به گزارش خبرنگار ایمنا، حضور امینت در زندگی بانوان به ویژه در کلانشهرهای ایران، از اهمیت خاصی برخوردار است. زنان باید بتوانند با اعتماد بر ایمن بودن فضاهای شهری پا به اجتماع گذاشته و به فعالیت روزانه خود بپردازند.
هرگاه فضاها و اماکن عمومی شهر نادرست طراحی شده و شهر را مستعد بروز آسیب‌های اجتماعی کند، امنیت زنان در شهر دچار خلل می‌شود؛ امری که با توسعه شهرها در مغایرت است.
مشهد یکی از کلانشهرهای مهم و پر جمعیت ایران به شمار می‌آید که از همین منظر باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا در حد امکان امنیت زنان در آن تأمین شود.
مشهد روزانه پذیرای شمار زیادی از زائران حرم امام رضا (ع) است و وجود فضاهای امن، ازجمله حقوق شهروندان و مسافرانی است که به این شهر سفر می‌کنند و لازم است اماکن ایمن برای رفت و آمد و فعالیت‌های روزانه آنان تهیه و تدوین شود.
به همین سبب با شهناز رمارم عضو هیئت رئیسه و نایب رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر مشهد گفت‌وگو کرده‌ایم که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
به نظر شما تحقق امنیت زنان در فعالیت‌های شهری به چه معنا است؟
رفت و آمد آزاد و کار و فعالیت ایمن هنگامی برای زنان شکل می‌گیرد که امینت برقرار باشد وقتی در جایی تردد کم است یک خانم در شب تاریک امکان رفت و آمد راحت را ندارد اما مدیریت شهری سعی دارد تا در نقاط خلوت تردد را افزایش دهد، افزایش تردد با تغییر کاربری امکان‌پذیراست. اگر کسی تقاضای تغییر کاربری به شغلی یا یک حرفه‌ای که بتواند رفت و آمد را در یک محله بی دفاع افزایش دهد با در خواست آن زودتر موافقت می‌شود.
آیا مشهد به عنوان یکی از کلانشهرهای مهم ایران توانسته شهری امن برای زنان باشد؟
این سوال را باید از نیروی انتظامی و مسئولان امنیتی شهر پرسید چون در حال حاضر فقط آنچه در مورد منظر شهری است در حیطه وظایف شهرداری‌ها به حساب می‌آید.
با این توضیح یعنی مدیریت شهری مشهد هیچ اقدامی برای ارتقای امنیت زنان انجام نداده است؟
شورا در اقدامات خود فضاهای ناامن شهری را مشخص کرده و به تنظیم لیست این اماکن برای بررسی بیشتر پرداخته است. مثلاً ممکن است در یک محله نیاز به نصب چراغ و افزایش روشنایی محیطی باشد، محله‌ای دیگر نیاز شدید به تسهیل دسترسی‌ها و بازگشایی راه‌ها به‌طور امن و سالم داشته باشد تا از حالت بن بست خارج شود.
به‌طور کلی کارشناسی و طراحی فضاهای شهری باید در بازآفرینی بافت‌های شهری زمینه‌ساز ایجاد بستر و ساختار دارای امنیت برای تمام اقشار به‌ویژه زنان باشد؛ از سوی دیگر ایجاد فضاهای جدید شهری، کالبد فیزیکی شهر باید باعث تقویت فضای ایمن در شهر شود که این موضوع وابسته به اقدامات مدیریت شهری است.
آیا جمعیت پذیر بودن و ازدیاد مسافران در مشهد به امنیت بانوان آسیب رسانده است؟
خیر، در هتل‌ها اگر پذیرش مسافر خلاف مقررات نباشد یا موردی نداشته باشد نمی‌تواند تهدیدی برای امنیت زنان شهر باشد اما اگر مسافر بخواهد در هرجایی اسکان پیدا کند به ویژه گردشگرهای خارجی در هر مکانی مثل اماکن عمومی ساکن شوند فضای ناامنی برای بانوان ایجاد می‌کند ولی در این زمینه نیز سعی بر این بوده تا اقامتگاه‌ها شناسایی شوند و حتی خانه‌هایی که به مسافران اجاره داده می‌شود کد داشته باشند.
۳۰ میلیون جمعیت نفر به‌طور سالانه زائر حرم امام رضا (ع) در مشهد هستند اگر پیشامد انگشت‌شماری هم رخ دهد به این معنا نیست که جو عمومی مشهد ناامن است بلکه حتی برای زنان بسیار ایمن است به این خاطر که جمعیت اکثر مسافران و زائرانی که می‌آیند را زنان تشکیل می‌دهند و تا به حال مشکلات دشواری برایشان ایجاد نشده است.
آیا برای ارتقای امنیت زنان اقدامات خرد در محلات مشهد دنبال شده است؟
همانطور که پیشتر گفته شد مواردی که در محلات شهر باعث ناامنی می‌شوند شناسایی شده و خدمات شهری در حد ممکن این خرده عوامل را رفع کرده است.
برای مثال شاخه درختان در پارک‌های شهر ممکن است به گونه‌ای باشد که با گرفتن نور چراغ‌های برق سایه ایجاد کرده و فضای ناامن درست کنند و یا پرچینی در نقطه‌ای از شهر شکل گرفته باشد که پشت آن شرایط برای بروز فضای ناامن مهیا شود که این موارد تا حد امکان رفع شده است.
زیر پل‌های عابر پیاده که مسیر گذر خانواده‌ها است، شب‌ها و هنگام تاریکی مطلق شرایط نا امنی را برای عابران ایجاد می‌کرد که تعداد آن‌ها مشخص و شهرداری درحال افزایش سطح روشنایی این اماکن است.
از سوی دیگر پل‌های عابر پیاده به دلیل آنکه تابلوی تبلیغاتی دو طرف آن نصب می‌شود به نقاط بی دفاع و ناامن برای زنان تبدیل می‌شود که با تصمیمات شورا اقداماتی برای تغییر به اصطلاح کالبدی این پل‌ها انجام شده است.
تابلوهای تبلیغاتی با عرض و ارتفاع کمتری نصب شده‌اند تا دیده به آن هم از پایین وهم از بالا فراهم شود.
عمده مشکلات این نوع ایمن سازی چه بوده است؟
در واقع با همکاری شورا و خدمات شهری فضاهای نا امن را تبدیل به فضای امن کرده‌ایم مکان‌های نا امن شهری را تا جایی که امکان داشت با تغییر فیزیکی و تغییر کالبدی و حتی تغییر مهندسی طراحی جدیدی کرده‌ایم تا شهر را به بالاترین نقطه امنیت برسانیم اما از عمده مشکلاتی که در زیرگذرها معمولاً برای روشنایی به وجود می‌آید این است که کابل‌های برق و حتی گاهی لامپ‌هایشان به سرقت می‌رود که این موضوع از حوزه کار شورا خارج است و وظیفه نیروی انتظامی است تا دراین مناطق از سرقت‌هایی به این شکل جلوگیری کند.
چه اقداماتی برای اراضی ناکارآمد اطراف محلات تا به امروز انجام شده؟
موضوع دیگری که حاشیه‌ساز امنیت بانوان در شهر شده، قرار گرفتن اراضی متروکه و سامان دهی نشده یا همان زمین خاکی‌های بزرگ اطراف خانه‌ها هستند که نقاط نا امنی را برای جمع شدن ولگردها و معتادان در کنار هم فراهم می‌کنند اما شورای مشهد تصمیم گرفته است تا نورافکن‌های بزرگی را در این مناطق نصب کند تا در دید رهگذران باشد.
با این اقدام از نابسامانی فضاهای شهری جلوگیری می‌شود که اگر این اقدام به صورت جدی در همه جای شهر رخ دهد اتفاقی خواهد بود که برای اولین بار در یک کلانشهر خصوص این دسته از زمین‌ها انجام می‌شود.
برخی محلات مشهد به‌ویژه آن‌هایی که از مرکز شهر دورتر اند کم رفت و آمد هستند، برای ارتقای امنیت این اماکن به چه روشی عمل شده است؟
این موضوع مربوط به مدیریت شهری در طراحی فضاهای ایمن است که باید طراحی و بررسی شود و مناطق نا امن را ایمن سازی کند. مثلاً در مکانی که رفت و آمد کم است اگر اجازه داده شود یک مکان تجاری مانند هایپر مارکت در محله‌ای خلوت ساخته و افتتاح شود، روشنایی همان فروشگاه می‌تواند امنیت را برای زنانی که شب هنگام در آن محل رفت و آمد دارند ایجاد کند.
همچنین در بعضی املاک و اراضی از تغییر کاربری اجباری استفاده می‌کنیم این تغییر کاربری‌های ضروری و لازم به منظور رفت و آمد مردم برای ایجاد امنیت در مکان‌های پرت، بی دفاع و کم رفت و آمد است که در واقع مکان‌های دنج نام گذاری می‌شوند و تغییر کاربری‌ها برای مجرمان، محلی ناامن را می‌سازد.
آیا بستر امنی در وسایل نقلیه عمومی مشهد برای زنان وجود دارد؟
بله، در بیشتر مواقع بحث حمل و نقل عمومی و جداسازی این ناوگان برای زنان و مردان بوده است اما امروزه در بیشتر کلانشهرهای دنیا خواهان ایجاد فضای امن در حمل و نقل عمومی برای بانوان هستند به این معنا که یک فضای مخصوص بانوان وجود داشته باشید.
در حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس‌ها و متروی مشهد فضاهای مخصوص بانوان اختصاص داده شده و در واگن مخصوص بانوان آقایان اجازه حضور ندارند اما در واگن‌های دیگر بانوان منعی برای حضور ندارند.
در ایستگاه‌های اتوبوس از این نوع تفکیک استفاده نکرده‌ایم چون ایستگاه‌ها به قدری بزرگ ساخته شده است که امکان نشستن خانم‌ها و آقایان با فواصل زیاد امکان پذیر است.
فارغ از جداسازی ناوگان حمل و نقل عمومی چه فضای اختصاصی برای زنان مشهد وجود دارد؟
به غیر از مناسب سازی حمل و نقل عمومی اماکنی مشخص برای بانوان طراحی و ساخته شده است مانند پارک ریحانه و پارک حجاب که مخصوص بانوان هستند. در پارک ملت نیز سایت بانوان ایجاد شده است در همین راستا مشهد دارای ۱۲ سایت و پارک فعال تفریحی و فرهنگی برای بانوان است.
پارک دیگری نیز در وکیل آباد در حال احداث است که یک فاز آن اواخر سال جاری افتتاح خواهد شد.
به زودی پارک مادر و کودک به وسعت هشت هکتار در غرب مشهد کلید می‌خورد و امیدواریم تا در چند سال آینده بهره برداری شود، این مجموعه شامل امکانات تفریحی و فرهنگی سالن‌های ورزشی در یک سایت کاملاً مجهز با پاسخ به نیازهای مادر و کودک فراهم می‌شود به زودی کارهای مطالعاتی و طراحی آن به پایان می‌رسد تا در پاییز امسال ساخت پروژه کلید بخورد.
نظر شما