به گزارش خبرنگار ایمنا، سعید محسنی در این کارگاه اظهار کرد: کودکی فارغ از سن گذاری، مفهومی است که در «کودکان فیلسوفان بی تجربه و زندگی نکرده هستند» خلاصه میشود. نوجوانی مفصل بین کودکی و بزرگسالی است چراکه نوجوان، همان کودکی است که رشد پیدا کرده است.
وی شخصیت پردازی در درام کودک و نوجوان را با تعریف تیپ آغاز کرد و گفت: ویژگیهای پرتکرار و آشنا برای مخاطب که آدمهای نمایشنامه را در یک دسته بندی قابل تشخیص قرار میدهد مفهومی از تیپ هست که مبتنی بر رویکردی اجتماعی بوده که ویژگی یکسان جامعه را نشان میدهد.
این نویسنده تصریح کرد: مهمترین ویژگی تیپ از منظر نمایشی قابل حدس بودن کنش شخصیت نمایش در بستر روایت است چرا که تیپها با توجه به زمانه و زمینه اجتماعی متغیر هستند.
محسنی شخصیت را در ویژگیهای فردی و منحصر به فردی دانست که در نمایشنامه بر مبنای کنش کلامی و رفتاری سبب تمایز افراد از یکدیگر میشود و شخصیت بیش از آن که سویه اجتماعی داشته باشد میل به فردیت دارد.
وی به انواع شخصیتهای نمایشی پرداخت و گفت: شخصیتهای اسطورهای و کهن الگو، شخصیت فانتزی و شخصیتهای رئالیستی انواع شخصیتهای نمایشی هستند.
این نویسنده و کارگردان با اشاره به اینکه انسان موجودی اجتماعی است، گفت: در ساختار اجتماعی، هر فرد واجد حقوق و وظایفی است. غایت حضور اجتماعی هر فرد رسیدن به قدرت است و مفهوم اجتماعی شدن جزء ویژگیهای بارز عبور از مرحله کودکی و رسیدن به نوجوانی است.
محسنی شاخصترین بعد اجتماعی قهرمان را برشمرد و گفت: قهرمان در کنار هر ویژگی غیرعادی یا خارقالعادهای که دارد یک فرد اخلاق مدار است. او در هر حال به چشم مخاطب پیروز به شمار میآید. چه آن زمان که به آنچه نیاز و میل یا خواستهاش بوده رسیده و چه وقتی شکستش را تبدیل به تجربه اندوزی و عبرت برای مبارزه بعدی میکند. قهرمان نمایشنامه شما باید خواسته یا نیاز یا میل مشخصی داشته باشد تا برای مخاطب باور پذیر باشد.
این مدرس و نمایشنامهنویس ادامه داد: آن چه در نظر قهرمان ارزش به حساب میآید باید در جهان نمایشنامه طوری پرداخت شود که مخاطب به ارزش بودن آن واقف شود. ارزشهای قهرمان هر چقدر هم کوچک باشد باید از منظر او دچار تهدیدی جدی شده باشد و شخصیت باید انگیزه لازم را برای رسیدن به آن چه میخواهد داشته باشد.
وی از نظر ابعاد روانی هم شخصیت را بررسی کرد و توضیح داد: باید به پرسشهایی نظیر این که مهمترین سرگرمی و تفریح شخصیت چیست پاسخ داد و ویژگیهای ثابت محور شخصیت را بررسی کرد. این که ارزشهای اخلاقی شخصیت چیست و تا کجا به آنها پایبند است. خصلتهای متناقض نمای او کدام است و نسبت شخصیت با جهان چقدر عینی و چقدر خیال پردازانه است و در بروز احساسات خود چقدر راحت یا خوددار است. برای خلق یک شخصیت باورپذیر باید به انگیزه شخصیت از پی گرفتن مسیر این روایت چه چیزی است؟ توجه کرد.
این نویسنده و کارگردان نسبت شخصیت با ساختار نمایشنامه را تشریح کرد و گفت: ساختار هر نمایش نامه شخصیت محور مسیری است پر از انتخاب؛ از انتخاب اسم شخصیت، سن شخصیت و انتخاب بخشهایی که شخصیت در آن به کنش میرسد.
محسنی افزود: انتخاب همراهان شخصیت در مسیر درام و انتخاب موانع بر سر راه او برای نیل به خواستههایش هم در شخصیت پردازی مهم است. انتخاب معنا و حسی که بناست در پایان شخصیت به مخاطب القا شود نیز حائز اهمیت بوده چرا که شما با انتخابهایتان شخصیت را میسازید و شخصیت با انتخابهایش ساختار را خلق میکند.
وی اضافه کرد: شخصیت همان کنش است و کنش همان شخصیت است. از شخصیت شما در ظرف زمان و مکان و براساس موقعیت دراماتیکی که در آن قرار گرفته رفتارهایی سر میزند و این تمام چیزی است که او را میسازد چرا که کنشهای رفتاری شخصیت است که از او یک فرد متمایز میسازد.
این نمایشنامهنویس و رمان نویس گفت: در خلق یک اثر نمایشی برای کودک و نوجوان باید سهم مخاطب را به ترتیبی در نظر داشت که بتواند درصدی از کنش شخصیت را پیشبینی کند و بخشهایی از ماجرای آدمهای نمایش برایش غیرقابل حدس زدن باشد.
گفتنی است، کارگاه بعدی آموزشی آنلاین مسابقه نمایشنامه نویسی بادباک با موضوع «درونمایههای فلسفی در درام کودک» یکشنبه _۱۷ اسفندماه_ ساعت ۱۹ با حضور شراره طیار برگزار میشود. علاقهمندان برای شرکت در این کارگاه میتوانند مشخصات خود را به شماره ۰۹۳۹۲۵۴۹۱۶۳ ارسال کنند.
نظر شما