به گزارش خبرنگار ایمنا، مدیریت پسماندهای شهری از مهم‌ترین و چالش برانگیزترین مباحث مدیریت شهری است، زیرا شیوه عمل مدیران در این حوزه بر سلامت شهروندان امروز و آینده شهرها اثرگذار است. گاه یک تصمیم نابجا و اجرای نادرست یک پروژه پسماند نه‌تنها سلامت و حیات انسانی را به مخاطره می‌اندازد، بخش زیادی از سرمایه زیستی و منابع طبیعی و جانوری کشور را نیز از بین می‌برد.
منطقه "داداش‌آباد" در آستارا یکی از دفن‌گاه‌های زباله‌های شهری در شمال کشور است. این منطقه به دلیل قرار گرفتن در جوار دریاچه خزر و یکی از مهم‌ترین مقاصد توریستی کشور از حساسیت و اهمیت زیادی برخوردار است. چندی است اجرای پروژه‌های مدیریت پسماند در این منطقه بحث‌برانگیز شده و بیان دیدگاه‌های موافق و مخالف در خصوص این طرح‌ها حساسیت کارشناسان حوزه‌های مدیریت شهری و مدیریت پسماند و همچنین دوستداران محیط زیست را برانگیخته است.
دفن‌گاهی به مساحت ۱۷ هکتار در جوار خزر
شایان ناصری، معاون خدمات شهری شهردار آستارا از تولید روزانه ۷۰ الی ۸۰ تن زباله در این شهر خبر می‌دهد و می‌گوید: این مقدار در زمان حضور مسافران به ۱۲۰ تن در روز افزایش می‌یابد.
وی تصریح می‌کند: زباله‌های شهر آستارا از ۱۳۶۲ تاکنون به سایت ۱۷ هکتاری "داداش‌آباد" که حدود یک هزار متر از دریا فاصله دارد منتقل می‌شود؛ بر اساس نقشه‌های توپوگرافی منطقه، دفن‌گاه‌های زباله در این محل سه تا پنج متر عمق دارد.
معاون خدمات شهری شهردار آستارا یادآور می‌شود: در بهار سال گذشته بر اساس مصوبه کارگروه پسماند استان گیلان با بهره‌گیری از مشاوران مرکز تحقیقات جهاد دانشگاهی، طرح مطالعاتی ایجاد لندفیل و مرکز دفن بهداشتی پسماند در داداش‌آباد آستارا آغاز شد.
ناصری می‌افزاید: بعد از تنظیم و تدوین کتابچه طرح از طرف مشاور سازمان جهاد دانشگاهی و تأیید آن از سوی معاونت عمران سازمان پسماند استان گیلان در بهار ۱۳۹۸، اعتباری به ارزش یک میلیارد تومان از منابع استانی در سال جاری به این طرح اختصاص یافت و آگهی مناقصه طرح منتشر شد و متعاقب آن، پیمانکار پروژه انتخاب شد که با همکاری شهرداری آستارا احداث لندفیل به مساحت چهار هکتار در ضلع شمالی دفن‌گاه داداش‌آباد را آغاز کرد.
آغاز اما و اگرها!
وی می‌گوید: در سال ۱۳۹۸ مشاور طرح اعتبار مورد نیاز برای احداث لندفیل را هفت میلیارد تومان برآورد کرده بود، اما با تورم موجود و افزایش قیمت مصالح، مسلماً اجرای آن با چنین مبلغی امکان‌پذیر نیست.
معاون خدمات شهری شهردار آستارا تصریح می‌کند: تخصیص اعتبار یک میلیارد تومانی به پروژه احداث لندفیل آستارا ناامیدکننده بود، زیرا اعتبار اختصاص یافته در بخش مدیریت پسماند به سایر شهرهای استان که به صورت اوراق قرضه و از محل اعتبارات ملی تأمین می‌شد بین پنج تا ۱۱ میلیارد تومان است.
ناصری تاکید می‌کند: پروژه احداث لندفیل آستارا با این مقدار اعتبار اختصاص یافته پیشرفت مناسبی نخواهد داشت.
وی خاطرنشان می‌کند: البته مسئولان قول مساعد دادند که برای اجرای فاز بعدی پروژه مبلغ پنج میلیارد تومان اختصاص دهند.
بودجه طرح کافی نیست
معاون خدمات شهری شهردار آستارا تاکید می‌کند: شهرداری در حال حاضر اعتبارات لازم برای ادامه مراحل اجرایی پروژه را در اختیار ندارد، بنابراین به منظور جلوگیری از تخریب و نابودی محیط زیست و آلودگی بیشتر آب‌های زیر زمینی منطقه از مسئولان استان انتظار داریم که توجه ویژه‌ای به این پروژه داشته باشند و اعتبارات مورد نیاز را در حد سایر شهرهای استان به آستارا نیز اختصاص دهند تا با سرعت بیشتری اجرا شود.
ناصری می‌گوید: شهرداری با اختصاص یک میلیارد تومان بستر چهار هکتار از ۱۷ هکتار محل دفن‌گاه زباله داداش‌آباد را بر اساس نقش توپوگرافی تا عمق پنج متری به صورت کامل پاکسازی و آماده سازی کرده است و در ادامه عملیات اجرایی نیز با احداث پشته‌های خاکی و ایجاد ایزوله در دور تا دور محوطه مانع از ورود شیرابه زباله‌ها به آب‌های سطحی می‌شویم.
وی عنوان می‌کند: علاوه بر احداث لندفیل، شهرداری روزانه به صورت منظم و شیفتی، انتقال مصالح به محل اجرای پروژه، بهسازی محیط و ایجاد راه دسترسی به دفن‌گاه پسماند را با استفاده از سه دستگاه لودر، دو دستگاه بولدوزر و یک دستگاه بیل مکانیکی انجام می‌دهد، البته کارگاه پروژه نیز دارای ناظر و نگهبان است.
معاون خدمات شهری شهردار آستارا تاکید می‌کند: فاصله محل دفن زباله تا دریا حدود یک‌هزار متر است، لذا حضور تعدادی زیادی از مرغان دریایی و پرندگان مهاجر در این منطقه باعث جابجایی زباله‌ها و آلودگی شدید محیط زیست منطقه و دریا می‌شود.
ناصری با بیان اینکه ۳۰ در صد از عملیات احداث پشته ضلع غربی این محوطه با استفاده از مصالح موجود در محل اجرا شده است، می‌افزاید: همه ۱۷ هکتار مساحت دفن‌گاه پسماند در طرح بهسازی شهرداری قرار دارد، اما در حال حاضر بر مبنای اعتبارنامه‌ای که مدیریت پسماند استان در اختیار شهرداری قرار داده است پروژه در زمینی به مساحت چهار هکتار از این محوطه با میزان اعتبار اختصاص یافته اجرا می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه پیشرفت عملیات اجرایی پروژه بر اساس جدول زمان بندی شده قابل قبول است، می‌گوید: طبق جدول زمان بندی اقداماتی همچون ایزوله محوطه، نصب انشعابات گاز، تبخیر و سایر تجهیزات مورد نیاز و احداث کانال لندفیل بهداشتی باید تا سال ۱۴۰۱ به اتمام برسد و کار انتقال زباله آغاز شود.
احداث لندفیل در این محل منطقی نیست
حسین روستایی، کارشناس حوزه مدیریت پسماند شهری عقیده دارد: احداث لندفیل مهندسی و بهداشتی در زمینی به وسعت چهار هکتار اصولی و درست نیست، زیرا ارتفاع کم محل دفن‌گاه، بالا بودن سطح آب‌های زیر زمینی و انتقال روزانه تا ۱۲۰ تن زباله تولیدی شهرستان آستارا به این محل بعد از مدت زمان کوتاهی سبب تکمیل شدن ظرفیت لندفیل می‌شود.
وی می‌افزاید: اگر لندفیل داداش‌آباد به صورت درست و استاندارد اجرا شود، آثار زیانبار ناشی از نزدیکی محل دفن زباله به دریا را خنثی می‌کند و مانع از ورود شیرابه‌های سمی به منابع آب‌های زیرزمینی می‌شود.
این کارشناس حوزه مدیریت پسماند خاطرنشان می‌کند: احداث لندفیل استاندارد به تنهایی با وجود اینکه به صرف میلیاردها تومان اعتبار نیاز دارد، به دلیل اینکه به سرعت پر می‌شود توجیه اقتصادی و فنی ندارد، لذا طرح احداث لندفیل باید در کنار پروژه‌های مکمل همچون بازیافت زباله و احداث کارخانه کمپوست اجرا شود و پسماندهایی مثل تکه‌های چرم، پلاستیک و چوب که قابلیت و صرفه اقتصادی برای بازیافت ندارد به عنوان ریجکت وارد لندفیل شود.
روستایی اضافه می‌کند: این اقدام چندین مزیت دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به کاهش حجم زباله‌های دفنی و شیرابه‌های تولیدی و افزایش مدت زمان تکمیل ظرفیت لندفیل اشاره کرد؛ در چنین وضعیتی اجرای پروژه نیز صرفه اقتصادی و توجیه فنی دارد.
مخالفت شورا با کلیات طرح پسماند
اما سروش وظیفه، سخنگوی شورای شهر آستارا نظر دیگری دارد و معتقد است: محل اجرای پروژه لندفیل بهداشتی در دفن‌گاه داداش‌آباد به دلیل آنکه این محل در معرض وزش بادهای شمالی و جنوبی قرار دارد و بستر خاکی این منطقه نیز قابلیت نفوذ بسیار بالا دارد، برای اجرای این پروژه مناسب نیست.
وی می‌گوید: زمینی که برای اجرای این پروژه در نظر گرفته شده است در کنار ساحل دریای خزر قرار دارد بنابراین به جای احداث لندفیل باید در بخش گردشگری مورد استفاده و بهره‌برداری قرار گیرد.
به محیط زیست خیانت نکنید
سخنگوی شورای شهر آستارا می‌افزاید: انتقال زباله‌های شهری به داداش‌آباد، سیمای بسیار زشت و شرایط بسیار اسفناکی را برای ساحل زیبا و توریستی این منطقه ایجاد کرده است؛ شیرابه‌های سمی زباله‌ها علاوه بر آلوده کردن آب‌های زیرزمینی و دریا، باعث تخریب محیط زیست منطقه، نابودی گیاهان، موجودات زنده و آبزیان دریا می‌شود و در ادامه وارد چرخه غذایی شهروندان خواهد شد.
وظیفه تاکید می‌کند: پیمانکار انتخاب شده برای اجرای این پروژه مورد تأیید شورای شهر آستارا نیست و باید برای این منظور پیمانکار متخصص و با تجربه‌ای انتخاب شود و مکان احداث آن نیز تغییر کند.
به گزارش ایمنا، شهرستان مرزی بندر آستارا با ۹۱ هزار نفر جمعیت در غرب استان گیلان و در همسایگی کشور جمهوری آذربایجان واقع شده است.
نظر شما