به گزارش خبرنگار ایمنا، رشد و توسعه سریع و شتابزده شهرها به واسطه رشد سریع جمعیت شهری، معضلات و مشکلاتی است که گریبان شهرها را گرفته است در حالی که وجود بیش از ۶۰ درصد از جمعیت کشور در شهرها، بالاتر بودن نرخ رشد جمعیت شهری نسبت به نرخ رشد جمعیت ملی و اختصاص درآمد بسیار بالایی از ارزش افزوده و اشتغال کشور به شهرها، نشان از جایگاه اقتصاد شهری در ایران دارد. بنابراین در میان بخش‌های مختلف مدیریت شهری، تأمین منابع مالی و درآمدی شهرداری‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. کسب درآمد شهرداری‌ها تأثیر عمده‌ای در ارائه خدمات به شهروندان دارد و از سوی دیگر فقدان درآمد کافی نه تنها سبب ایجاد نشدن خدمات ضروری در شهر می‌شود و اجرای طرح‌های شهری را با مشکل مواجه می‌کند.
در این بین شهرداری اصفهان با استفاده از راهکارهای متنوع و استفاده از تبصره‌ها و قوانین طی چهار سال گذشته توانسته بر این مشکلات غلبه کند. در چهار سال اخیر با توجه به شرایط به وجود آمده، شهرداری اصفهان به خوبی از اوراق مشارکت استفاده کرد و سهم این کلانشهر از اوراق را محقق کرده و ارقام خوبی را برای حمل و نقل ریلی و اتوبوسرانی دریافت کرد. شهرداری در این دوره مدیریت شهری همچنین ضمن کاهش سیر نزولی فروش تراکم در بودجه، از ابزارهای نوین مالی از جمله قانون ارزش افزوده بهره‌مند شد.
برای آگاهی از جزئیات فعالیت‌ها و اقدامات حوزه مالی و اقتصادی شهرداری، با «مرتضی طهرانی» معاون مالی و اقتصادی شهردار اصفهان گفت و گویی انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
شهرداری را با چقدر بدهی تحویل گرفتید و به نظر شما با پایان فعالیت این دوره، با چه میزان بدهی تحویل خواهید داد؟
بودجه شهرداری اصفهان در زمان آغاز فعالیت این دوره مدیریت شهری دو هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان و بدهی‌های ثبت شده شهرداری حدود سه هزار میلیارد تومان معادل بیش از بودجه یک سال شهرداری بود.
بدهی‌ها به صورت پراکنده به پیمانکاران و بخش‌های مختلف شهرداری بود؛ بدهی‌های بانکی زیاد یا به صورت مستقیم نبود بلکه شهرداری متضمن پرداخت مطالبات شده بود.
اگر بدهی را برای دوره پنجم بگذاریم عمده بدهی بانکی و اوراق مشارکت است که طبق سر رسید ۵۰ درصد آن توسط دولت و ۵۰ درصد توسط شهرداری پرداخت می‌شود.
امتیاز استفاده از اوراق مشارکت این است که شهرداری به عنوان وام گیرنده متعهد است و از قانون بند «و» تبصره ۵ می‌تواند در دوره‌های زمانی متعدد قانون بودجه استفاده کرده و با دولت تهاتر کند.
در دوره‌های گذشته با توجه به بدهی‌های پراکنده از این قانون بودجه استفاده نشد و تهاتری با دولت انجام نشده است؛ البته نکته مهم و قابل اشاره اینکه علیرغم افزایش بودجه سالانه شهرداری هر سال بیش از ۹۵ درصد بودجه محقق شده است.
در این دوره مدیریت شهری چه میزان اوراق خریداری شده است؟
۱۲ سال از دوره ۱۴ ساله مدیریت شهری قبلی، اعتقادی به دریافت وام و اوراق مشارکت نداشت و شهرداری اصفهان از این امکان دولتی مهم علیرغم بهره‌مندی سایر کلانشهرها استفاده نکرد و به همین دلیل است که امروزه شاهد راه‌اندازی سه خط مترو در مشهد و پنج خط مترو در تهران هستیم در حالی که اصفهان اکنون درگیر احداث خط دو است.
هر کلانشهری از اوراق مشارکت استفاده کرد، پروژه‌های عمرانی آن پیشرفت قابل توجهی پیدا کرد و از تورم پیشی گرفت.
در این دوره مدیریت شهری حدود چهار هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت فروخته شد که دو هزار میلیارد تومان آن بر عهده دولت و دو هزار میلیارد تومان بر عهده شهرداری است.
با توجه به وجود تورم بالای ۴۰ درصد در کشور، اقدامات عمرانی با اوراق مشارکت که حداکثر ۲۴ درصد کارمزد دارد، نوعی امتیاز برای شهرداری محسوب می‌شود و استفاده از آن منفعت‌های زیادی دارد.
نظم بخشی و سرعت بخشی پروژه‌های عمرانی با استفاده از اوراق مشارکت محقق شد؟
خیر، اوراق مشارکت فقط برای حمل و نقل از جمله پروژه‌های قطار شهری، BRT و خرید اتوبوس هزینه می‌شود از این‌رو از ظرفیت مالی شهرداری برای پروژه‌های عمرانی شهر استفاده شد.
شهرداری را در آینده با چه دستاوردهای مالی به دوره بعدی تحویل می‌دهید؟ دستاوردهای مالی این دوره مدیریت شهری چه بوده است؟
دستاوردهای مالی مهم شهرداری در این دوره، نظم‌بخشی به امور مالی بود که بر آن اصرار دارم؛ بر اساس علم اقتصاد هر سازمان، ارگان یا اداره اگر سیستم مالی منظمی داشته باشد در انجام فعالیت‌ها موفق خواهد بود و معتقدم در این دوره مدیریت شهری این اتفاق در شهرداری اصفهان به طور نسبی افتاده است.
نکته مهم اینکه در این دوره به شدت پاک‌دستی مدیران را ترویج دادیم و این اتفاق مهم را برای خود برند می‌دانیم و پاسخگو هستیم و تاکید داریم مدیران بعدی بر ادامه این رویه اصرار کنند و اجازه ندهند اتفاق برعکسی بیفتد.
موضوع دیگر استفاده از ظرفیت‌های مالی کشور است، به طوری که از تمام ظرفیت‌های ممکن کشور به صورت تجربی و علمی استفاده کرده و تأمین منابع شهرداری را تنوع دادیم و متکی به درآمدهای حاصل از صدور پروانه‌های ساختمانی، تراکم و عوارض نبودیم.
همچنین بخش پروژه‌های مشارکتی را توسعه دادیم؛ بر اساس آخرین آمارها بیش از چهار هزار میلیارد تومان پروژه مشارکتی در شهر فعال شده و با این اقدام به نوعی از خام فروشی زمین و پروانه جلوگیری و شهرداری را در ارزش افزوده ساختمانی شریک کردیم در واقع منابعی را برای مدیریت‌های بعدی بر جا گذاشتیم و علاوه بر آن از سایر ظرفیت‌ها استفاده کردیم.
در این دوره با تشکیل خزانه‌داری کل در شهرداری به نظم درآمدها و هزینه‌ها کمک کرده و این فرایند را ساماندهی کردیم.
خزانه، استفاده بهینه از منابع درآمدی است؛ بدان معنا که وقتی خزانه متمرکز باشد، پول‌های پراکنده مناطق و سازمان‌ها نیز در این خزانه متمرکز می‌شود و به امور اولویت‌دار تخصیص پیدا می‌کند و با انجام این اقدام، پروژه‌ها معطلی مالی نخواهد داشت.
اقدام دیگر ایجاد صندوق ذخیره در شهرداری بود؛ با تشکیل صندوق ذخیره، شهرداری‌های مناطق و سازمان‌ها شش درصد از درآمدهای خود را در آن ذخیره می‌کنند تا از این منابع به شهرداری یا سازمانی که نیاز به هزینه‌کرد برای اجرای پروژه دارد وام کوتاه مدت و قرض‌الحسنه پرداخت شود.
صندوق ذخیره کمک کرد بسیاری از خریدها و تجهیزاتی که نیاز به وجه نقد داشت را بدون معطلی برای تأمین منابع مالی، انجام دهیم که با این اقدام بسیاری از کالاهایی که تحت تأثیر افزایش قیمت‌ها قرار می‌گرفت خریداری شده و منفعت زیادی برای شهرداری به همراه داشت همچنین از تورم‌ها نجات پیدا کردیم به عنوان مثال سال گذشته برای سازمان عمران شهرداری هفت هزار تن میلگرد خریداری کردیم که این سازمان توانست پروژه‌های عمرانی مهمی همچون مجموعه پل‌ها و تقاطع غیر همسطح شهید سلیمانی را با قیمت مناسب اجرا کرده و به اتمام برساند.
یکی از شعارهای مدیریت شهری شفافیت مالی بود، چقدر توانستیم به سمت و سوی تحقق این هدف حرکت کنید؟
معتقدم برای شفافیت مالی بیش از آنچه شعار دادیم، عمل کردیم.
«شفافیت مالی» جز شعارهای این دوره مدیرت شهری اصفهان بود و بر همین اساس تمام صورت‌های مالی و تفریغ بودجه را منتشر می‌کنیم؛ البته افراد اهل فن می‌توانند این اسناد را مشاهده کرده و امور مالی شهرداری را رصد کنند.
برای اینکه ارتباط اقتصادی ویژه اتفاق نیفتد، اکثر امور را از طریق برگزاری مناقصات انجام می‌دهیم و متن مناقصه‌ها را در حداقل یک روزنامه محلی، یک روزنامه سراسری و یک سایت اینترنتی منتشر می‌کنیم همچنین تمام فروش‌ها را با مزایده عمومی انجام می‌دهیم.
برای تمام قراردادها و فروش زمین‌ها یا پروژه‌های مشارکتی، فراخوان انجام داده و از هیچ گونه ارتباط ویژه‌ای در این راستا استفاده نشده که پیمانکار، شرکت یا مشاوری از ارتباط خاصی برخوردار شود بلکه کاملاً علنی و شفاف در اختیار افراد متقاضی قرار می‌دهیم.
در حال حاضر حقوق مدیران شهری شفاف است؛ پرداخت‌های ویژه‌ای به مدیران نداریم و مدیران همان ارقام قانونی را دریافت می‌کنند.
در راستای کاهش فروش تراکم در اصفهان چه اقداماتی انجام شد؟
طبق آمار و اطلاعات موجود فروش تراکم را از ۶۵ درصد به ۳۲ درصد رساندیم.
سهم فروش تراکم در بودجه در ابتدای این دوره مدیریت شهری ۶۵ درصد بود که در حال حاضر به حدود ۳۲ درصد رسیده و موفقیت بزرگی در این راستا حاصل شده است.
سایر درآمدهای شهرداری را از دیگر منابع تأمین کردیم و باز هم به این سمت حرکت خواهیم کرد که تراکم فروشی را از بودجه شهرداری به حداقل رسانده یا حذف کنیم.
نظر شما