به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه در جهان میلیون‌ها نفر به دلیل نقص در سیستم مغزی، جسمی و حسی از معلولیت رنج می‌برد و از هر ۱۰ نفر یک نفر در جهان با معلولیت درگیر بوده که سهم کشورهای جهان سوم از این تعداد ۸۰ درصد است؛ اما به راستی آیا شهرها برای حضور این افراد مناسب هستند؟
طبق قانون برنامه پنج ساله توسعه، باید هر سال ۱۰ درصد از فضاهای شهری برای معلولان مناسب سازی شود؛ ماده ۲ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ۸۳ نیز نسبت به مناسب سازی فضاهای عمومی و ادارات تاکید کرده و تشکیل ستاد مناسب سازی فضاهای شهری را به ریاست استانداران و دبیری سازمان بهزیستی هر شهر قرار داده است.
بر اساس این قانون تمام وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظف شده‌اند در طراحی، تولید و احداث ساختمان‌ها و اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی به نحوی عمل کنند که امکان دسترسی و بهره‌مندی از آنها را برای معلولان همچون افراد عادی فراهم کنند که تصویب این قانون دستاورد مناسبی برای حمایت از حقوق معلولان است.
بسیار پُر واضح است که تحقق شهروندی در معنای کامل و ایده‌آل نیازمند بهره‌مندی تمامی انسان‌ها فارغ از وضعیت جنسی، نژادی، سنی، مذهبی، سلامتی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از حقوق و عمل به مسئولیت‌هایشان است؛ تعریف نسبت این حقوق و مسئولیت‌ها با هم و با سایر نهادها و قراردادهای اجتماعی در حوزه مباحث نظریه شهروندی و سیاست اجتماعی است که در جای خود باید مورد توجه قرار گیرد.
به باور بعضی از کارشناسان شهرسازی، از جمله اقدامات اجرایی که می‌توان در شهر برای آسایش هر چه بیشتر معلولان انجام داد، شناسایی اماکن نامناسب معلولان با روش‌های مشارکتی تصحیح و ایجاد علائم شهری ویژه معلولان، بسترسازی و ظرفیت سازی برای رشد حضور افراد دارای کم توان و ناتوان (معلولان) در عرصه‌های عمومی، بسترسازی و ظرفیت سازی برای ایجاد و گسترش نهادهای عمومی مردمی داوطلبانه مرتبط با معلولان و حمایت شهرداری در چارچوب اختیارات و امکانات از برنامه‌های توانبخشی مبتنی بر جامعه است.
مناسب‌سازی ۵۰ درصد شهر اصفهان برای معلولان
«سیدمحمود نقیب‌زاده نائینی» بنیانگذار و مدیر عامل انجمن حمایت از بیماران آسیب نخاعی استان اصفهان به عنوان فعال اجتماعی که از حدود ۱۶ سال پیش بر اثر یک حادثه ویلچیر نشین شده است، معتقد است: «برای مناسب‌سازی و ایده‌آل کردن شهر برای حضور معلولان باید همکاری نهادهایی همچون شهرداری، شورای شهر، ادارات ذی‌ربط، بهزیستی، خیران و انجام فرهنگ‌سازی برای شهروندان توأمان انجام شود.»
وی با بیان اینکه از یک دهه قبل هموار شدن شهر برای زندگی و حضور معلولان به یک دغدغه تبدیل شده است، می‌افزاید: یکی از شاخصه‌های شهر توسعه یافته توجه به معلولان، سالمندان و کودکان است، از این رو سالانه بودجه‌ای در این باره در نظر گرفته می‌شود تا اقدامات لازم در شهر انجام شود.
این فعال اجتماعی ادامه می‌دهد: بودجه مناسب‌سازی در شهر از ۱۰۰ میلیون تومان در چند سال قبل آغاز شده و به پنج میلیارد تومان در حال حاضر رسیده تا برای رفع مشکلات مربوط به مناسب‌سازی فضاهای شهری هزینه شود.
وی تصریح می‌کند: از ۱۲ سال پیش با درایت شهردار وقت اصفهان، مشاور مناسب‌سازی معاونت معماری و شهرسازی شهرداری از قشر معلولان انتخاب شد تا مسائل موجود در شهر به نحو شایسته‌ای رصد و پیگیری شود و این یک تصمیم مدبرانه بود.
نقیب‌زاده نائینی می‌افزاید: از آن زمان مباحث مربوط به مناسب‌سازی در تمام پروژه‌های شهری رعایت شد و بودجه سالانه‌ای که اختصاص می‌یابد صرف رفع نواقص و مشکلات محل‌های شناسایی شده می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه خوشبختانه تعداد زیادی از ایستگاه‌های مترو برای معلولان به خوبی مناسب‌سازی شده و این قشر از شهروندان بدون نگرانی امکان تردد در این مکان را دارند، می‌گوید: البته هنوز برخی از ایستگاه‌های متروی اصفهان نیاز به مناسب‌سازی دارد زیرا آسانسور تعدادی از آنها راه‌اندازی نشده که امیدواریم با تأمین اعتبار مورد نیاز اقدامات لازم صورت گیرد.
این فعال اجتماعی با اشاره به مشکلات ایستگاه‌های BRT برای حضور معلولان و استفاده از اتوبوس‌های شهر، تصریح می‌کند: در خط یک BRT مشکلاتی وجود دارد و افراد معلول با کمک سایر افراد امکان ورود به ایستگاه و سوارشدن به اتوبوس را دارند، اما در خط دو توجه خوبی به مناسب‌سازی‌ها انجام شده است.
وی معتقد است: «در حال حاضر شهر اصفهان به ۵۰ درصد مناسب‌سازی برای معلولان رسیده است و گاهی پارک‌هایی در شهر برای معلولان مناسب‌سازی شده، اما در طراحی مسیرهای ورودی و خروجی مشکلات زیادی برای این قشر وجود دارد.»
نقیب‌زاده نائینی با بیان اینکه در برخی موارد برای اجرای طرح‌های مناسب‌سازی نواقصی وجود دارد که تمام تلاش شهرداری برای تحقق شعار «هوای معلولان شهر را داریم» را از بین می‌برد، اظهار می‌کند: وجود موانع زیادی در مسیرها، پیاده‌رو و اختلاف سطوح برای نابینایان دردآور است.
وی تصریح می‌کند: معلولان هنوز نمی‌توانند در معابر شهر با امنیت خاطر ویلچررانی کنند، زیرا هر لحظه امکان وجود یک برآمدگی یا شیب غیر استاندارد و مشکل ساز وجود دارد، البته با بازبینی و رفع اشکالات می‌توان امنیت خاطر این قشر از شهروندان را فراهم کرد.
این فعال اجتماعی با اشاره به اهمیت موضوع فرهنگ‌سازی در بین شهروندان شهر، تصریح می‌کند: انتظار می‌رود شهروندان به محض احساس نیاز معلولان با کسب اجازه از او کمک لازم را به این افراد انجام دهند و مسیرهای مناسب‌سازی شده را با قراردادن دوچرخه یا موتور سیکلت مسدود نکنند و به معلولان احترام بگذارند.
وی با تاکید بر اینکه فرهنگ‌سازی باعث افزایش حضور پذیری معلولان در جامعه می‌شود، می‌گوید: پیشنهاد ما ایجاد خانه مراقبتی برای معلولان در شهر است زیرا همراهان این افراد تا همیشه امکان مراقبت از معلولان را ندارند.
نقیب‌زاده نائینی با بیان اینکه خیریه حمایت از بیماران آسیب نخاعی استان اصفهان در حال حاضر حدود ۶۵۰ نفر آسیب دیده نخاعی دارد که متأسفانه در ماه به طور میانگین حدود چهار نفر به تعداد آنها اضافه می‌شود، می‌افزاید: از شهرداری، راهنمایی و رانندگی و بهزیستی انتظار می‌رود با این انجمن همکاری کنند تا برای جلوگیری از معلولیت و پیشگیری از تصادف راهکارهای بهتری برای فرهنگ‌سازی در نظر گرفته شود زیرا اگر در سال از آسیب نخاعی شدن حتی دو نفر جلوگیری شود اقدام بزرگی انجام شده است.
حمایت از معلولان را از مرز شعار به مصداق عمل می‌رسانیم
«سید احمد حسینی‌نیا» معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان در گفت و گو با ایمنا می‌گوید: حفظ عدالت اجتماعی و رعایت حقوق شهروندی به ویژه شهروندان دارای معلولیت از سیاست‌های کلان شهرداری است.
وی تصریح می‌کند: در راستای مسئولیت اجتماعی شهرداری و در جهت تکریم افراد دارای معلولیت و فرهنگ‌سازی به منظور بهبود کیفیت زندگی این افراد، پویش مردمی "هوای معلولان شهرم را دارم" شکل گرفت.
معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان می‌افزاید: با توجه به نزدیکی روز جهانی معلولان و به منظور فراهم آوردن بستری مناسب برای حضور همگانی و فعال شهروندان در زمینه حمایت از حقوق معلولان و ایجاد حساسیت اجتماعی و یادآوری وظایفی که در قبال این شهروندان داریم، قرار است با هماهنگی معاونت حمل و نقل و ترافیک و همکاری اداره ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان همانند سال‌های قبل به مدت یک هفته با دعوت از همه چهره‌های مختلف فرهنگی، هنری، ورزشی، اجتماعی، مسئولان، فعالان رسانه‌ای و عموم مردم این پویش مردمی صورت پذیرد.
وی خاطرنشان می‌کند: هفته نکوداشت معلولان مناسبتی است تا به این بهانه و از طریق کمپین"هوای معلولان شهرم را دارم" با استفاده از تبلیغات شهری و رسانه‌ای، اقدامات برنامه‌ریزی شده در زمینه مطالبات و حقوق معلولان به نمایش گذاشته شود و در این پویش تلاش می‌کنیم تا حمایت از معلولان را از مرز شعار به مصداق عمل برسانیم.
حسینی‌نیا با تاکید بر اینکه حمایت از حقوق معلولان نیازمند همراهی همه دستگاه‌ها و همکاری همه شهروندان است، ادامه می‌دهد: از تمام شهروندان برای پیوستن به پویش "هوای معلولان شهرم را دارم" دعوت می‌شود.
وی اظهار می‌کند: این پویش تنها پویش مدیریت شهری و پویش شهر اصفهان نخواهد بود، بلکه امیدواریم تبدیل به پویشی ملی شود که بتوانیم در همه عرصه‌ها، هوای معلولان را داشته باشیم.
معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان تاکید می‌کند: این یک فراخوان مردمی برای حرکتی سازنده، انسان دوستانه و خداپسندانه است که شهروندان می‌توانند به آن پیوسته و دوستان خود را به این حرکت اجتماعی دعوت کنند.
نظر شما