به گزارش خبرنگار ایمنا، از آنجا که هورمون‌های تیروئید نقش مهمی در سوخت و ساز بدن دارد این غده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. غده تیروئید برای تولید هورمون به عنصر ید نیاز دارد که نوعی ریزمغذی کمیاب است که با توجه به گردش آن در چرخه طبیعت و اثرات عوامل مختلف اقلیمی بر آن در حال کاهش مداوم در آب، خاک و گیاهان است؛ لذا به طور معمول رژیم غذایی افراد جامعه حاوی ید کافی نیست.
خبرنگار ایمنا در رابطه با نقش ید در پیشگیری و کنترل اختلالات غده تیروئید با مرجان منوچهری نائینی، مدیر گروه بهبود تغذیه جامع مرکز بهداشت استان اصفهان گفتگویی انجام داده است که در ادامه می‌خوانید:
کاهش ید در بدن باعث بروز چه مشکلاتی می‌شود؟
زمانی که بدن با کمبود ید مواجه شود غده تیروئید دچار اختلال می‌شود و متعاقباً مشکلاتی برای بدن به وجود می‌آورد. مشکل عمده کمبود ید و کم کاری غده تیروئید، بزرگ شدن غیر طبیعی غده تیروئید یا همان گواتر است. در صورتی که بدن زنان باردار با کمبود ید مواجه شود ممکن است به جنین آسیب وارد شود حتی سقط جنین رخ دهد یا نوزاد با مشکلات عصبی و نقص‌های مادرزادی به دنیا قدم بگذارد.
تأثیر کمبود ید بدن بر یادگیری کودکان چیست؟
کمبود ید در بدن زنان باردار می‌تواند خطر ابتلا به بیماری کریتینیسم در نوزادان را افزایش دهد؛ این بیماری درجاتی از عقب ماندگی ذهنی را به دنبال دارد. مادران شیرده باید به مقدار کافی ید مورد نیاز بدن را دریافت کنند تا شیرخواری که با شیر مادر تغذیه می‌شود با مشکل کمبود ید مواجه نشود زیرا ید از طریق شیر مادر در اختیار بدن شیرخواران قرار می‌گیرد. کمبود ید در بدن کودکان باعث کاهش ضریب هوشی و قدرت یادگیری آنان و در نتیجه کاهش بهره‌وری ملی در آینده می‌شود.
آیا زنان باردار باید مکمل ید مصرف کنند؟
زنان باردار و مادران شیرده باید علاوه بر مصرف نمک یددار تصفیه شده به میزان کم، از مکمل این ماده مغذی نیز استفاده کنند. توصیه شده است زنان سه ماه پیش از بارداری تا سه ماهه اول بارداری روزانه مکمل یودوفولیک را مصرف کنند سپس از آغاز ماه چهارم بارداری تا پایان دوران شیردهی باید از مولتی ویتامین‌های حاوی ید استفاده کنند تا به بهبود سلامتی خود و جنین و شیرخوار کمک کنند.
راهکار ساده برای تأمین ید بدن چیست؟
نتایج بررسی ملی انجام شده در سال ۱۳۶۸ نشان داد که اغلب افراد در کشور ایران با مشکل کمبود ید و اختلالات ناشی از آن مواجه هستند بنابراین راهکار عمومی کردن مصرف ید از طریق یددار کردن نمک‌های خوراکی به عنوان یک سیاست‌گذاری کلی در نظر گرفته شد و در این راستا فعالیت‌های وسیعی در زمینه تولید، توزیع و عرضه نمک یددار تصفیه شده در سطح کشور صورت پذیرفت.
برای دریافت ید مورد نیاز بدن از چه نوع نمکی استفاده کنیم؟
نمک یددار تصفیه شده خلوص بسیار بالایی دارد و قادر است ید مورد نیاز بدن افراد را تأمین کند، زیرا ناخالصی‌های محلول و نامحلول نمک معدن یا دریا طی مراحلی در کارخانه جدا می‌شود و سپس به آن ید اضافه می‌شود. اما نمک‌های معدن و دریا نه تنها ید بسیار کمی دارند، بلکه به علت ناخالصی زیاد مصرف طولانی مدت آن‌ها باعث بروز مشکلات کلیوی و کبدی می‌شود.
دلیل ید دار کردن نمک چیست؟
همه مردم با مصرف روزانه مقدار اندکی نمک می‌توانند نیاز بدن به ید را تأمین کنند، از سوی دیگر قیمت ارزان نمک، دسترسی آسان همه افراد به آن، تغییر نکردن طعم یا رنگ نمک خوراکی با افزودن ید به آن و در نتیجه مصرف نمک یددار توسط همه افراد جامعه با هر ذائقه غذایی باعث شده است این ماده غذایی به عنوان حامل ید انتخاب شود.
مصرف بیش از حد از نمک با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشار خون، دیابت و غیره همراه است. افراد سالم باید روزانه حداکثر پنج گرم نمک (نمک آشکار و پنهان) استفاده کنند. افراد مبتلا به بیماری‌های خاص مانند فشاری خون، دیابت و غیره نیز باید روزانه حداکثر سه گرم نمک مصرف کنند. به خاطر داشته باشیم همین میزان کم نمک مصرفی نیز باید نمک یددار تصفیه شده باشد.
نمک یددار تصفیه شده باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
در ابتدا افراد باید هنگام خرید نمک به برچسب روی آن دقت کنند تا اطمینان حاصل کنند که حاوی ید است، تصفیه شده است، پروانه ساخت از طرف وزارت بهداشت را دارد و تاریخ انقضای آن نیز به پایان نرسیده باشد. فروشنده باید نمک تصفیه شده یددار را دور از نور خورشید قرار دهد، زیرا گرما، حرارت و نور بر کیفیت ید موجود در نمک تأثیر می‌گذارد. نگهداری نمک برای مدت طولانی سبب کاهش میزان ید موجود در آن و کاهش کیفیت ید می‌شود بنابراین بهتر است افراد نمکی را خریداری کنند که مدت زمان بیشتری تا اتمام تاریخ انقضای آن باقی مانده است؛ زیرا مصرف نمک بسیار محدود است.
افراد باید نمک را در یک ظرف پلاستیکی، چوبی، سفالی یا شیشه‌ای تیره نگهداری کنند تا از نور و رطوبت در امان باقی بماند. زمان اضافه کردن نمک یددار تصفیه شده به غذا نیز بسیار مهم است؛ اگر در ابتدای تهیه غذا نمک به آن اضافه شود ید به میزان زیادی از بین می‌رود؛ بنابراین به منظور حفظ حداکثر مقدار ید بهتر است نمک را در مراحل انتهایی پخت غذا به آن اضافه کنیم.
چه مواد غذایی حاوی ید هستند؟
ماهی‌ها و به میزان کمتری تخم مرغ، گوشت و شیر حاوی ید هستند، اما جذب ید آن‌ها در بدن به آسانی رخ نمی‌دهد. میزان ید در سبزیجات و مواد غذایی حیوانی با توجه به فقیر بودن خاک از عنصر ید کم است و نیاز بدن به ید را تأمین نمی‌کنند، بنابراین مطمئن‌ترین و ارزان‌ترین راه تأمین ید، مصرف نمک تصفیه شده یددار است.
نظر شما