به گزارش خبرنگار ایمنا، کمتر از دو سال از زمانی که مسئولان در نمایشگاه فرش دستباف اصفهان پیش بینی شد " تا ۱۵ سال آینده فرش دستباف را فقط در موزه‌ها می‌بینیم" می‌گذرد و اکنون نمایشگاه‌های فرش دستباف مکانی برای به نمایش گذاشتن این هنرهای ایرانی شده است.
عوامل مختلفی بر سر راه این هنر- صنعت اشتغال‌زا که علاوه بر تمدن و فرهنگ ایرانی در طول دوران منبع درآمدی به خصوص برای قشر روستایی و عشایر کشورمان بوده وجود داشته که برخی از آنها با پیگیری‌های انجام شده در حال حل شدن است، آنچنان که در چند ماه اخیر موضوع زمان تعیین شده برای بازگشت ارز صادراتی فرش دستباف عنوان شده و مسئولان وعده‌هایی برای افزایش این زمان دادند.
در همین رابطه، سعید خدارحمی، نایب رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف اصفهان به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: این موضوع که گفته شد مدت زمان تعیین شده برای بازگشت ارز حاصل از صادرات فرش دستباف افزایش خواهد یافت موجب رونق بخشیدن به بازار صادرات این محصول شده و رغبت صادر کنندگان به صادرات فرش دستباف را بیشتر کرده است.
وی اضافه می‌کند: البته هنوز مشخص نشده که این زمان تا چند ماه افزایش می‌یابد اما در این مدت فعالیت صادر کنندگان افزایش یافته است.
به گفته خدارحمی طرح‌ها و کارهای جدیدی در حال عرضه به بازار است، اگر روابط بین‌الملل حل شود و تحریم‌ها برداشته شود شرایط بهتر می‌شود.
کاهش ۸۰ درصدی تعداد بافندگان فرش دستباف
اما علی شهبازی، مدیرعامل اتحادیه فرش روستایی اصفهان که از فعالان این حوزه در زمینه تولید و صادرات فرش دستباف است، در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: وضعیت تولید فرش خوب نیست، درست است در عرصه صادرات مشکلات خاصی داریم اما نباید از مشکلات حوزه تولید صرفه نظر کنیم در حالی که مشکلات حوزه تولید بیش از حوزه صادرات است متأسفانه نتوانسته‌ایم در بخش بافنده‌ها کرامت بافنده را در جایگاه خود حفظ کنیم بنابراین تعداد بافنده‌ها ۸۰ درصد کمتر از دو دهه گذشته شده است.
وی اضافه می‌کند: صاحبان سبک اکنون علاوه بر مشکلات خاصی که با آن رو به رو هستند، با کمبود بافنده رو به رو هستند، در استان اصفهان عمده بافنده‌ها از ۴۰ سال به بالا هستند و بافنده‌های با سن کمتر از ۴۰ سال به ندرت وجود دارند. بافنده‌ها در جایگاهی که لایق آن هستند ندیده‌ایم حقوق و دستمزدی که به بافنده تعلق می‌گیرد مبلغ بسیار کمی است البته تولید کننده ها قصد ظلم به بافنده ندارند، قیمت فرش پایین و هزینه‌های آن بالا است بنابراین بیش از این هم نمی‌توان به بافنده‌ها حقوق و دستمزد داد بنابراین در این بین حلقه مفقوده‌ای وجود دارد که باید آن را پیدا کرده و از بافنده‌ها حمایت کنیم تا مشوقی باشد تا بافنده‌ها به بافت فرش گرایش پیدا کنند.
به گفته مدیرعامل اتحادیه فرش روستایی اصفهان اکنون یک دختر روستایی که وارد شهر شده است، حاضر است ساعت‌ها در یک فروشگاه برای دریافت حقوق ماهیانه بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان کار کند اما حاضر نیست ۵ ساعت پشت دار قالی در روستای خودش کار کند و دستمزدی دو برابر این دستمزد دریافت کند که بخشی از این مسئله به نبود فعالیت لازم در زمینه فرهنگی باز می‌گردد زیرا کسانی که مسئولیت کار فرهنگی دارند در این زمینه اقدام مؤثری نداشته و نتوانسته‌اند بافنده را به عنوان یک هنرمند و تولید کننده هنر به جامعه معرفی کنند.
شهبازی اضافه می‌کند: بافندگی در فرهنگ روستاییان و شهرهایی که سبک و سیاق روستایی دارند بافنده‌ها به عنوان خانواده‌ای که اهل کار نبوده و به عنوان شغلی برای آنها که به دنبال بیکاری هستند دیده می‌شوند بنابراین جوانان حاضر نیستند بافنده فرش باشند زیرا در بسیاری از موارد این دختران معتقدند بافنده بودند حتی در سرنوشت و زندگی آینده آنها نیز تأثیر منفی دارد بنابراین لازم است کار فرهنگی عمیقی برای این موضوع انجام شده علاوه بر آن هزینه و دستمزدها به گونه‌ای شود که صرف زمان برای بافنده‌ها به صرفه باشد.
وی ادامه می‌دهد: حلقه صادرات تولید بافنده و مسائل جنبی به صورت حلقه وار به یکدیگر وصل است بنابراین هر کدام از این اجزا آسیب ببیند سایر اجزا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در زمینه صادرات مساعدت‌هایی شده ما درخواست کردیم برون سپاری از فرش برداشته شود فرش کالایی همچون محصولات پتروشیمی نیست که به سرعت به فروش برسد، در قدیم می‌گفتند فرش را پدر می بافد و پسر می‌فروشد.
فرش کالای اقتصادی، اشتغال‌زا، فرهنگی، هنری و تمدنی است
مدیرعامل اتحادیه فرش روستایی اصفهان می‌گوید: فرش دستباف ایران از نگاه مشتریان و کشورهای هدف علاوه بر اینکه کالای اقتصادی، فرهنگی و تمدنی است، کالایی سیاسی تلقی می‌شود، باید در حوزه صادرات و دیپلماسی کشور به این موضوع توجه شود.
فرش دستباف کالایی سیاسی است
شهبازی اضافه می‌کند: در برجام طرفین مذاکره اصرار دارند صادر ات فرش دستباف را ممنوع کنند و این در حالی است که صفر تا صد فرش توسط بخش خصوصی تأمین شده و ارتباطی با دولت ندارد، بنابراین هنگامی که ابر قدرت‌ها در تنظیم قراردادی همچون برجام صادرات فرش را ممنوع می‌کنند و کشور ما نیز به راحتی می‌پذیرد که فرش کالای ممنوعه صادراتی به آن کشورها باشد، نشان می‌دهد فرش یک کالای سیاسی است اما با وجود نگاه ویژه دشمنان به فرش دستباف در داخل کشور هیچ نگاه ویژه‌ای به آن وجود ندارد.
وی تصریح می‌کند: حداقل باید خود تحریمی فرش دستباف را حذف کنیم، صادرات فرش دستباف را آزاد بگذاریم، مواد اولیه آن را برای تولید کنندگان تأمین کنیم و اگر قرار است برای واردات مواد اولیه فرش دستباف ارزی حتی نیمایی تخصیص یابد، به موقع به تولید کنندگان اختصاص یابد، کارگروه بررسی مسائل حوزه فرش تشکیل شده است، این اقدامات می‌تواند کمک کننده باشد، ستاد راهبری نیز در مرکز ملی تشکیل شده که امیدواریم نتیجه دهد.
گزارش از فرشته بابایی، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما