به گزارش خبرنگار ایمنا، وجود صنایع و مشاغل آلاینده در حریم شهر یکی از مشکلات بزرگ کلانشهرهای کشور محسوب می‌شود و مقابله با این منابع آلاینده، یکی از دردسرهای بزرگ مدیریت شهری است.
بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، بر جلوگیری از ایجاد، تأسیس و ادامه فعالیت هر گونه مکانی که به نحوی موجب بروز مزاحمت برای ساکنان یا مخالف اصول بهداشت در شهرها باشد، تاکید کرده و بر این اساس، شهرداری مکلف است شهر را از وجود کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و مراکزی که در مقابل حفظ سلامت مردم قرار دارند خالی کند.
شیراز یکی از این کلانشهرها دارای همین مشکل بزرگ است؛ هرچند آشنا و بیگانه این شهر را پاکترین کلانشهر کشور می‌دانند، اما وجود صنایع آلاینده، برای پاکترین کلانشهر کشور نیز یک معضل بزرگ محسوب می‌شود.
احمد تنوری، عضو شورای اسلامی شهر شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درخصوص تبعات وجود این صنایع و مشکلاتی که مدیریت شهری در مواجهه با آنها دارد توضیح داده که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
شیراز را پاکترین کلانشهر کشور می‌دانند، نظر شما درباره وضعیت محیط زیست و آلودگی هوا در آن چگونه است؟
در شیراز کمیسیون بهداشت، خدمات شهری و محیط زیست از دوره‌های گذشته وجود دارد که دلیل افزوده شدن محیط زیست به کمیسیون به دلیل اهمیتی است که حفظ محیط زیست در رویکرد مدیریت شهری دارد.
شیراز شهری است که همیشه در زمینه مقابله با آلودگی‌های محیط زیستی پیشگام بوده و قدمت وجود سازمان حفاظت محیط زیست در استان زیاد بوده و از دهه‌ها قبل به این موضوع توجه شده است؛ نخستین رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران از اهالی شیراز است که یقیناً اقدامات وی در رابطه با رفع مشکلات محیط زیستی فارس اهمیت بالایی دارد.
در دهه‌های اخیر نیز توجه به حفظ محیط زیست ادامه دار بوده است و در ۸۰ سال اخیر که کشور رو به صنعتی شدن رفته، شیراز از دیگر شهرها در با مقابله با آلودگی هوا جلوتر است؛ از همان ابتدا قطب صنعتی شیراز در فاصله‌ای دورتر از شهر ایجاد شد و کارخانه‌های آلاینده مانند صنایع پتروشیمی، نفتی و صنایع شیمیایی با فاصله‌ای بیش از ۲۵ کیلومتری ایجاد شده است؛ البته اکنون پتروشیمی شیراز در محدوده شهرستان مرودشت قرار دارد.
چند کارخانه آلاینده در مرکز شهر وجود دارد؟
پالایشگاه و دو کارخانه صنایع شیمیایی شیراز در نزدیکی شهرستان زرقان قرار دارد؛ کارخانه سیمان شیراز نیز در منطقه چهار شهرداری شیراز واقع شده است که سال‌های زیادی برای انتقال این کارخانه وقت گذاشته شد که در سال‌های اخیر هیئت مدیره کارخانه سیمان برای احداث ساختمان جدید آن گام‌هایی برداشته‌اند تا این کارخانه به خارج از محدوده شهری برده شود.
همچنین کارخانه روغن نباتی نرگس در مرکز شهر و منطقه سه شهرداری واقع شده است؛ هرچند آلایندگی آن کمتر از گذشته شده است اما همچنان در تلاشیم که این کارخانه را به خارج از شهر انتقال دهیم. البته صحبت‌هایی شده تا کارخانه روغن نباتی به منطقه ویژه اقتصادی منتقل شود.
کارخانه آلاینده دیگری که در شهر شیراز وجود دارد، پشم شیشه شیراز واقع در منطقه ۹ شهرداری است که تحت تملک شرکت سهامی عام کارخانجات پشم شیشه ایران است؛ جای خرسندی است که این کارخانه برای بهبود وضعیت منطقه، فعالیت خود را کم کرده است تا منشأ نگرانی برای ساکنان منطقه ۹ شهرداری و شیراز نباشد.
همچنین کارخانه لاستیک دنا که در منطقه هفت شهرداری قرار دارد، آلایندگی آن نگرانی‌های زیادی ایجاد کرده و در سال‌های گذشته وجود این کارخانه مورد اعتراض قرار گرفته است؛ امیدواریم اعضای هیئت مدیره این کارخانه اقدامات مطلوبی انجام دهند تا ضمن حفظ این کارخانه و خط تولید آن این نگرانی رفع شود.
کارگاه و کارخانه‌هایی با ابعاد کوچک‌تر نیز در منطقه ۹ شیراز وجود دارد که منشأ آلایندگی زیادی هستند؛ پرونده آنها در کمیسیون بند ۲۰ در حال بررسی است، در صنایعی که مطرح شد نیز این بررسی شده و برای آنها رأی صادر شده است.
ریاست کمسیون بند ۲۰ بر عهده چه کسی است؟
کمیسیون‌های قضاوتی رئیس ندارد بلکه اعضای شورا این نفرات را تشکیل می‌دهند و این کمیسیون که دارای سه عضو است تنها مرجع پایش برای صادر کردن رأی انتقال صنایع آلاینده است.
آیا گزارشی درباره آلایندگی این کارخانه‌ها ارائه شده است؟
سازمان محیط زیست گزارش خود را در این راستا اعلام کرده است اما تشکیل گروهی تحت عنوان کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در این خصوص مشکلاتی را ایجاد کرده است؛ در سال ۹۴ هیئت دولت مصوبه‌ای را برای تشکیل این کارگروه تصویب کرده که از استاندار، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت، رئیس سازمان مدیریت برنامه‌ریزی، مدیرکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی و مدیرکل جهاد کشاورزی تشکیل شده است.
این کارگروه گاهی اوقات مانع اجرای رأی کمیسیون بند ۲۰ می‌شود، این اواخر رأی پلمپ کارگاه بتن با توجه به استعلامی که کمیسیون از سازمان حفاظت محیط زیست کرده بود و این مکان شاکی خصوصی داشت آن صادر شد اما با ورود کارگروه فک پلمپ شد؛ دولت و مجلس باید حدود اختیارات آن را مشخص کنند. مرجع اعتراض به آرای کمسیون بند ۲۰ ماده ۵۵ در قانون مشخص و وظایف آن تعیین شده است.
با ورود و اقدام این کارگروه، صنایع آلاینده بازگشایی می‌شوند که این موضوع برای ما از چندین جهت نگرانی بزرگی ایجاد می‌کند؛ به نظرم اختیارات این کارگروه نباید رأی کمیسیون ماده ۲۰ را نقض کند و باید حدود اختیارات آن مشخص شود تا شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم؛ حفظ سلامت و محیط زیست برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است که کارگروه تسهیل رفع موانع تولید باید به این موضوع اهمیت دهد با حداقل تضاد میان سلامت و محیط زیست شهر و استان را با بخش تولید حل کند.
آیا آلایندگی این صنایع در شیراز برای مسئولان تبدیل به دغدغه شده است؟
شیراز از لحاظ اقلیمی از شرایط متفاوتی برخوردار بوده و از نظر وارونگی دما و شدت وزش بادها متفاوت است؛ در مرکز این کلانشهر کوه‌هایی واقع شده که باعث ماندگاری آلودگی در یک بخش شهر می‌شود و همیشه بخشی از شهر دچار آلودگی بوده است.
اگر حفظ محیط زیست و سلامت شهروندان برای ما مهم است باید این موضوعات در اولویت باشد و نباید نهادها هرکدام جلوی یکدیگر را بگیرند بلکه باید با کمک یکدیگر برای بهبود وضعیت تلاش کنیم، شهرداری مجری آرای کمیسیون بند ۲۰ ماده ۵۵ است که اختیار را به کارگروه رفع موانع تولید داده است و همین موضوع باعث شده با توجه به صدور حکم تعطیلی برخی از کارخانه‌ها، این مکان‌ها پلمپ نشوند.
این رویداد می‌تواند در میان‌مدت آلودگی‌های زیست محیطی ایجاد کند، آلودگی زیست محیطی مهم‌ترین بخش این موضوع است و ما نباید تنها تمرکزمان را روی آلودگی هوا بگذاریم بلکه آلودگی‌های زیست محیطی به دو بخش ملموس و ناملموس تقسیم می‌شود.
آلودگی هوا یکی از این موضوعات ملموس است که تبعات آن بر محیط زیست را اثر می‌گذارد و اعتراض شهروندان را در بر داشته است. باید به سایر این مشکلات از جمله آلودگی‌های صوتی، ارتعاشات، آلودگی که برای آب شهر به سبب وجود این صنایع و مشاغل به‌وجود می‌آید نیز توجه شود زیرا برخی از آنها ناملموس هستند و در درازمدت تأثیر خود را بر سلامت مردم و محیط زیست می‌گذارد.
نظر شما