به گزارش خبرنگار ایمنا، آمارهای ارائه شده از سوی مراجع تخصصی داده سنجی کشور در رابطه با میزان مصرف سرانه مرغ برای هر ایرانی در طول یکسال تا حد زیادی ضد و نقیض است؛ به طوری که تعدادی از منابع مستند آماری، حکایت از افزایش میزان مصرف مرغ در خانوادههای ایرانی به تبع بالا رفتن قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز در بازه زمانی سال ۹۹ دارد و معتقدند ایرانیها مرغ را جایگزین گوشت قرمز کردهاند.
رشد سرانه مصرف متوسط سالیانه مرغ برای ایرانیها از ۲۰ به ۳۰ کیلوگرم از سوی تعدادی از مراکز دادهسنجی کشور در حالی مطرح میشود که تعداد قابل توجهی از پژوهشکدههای اقتصادی و مراکز آماری بر کاهش میزان مصرف گوشت قرمز و مرغ طی سالهای اخیر تاکید میکند.
در این زمینه اظهارات رئیس گروه آمارهای دام و طیور دفتر کشاورزی مرکز آمار ایران که به عنوان یکی از شاخصترین منابع دادهسنجی اقتصادی و اجتماعی در ایران محسوب میشود، نشان میدهد که سرانه مصرف گوشت مرغ در کشور در سالهای گذشته از ۲۱ کیلوگرم در سال به ۱۷ کیلو و ۶۰۰ گرم کاهش پیدا کرده است و مردم در سال ۹۹ نسبت به سالهای گذشته کمتر مرغ و سایر انواع گوشت سفید را مصرف کردهاند.
دادههای محیطی به دست آمده طی پژوهش خبرنگار ایمنا در سطوح مختلف نظام اجتماعی نشان میدهد، عوامل متعددی منجر به کاهش مصرف هر دو نوع گوشت در بازه زمانی سال ۹۹ در خانوادههای ایرانی شده است، بر این اساس افزایش بیش از ۲ برابری قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ و صعود ۳۵ درصدی نرخ هر کیلوگرم گوشت قرمز در جریان معاملات بازار باعث شده تا سفره مردم در این سال که با تبعات بحران اقتصادی ناشی از شیوع گسترده ویروس کرونا در کشور همراه بود، کوچکتر شود.
این در حالی است که کارشناسان سلامت خانواده و تغذیه همواره بر لزوم توجه به مصرف میزان کافی از هر دو نوع گوشت و سایر اقلام پروتئینی تاکید میکنند، مضافاً اینکه افزایش ناچیز درآمد سرپرستان خانوار در سال ۹۹ باعث بالا رفتن قدرت خرید مردم در زمینه تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز برای سبد خانوار نشده است.
بررسی اجمالی نمودار نرخ هر کیلوگرم گوشت مرغ طی سال ۹۹ نشان میدهد به رغم اینکه قیمت هر کیلوگرم مرغ گرم در بازار در بازه زمانی زمستان ۹۸ کمتر از ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان نرخگذاری شده بود، این ماده غذایی سال ۹۹ را با قیمتی در حدود ۱۱ و ۶۰۰ تومان آغاز کرد و تا اواسط اردیبهشتماه که هنوز مشکلی در روند تأمین نهادههای دامی مورد نیاز برای پرورشدهندگان طیور به وجود نیامده بود، با همین قیمت در بازار عرضه میشد.
بروز برخی از مشکلات گمرکی و اقتصادی در جریان واردات نهادههای دامی مورد نیاز پرورشدهندگان طیور در کشور در خردادماه ۹۹ باعث شد تا برخی از اخبار و گمانهزنیهای فعالان اقتصادی بازار مرغ منجر به افزایش تقاضا برای خرید این ماده پروتئینی از سوی اغلب مردم در واحدهای صنفی فعال بازار شود و به همین دلیل خرداد پرحادثه مرغ در سال ۹۹ با قیمت هر کیلوگرم ۱۲ هزار تومان آغاز شد.
قرار گرفتن قیمت هر کیلوگرم مرغ گرم در کانال ۱۲ هزار تومان و افزایش بیسابقه تقاضا برای خرید این ماده پروتئینی در تابستان ۹۹ باعث شد تا نهادههای دامی به صورت نامتوازن در میان پرورشدهندگان طیور کشور تقسیم شود، البته جوجه کُشی برخی از واحدهای صنعتی بزرگ برای تنظیم بازارشان نیز واکنشهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مختلف و کوبندهای را به همراه داشت.
معدوم سازی جوجههای یک روزه آماده مصرف از سوی تعدادی از واحدهای صنعتی تولیدکننده طیور در تابستان سال گذشته با بروز برخی از مشکلات حاد در تأمین خوراک دام برای تعدادی از بنگاههای صنعتی همراه شد و به همین دلیل بسیاری از تولیدکنندگان گوشت مرغ در کشور مجبور به خرید نهادههای دامی با ارز آزاد که تقریباً سه برابر ارز نیمایی هزینه میبرد، شدند.
همین امر باعث شد تا مرغ در تابستان ۹۹ به بیش از ۱۷ هزار تومان نیز برسد و بازار که پس از عبور از این کانال قیمتی، جَو سیاسی نیز گرفته بود تا اواخر فصل پاییز افزایشی ماند تا نرخ هر کیلوگرم مرغ گرم در جریان فعالیت نظام عرضه و تقاضا به بیش از ۳۵ هزار تومان نیز برسد.
سکوت و بیتوجهی دولت به قیمت مرغ گرم در بازار تا ابتدای دیماه ۹۹ ادامه داشت و پس از اعتراض جمعی از فعالان صنفی تولیدکننده طیور نسبت به لزوم تخصیص ارز نیمایی برای واردات نهادههای دام و طیور، این ارز به واردکنندگان انحصاری خوراک طیور در ایران واگذار شد و جهاد کشاورزی با عرضه مرغ تنظیم بازاری به قیمت هر کیلوگرم ۲۱ هزار تومان تا حدی موفق به شکستن جو سیاسی بازار مرغ شد و نرخ هر کیلوگرم مرغ گرم در آخرین روزهای اسفند ۹۹ به ۲۳ هزار و ۷۰۰ تومان رسید.
یادداشت از: سپهر زارع، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما