به گزارش خبرنگار ایمنا، زمستان امسال تعداد روزهایی که کیفیت هوا برای افراد حساس ناسالم شد بیش از سال‌های گذشته بود. این در حالی است که محدودیت‌های کرونایی در روزهایی شهر را خلوت‌تر از همیشه کرده بود.
«مه دود» سه روز متوالی در روزهای پایانی پاییز آسمان تهران را پوشاند که برخی از اعضای شورای شهر تهران این پدیده را ناشی از استفاده از سوخت مازوت دانسته و به سازمان محیط زیست هشدار دادند که ریه‌های تهرانی‌ها انبار مازوت نیست اما سازمان محیط زیست هم اعلام کرد مقصر روزهای آلوده تهران اتوبوس‌های فرسوده و خودروهای قدیمی دیزلی هستند. این در حالی است که در سال‌جاری به دلیل شیوع بیماری کرونا و افزایش خطر آلودگی هوا برای شهروندان، آسیب‌پذیری آنان نسبت به آلودگی هوا از سال‌های گذشته بیشتر شده است.
به اعتقاد برخی کارشناسان حوزه شهری، مازوت‌سوزی از سوی نیروگاه‌های اطراف تهران و حتی برخی شهرهای مجاور پایتخت منجر به افزایش ذرات معلق ناشی از گاز گوگرد در هوا می‌شود، وضعیت نامطلوب کیفیت بنزین، افزایش میزان رفت‌وآمد با خودروی شخصی در شهر به دلیل خودداری گروه زیادی از شهروندان برای استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی و جدی نگرفتن موضوع دورکاری از سوی دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی عوامل دیگر آلودگی هوای شهر تهران هستند. همچنین وارونگی هوا در زمستان، معافیت غیر رسمی خودروها از معاینه فنی و کاهش سختگیری‌های پیشین در این زمینه موارد دیگری هستند که در آلودگی هوای امسال تهران می‌توانند مؤثر باشند.
محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درخصوص آلودگی پاییزی پایتخت و نقش ناوگان فرسوده حمل‌ونقل پاسخ داده که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
شرایط آلودگی هوای شهر از ابتدای پاییز چگونه است؟
وضعیت آلودگی هوا در پاییز امسال را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد، در دو ماه نخست یعنی مهر و آبان که بارندگی کمی داشتیم و با وارونگی دما مواجه بودیم، وضعیت هوا نامناسب بود، البته تعطیلی دانشگاه‌ها و مدارس به خاطر کرونا، ابعاد این مشکل را کمتر کرده بود و اگر با ترافیکی مشابه سال قبل مواجه بودیم قطعاً مردم آلودگی بیشتری را احساس می‌کردند.
در آذرماه با افزایش بارندگی‌ها و همچنین تشدید محدودیت‌ها، وضعیت هوا مقداری بهتر شد اما باز هم در برخی روزها شرایط ناسالم را تجربه کردیم و البته این شرایط با وجود اعمال طرح ترافیک بود، اگر طرح ترافیک نبود قطعاً شرایط بسیار وخیم‌تر می‌شد، مشکل آلودگی هوا به سه بخش صنایع، گرمایش و وسایل نقلیه باز می‌گردد که هریک از این سه بخش خود به عوامل مختلفی تفکیک می‌شود.
نقش هرکدام از عوامل مختلف در این معضل را تا چه اندازه می‌دانید؟
خودرو و موتورسیکلت سهم اول را در انتشار آلاینده‌های گازی و ذرات معلق دارند، سپس صنایع و نیروگاه‌ها و سهم سوم مربوط به سیستم گرمایش ساختمان‌هاست.
برای جلوگیری از آلایندگی صنایع چه اقداماتی شده است؟
طی دهه گذشته اقدامات مؤثری شده است اما برخی تصمیمات مبنی بر تعطیلی صنایع آلاینده و همچنین تغییرات در آنها در جهت کاهش آلایندگی به دلیل شرایط کرونا و مشکلات مالی و جلوگیری از بیکار شدن کارگران اجرایی نشده است.
فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و سایر بخش‌هایی که مربوط به مدیریت شهری می‌شود تا چه اندازه در آلودگی هوا مؤثر است و چه اقداماتی برای اصلاح شده است؟
تعداد اتوبوس‌ها در تهران کمتر از شش هزار دستگاه متعلق به شرکت واحد و با احتساب سرویس‌های ادارات، کمتر از ۱۵ هزار دستگاه است بنابراین نقش محدودی در آلودگی کلی دارند اما برای مسافران آنها و عابران زیانبار است و به همین دلیل نیاز به برقی شدن یا دست کم نوسازی دارند. در هشت سال اخیر از طرف دولت عملاً اتوبوسی به تهران واگذار نشده و مصوبات شورای اقتصاد و دولت اجرایی نشده است که البته شورا در حال پیگیری مستمر در این حوزه است.
در آستانه سالگرد رحلت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی هم قرار داریم، بی‌مناسبت نیست که یادی کنیم از ایشان و اهتمامی که در ساماندهی حمل‌ونقل عمومی داشتند، بحث ایجاد مترو را ایشان از سال ۱۳۶۱ در نماز جمعه مطرح کردند و به مخالفت‌های برخی تندروهای انقلابی و دلواپسان وقت با ساخت مترو پاسخ دادند و در سال ۱۳۶۳ خطبه با موضوع مترو را در نماز جمعه تهران خواندند.
سپس با حضور در هیأت وزیران در فروردین سال ۱۳۶۴، مصوبه فعال سازی پروژه مترو را که از سال ۱۳۶۰ تعطیل شده بود، گرفتند و در سال ۱۳۶۵ هم شرکت مترو را فعال کردند، یعنی با وجود همه مخالفت‌ها، شرایط جنگ و کمبود امکانات، ایشان به عنوان رئیس مجلس با پیگیری ویژه، ظرف چهار سال توانستند این پروژه را از نابودی به حیات بازگرداند، این تلاش نتیجه ده‌ها جلسه ایشان در سطوح کارشناسی، تصمیم سازی و تصمیم گیری بود و در دوران ریاست جمهوری نیز دست کم به طور فصلی با برگزاری جلسات منظم، ارتقای حمل‌ونقل عمومی تهران را پیگیری می‌کردند.
تقاضای ما که از آغاز دوره دوم ریاست جمهوری آقای روحانی که مسئولیت مدیریت شهری را عهده‌دار شدیم، برگزاری یک جلسه برای حل مشکلات متروی تهران در حضور رئیس جمهور است، چرا که جلسات در سطوح کارشناسی و میانی و حتی با حضور آقای جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور هم نتوانست گره کور تأمین اتوبوس و واگن را برای تهران باز کند و امیدواریم هرچه سریع‌تر این طلسم شکسته شود و با برگزاری جلسه در حضور رئیس جمهور مصوبات شورای اقتصاد و دولت درباره حمل‌ونقل عمومی تهران اجرایی شود.
آیا مطالعات جامع و جلسات هم‌اندیشی در این خصوص انجام شده است؟
بله، طرح جامع حمل و نقل ریلی تهران که در زمان احمدی نژاد به دلیل اصرار ایشان بر احداث مونوریل بلاتکلیف مانده بود و در دوران شهرداری قالیباف هم مسکوت مانده بود، در این شورا نهایی و تصویب شد و در این طرح ساخت ۴۵۰ کیلومتر خط ریلی برای تهران و حومه پیش بینی شده است.
توقعتان از دولت و مجلس در این رابطه چیست؟
توقعی جز اجرای مصوبات قانونی نداریم اما مسئولان در مورد حمل‌ونقل عمومی فقط شعار می‌دهند و به دلیل ناهماهنگی و اختلافات مجلس و دولت و دستگاه‌های اجرایی اتفاق مثبتی در عمل برای حمل‌ونقل عمومی تهران رخ نمی‌دهد.
نظر شما