بنیان گذار برجام امید را باز می‌گرداند؟

از دید بسیاری از کارشناسان، انتخاب ولیام برنز به عنوان رئیس سازمان سیا، روشن ترین پیغام جو بایدن به ایران برای بازگشت به برجام است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، در ایالات متحده، رئیس جمهورها برای انتقال پیام‌های سیاسی خود به مردم و سران کشورهای دنیا، از انتصاب‌ها استفاده می‌کنند و به همین دلیل است که همه با دقت انتخاب‌های جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا را نظاره می‌کنند. هر انتخابی باعث خوشحالی یکی از جناح‌های حاکم در کشور می‌شود، اما بعضی انتخاب‌ها با استقبال وسیعی مواجه می‌شود؛ به عنوان مثال انتخاب تونی بلینکن به عنوان وزیر خارجه با تحسین جناح‌های مختلف حزب دموکرات مواجه شد.

بایدن باز هم دست به انتخابی تازه زد که با استقبال اکثریت اعضا حزب دموکرات مواجه شده است؛ او ویلیام برنز را به ریاست سازمان سیا منصوب کرده است. برنز ۶۴ ساله که در سال ۲۰۱۴ بازنشسته شد، ید طولایی در وزارت خارجه آمریکا دارد. او در دولت بیل کلینتون، سفیر آمریکا در اردن و در دولت بوشِ پسر، سفیر کشورش در روسیه بود، البته در زمان بوشِ پسر و باراک اوباما سمت‌های مهم معاونت وزارت خارجه در واشینگتن را نیز عهده‌دار و از ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ نفر دوم این وزارتخانه بود.

ویلیام برنز از محبوب‌ترین چهره‌ها در میان دیپلمات‌های آمریکایی است. خلاف خیلی چهره‌ها که از دنیای سیاست وارد دیپلماسی می‌شوند، او بیش از ۳۲ سال در وزارت خارجه بوده و در آنجا رشد کرده است. در زمان جورج دبلیو بوش که سیاست خارجه بیشتر از سوی وزارت دفاع و کاخ سفید تدوین و اجرا می‌شد، برنز نماد دفاع از نقش دیپلماسی بود. او از تصمیم آمریکا برای اشغال عراق انتقاد کرد و در یادداشتی به وزیر وقت خارجه، در مورد «طوفان» پیش رو هشدار داد. شاید به همین دلیل است که در طول ۱۷ سالی که از حمله آمریکا به عراق می‌گذرد بارها به نامه برنز استناد شده است؛ چراکه نشان می‌دهد این دیپلمات چگونه در مورد بسیاری از تصمیمات اشتباه در کاخ سفید، هشدار داده است.

دیگر اطلاعات افشا شده که به شهرت ویلیام برنز کمک کرد، انتشار پرونده‌های وزارت خارجه آمریکا در روسیه از سوی ویکی‌لیکس در سال ۲۰۱۰ بود. برنز در یادداشت‌هایی که از روسیه فرستاده بود به قدری تحلیل دقیقی از شرایط داشت که تیموتی گارتون اش، از شهیرترین تاریخدانان اروپای شرقی، در مقاله‌ای در روزنامه گاردین وی را ستود.

اما برنز از پدران معنوی برجام است. او که منتقد سیاست تهاجمی و جنگ افروزانه جمهوری‌خواهان در دولت بوش پسر بود، در دولت اوباما از راه‌های دیپلماتیک دفاع کرده و از ارتباط با ایران و قدم گذاشتن به راهی که به برجام منتهی شد حمایت کرد؛ به همین دلیل است که انتصاب وی از طرف مطبوعات، رساندن پیام گفت‌وگو به تهران دانسته شده است.

برنز و دستیارش جیک سالیوان از بنیانگذاران اصلی برجام بودند و در علاقه آنها برای بازگشت آمریکا به برجام هیچ شکی وجود ندارد. در پی ترور شهید قاسم سلیمانی در ژانویه سال گذشته نیز برنز و سالیوان با انتشار مطلبی در مجله آتلانتیک از تصمیم ترامپ برای خروج از برجام انتقاد کردند. برنز اولین رئیس تاریخ سازمان سیا است که هیچ سابقه اطلاعاتی ندارد. هواداران وی معتقدند مهم‌ترین ویژگی‌اش، نزدیکی به رئیس‌جمهور است و نه سابقه کار اطلاعاتی؛ چراکه بیشتر کارهای عملیاتی سازمان به دست معاونان آن انجام می‌شود. نکته مهم دیگر این است که رئیس سازمان سیا هم مثل مشاور امنیت ملی معمولاً در کابینه حضور ندارد.

جو بایدن دو دیپلمات زبده را در سمت‌هایی کلیدی و نزدیک به خود دارد که در عین حال بیرون از کابینه هستند و مجبور به مشارکت در مسائل حساس سیاست داخلی آمریکا و مسائل ۱۰۰ روز اول ریاست‌جمهوری نخواهند بود. برنز و سالیوان نه تنها علاقه‌مند بازگشت به برجام هستند، بلکه از معدود دیپلمات‌های عالی‌رتبه دولت کنونی محسوب می‌شوند که سابقه مذاکره مستقیم با ایران را دارند و بعید نیست آن‌ها از همین حالا دادن پیام به تهران آغاز کرده باشند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، انتخاب آن‌ها پیغامی روشن به ایران برای نشان دادن خواست آمریکا برای مذاکره و بازگشت به برجام است. حضور سالیوان و برنز در کنار بایدن نشان از عزم جزم رئیس‌جمهور دموکرات برای آن چیزی می‌دهد که پیش از انتخابات هم وعده‌اش را داده بود.

انتخاب برنز ارسال سیگنال مثبت برای رفع اختلافات ایران و آمریکا است

علی امیدی، کارشناس روابط بین‌الملل دراین‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: ویلیام جوزف برنز یک سیاستمدار و دیپلمات کهنه کار آمریکایی است و برای اولین بار در تاریخ ایالت متحده آمریکا یک دیپلمات ریاست سازمان سیا را برعهده می‌گیرد.

به گفته وی، بر اساس قانون اساسی آمریکا برخی از پست‌های کشور از جمله ریاست سازمان سیا باید به تأیید مجلس سنا برسد؛ البته با توجه به اینکه اکثریت مجلس سنا در اختیار دمکرات‌ها قرار داد، انتظار می‌رود با انتصاب ویلیام برنز به عنوان ریاست سازمان سیا هم مخالفتی نشود.

به عقیده این کارشناس روابط بین‌الملل، بایدن با این انتخاب سعی داشت به جوامع بین‌المللی نشان دهد که رئیس سازمان سیا شخصیتی مصالحه جو با رویکردی دیپلماتیک است. این انتخاب بایدن به نوعی اعاده حیثیت از سازمان سیا آمریکا تلقی می‌شود.

به گفته امیدی معتقد مجامع بین‌المللی همیشه دید بدی نسبت به سازمان سیا آمریکا داشتند؛ زیرا این سازمان تا امروز فعالیت‌های زیادی در راستای منافع ملی واشنگتن در کشورها دیگر انجام داده است.

وی خاطرنشان می‌کند: ویلیام برنز در چهار سال گذشته نسبت به سیاست‌های حداکثری ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران معترض بود. انتصاب چنین افرادی به معنی ارسال سیگنال‌های مثبت نسبت به رفع اختلافات بین ایران و آمریکا است.

انتخاب برنز به معنی اتمام فعالیت‌های تهاجمی آمریکا است

حسن هانی زاده، کارشناس روابط بین‌الملل هم می‌گوید: ویلیام برنز یکی از دیپلمات برجسته دستگاه دیپلماسی دولت باراک اوباما بود که سابقه ۲۵ سال فعالیت دیپلماتیک در عرصه بین‌المللی را در کارنامه سیاسی خود دارد. وی از طراحان برجام بود و در جلسات ۵+۱ حضور داشت است.

به گفته وی، انتصاب برنز به عنوان ریاست سازمان «سیا» نشان از دیدگاه مطلوب کابینه جو بایدن نسبت به برجام و مسائل ایران دارد؛ این انتخاب پیام مثبتی به جوامع بین‌المللی است؛ زیرا انتخاب برنز به عنوان یکی از نهادهای اطلاعاتی آمریکا، به معنی اتمام فعالیت‌های تهاجمی این کشور در عرصه بین‌المللی می‌دهد.

به عقیده این کارشناس روابط بین‌الملل، علیرغم اینکه سیاست‌های کلی آمریکا در رابطه با رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی، ثابت است، اما انتخاب کابینه‌ای نسبتاً میانه رو نشان از آن می‌دهد که بایدن سعی دارد بلافاصله پس از برگزاری مراسم تحلیف به برجام بازگردد و تحریم‌های حداکثری علیه ایران را کاهش دهد.

هانی زاده خاطرنشان می‌کند: جو بایدن به خوبی می‌داند که ایران بر اساس توافقنامه برجام نمی‌تواند وارد مذاکرات جدیدی شود که در آن مسائلی خارج از همکاری‌های هسته‌ای با آژانس مطرح شده باشد؛ زیرا جمهوری اسلامی بر سر مسائل دفاعی خود با قدرت‌های خارجی مذاکره نمی‌کند.

کد خبر 468774

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.