چگونه می‌توان حیات اقتصادی شهرها را احیا کرد؟

احیای حیات اقتصادی شهر نیازمند بازنگری در ساختارهای شهری است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، علت وجود بسیاری از معضلات و مشکلات هر شهر را می‌توان در ساختارهای آن جست جو کرد و چنانچه از طریق برنامه‌های هدف‌دار اصلاحاتی انجام نشود، نمی‌توان انتظار داشت مسائل مرتبط با حوزه شهر رفع شود. اقتصاد شهری به عنوان رکن اساسی حیات یک شهر و عاملی برای پویایی آن از مهم‌ترین ارکان یک شهر محسوب می‌شود که ارتباط تنگاتنگی با نوع ساختارهای شهری و نهادهای حاکم بر آن دارد. پویایی اقتصاد یک شهر تنها با بازنگری در طرح‌های شهری یا ارائه لوایحی در خصوص درآمدهای شهر ممکن نمی‌شود، کمال اطهاری، پژوهشگر توسعه معتقد است: نیاز است اقتصاد دانش بنیان یا اقتصاد پسا صنعتی در شهر توسعه و رشد پیدا کند و وجود شهرک‌های علمی و فنی و پارک‌های علم و فناوری در این زمینه کفایت می‌کند.

وی می‌افزاید: اقتصاد دانش بنیان که اقتصاد سبز نیز نام دارد در داخل شهر و در قالب ساماندهی نوآوری‌ها و بخش خدمات مولد رشد می‌کند که فضای لازم برای توسعه اقتصاد دانش بنیان خود شهر و اقدام برای آن در دست شهرداری‌ها است.

این پژوهشگر توسعه خاطرنشان می‌کند: فضای شهری باید از داخل محلات ساماندهی شده و مراکز رشد و خلاقیت به جای مناطق علم و فناوری و کارخانه‌های نوآوری در داخل محلات ایجاد شود، به علاوه ساماندهی اقتصادی شهر نیز باید از داخل محله در یک شبکه فعال با صنایع و شهرک‌های علم و فناوری قرار بگیرد و به هم پیوسته باشد.

اطهاری تاکید می‌کند: همه مردم شهر باید به این شبکه وصل باشند و پیوند دانشگاه با صنعت صرفاً کفایت نمی‌کند بلکه پیوند همه فضاهای شهری و مردم شهر با علم و فناوری و همه فعالیت‌های شهری در جهت تحقق اقتصاد دانش بنیان و یکپارچه، نیاز است.

بورژوازی مستغلات امکان توسعه فضاهای شهری را مختل می‌کند

وی به لزوم بازآرایی رابطه اقتصادی شهر و شهرداری با دولت اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: این بازآرایی نه با تنفیذ اختیارات بلکه با مدیریت یکپارچه در چهارچوب برنامه واحد باید انجام شود تا شهرداری رابطه جامعه شهری و فضا را سامان دهد.

این پژوهشگر توسعه با بیان اینکه جامعه برای توسعه به فضا نیاز دارد، تصریح می‌کند: این توسعه شامل توسعه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و محیط زیستی است و شهرداری در این فرآیند به جای دولت شهر باید نقش یک رابط را داشته باشد، در غیر این صورت فضاهایی که برای توسعه شهر نیاز است به بورژوازی مستغلات فروخته شده، تبدیل به برج‌های بلند مرتبه در کوچه‌های بن بست شده و امکان توسعه در فضاهای شهری مختل می‌شود.

اطهاری عنوان می‌کند: تغییر طرح‌های جامع به طرح‌های راهبردی ساختاری، تغییری در شرایط ایجاد نمی‌کند و امکان تدوین طرح جامع شهری که در آن به همه آیتم‌ها توجه شده باشد وجود ندارد بلکه نیاز است همه دستگاه‌های مختلف با یکدیگر هماهنگ و یکپارچه باشند.

لایحه درآمد پایدار و رشد اقتصادی شهر

وی عنوان می‌کند: سال‌هاست در ایران برنامه‌ریزی و تخصیص منابع برای توسعه انجام می‌شود و در صورتی که این منابع تخصیص پیدا کند امکان دریافت عوارض و مالیات وجود دارد. در شهر نیز روند به همین شیوه است و تا زمانی که شهری رشد اقتصادی نداشته باشد و صادرات شهر و ارز آوری آن از انواع واردات کمتر باشد، اخذ عوارض و داشتن لایحه درآمد پایدار در چنین شهری ممکن نیست.

این پژوهشگر توسعه می‌افزاید: در چنین شرایطی باید دریافت عوارض جایگزین تراکم فروشی شود و قطعاً درآمد واقعی شهروندان و اشتغال آنها سالانه رشد کند و نرخ بیکاری نیز افزایش پیدا نکند.

برنامه ریزی شهری به طرح ریزی شهری تقلیل پیدا کرده است

اطهاری به لایحه درآمد پایدار اشاره و تاکید دارد: بازنگری در طرح‌های شهری در چنین شرایطی ممکن نیست زیرا تنها نقش ایوان رنگ زده می‌شود و این لایحه به هیچ عنوان دارای شایستگی نیست که بتواند توسعه شهری را به سامان کند و نهادسازی توسعه شهری، مدیریت شهری و طرح‌های جامع را سامان ببخشد.

وی با بیان اینکه شهرسازی در چهارچوب برنامه ریزی توسعه معنا دارد، تصریح می‌کند: برنامه ریزی فضایی بخشی از برنامه ریزی توسعه و پایه اصلی برنامه ریزی توسعه، نهادسازی و نه طرح شهری است؛ این انحرافی است که حوزه شهرسازی و مدیریت شهری ما را، از وزارت کشور گرفته تا وزارت راه و شهرسازی و خود شهرداری‌ها در برگرفته است.

این پژوهشگر توسعه اظهار می‌کند: امر مهم توسعه شهر در سطح مدیریت شهری به طرح شهری و نه حتی برنامه ریزی شهری تقلیل داده شده است؛ این تقلیل گرایی موجب شده تا توسعه فضاها بر جامعه تقدم داده شود، برنامه ریزی شهری به طرح ریزی شهری تقلیل داده شده، از محتوا تهی و به نقش ایوان تبدیل شود.

استارتاپ‌ها پل ارتباطی میان شهرداری و شهروندان

احسان رنجبر، کارشناس شهرسازی نیز به نقش استارتاپ‌ها در حیات اقتصادی شهر اشاره و تصریح می‌کند: شهرداری می‌تواند بخشی از فعالیت‌های خود را با کمک بخش خصوصی و از طریق استارتاپ‌ها، سریع‌تر، راحت‌تر و کاراتر انجام دهد.

وی عنوان می‌کند: انجام فعالیت‌های سنتی به شیوه‌ای خلاقانه و هوشمندانه به نحوی که بازدهی و کارایی بالاتری داشته باشد، می‌تواند منافع اقتصادی در حوزه‌های مختلف را در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری محقق کند.

این کارشناس شهرسازی خاطرنشان می‌کند: شهرداری‌ها و نهادهای مدیریت شهری که مسئولیت برنامه‌ریزی، مدیریت شهر و مدیریت کیفیت زندگی شهروندان را بر عهده دارند، در حوزه‌های مختلفی می‌توانند از استارتاپ‌ها کمک بگیرند.

رنجبر تاکید می‌کند: استارتاپ‌ها بستری است که می‌توانند موجب جلب مشارکت مردم شهر در فرآیندهای شهری شوند، زیرا بخش خصوصی رابطه بهتری با مردم دارد و می‌تواند پل ارتباطی میان شهرداری و مردم باشد.

وی اضافه می‌کند: مهم است که شهرداری بخشی از فعالیت‌های خود را به کمک بخش خصوصی و از طریق استارتاپ‌ها به نحوی سریع‌تر، راحت‌تر و کاراتر انجام دهد.

این کارشناس شهرسازی می‌گوید: استارتاپ‌های حوزه شهری وسیله‌ای هستند تا مردم بیشتر، در بهتر کردن وضعیت شهر سهیم شده و مشارکت داشته باشند و در این فرآیند به شهرداری نیز کمک بشود بنابراین شهرداری می‌تواند زمینه فعالیت استارتاپ‌های مرتبط با شهر را تسهیل کند.

کد خبر 465172

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.