به گزارش ایمنا به نقل از مرکز رسانه‌ای قوه قضائیه، سید ابراهیم رئیسی صبح امروز دوشنبه -۱۱ اسفندماه- در نشست شورای عالی قوه قضائیه با شورای قضائی استان‌ها که به صورت ارتباط تصویری برگزار شد علم و ادب را امری مهم برای کسانی دانست که در کشور و جایگاه قضا گرفته‌اند. شرط قضاوت عادلانه آراستگی به دانش و ادب است و قضات ما هم باید از دانش برخوردار باشند هم موظف به آداب باشند.
وی افزود: بسیاری با جوسازی حق را باطل و باطل را حق جلوه می‌دهند، اما برای عبور از فضای غبارآلود و قضاوت بحق و عادلانه باید در مسیر تقوای الهی حرکت کرد تا از قدرت تمیز حق و باطل برخوردار شد آیت الله رئیسی تشخیص موضوع، تشخیص حکم، تناسب حکم و موضوع و اراده پولادین برای تصمیم‌گیری و صدور حکم مبتنی بر مبانی را امری مهم دانست و از علم و ادب و تقوی به عنوان لوازم مورد نیاز برای این کار یاد کرد.
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در دیدار با نمایندگان مجلس خبرگان رهبری از لزوم وارد کردن مفاهیم بلند اسلامی به عرصه عمل و زندگی اجتماعی سخن گفت و اظهار کرد: هنر حضرت امام این بود که مفاهیم اسلامی را وارد عرصه زندگی انسان امروز کردند.
رئیسی ادامه داد: توجه به آداب القضاء از مهمترین مسائلی فقهی و برخی مسائل در این حوزه از واجبات و فرایض امر قضا به حساب می‌آید. وی از آئین دادرسی به عنوان یکی از نمادهای آداب قضاوت یاد کرد و تأکید کرد اصل آداب قضا امری درونی است که می‌توان آن را ادب مع‌الله، ادب مع‌النفس و ادب مع‌الناس عنوان کرد. یکی از آفات امر قضا آمیخته کردن قضاوت با هواهای نفسانی است و قضات ما باید به پرهیز از این مسئله توجه ویژه داشته باشند.
وی از توجه به کرامت انسانی که از محوری‌ترین برنامه‌های سال جاری است به عنوان جلوه‌ای از ادب مع‌الناس یاد کرد و گفت: همه همکاران مرتبط با مجموعه قضا باید به کرامت انسانی توجه ویژه داشته باشند. وی یکی از مسائل مهم در حفظ کرامت انسانی ارباب رجوع به دستگاه عدلیه را شنیدن سخنان کسانی دانست که برای دادخواهی و احقاق حق به قاضی مراجعه می‌کنند.
رئیس قوه قضائیه تشخیص درست موضوع و صدور حکم بر اساس قوانین قانونی و شرعی و اجرای حق و عدالت را از دیگر جلوه‌های حفظ کرامت انسان عنوان کرد و گفت: فردی که می‌خواهد داوری عادلانه کند خودش باید متخلق به عدالت باشد.
رئیسی اجرای عدالت را از محورهای مهم در بیانیه ابلاغی مقام معظم رهبری در گام دوم انقلاب اسلامی و آن را مربوط به همه شئون حکومتی و دستگاه‌ها دانست و گفت: اقتدار بدون عدالت هرگز به صراط مستقیم قرار نمی‌گیرد و قدرتمندی بدون رعایت عدالت فقط نوعی قدرت نمایی است. امروز می‌بینیم آمریکایی‌ها که ادعای حقوق بشر دارند، حقوق ملت‌ها را پایمال می‌کنند و صرفاً نمایش قدرت می‌دهند.
وی افزود: آنها در سوریه مراکز مقاومت را می‌زنند، اما از آن طرف پرونده قاچاقچی را مطرح می‌کنند و از سعودی‌ها هم باج می‌گیرند، اما از سوی دیگر مدعی اجرای عدالت هستند در حالی که تاکنون دیده نشده آنها عدالت را اجرا کنند.
رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: آنها حق را زیر پا می‌گذارند و عدالت را لگدمال و مردم حق خواه را سرکوب می‌کنند، اما مدعی حقوق بشر هستند در حالی که مردم دنیا بخوبی آنها را می‌شناسند دیگر فریبشان را نمی‌خورند و می‌دانند که آمریکایی‌ها تضییع کننده حق و پیمان شکن هستند.
رئیسی تبیین تصمیمات قضائی از دیگر نمادهای حفظ کرامت انسان دانست و گفت: ادله قطعیه و امارات قضائیه از دلایل مهم برای صدور احکام و آرای مبتنی بر شرع و قانون است که بایست به آنها توجه ویژه داشت.
رئیسی استفاده از نظرات مشورتی، کارشناسان و متخصصان را نیز از مسائل مهم عنوان کرد و گفت: مراجعه قاضی به کارشناسان و متخصص و مشاوره با افراد آگاه و صاحب تجربه، خلاف استقلال قضائی نیست بله در صدور رأی متقن تأثیر بسزایی دارد. نقض آرا بدوی در مراحل عالی نشان از اشکال شکلی و محتوایی در روند دادرسی دارد و باید به حداقل برسد.
وی همچنین بر لزوم پایش و غربالگری زندانیان تأکید کرد و گفت: قاضی هر روز باید اسم افرادی که در حبس قرار دارند به صورت مستمر مرور کند و ببیند که آیا این افراد همچنان مستحق حبس هستند یا امکان آزادی آنها وجود دارد.
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنانش بر لزوم پیگیری جدی تصمیمات و اجرای دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها تأکید کرد و گفت: شرح نشست با مسئولان شورای قضائی استان‌ها پیگیری مطالب گفته شده است. دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها اگر اجرا شود ثواب هم دارد، اما صدور آنها صرفاً برای ثواب و یا قرار دادن در پوشه‌ها نیست بلکه برای پیگیری و اجراست.
رئیسی تأکید کرد: اگر مطلبی ۲۰ تا ۳۰ درصد گفته می‌شود ۷۰ تا ۸۰ درصد پیگیری نیاز است تا آن کار انجام شده و به سرانجام برسد چرا که اینجا میدان عمل است و باید نتیجه کارها در فعل‌ها و ترک فعل‌ها دیده شود.
وی با بیان اینکه اثر بسیاری از دستورالعمل‌ها و سیاست‌گذاری‌ها در اجرا ظاهر می‌شود و باید با همه وجود آن را پیگیری کرد اظهار داشت: در کشور برنامه‌های خوبی نوشته می‌شود و حرفهای خوبی هم زده می‌شود، اما برخی از آنها در کتابخانه‌ها بایگانی می‌شود و اتفاقی در میدان عمل نمی‌افتد.
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنانش به کاهش زمان رسیدگی به پرونده‌ها اشاره کرد و گفت: آمار موجود نشان می‌دهد که زمان رسیدگی به پرونده‌ها در دادگاه‌ها مناسب‌تر شده، اما باز هم باید در این رابطه گام‌های جدی‌تر برداشته شود.
رئیسی افزود: نسبت به کاهش ورودی پرونده‌ها به دادگستری‌ها هم توفیقات خوبی حاصل شده که قابل تقدیر است، اما نباید به این میزان قانع شویم و باید تلاش‌هایمان را مضاعف کنیم وی همچنین خاطرنشان کرد که توجه به مسئله زندانیان در یک سال گذشته نیز مورد اهتمام جدی قرار گرفته و تأکید کرد در این زمینه نیز باید گام‌های برتر و بهتری برداشته شود.
وی از همکاران دستگاه قضائی خواست که ضمن جمع بندی اقدامات صورت گرفته در یکسال اخیر به برنامه‌ریزی برای سال ۱۴۰۰ مبتنی بر سند تحول قضائی توجه ویژه داشته باشند. حرکت بدون برنامه مانند حرکت کشتی بدون ناخدا و بدون مقصد است که موجب سرگردانی این کشتی می‌شود.
رئیس قوه قضائیه بر رویکرد سیاسی نسبت به حقوق عامه تأکید کرد و گفت: توجه به حقوق عامه نباید حالت شکلی داشته باشد. در روز گذشته در تقویم رسمی کشور روز حمایت از حقوق مصرف کننده بوده، اما آیا حمایت از مصرف کننده در بازار هم اتفاق افتاده است، وی بر همین اساس تأکید کرد که باید ساز و کارهای مناسب و سازمان‌های فعال حمایت از حقوق عامه و حقوق شهروندی با جدیت بیشتری صورت گیرد.
رئیسی ادامه داد: یکی از مسائل محوری در حقوق عامه حفظ منابع طبیعی و ذخایر ملی است که بخشی از پرونده‌های معوقه را نیز تشکیل می‌دهد. همه همکاران قضائی باید به قضاتی که مأمور رسیدگی به پرونده‌های پیچیده در حوزه منابع طبیعی هستند در تشخیص موضوع کمک کنند تا این پرونده‌ها هر چه سریع‌تر تعیین تکلیف شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش نظارت بر کار ضابطین قضائی را نیز مورد تأکید قرار داد و گفت: به ضابطین حتماً باید آموزش داده شود و بر کارشان نیز نظارت شود و گزارشات آنها بررسی و نواقص به ضابطین گوشزد شود.
رئیس قوه قضائیه بر همین اساس تأکید کرد که ارتباط همکاران قضائی با ضابطین عام و خاص نباید به رابطه صرف اداری باشد. وی همچنین بر مسئله آموزش تخصصی به قضات تأکید کرد و متذکر شد قضات باید در کنار دانش حقوقی به مسائل روز همچون مباحث مربوط به تجارت، بیمه، امور بانکی و مالی، مسائل مربوط به بورس و مباحث تخصصی صادرات و واردات و دیگر موضوعات اقتصادی مسلط باشند که آموزش در این زمینه از وظایف معاونت منابع انسانی است.
رئیسی در بخش دیگری از سخنانش به موضوع اجرای ماده ۴۷۷ نیز اشاره کرد و گفت: حکم صادره برای پرونده بعد از صدور حکم دادگاه تجدیدنظر قطعی و لازم‌الاجراست. درخواست اجرای ماده ۴۷۷ صرفاً برای تضمین اجرای قانون و موازین شرع و رعایت حد و عدل است و یک مرحله دیگر دادرسی نیست. اعمال ماده ۴۷۷ برای آن است که خدای نکرده در ارتباط با یک پرونده حکم خلاف شرع صادر نشود و اصل بر صحت احکام صادره است.
وی با تقدیر از همت مضاعف همکاران قضائی در استان‌ها که با وجود شرایط کرونایی در یکسال گذشته اقدام جهادی در رسیدگی به پرونده‌های معوقه داشتند تأکید کرد: با پیگیری این روند باید پرونده‌های معوقه هر چه سریع‌تر به سرانجام برسد.
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنانش بر لزوم توجه به ساز و کار مصالحه و انجام صلح و سازش نیز تأکید کرد و گفت: آن دسته از دعاوی مالی و خانوادگی که در شورای حل اختلاف و دادگاه‌ها با مصالحه قابل حل و فصل هستند باید از همین طریق به نتیجه برسند.
رئیسی همچنین لزوم سلامت همکاران دستگاه قضا تأکید کرد و گفت: سلامت قوه قضائیه تضمین کننده سلامت تصمیمات و آرا و احکام قضائی است و خدشه در این امر به همه تصمیمات نظام قضائی صدمه می‌زند.
وی با تأکید بر لزوم نظارت مستمر بر تداوم عملکرد خوب همکاران قضائی به مدیران و همچنین مسئولان بخش‌های حفاظتی و نظارتی قوه قضائیه ، گفت: اگر مشاهده کردند فردی به هر دلیل دچار آسیب شده و یا یک خناس قصد نفوذ در همکاران قضائی و ایجاد انحراف و خلل در روند دادرسی عادلانه دارد با اقدام به موقع و هشدار لازم از این امر جلوگیری کند. مدیریت بدون نظارت معنا ندارد. باید بر لزوم پیشگیری از لغزش همکاران دستگاه قضا اهتمام ویژه داشت و هر جا تخلفی شکل گرفت با آن برخورد کرد تا مجموعه قضائی دچار مسئله و آسیب نشود.
رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه اعتماد عمومی بزرگترین سرمایه دستگاه قضائی است که نباید مخدوش شود تأکید کرد: هر کس به دستگاه عدلیه پناه آورد باید احساس کند که حقوق او ستاندن می‌شود و وای به روزی که کسی احساس کند دستگاه قضائی حق او را نمی‌دهد.
رئیسی القای یأس در جامعه را گناهی نابخشودنی دانست و گفت: امروز از بهترین اعمال این است که امید در جامعه افزایش یابد و همکاران دستگاه قضا می‌توانند با همت مضاعف و تلاش بیشتر و سامان دادن کارها نقش بسزایی در این زمینه داشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن تقدیر از عملکرد نیروهای قضائی در سراسر کشور گفت: ما در برخی استان‌ها پس از تغییر مدیر آن استان، نه نیروی خاص نه بودجه و اعتبار ویژه‌ای تزریق نکردیم اما بواسطه همین تغییر مدیریت، گزارش‌های بعدی حاکی از موفقیت آن استان‌ها بود که نشان دهنده تأثیر تلاش و روحیه جهادی مدیران قضائی به عنوان یک کنشگر فعال در عرصه قضا و نظارت، در بهبود بسیاری از روندها و مشکلات است.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به گزارش رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه مبنی بر کاهش یک میلیونی آمار پرونده‌های مُسن در سال گذشته، از اقدامات انجام شده همکاران قضائی برای کاهش زمان رسیدگی به پرونده‌ها و همچنین کاهش یک میلیونی آمار پرونده‌های مُسن تقدیر کرده و تاکید کرد: تلاش‌ها به گونه‌ای باشد تا پرونده‌های فعلی به پرونده‌های مُسن تبدیل نشود.
رئیس قوه قضائیه ارتباط ناسالم کارکنان واحدهای قضائی با وکلا را مضر دانست و گفت: نباید اجازه داد سلامت امروز قضات کشور با اقدام نسنجیده یک همکار قضائی خدشه دار شود. وقتی یک نفر بخواهد در مجموعه عظیم قضائی یک حرکت ناسالم انجام دهد والله کار هزاران قاضی و کارمند که بخاطر سلامت نفس، آبرومندانه و به سختی زندگی می‌کنند و از کوچک‌ترین شبهه پرهیز دارند زیر سوال می‌رود.
رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود به رؤسای کل دادگستری‌ها برای استفاده حداکثری از ظرفیت قضاتِ جوانِ و فاضل انقلابی توصیه کرد و گفت: قاضی جوان و فاضل انقلابی در کشور کم نیست و این‌ها سرمایه دستگاه قضائی هستند؛ همواره باید برای نیروی کارآمد جوان میدان ایجاد کرد و این نیروها را رشد داد.
وی با اشاره به ویژگی‌های خاص نیروهای جوان، افزود: ممکن است نیروی جوان از ما هم انتقاد کند، اما آن انتقاد از سر صفای باطن و انگیزه انقلابی است. در این زمینه رؤسای کل دادگستری‌های سراسر کشور باید مشی رهبر انقلاب در برخورد با جوانان را سرلوحه خود قرار دهند.
رئیس قوه قضائیه با بیان خاطره‌ای از تشرف خود به حرم حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و مراجعه افراد برای بیان مشکلاتشان اظهار کرد: وقتی در حال نماز و دعا و زیارت پای درد دل مردم نشستم، نسبت به وجود مقدس امام حسین (ع) شرمنده شدم و با خودم گفتم این چه زیارتی است که انجام دادم. بعداً با خودم گفتم خود امام حسین (ع) که معلم بزرگ بشریت هستند فرمودند: «حوائج و درخواست‌های مردم که به سمت شما می‌آید، نعمت الهی است» و مطمئن شدم که این زیارت است که مورد قبل حضرت قرار می‌گیرد.
رئیسی افزود: مردم مشکلات اقتصادی و اشتغال دارند که حتماً برای حل آنها به همکاران دستگاه قضا مراجعه می‌کنند و شما باید تلاش کنید حرفهای آنها را بشنوید و هر کاری که برای رفع مشکلات و حوائج آنها لازم است انجام دهید.
وی همچنین با اشاره به اجرای طرح پایش و غربالگری زندانیان، اعلام کرد: امروز بیش از ۱۷ هزار نفر در نتیجه طرح پایش و غربالگری زندانیان آزاد شده اند. پایش زندانیان امری مقطعی نیست و همواره باید اجرا شود تا صرفاً کسانی در زندان بمانند که امنیت جامعه را به خطر می‌اندازند. سارقان مسلح و حرفهای و قاچاقچیان مواد مخدر و همچنین اراذل و اوباش مشمول ارفاق‌های قانونی نیستند و جای چنین افرادی در زندان است.
رئیس قوه قضائیه رؤسای کل دادگستری‌های سراسر کشور را به تقویت ارتباط با نخبگان و اهل فن توصیه کرد و از آنها خواست به صورت منظم جلساتی با نخبگان استان خود داشته باشند و نظرات آنها را در خصوص عملکرد واحدهای قضائی استان خود را جویا شوند.
رئیسی بر لزوم توجه قضات به اخلاق در امر قضا تاکید کرد و گفت: قاضی برای آنکه آزاد و مستقل نظر بدهد باید خود را کاملاً در محضر خدا و در کنف قدرت و حمایت وی ببیند. حکم شجاعانه یک قاضی امکان ندارد بدون شب زنده داری و ارتباط او با خدا شکل بگیرد و هر که در شهامت، ایثار و علم و ادب به جایی رسیده از بندگی و خضوع در برابر خدا بوده است.
وی با تقدیر مجدد از همکاران قضائی در ر سیدگی به پرونده‌های معوقه در یک سال گذشته با وجود شرایط سخت کرونایی و محدودیت‌های ناشی از آن، از قضات خواست که در روزهای پایانی سال به این مسئله اهتمام ویژه داشته باشند و با دقت و سرعت به آنها رسیدگی کنند تا هیچ پرونده‌ای بدون توجیه معوقه نماند.
نظر شما