به گزارش خبرنگار ایمنا، سیدحسن موسوی چلک شامگاه جمعه (۷ خرداد ماه) در نشست مجازی مشترک انجمن مددکاران اجتماعی ایران و انجمن کودکان کار اصفهان در خصوص «نان‌آوران کوچک» و تحلیل وضعیت کودکان کار و خیابان در ایران، اظهار کرد: از سال ۱۳۷۷ از اولین گروه‌های درگیر با موضوع کودکان کار بودم، در قانونی که در اردیبهشت ماه ۹۹ در این زمینه تصویب شده است دستگاه‌های متولی حمایت از حقوق کودکان کار و مجازات‌های کم کاری در این زمینه ذکر شده است، این قانون از سال ۱۳۸۸ مصوب شده و ماده شش آن حدود ۵۰ روز در جلسه‌ها مطرح شده است و یکشنبه هفته آینده قرار است در کمسیون علنی مطرح و برای صحن علنی دولتی ابلاغ شود.
وی با بیان این که دوست نداریم کودکان در خیابان کار کنند، افزود: بعضی کودکان از سن ۱۵ تا ۱۸ سالگی مجبور هستند کار کنند، باید کار ایمن برای آنها پیدا کنیم، واقعیت این است که حذف کودک خیابان و کار کودک در شرایط کنونی و وضعیت اقتصادی خانواده‌ها امکانپذیر نیست، با شرایط کرونایی در آینده این موضوع فراگیرتر از قبل هم می‌شود به دلیل این که چشم انداز اقتصادی خوبی وجود ندارد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، تصریح کرد: بسیاری از کودکان کار و خیابان ایرانی هستند، معمولاً اتباع بیگانه بیشتر شناسایی می‌شوند و آنها بیشتر علاقمند به گرفتن خدمات از انجمن‌ها هستند، کودکان کار و خیابان نتیجه ناکارآمدی سیاست‌ها در توسعه و نابسامانی اقتصادی کشور است، این کودکان محصول سیاست‌های ناکارآمد در مواجهه با فرصت‌های اشتغال در مناطق مختلف، مهاجرت و موارد دیگر است.
موسوی چلک با تاکید بر این که بسیاری از این کودکان به واسطه مسئولیت‌پذیری در مقابل خانواده در خیابان با بهره‌کشی‌های مختلف روبرو می‌شوند، گفت: تلاش آنها برای کمک در تأمین معیشت خانواده و تهیه دارو برای پدر و مادر بیمار است، این اتفاق پیامی به ناکارآمدی سیستم تأمین اجتماعی کشور است در حالی که بیشتر کودکان با نهادهای حمایتی ارتباط دارند، به نظرم با گروهی از کودکان در اجتماع سر و کار داریم که حکومت، سازمان‌های دولتی، مجلس و قوه قضائیه در انجام وظایف خود در قبال آنها موفق نبوده‌اند.
دسته بندی کودکان کار و خیابان
وی با اشاره به دسته بندی کودکان کار و خیابان، اظهار کرد: عده‌ای از این کودکان بدسرپرست یا بی‌سرپرست هستند و قانون حمایت از این گروه از کودکان سال ۱۳۹۲ مصوب و سال ۱۳۹۴ ابلاغ شده و تکلیف این گروه از کودکان که طبق قانون بی‌سرپرست هستند تعیین شده است، گروه دیگر کودکان بدسرپرست بوده و متولی دارند، آنها ممکن است سابقه اعتیاد داشته باشند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، افزود: نهاد کمیته امداد و سازمان بهزیستی هم با اساسنامه و قوانین رفاه و برنامه‌های توسعه تکلیف، نحوه حمایت از خانواده‌های نیازمند را مشخص کرده اند و در آئین نامه اورژانس اجتماعی هم این قانون مشخص و حمایت‌ها تعیین شده است و برای بازتوانی خانواده‌های زندانی، بیمار و درگیر اعتیاد این کودکان بدسرپرست، ساختارها تعریف شده است.
موسوی چلک، خاطرنشان کرد: برای کودکان اتباع هم قانون‌هایی موجود و ضروری است حمایت‌های لازم از آنها صورت بگیرد، به نظرم ملیت، تابعیت و نداشتن شناسنامه مانع از دسترسی این کودکان به خدمات و لزوم حمایت از آنها نمی‌شود، حق کودک برخورداری از این شرایط است حتی کودکی که برگه احراز هویت ندارد نباید از برخورداری از این حمایت‌ها محروم شود.
وی با تاکید بر این که گروهی از کودکان هستند که با خانواده‌ها در خیابان کار می‌کنند، گفت: معمولاً این کودکان بیشتر به چشم می‌آیند، عده‌ای هم هستند در قالب باندهایی در خیابان‌ها هستند، متأسفانه فیلم‌های تلویزیونی «باران» و «ملکه گدایان» این پیام را برای جامعه داشتند که این کودکان برای باندهایی کار می‌کنند، اما واقعیت این است که بسیاری از این کودکان کار و خیابان، خانواده دارند.
باندهای کودکان و خیابان را انکار نمی‌کنیم
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، تصریح کرد: وجود باندهای کودکان کار و خیابان را هم در جامعه انکار نمی‌کنیم، باید بپذیریم بسیاری از این کودکان تحقیر شده و دچار بیماری‌های گوارشی، پوستی و سوءتغذیه می‌شوند، از سوی دیگر بسیاری از افراد برخورد انسانی با آنها ندارند، عده‌ای با آنها برخورد خشمگین و پرخاشگرانه ای دارند، تعدادی هم ترحم و دلسوزی زیادی می‌کنند و کودکان کار و خیابان واقعیت جامعه هستند.
موسوی چلک، اضافه کرد: اگر کودکان کار و خیابان هویت نداشته باشند، محروم از تحصیل و کسب آموزش نمی‌شوند و در قانون جدید برای این اطفال و نوجوانان اقداماتی صورت گرفته است و هزار و ۴۰۱ شناسنامه برای کودکانی که مادر ایرانی و پدر اتباع بیگانه داشتند، صادر شده و به نظرم این اتفاق مبارکی در این بخش است.
وی خاطرنشان کرد: در قانون جدید با آئین نامه‌ای که نوشته شده است، این کار با محوریت وزارت کشور و سازمان ثبت احوال پیگیری می‌شود و در سال‌های آینده وضعیت مطلوب‌تری را خواهیم داشت، تصویب قانون اطفال و نوجوانان نقطه عطفی در کشور است و مفاد آن به حمایت از حقوق کودکان کار و خیابان می‌پردازد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، گفت: اطمینان دارم در آینده این اتفاق خواهد افتاد تا نیازهای آنها به خدمات رصد شود و اعتقاد دارم داشتن هویت علاوه بر ایجاد احساس امنیت برای این کودکان، زمینه دسترسی آنها به حقوق شأن را برای بهره مندی از خدمات فراهم می‌کند.
وی تاکید کرد: نقد جدی هم به فیلم «ملکه گدایان» داشتم با انتشار این فیلم در عمل مسئولیت مردم در قبال این کودکان در جامعه خنثی شد و برچسب‌های نامناسبی به این کودکان زده شده است، از سوی دیگر حساسیت‌ها در همه حوزه‌ها نسبت به کودکان کار و خیابان زیاد نیست.
موسوی چلک با تاکید بر این که هر مشاوری هم نمی‌تواند مشاور حوزه کودکان کار و خیابان باشد، گفت: باید بدانیم مضمون فیلم‌های «ملکه گدایان» و «باران» خشونتی را به کودکان وارد می‌کند و برچسب مجرمانه به کودکان می‌زند و بخش منفی بیشتر در ذهن افراد جامعه شکل می‌گیرد.
مطالبه‌گری و آشنایی با قوانین برای یک مددکار اجتماعی لازم است
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در خصوص فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد، اظهار کرد: به فعالیت «ان‌جی‌او» ها در کشور نگاه امنیتی داریم، اگر در حوزه کودکان کار و خیابان خدمات عمومی را غیر دولتی و خصوصی کنیم، سازمان‌های مردم‌نهاد باید برای توانمندسازی و پلی بین دولت و ذی نفعان باشند، لازم است این مراکز ظرفیت‌هایی برای مطالبه‌گری، دادن خدمات و پرسشگری داشته باشند و بیشتر از سازمان‌های دولتی خدمات ارائه دهند.
وی در خصوص فعالیت‌های حوزه مددکاری اجتماعی، افزود: اولین کار مددکار اجتماعی شناسایی به موقع کودکان نیازمند و سپس جذب آنها است، جذب کودکان کار و خیابان مستلزم اعتمادسازی است و مددکار اجتماعی نباید مانند پلیس و قاضی به این کودکان نگاه کند زیرا آنها نیازمند دریافت خدمات حمایتی هستند.
موسوی چلک تاکید کرد: گام بعدی برای مددکار اجتماعی این است که این کودکان پذیرش شوند، بعد از آن بررسی وضعیت افراد مدنظر است و مددکار اجتماعی وظیفه دارد ابعاد اجتماعی این کودکان را بررسی کند، این کودکان نیازمند دریافت حمایت‌های حقوقی، روانشناسی و درمانی هستند و این کار تیمی با حضور مددکار اجتماعی، روانشناسان، پزشکان و مشاوران حقوقی صورت می‌گیرد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، تصریح کرد: مددکار اجتماعی علاوه بر تجربه باید بتواند ارتباط و پیگیری‌های لازم را داشته باشد، ضروری است او ساختار اجتماعی را به خوبی بشناسد و کودکان کار و خیابان را برای دریافت خدمات بهینه به سازمان‌ها ارجاع دهد، شناخت ساختار، منابع اجتماعی، ایجاد حساسیت، مطالبه‌گری و آشنایی با قوانین برای یک مددکار اجتماعی لازم است.
نظر شما