به گزارش خبرنگار ایمنا، درخت چنار از گذشته نشانی از تهران بوده و در سفرنامه‌های جهانگردهای اروپایی، عکس‌ها و روایت‌هایی از آن به عنوان یکی از درختان قدیمی تهران می‌بینیم به طور مثال پیترلودلاواله در سفرنامه‌اش در خصوص تهران نوشته است که خیابان‌ها پر از چنار است که همه پربرگ، قطور و زیبا هستند و باید بگویم که در تمام مدت عمر خود، هیچ وقت این تعداد چنار تنومند و زیبا ندیده بودم!
«علیرضا زمانی» تهران‌شناس در خصوص کهنسال‌ترین درختان پایتخت به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مهم‌ترین چنارها در محدوده شمیران وجود دارند و به همین دلیل نیز زمانی تهران را «چنارستان» می‌نامیدند، در بین درختان دیگری که در تهران وجود دارند کاج، ون و درختان میوه‌ای مانند توت نیز قدمت زیادی در تهران دارند.
اما درخت چنار به خاطر شاخص‌های دیگری نیز جنبه تقدس‌گونه گرفته است. به گفته وی در محلات قدیمی تهران نیز درخت چنار وجود داشته و یکی از چنارهای معروف تهران، چنارهای کاخ گلستان است که هنوز هم برخی از آن چنارها با وجود آن که بسیاری از آنها قطع شده یا خشک شده، باقی مانده‌اند.
زمانی، قدیمی‌ترین چنار باقی مانده در تهران را چنار تنومند امامزاده یحیی می‌داند که یک شاخه تازه از آن جوانه زده اما بدنه اصلی‌اش همچنان خشک است.
وی با اشاره به محله پاچنار در بازار می‌گوید: روایت است چنار بزرگی در این محدوده بوده که می‌گفتند در ایام محرم شیره قرمز رنگی از آن بیرون می‌آمده که به «چنار خونبار» نیز مشهور بوده است. درست یا غلط روایتی است که وجود داشته و گفته می‌شود قبل از انقلاب این چنار خشک شده است اما هنوز محله «پاچنار» در بازار تهران، به این نام مانده است.
این تهران شناس ادامه می‌دهد: نام بسیاری از محلات تهران به نام درختان پیوند خورده است. دو محله نارمک و ونک که می‌گویند به دلیل وجود درختان «نارون» و «ون» به این دو نام معروف شده یا محله هفت چنار به خاطر چناری که هفت شاخه دارد و شش شاخه آن خشک شده به این نام نامگذاری شده است.
زمانی به چنار قدیمی امامزاده صالح نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: این چنار بسیار زیبا و تنومند بوده که در اواخر دهه هفتاد قطع می‌شود اما عکس این چنار در سفرنامه جهانگرد ایتالیایی آمده و از آن به عنوان یک چنار باشکوه یاد شده است یا در محله شمیران، چنارهای جماران را داریم که دو چنار قطور و بزرگ در آن شهرت دارد و یکی از چنارها در زمان ساخت مسجد جماران به دلیل رعایت نکردن موارد لازم، خشک شد و آسیب دید اما آن یکی چنار همچنان پابرجاست.
وی به چنارهای محله کن اشاره می‌کند و می‌گوید: باغ‌های کن که باغ‌های مخفی بوده‌اند-پر از درخت‌های چنار است که گفته می‌شود در زمان رضا شاه، زمانی که قرار شد در خیابان ولیعصر چنار بکارند این چنارها از روستای کن به خیابان ولیعصر منتقل شدند. با وجود آن که چنارهای کن هم در این سال‌ها آسیب زیادی دیده‌اند، اما هنوز نسلشان در کن مشاهده می‌شود.
وی به محله‌ای در خیابان درکه اشاره می‌کند که سیزده چنار در آن وجود داشته که هنوز این درختان پابرجا هستند. چنار امامزاده قاسم یکی از درختان قدیمی است که این تهران شناس به آن اشاره می‌کند.
به گفته زمانی، محلات اوین، فرحزاد و بازار تهران بیشترین درختان قدیمی چنار را دارد. درخت توت تهران که معمولاً وقفی بودند و بخشی از آنها به نیت رهگذرانی که قصد استراحت داشتند کاشته می‌شدند و معمولاً در راه‌های اصلی که به زیارتگاه‌ها ختم می‌شدند، بیشتر آن را مشاهده می‌کنیم. درختان توت طرشت با وجود آن که بسیاری از آنها از بین رفته، هنوز هم وجود دارند یا در دانشگاه الزهرا(س) که مسیر امامزاده داوود بود و منزل اول زائران محسوب می‌شد، درختان توت زیادی کاشته شده بود. درخت کاج معمولاً در عمارت‌ها و کاخ‌ها کاشته می‌شد چنان که هنوز هم می‌توان کاج‌های قدیمی را در دوشان تپه رؤیت کرد. درختان انار تهران نیز از درختان قدیمی هستند که هنوز رد آنها در خیابان کمیل و محله نواب مشاهده می‌شود.
وی اظهار می‌کند: یکی دیگر از درختان قدیمی تهران درخت اراج از گونه درختان داغداغان بوده که پس از آن که این درخت قدیمی خشک می‌شود، اهالی به جایش نهال می‌کارند.
به گزارش ایمنا، روزگاری تهران به درختانش معروف بود. از باغ اناری در محله تهرانپارس تا چنارهای شمیران و بازار، محله‌هایش به نام درختان نامگذاری می‌شد و حالا از تهران سبز، شهری باقی مانده که به برج‌ها و مال‌هایش شناخته می‌شود و میان جنگلی از ساختمان‌ها، باید به دنبال ردی از این درختان قدیمی بگردیم!
نظر شما