به گزارش خبرنگار ایمنا، کمیسیون تلفیق مجلس اخیراً پیشنهاد افزایش وام ازدواج را در بودجه سال آتی مطرح کرده و شرط سن را برای جوانان پیش‌بینی کرده است. در لایحه بودجه سال آینده، دولت مبلغ وام ازدواج برای افراد را ۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته بود، اما مجلس مبلغ این وام را به ۷۰ میلیون تومان (به ازای هر نفر) افزایش داد، اما تبصره دیگری به آن اضافه شده که امکان افزایش وام برای مردان جوان زیر ۲۵ سال و زن جوان زیر ۲۳ سال تا ۱۰۰ میلیون (به ازای هر نفر) هم وجود دارد.
این در حالی است که در خصوص افزایش وام ازدواج نگرانی‌هایی مطرح است، به گفته کارشناسان نیاز است که در مورد موضوعات حمایتی ازدواج جوانان تغییرات اساسی داده شده و بسترهای دیگر تسهیل ازدواج اعم از اشتغال، مسکن و آموزش ارتباط مؤثر پیش و حین ازدواج مورد توجه و بررسی قرار گیرد، از سویی دیگر افزایش مبلغ وام تبعاتی همچون افزایش کودک همسری را در پی خواهد داشت، سال گذشته وزارت ورزش و جوانان هشدار داده بود افزایش وام ازدواج در سال‌های ۹۷ و ۹۸ باعث رشد آمار کودک‌همسری زیر ۱۵ سال در ایران شده است.
همچنین مرکز آمار ایران آذرماه امسال اعلام کرده است در سه ماهه نخست ۱۳۹۹ ازدواج بیش از ۷ هزار دختر زیر ۱۴ سال در ایران ثبت شده است، پس از مباحث مطرح شده عضو هیئت رئیسه مجلس اظهار کرده است: به هر شخص در دوران زندگی تنها یک‌بار وام ازدواج داده خواهد شد، او دلیل این تصمیم مجلس را جلوگیری از برخی تبعات احتمالی افزایش مبلغ وام ازدواج، همچون خرید و فروش وام، طلاق و ازدواج‌های صوری اعلام کرد، باید دید کلاف سردرگم وام ازدواج جوانان در سال آینده به کجا رسیده و مجلس شورای اسلامی در این زمینه چه تصمیمی می‌گیرد.
ازدواج بر مبنای میزان وام ازدواج منطقی و ماندگار نیست
احسان کاظمی روانشناس اجتماعی، در خصوص افزایش میزان وام ازدواج اظهار می‌کند: در بعضی جوامع سیاست گذاری‌ها پیش زمینه منطقی ندارد، در واقع عده‌ای بر اساس برداشت و تفسیر خود از مسائل جامعه ایده‌هایی مطرح کرده و تبدیل به قانون و مصوبه می‌کنند، اما سوال اینجاست که چرا نباید با مقوله جدی مانند ازدواج برخورد درست جدی داشته باشیم؟ ابهام مهم این است که اگر زوجی بعد از دریافت وام ۲۰۰ میلیونی به اختلاف برخورده و پس از مدتی از یکدیگر جدا شدند باید چه تدبیری اندیشید.
وی می‌افزاید: گاهی این ایده وجود دارد که جوانان ازدواج کنند، گاهی این ایده وجود دارد که جوانان ما وقتی ازدواج کردند، خانواده‌های مستحکمی را بنا کنند، بنابراین اگر قرار است که صرفاً آمار ازدواج بالا برود، به دلایل متعدد آمار طلاق نیز بالا می‌رود، وقتی این دو پارامتر با هم وقوع پیدا کند فاجعه‌ای که در حال حاضر شاهد آن هستیم را خواهیم دید، بنابراین سیاست گذاری درستی اتفاق نمی‌افتد و اگر جوانان ترغیب شوند تا بر اساس میزان وام ازدواج بیشتر به سمت متأهل شدن بروند ازدواج‌های منطقی، ماندگار و آگاهانه نمی‌بینیم، در واقع این گونه روش‌ها در دراز مدت جوابگو نیست و به حل مشکلات جوانان کمکی نمی‌کند.
با وام ۵۰۰ میلیونی هم درد جوان ایرانی دوا نمی‌شود!
این روانشناس اجتماعی تصریح کرد: جوانی که در جامعه ما با مشکل تأمین شغل، مسکن، نداشتن بلوغ فکری و روانی مواجه است حتی با دریافت وام ۵۰۰ میلیونی نیز دردهایش دوا نمی‌شود و مشکلات کلان وی دست نخورده باقی می‌ماند، این قانون بر اساس رفع کدام مشکل و چه تعریفی است، آیا تنها کمک به جوانان است که برای شروع زندگی به مشکل برنخورند یا صرفاً می‌خواهیم آمار ثبت ازدواج بالا برود، در واقع اگر تعریف مشکل را ندانیم راهکار نیز مؤثر نخواهد بود!
وی تصریح می‌کند: باید از نمایندگان مجلس که این مصوبه را پیشنهاد کرده‌اند پرسید ضرورت این قانون برای چیست؟ و در واقع مشکل را به طور واضح مشخص کنند، در این میان رسانه نقش به سزایی دارد، نیاز است تا با برگزاری مناظره‌هایی بین کارشناسان و قانون گذاران علت مصوبه‌های اخیر را از آنان پرسید و شاید پاسخ قانع کننده‌ای برای ما داشته باشند، اما موضوع دیگر این است که اگر همین قانون گذاران از افراد کارشناس در حوزه‌های قانون گذاری استفاده کنند قطعاً قانون یا مصوبه مدون و بهتری در جامعه اجرا خواهد شد، به طور مثال قطعاً ضروری است در همین روزهایی که منتهی به تصویب بودجه سال ۱۴۰۰ هستیم، در مورد ازدواج و برای آسان‌تر شدن ازدواج جوانان نشست‌هایی برای آسیب شناسی برگزار شود.
زمینه اقتصادی، روانی و معنوی ازدواج تسهیل شود
کاظمی می‌افزاید: در درجه اول این سیاست گذاری‌ها مشکلی از ازدواج جوانان حل نمی‌کند و اگر هم مؤثر باشد آنقدر مشهود نیست، اگر می‌خواهیم جوانان به سمت مقوله ازدواج بروند باید زمینه‌های هیجانی، فکری، اقتصادی، روانی و معنوی ازدواج در ابتدا برای جوانان تبیین شده و سپس تسهیل شود، یعنی اینکه جوان از ابتدا بداند ازدواج از ابعاد اشاره شده چیست و چه تأثیری بر بهزیستی اجتماعی و شناختی و حتی سلامت جسمی او دارد،
وی با بیان اینکه جوانان تنها مشکل اقتصادی برای ازدواج ندارند، می‌گوید: شاید بیشتر جوانان ما انگیزه‌ای برای ازدواج و امیدی برای آینده ندارند، آیا می‌توان با وام ۲۰۰ میلیونی امید به ادامه حیات پیدا کرد؟ نه تنها امید بلکه انگیزه‌ای نیز پیش نمی‌آید، حتی باید برای خانواده‌هایی که ازدواج کرده‌اند خدماتی تعریف شود تا زوجین بتوانند زندگی‌های با دوامی داشته باشند، مسئله دیگر این است که باید حمایت‌هایی از قشر روانشناس و مشاور صورت گیرد تا بتوانند نسبت به حل موضوعات روانی جوانان فعال باشند.
این روانشناس اجتماعی در پایان اظهار می‌کند: بنابراین باید ابتدا زمینه‌های ترغیب منطقی و نه هیجانی جوانان به ازدواج را فراهم کرد و سپس زوج‌هایی که ازدواج کرده‌اند مجموعه‌ای از خدمات مشاوره‌ای ازدواج را دریافت کرده و در دو سال اول زندگی تحت آموزش مستمر قرار بگیرند و رابطه آن‌ها که مانند نهالی نوپاست قوام یافته و شکل بگیرد، قطعاً با تأمین دو مورد فوق جوانان هرگز نیاز به دریافت وام‌های اینچنین ندارند، همچنین حمایت از روانشناسان و مشاوران نیز می‌تواند بستر آموزش دوران زناشویی را فراهم کند، در واقع جای تعجب دارد برای یک زندگی مادام العمر یک دقیقه هم آموزش نداریم اما هر فرد برای گذران هر دوره دیگری از زندگی خود باید آموزش‌های لازم را ببیند.
باید راهکارهای بهتری برای افزایش واقعه ازدواج پیشنهاد شود
عباس مرادیان، معاون فرهنگی و جوانان اداره کل ورزش و جوانان اصفهان اظهار می‌کند: موضوع افزایش وام ازدواج در حال حاضر در حد یک پیشنهاد بوده و بسیاری از کارشناسان معتقدند لازم است با توجه به میزان تورمی که در جامعه وجود دارد مبلغ وام مورد نظر برای ترغیب جوانان به ازدواج کارشناسی‌تر شده و بسته‌های حمایتی نیز در این زمینه برای جوانان در نظر گرفته شود و به نوعی راهکارهای بهتری برای ازدواج جوانان ایرانی پیشنهاد شود، نیاز است تا آموزش‌های لازم برای جوانان در نظر گرفته شود تا برای زندگی زناشویی آنان معضلات کمتری وجود داشته باشد.
وی ادامه می‌دهد: رسانه‌ها می‌توانند با وارد شدن در این بحث، پای کارشناسان را به بررسی موضوعاتی که برای جوانان و ازدواج آنان مطرح می‌شود باز کنند تا خروجی هر چه بهتری برای راهنمایی و حمایت جوانان داشته باشد و بتوانیم بهترین خدمات را به آنان ارائه کنیم.
معاون فرهنگی و جوانان اداره کل ورزش و جوانان اصفهان با بیان آمار و ارقام متقاضیان وام ازدواج در سال جاری تصریح می‌کند: در سال جاری و تا پایان آبان ماه متقاضیان دریافت وام ۴۰ هزار و ۵۶۵ بوده است و تعداد وام پرداختی سی و یک هزار و ۳۷۲ نفر بوده‌اند و در کل ۷۷/۳ درصد متقاضیان موفق به دریافت وام ازدواج شده‌اند.
تا پایان سال حدود ۱۸۰۰ نفر تحت آموزش پیش از ازدواج قرار می‌گیرند
وی می‌افزاید: پیش بینی می‌شود اعتبارات خوبی در سال آینده در بحث وام ازدواج جوانان اختصاص پیدا کند، متقاضیان با ورود به درگاه مشخص شده می‌توانند به صورت آنلاین درخواست خود را ثبت کرده و از نتایج در بازه‌های زمانی مطلع شوند، همچنین وزارت ورزش و جوانان و اداره‌های تابعه تلاش می‌کنند در این خصوص نقش واسطه‌گری داشته و هرگونه مشکلات احتمالی زوج‌ها با بانک‌های عامل را برطرف کنند.
مرادیان در پایان اظهار می‌کند: با توجه به وظیفه اداره ورزش جوانان، این سازمان تلاش می‌کند کارگاه‌هایی در شهر اصفهان یا شهرستان‌های این استان برگزار کند تا بتوان در راستای تسهیل شدن ازدواج جوانان گام برداشت، پیش بینی می‌شود تا پایان سال جاری حدود ۱۸۰۰ نفر تحت آموزش قرار گرفته و افراد علاقمند به ازدواج بتوانند دوره‌های مذکور را از طریق سمن‌ها و ادارات ورزش و جوانان طی کنند.
خرید و فروش دختر بچه‌ها در قالب ازدواج!
رایحه مظفریان، فعال حقوق کودک با اشاره به تبعات نحوه پرداخت وام ازدواج جوانان و امکان افزایش آمار کودک همسری، اظهار می‌کند: موضوع مهمی که در این زمینه مطرح می‌شود خرید و فروش دختر بچه‌ها در قالب ازدواج است، این خرید و فروش منجر به ازدواج و حتی دریافت وام ازدواج می‌شود، در واقع این یک فاجعه است که زیر پوست جامعه اتفاق می‌افتد، مسئولان باید بدانند با افزایش میزان وام ازدواج این طبقه فقیر جامعه هستند که به دلیل مشکلات معیشتی حاضر می‌شوند زندگی عزیزانشان را به حراج گذاشته تا یک معامله دو سر سود کنند.
وی ادامه می‌دهد: شاید اگر پای درد و دل خیریه‌ها بنشینیم به عمق موضوع پی ببریم، در مواردی که شاهد آن بوده‌ایم پدری برای خرید یک موتور حاضر شده دخترش را به عقد نکاح دربیاورد تا علاوه بر تأمین هزینه معاش خود زمینه دریافت وام ازدواج را برای شوهر دختر خود فراهم نماید، وقتی برای دختر سیزده ساله تنها اذن ولی ملاک است و دیگر نیازی به مصلحت سنجی نیست بنابراین باید انتظار داشت پدر در برابر مبالغی حاضر باشد دخترش شوهر کند، در مواردی هم در بدهکاری پدران یا تعویق در اجاره، طلبکاران خودشان این پیشنهاد را به پدر دختر می‌دهند که مثلاً دخترت را به همسری من بده تا از خیر پول بگذرم.
مبالغ اختصاص یافته به وام ازدواج برای مشکلات جوانان خرج شود
این فعال حقوق کودک تصریح می‌کند: اگر وام ازدواج بدون محدودیت و با مبالغ به ظاهر چشمگیر اعطا شود، در این شرایط سخت اقتصادی می‌تواند فاجعه‌های دیگری را رقم بزند، سوال اینجاست که چرا نباید این بودجه از سوی دولتها برای رفع مشکلات پایه‌ای جوانان خرج شده و بسترهای بهتری برای تسهیل زندگی زناشویی فراهم کند، بنابراین در خصوص وام ازدواج به نظر می‌رسد اعطای وام بیشتر به زوجین با سن پایین معنایی ندارد و اختصاص این مبلغ باوجود پایین آمدن خط فقر در جامعه زمینه بروز مشکلات دیگر را در جامعه فراهم کرده و کنار هم جورچین می‌کند.
در گذشته هم محدودیت‌هایی اعمال می‌شد
وی خاطرنشان می‌کند: بهتر است در این میان، اشاره‌ای به مذاکرات مجلس در سال ۱۳۱۳ داشته باشم، در نهمین مجلس شورای ملی برای اولین بار ماده ۱۰۴۱ با دقت و وسواس کمیسیون عدلیه که اکثریت هم روحانیون سرشناس بودند مورد بررسی قرار گرفت، آیت الله طباطبایی در نطقی نظرشان را نسبت به تصویب ماده ۱۰۴۱ و محدودیت مطلق ازدواج در سنین کمتر از ۱۳ دختران و کمتر از ۱۵ سال پسران ابراز می‌کند، در واقع بیش از هشتاد سال پیش آیت الله طباطبایی به موضوع تسهیلات برای ازدواج جوانان اشاره کرده و ازدواج دختر کمتر از ۱۳ سال را مطلقاً ممنوع و ازدواج دختر ۱۳ تا ۱۵ سال را به اذن دادگاه مجاز می‌داند، گفتنی است این محدودیت سنی مربوط به عرف آن سال‌ها بوده و در حال حاضر قطعاً باید افزایش پیدا کند.
مظفریان در پایان اظهار می‌کند: پس از پذیرش شرط محدودیت سن در ازدواج جوانان باید به سراغ تسهیل کردن ازدواج برویم، این در حالی هست که زیر بناها ایرادات اساسی دارد و نیازمند اصلاحات کلی است.
نظر شما