به گزارش ایمنا و به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، اندوخته‌های ژنتیکی هر کشوری شامل همه ارگانیسم‌های قابل کشت از قبیل سلول‌های انسانی، جانوری، گیاهی و میکروارگانیسم‌ها و همچنین بخش‌های قابل همانندسازی آنها مانند ژنوم، پلاسمید و ارگانیسم‌های زنده، اما کشت نشده و اطلاعات مولکولی و فیزیولوژی و ساختاری که مربوط به آنها هستند، می‌شود.
این مفهوم امنیتی در تحقیقات حول محور انسان، توانایی‌هایش، بروز بیماری‌های ژنتیکی و غیرژنتیکی، دسترسی به DNA نژادهای جمعیتی و تولید داروها و محصولات مشتق آن کاربرد دارد. به همین دلیل حفاظت از این ذخائر امنیتی برای هر کشوری به مثابه حراست از مرزهای فیزیکی و نیروی انسانی توانمندش است. این کار نیاز به شناسایی، جمع‌آوری اطلاعات دقیق، تشکیل شبکه بانک‌های ژن و نگهداری از آنها دارد.
به همین دلیل ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناری ریاست جمهوری، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان محیط زیست در یک همکاری مشترک تصمیم گرفتند از این داشته‌های ملی حفاظت کنند.
محمدجعفر آقایی، رئیس کارگروه زیست‌بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره این موضوع گفت: یکی از مهم‌ترین اقدامات هماهنگ دستگاه‌ها جمع‌آوری اطلاعات همه بانک‌های ژن کشور است. قرار بود این کار در قالب پورتالی انجام و همه این اطلاعات در آن ثبت و نگهداری شود؛ این کار با هدایت و رهبری ستاد آغاز، اما به دلیل تغییر رویکردی در قانون متوقف شد.
به گفته او در حال حاضر ستاد توسعه زیست‌فناوری و دیگر دستگاه‌ها در تلاش هستند تا بهره‌برداری اقتصادی از بعضی ذخایر ژنتیکی را در اولویت قرار دهند تا با این کار گونه‌های ارزشمند ژنتیکی کشور را حفظ کنند. برخی از این گونه‌های گیاهی و جانوری شامل «مرغ بومی»، «گاندو»، «اسب کاسپین»، «کدو آجیلی»، «لارو کرم ابریشم»، «گردو ارقام چالدران، الوند، کاسپین و پرشیا» و «بز مرخز» می‌شود.
رئیس کارگروه زیست‌بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ادامه داد: سال ۹۶ تولید لارو کرم ابریشم را در دستور کار قرار دادیم، اما تنها به تولید آن بسنده نکردیم و کشورهای همسایه هم از این تولیدات بهره‌مند شدند. به دلیل بروز بعضی مشکلات از صادرکننده به واردکننده بدل شدیم و سال گذشته از ۴۵ هزار لارو توزیع شده در کشور تنها پنج هزار عدد از آنها تولید داخل بود و بقیه را از چین وارد کردیم.
آقایی همچنین بیان کرد: از دیگر گونه‌های جانوری در معرض خطر انقراض می‌توان به بز مرخز اشاره کرد که در تلاش هستیم تا با مطالعات بالینی، نسل آن را دوباره بازیابی کنیم؛ این کار را در مورد اسب کاسپین هم آغاز کرده‌ایم.
او در ادامه گفت: برای حفظ ذخائر ژنتیکی کشور باید تلاش کنیم؛ ذخائری که نقش ارزشمندی در توسعه کشور، رونق اقتصادی، بازیابی گونه‌های گیاهی و جانوری کشور و تضمین آینده نسل بعدی دارند.
به گفته دانشمندان اگر ذخائر ژنتیکی را از دست دهیم دیگر امیدی به افزایش جمعیت و تنوع ژنتیکی نیست. این کار در نهایت به انقراض نسل‌ها و گونه‌های مختلف جانوری گیاهی و حتی انسانی منتهی می‌شود.
نظر شما