به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، پرواز فضایی سرنشین‌دار سال ۱۹۶۹ آپولو ۱۰ دومین مأموریت مدار ماه (بعد از آپولو ۸) و چهارمین مأموریت با حضور خدمه فضایی در طول برنامه فضایی آپولو ایالات متحده آمریکا بود. از آپولو ۱۰ به‌عنوان نوعی تمرین پوششی برای نخستین فرود روی کره ماه یاد می‌شود که کل روند فرود واقعی روی ماه به جز خود فرود را مورد آزمایش قرار داد. بازگشت موفقیت‌آمیز آپولو ۱۰ زمینه‌های لازم برای به وقوع پیوستن نخستین تجربه فرود واقعی انسان روی کره ماه طی دو ماه بعد و طی مأموریت آپولو ۱۱ را فراهم آورد.
مأموریت آپولو ۱۰
مأموریت آپولو ۱۰ با هدف هموار ساختن مسیر برای گام نهادن روی سطح کره‌ماه طی مأموریت آپولو ۱۱، همچنین تأیید کارایی سیستم‌های ماژول ماه‌نشین آپولو، ارزیابی عملکرد پشتیبانی مأموریت برای فضاپیمای ترکیبی با فاصله از ماه و بررسی دقیق‌تر پتانسیل جاذبه ماه طراحی و اجرا شد. آپولو ۱۰ آزمایشات انجام گرفته روی مدار زمین در مأموریت آپولو ۹ را گسترش داد و در طول آن فضانوردان موفق شدند با استفاده از یک ماژول ماه‌نشین کاملاً کاربردی عکس‌هایی برای شناسایی مکان‌های مناسب برای فرود در آینده را فراهم آورند. مأموریت آپولو ۱۰ در واقع صحنه‌ای کامل از مأموریت آپولو ۱۱ بود بدون این که واقعاً روی ماه فرود آید.
آپولو ۱۰ به‌عنوان اولین مأموریتی که با فضاپیمایی با کل پیکربندی آپولو انجام می‌گرفت در ۱۸ می ۱۹۶۹ با پرتاب از اولین و تنها ساترن ۵ که برای ارسال فضانوردان به ماه و بازگرداندن آن‌ها طراحی شده بود؛ از سکوی پرتاب 39B مرکز فضایی کندی راهی ماه شد. خدمه آپولو ۱۰ روز ۲۱ می وارد مدار ماه شدند و در ۲۲ می با نزدیک شدن به سطح ماه ماژول ماه‌نشین را رهاسازی و رادار فرود فضاپیمای خود را که برای فرود آپولو ۱۱ حیاتی بود آزمایش کردند. سرنشینان آپولو ۱۰ تا فاصله ۱۶ کیلومتری سطح ماه پرواز کرده و عملکرد موتورهای فرود و صعود، رادارهای فرود و نشست همچنین توانایی ارتباط سیستم رادیویی ماژول با زمین و مرکز فرماندهی را آزمایش کردند سپس با دو پرواز در ارتفاع کم از محل برنامه‌ریزی شده برای فرود آپولو ۱۱ عبور کردند و برای ارزیابی ایمنی محل فرود عکس‌هایی دقیق گرفتند. روز بعد با عکاسی از ماه با استفاده از ماژول ماه‌نشین و در ارتفاع ۱۱۰ کیلومتری سطح ماه طی شد.
سرانجام خدمه آپولو ۱۰ پس از ۳۱ بار گردش در مدار ماه و تحقق موفقیت‌آمیز تمامی اهداف مأموریت خود در تاریخ ۲۶ می در اقیانوس آرام فرود آمدند و راه را برای آپولو ۱۱ و قدم گذاشتن نخستین انسان روی ماه هموار کردند.
آپولو چیست؟
آپولو برنامه فضایی ناسا برای فرستادن انسان به کره ماه برای نخستین بار و پروژه‌ای بود که توسط اداره هوانوردی و فضایی ملی ایالات متحده آمریکا (ناسا) در دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰ انجام شد. به منظور پیاده‌سازی برنامه فضایی آپولو در مجموع ۶ سفیه فضایی سرنشین‌دار در فاصله سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ روی سطح ماه فرود آمد و این تنها زمانی بود که بشر موفق به قدم گذاشتن روی سطح یک جرم آسمانی دیگر شد. از آن زمان تاکنون هیچ یک از سفینه‌ها از مدار اجرام آسمانی خارج نشده‌اند.
برنامه فضایی آپولو در تاریخ ۲۵ می ۱۹۶۱ و ۲۰ روز پس از پرواز نخستین فضانورد آمریکایی به فضا با درخواست رئیس‌جمهور وقت آمریکا مبنی بر "متعهد شدن ناسا برای رسیدن به هدف قدم گذاشتن بشر روی ماه تا قبل از پایان دهه ۶۰ و بازگشتن به زمین در سلامت کامل" رقم خورد. این هدف در جریان مأموریت آپولو ۱۱ و قدم گذاشتن نیل آرمسترانگ روی سطح ماه محقق شد. ۶ مأموریت آپولو ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶ و ۱۷ همگی به این هدف دست یافتند.
آپولو ۷ و ۹ مأموریت‌هایی برای آزمایش ماژول‌های فرماندهی و قمری در مدار زمین بودند و آپولو ۸ و ۱۰ در هنگام گردش در مدار ماه اجزای مختلفی را آزمایش و از سطح ماه عکاسی کردند. آپولو ۱۳ به دلیل نقص عملکرد روی ماه فرود نیامد با این حال در زمان بازگشت عکس‌هایی از ماه گرفته بود.
مأموریت آپولو
اهداف برنامه فضایی آپولو فراتر از فرود فضانوردان آمریکایی روی سطح ماه بود و شامل ایجاد فن‌آوری برای تأمین سایر منافع ملی آمریکا در فضا، پیشبرد برنامه اکتشاف علمی ماه و توسعه توانایی انسان برای کار در محیط ماه بود. آزمایشات برنامه فضایی آپولو شامل مکانیک خاک، شهاب سنگ‌ها، وقایع لرزه‌ای، جریان گرما، محدوده ماه، میدان‌های مغناطیسی و آزمایش بادهای خورشیدی بود.
برنامه فضایی آپولو با مأموریت آپولو ۱۷ در سال ۱۹۷۲ به اوج خود رسید و در نهایت با آوردن ۳۸۲ کیلوگرم سنگ ماه، نمونه‌های هسته‌ای و سنگ‌پوشه‌های سطح ماه توسط فضانوردان آپولو همراه بود. انجام آزمایش روی نمونه‌های به دست آمده نشان داد که کره ماه جهانی عاری از حیات است که تقریباً چهار میلیارد و ۵۰۰ میلیون سال پیش تشکیل شده است سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون سال پیش شاهد تغییراتی فاجعه‌بار بوده و از آن زمان تاکنون غیرفعال است.
فاجعه آپولو
فاجعه آپولو در ۲۷ ژانویه سال ۱۹۶۷ و هنگام وقوع آتش‌سوزی در ماژول فرماندهی آپولو ۱ در طول پرواز آزمایشی مأموریت AS-204 از سکوی پرتاب آپولو در هیوستون اتفاق افتاد که طی آن علی‌رغم تمامی تلاش‌های صورت‌گرفته توسط متخصصان زمینی ناسا هر سه فضانورد درون سفینه فضایی سوختند.
آتش‌سوزی در محیط اکسیژن خالص فضاپیمای آپولو ۱ و به دلیل اشتعال‌زا بودن مواد درون آن اتفاق افتاد. چند ثانیه بعد از اینکه جرقه‌ای در داخل کپسول روشن شد آتشی داغ‌تر از یک‌هزار درجه فارنهایت کل کپسول را فرا گرفت و پس از تولید دودهای سمی تمامی اجزا و اجسام داخلی فضاپیما را به همراه سرنشینان آن سوزاند. در بهترین زمان ممکن باز کردن دریچه‌های خروج فضاپیما به ۹۰ ثانیه زمان نیاز دارد که فضانوردان آپولو ۱ این زمان را در اختیار نداشتند.
طراحی مجدد کپسول آپولو پس از فاجعه ناگوار آپولو ۱ بیش از ۱۸ ماه طول کشید و برای پیشگیری از وقوع مجدد حادثه که تحقق برنامه فضایی آپولو را کاملاً با خطر مواجه می‌کرد تلاش‌ها و تحقیقات بسیاری صورت پذیرفت و تغییراتی اساسی در طراحی کپسول فضاپیما ایجاد شد نتیجه این تأخیر تولد یک کپسول آپولو بهتر و بهبود ایمنی فضانوردان بود که امکان ادامه برنامه فضایی آپولو بدون هیچ‌گونه تلفات جانی را در اختیار ناسا قرار داد.
سقوط آپولو
آپولو ۱۳ سومین مأموریت ناسا برای فرود روی ماه بود که البته هرگز محقق نشد و سرنشینان آن نتوانستند قدم روی ماه بگذارند. انفجار مخزن اکسیژن آپولو ۱۳، تقریباً ۵۶ ساعت پس از ترک زمین خدمه این سفینه را مجاب کرد که باید رؤیای رسیدن به ماه را کنار بگذارند و در اندیشه بازگشت باشند.
آپولو ۱۳ که از دو فضاپیمای مستقل، یکی مدارگرد ادیسه و دیگری ماه‌نورد آکواریوس تشکیل شده بود که توسط یک تونل به هم وصل می‌شد در ۱۱ آوریل سال ۱۹۷۰ به فضا پرتاب شد. خدمه فضایی آپولو ۱۳ در مدارگرد ادیسه می‌ماندند. عصر روز ۱۳ آوریل در حالی که فضاپیما ۲۰۰ هزار مایل از زمین فاصله گرفته و در نزدیکی ماه بود فضانوردان متوجه یک سیگنال هشدار دهنده فشار کم روی مخزن هیدروژن شدند که یا نشانه‌ای از وجود مشکلی در کل فرآیند بود و نشان می‌داد که هیدروژن نیازمند جابه‌جایی با استفاده از گرم کردن و تهویه گاز داخل مخزن است.
یکی از فضانوردان با فرض احتمال دومی دکمه تغییر را زد و بدین‌ترتیب آپولو ۱۳ به لرزش افتاد. با افت فشار اکسیژن و از بین رفتن نیروی فضاپیما، چراغ‌های هشدار در ادیسه و در اتاق کنترل روشن شدند و خدمه جمله معروف این پرواز را به زبان آوردند: "هیوستون، با مشکل مواجه شدیم."
این مشکل به دنبال یک نقص فنی اتفاق افتاد که باعث شد سیم‌های تعبیه شده در مخزن اکسیژن جرقه بزنند و باعث آتش‌سوزی شوند. از آنجایی که سوخت ادیسه با اکسیژن تأمین می‌شد نیروی فضاپیما نیز کاهش یافت و خدمه سعی کردند با پرتاب جت‌های کوچک آن را تثبیت کنند با این حال موفقیتی حاصل نشد.
سرنشینان ادیسه از تجهیزات پشتیبان قوی به نام ماه‌نورد آکواریوس بهره‌مند بودند که قرار بود تا نزدیک شدن به فرود روی ماه آن را راه‌اندازی نکنند. بنابراین فضانوردان در کم‌ترین زمان ممکن و با خاموش کردن سیستم‌های ادیسه به‌منظور صرفه‌جویی در مصرف انرژی سعی کردند که آکواریوس را پیش از زمانی که برنامه‌ریزی شده بود به کار بیندازند. پس از آماده‌سازی هرگونه سیستم غیرضروری در فضاپیما را برای حفظ تعادل آکواریوس خاموش شد و سفری سرد و پر از رنج را به سوی خانه آغاز کردند.
آکواریوس، ماه‌نوردی که برای اقامت دو نفر در ۴۸ ساعت طراحی شده بود، اکنون سه سرنشین برای مدت چهار روز را در خود جای داده بود. بخشی از آذوقه موجود در آن غیرقابل خوردن شده بود و فضانوردان به دلیل وابستگی آن به مایعات برای کاهش دمای سخت‌افزاری مجبور به جیره‌بندی آب بودند از سوی دیگر تنگی فضا در آن منجر به افزایش سطح دی‌اکسید کربن شده بود. در نهایت فضانوردان آپولو ۱۳، در روز ۱۷ آوریل همان سال وارد جو زمین شدند و به کمک چترهای نجات فرود آمدند. ناسا از مأموریت آپولو ۱۳ خود به‌عنوان موفق‌ترین شکستی که داشته است یاد می‌کند چرا که فضانوردان در آن با حفظ روحیه و عکس‌العمل سریع جان خود را نجات دادند.
نظر شما