاه حمل و نقل عمومی برسد.
این ایستگاه میتواند برای متر و و اتوبوس تعبیه شده باشد و یا دوچرخه و تاکسی اگر این سیستم یکپارچه را در شهرهایمان اجرا کنیم و همچنین نگرشمان به سمت و سوی سیستم توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی پیش برود، زمانی است که این رویکرد از حمل و نقل در شهر جامعیت و تکامل کامل خود را دارد تا بتواند شهروندان را به حمل و نقل پایدار برساند.
نظر شما