به گزارش خبرنگار ایمنا، هفتم ذی‌الحجه مصادف با سالروز شهادت امام محمدباقر (ع) است. امام بزرگواری که به علم، دانش و وسعت علوم و معارف الهی و انسانی اهتمام داشته است.
شیخ صدوق در کتاب علل‌الشرایع به نقل از عمروبن شمر آورده است: از حابر جعفی پرسیدم چرا به امام پنجم، باقر می‌گفتند؟ گفت: «چون علم را می‌شکافت و اسرار آن را آشکار می‌کرد.»
در مناقب ابن شهر آشوب نوشته شده است: گفته‌اند برای هیچ‌یک از فرزندان امام حسن (ع) و امام حسین (ع) این اندازه از علوم، از قبیل تفسیر و کلام و فتوا و احکام و حلال و حرام فراهم نشد که برای امام باقر (ع). محمد بن مسلم نقل کرده است که از آن حضرت سی‌هزار حدیث پرسش کردم.
جابر بن عبداللّه انصاری نقل می‌کند: روزی پیامبر اکرم (ص) به من فرمود: «بعد از من شخصی از خاندان مرا خواهی دید که هم‌نام من و شبیه من است «وَیبْقُرُ الْعِلْمَ بَقْراً؛ علم را می‌شکافد، شکافتنی [و او درهای دانش را به روی مردم خواهد گشود.]»
پیامبر اعظم (ص) زمانی این پیشگویی را کرد که هنوز حضرت باقر (ع) چشم به جهان نگشوده بود. سال‌ها گذشت تا دوران امامت حضرت زین‌العابدین (ع) فرا رسید. روزی جابر از کوچه‌های مدینه می‌گذشت، چشمش به حضرت باقر (ع) افتاد. دید درست شکل و شمایل پیامبر اکرم (ص) را دارد. پرسید: اسم تو چیست؟ گفت: محمد بن علی بن‌الحسین بن علی بن ابی طالب (ع)؛ آن گاه جابر بر پیشانی او بوسه زد و گفت: پدر و مادرم فدایت باد! پدرت، رسول خدا به تو سلام رسانده است. حضرت باقر (ع) فرمود: «وَ عَلی رَسُولِ اللّه ِ السَّلامُ؛ و سلام بر رسول خدا صلی الله علیه و آله باد!»
از این تاریخ به بعد، جابر هر روز، دو نوبت به دیدار او می‌شتافت و مرتب به او می‌گفت: یا باقر! یا باقر! برخی نادانان می‌گفتند: جابر هذیان می‌گوید؛ اما او می‌گفت: به خدا قسم! هذیان نمی‌گویم. این چیزی است که پیامبر اکرم (ص) به من خبر داده است.
همچنین در در کتاب فصول‌المهمه آمده است: آن امام را به این لقب (باقر) می‌خواندند زیرا علوم را می‌شکافت و باز می‌کرد و آوازه منزلت و جایگاه اعلای علمی امام (ع) به حدی بود که همه تاریخ‌نویسان، اعم از مسلمان و غیر مسلمان، در توصیف کمالات ایشان بدون استثنا به مقام علمی آن حضرت (ع) اشاره و تاکید کرده‌اند.
باقرالعلوم امامان شیعه، به قدری در معرفت و علم و دانش بی‌نظیر بود که «عبدالله بن عطاء مکی» گفته است: هرگز دانشمندان را نزد کسی چنان حقیر و کوچک نیافتم که نزد امام باقر (ع)، «حکم بن عتیبه» که در چشم مردمان جایگاه علمی والایی داشت در پیشگاه امام باقر (ع) چونان کودکی در برابر آموزگار بود.
اهتمام به راه‌اندازی حوزه‌های علمیه
امام محمدباقر (ع) برای نشان دادن چهره واقعی اسلام در برابر مکتب‌های نوظهور، تأسیس حوزه‌های علمیه و مدارس مختلف را در دستور کار قرار دادند که زیر نظر مستقیم خود وی یا شاگردانشان اداره می‌شد. در همین ارتباط ایشان مدرسه‌ای در مدینه تأسیس کرد که مدت‌ها محل رفت‌وآمد حتی غیرشیعه بود و این مدرسه زیر نظر ایشان اداره می‌شد.
همچنین مدارسی در کوفه، قم، ری و خراسان نیز تأسیس کرد که زیر نظر شاگردان درجه اول این امام همام (ع) مدیریت می‌شد. به‌خصوص مدرسه ری که تا سال‌ها مامن شیعیان شد و حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) ادامه دهنده این راه بود یا مدرسه خراسان که به وسیله جابر جعفی تأسیس شد.
تأسیس مدرسه از همان زمان باب شد و ائمه اطهار (ع) نظر خاصی بر این مؤسسات فرهنگی داشتند که بتواند افرادی را از نقاط مختلف جهان اسلام به دور خود جمع کند و در یک فضای آرام و امن افرادی به تحصیل علم مشغول شوند.
معجزه‌ای از امام پنجم شیعیان
در کتاب‌های تاریخی، معجزات فراوانی از امام محمدباقر (ع) نقل شده است. عبدالله بن عطاء مکی در یکی از آن‌ها می‌گوید: «به اشتیاق دیدار روی امام (ع) از مکه به مدینه آمدم. شبی که به مدینه رسیدم، باران شدید و سرمایی سخت بیداد می‌کرد. من که نیمه شب به در خانه حضرت رسیده بودم، با خود گفتم: اکنون برای در زدن دیر شده است. پس بهتر است تا صبح همین جا بمانم و صبح هنگام به خدمت ایشان مشرف شوم. در این هنگام، صدای امام (ع) را شنیدم که می‌فرمود: در خانه را برای ابن عطاء باز کنید که امشب، سرمای سخت و آزار باران را به خاطر ما تحمل کرده است.»
احادیثی گهربار از حضرت باقرالعلوم (ع)
حفظ زبان
إِنَّ هَذَا اللِّسَانَ مِفْتَاحُ کُلِّ خَیْرٍ وَ شَرٍّ فَیَنْبَغِی لِلْمُؤْمِنِ أَنْ یَخْتِمَ عَلَی لِسَانِهِ کَمَا یَخْتِمُ عَلَی ذَهَبِهِ وَ فِضَّتِهِ.
زبان کلید هر خیر و شر است، پس سزاوار است مؤمن از زبان خود محافظت کند همان گونه که از طلا و نقره خود محافظت می‌کند.(تحف العقول)
راستگویی
مَنْ صَدَقَ لِسَانُهُ زَکَا عَمَلُهُ وَ مَنْ حَسُنَتْ نِیَّتُهُ زَادَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی رِزْقِهِ وَ مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهْلِهِ زَادَ اَللَّهُ فِی عُمُرِهِ.
کسی که زبانش راستگو باشد، عملش پاک شود، و کسی که نیتش نیکو باشد، روزی اش فراوان شود و کسی که با خانواده‌اش خوش‌رفتار باشد، عمرش زیاد شود. (بحارالانوار، جلد ۷۸، ص ۱۷۵)
کمال انسان
اَلْکَمَالُ کُلُّ اَلْکَمَالِ اَلتَّفَقُّهُ فِی اَلدِّینِ وَ اَلصَّبْرُ عَلَی اَلنَّائِبَهِ وَ تَقْدِیرُ اَلْمَعِیشَهِ.
همه کمالات در سه چیز است؛ ۱- دین‌شناسی و فقاهت، ۲- صبر بر ناگواری ۳- به اندازه درآمد خرج کردن.(تحف العقول، جلد یک، صفحه ۲۹۲)
نظر شما