به گزارش خبرنگار ایمنا، سی و سومین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان، از روز یکشنبه (۲۷ مهرماه) آغاز میشود. در این جشنواره تحت تأثیر پاندمی کرونا، رویدادهای جنبی به صورت مجازی برگزار خواهند شد اما برگزاری آن هنوز هم از اهمیت بسیاری در سینمای کودکان و نوجوانان برخوردار است. سینمای کودک در جوامع امروزی نقشی کلیدی را ایفا میکنند، زیرا میتوانند به شکلی جذاب و متناسب با دنیای کودکان، پیامهای مهمی را به این رده سنی حساس برسانند و در تربیت مناسب نسلهای آینده کمک کنند. با این حال به زعم برخی، نبود فروش مناسب این فیلمها در گیشه، سرمایه گذاران را از ورود به این سینما دور نگه داشته است و همین امر سبب شده تا فیلمسازان مستعد در این شاخه از سینما به ساختن فیلمهای کودک رغبت نداشته باشند تا تولید فیلمهای جذاب با پیامهای مناسب برای کودکان کمتر شود. در رابطه با این موضوع با اکبر خامین، تهیهکننده، کارگردان و نویسنده سینما گفتوگویی داشتهایم که در ادامه میخوانید:
به نظر شما جشنواره فیلم کودک تا چه اندازه در معرفی و رشد سینمای کودک، اهمیت و تأثیرگذاری دارد؟
برگزاری جشنواره در گذشته از اهمیت زیادی برخوردار بود و آثار بسیار جریانسازی در آن حاضر میشدند. در دورههای اول برگزاری جشنواره، فیلمهای بینالمللی بسیار خوبی در کنار فیلمهای ایرانی حاضر بودند؛ این اتفاق سبب میشد تا سینمای کودک ایران جان گرفته و آثار درخشانی همانند "باشو غریبه کوچک" در سینمای کودک ایران تولید شوند و قدرت این فیلمها به شکلی بود که چندین سالن سینما در آن سالها به اکران تخصصی فیلم کودکان اختصاص یافت. با این حال در سالیان اخیر کارآیی این جشنواره رو به افول رفته است و کیفیت فیلمهای حاضر در جشنواره کمتر شده است و این جشنواره تقریباً از سر وظیفه برگزار میشود. با این حال برگزاری این جشنواره بسیار بهتر از برگزار نشدن آن است و در آشنایی با فیلمهای کودکان تأثیرات خوبی برجای میگذارد.
از افت تولید آثار جشنواره در سالهای اخیر گفتید، دلایل آن را در چه چیزهایی میبینید؟
یکی از مهمترین دلایل افت تولید فیلمهای کودک، مسائل اقتصادی است؛ سرمایه فیلمهای کودک معمولاً برنمی گردد و باید منابعی آن را پشتیبانی کنند. این مسئله مختص ایران نبوده و در همه جای دنیا، نهادهای دولتی باید برای رشد سینمای کودکان تلاش کنند. یکی از ارگانهایی که میتواند در این امر کمک فراوانی بکند، آموزش و پرورش است که میتواند بچههای مدرسه را در زمانهای مناسب به تماشای فیلمهای کودک بنشاند. فیلمهای کودک ضررده هستند و همین امر، سرمایه گذاران را از این سینما دور میکند. البته از طرف دولت و به خصوص بنیاد سینمایی فارابی تلاشهایی می شود، اما این مسئله برای احیای سینمای کودک کافی نیست.
در گذشته برخی فیلمهای کودک مثلاً مدرسه موشها با فروش خوبی در گیشه همراه بودند، آیا میتوان گفت که فیلم با کیفیت هنوز هم میتواند در سینمای ایران موفق باشد؟
فیلمهای همانند کلاه قرمزی و مدرسه موشها استثنایی هستند که بیشتر از طریق تلویزیون به مردم معرفی شدند و سپس در گیشه سینماها، فروش خوبی را تجربه کردند. سرمایه گذاران در حال حاضر برای تولید فیلمهای کودک رغبتی ندارند و این فیلمها به طور کلی از سبد سینمایی مردم و از برنامههای دولتی و سازمان سینمایی دور هستند وگرنه میشد با تعاملات لازم از طرف این سازمانها و آموزش و پرورش، به احیای سینمای کودک کمک کرد. فیلمسازان خوبی در سینمای کودک و نوجوان داریم که تنها فیلمهای کودک میسازند و عملکرد بسیار خوبی در این زمینه دارند؛ با این حال در برخی موارد از طرف مسئولین مربوطه نیز رغبتی نشان داده نمیشود.
نظر شما در مورد برگزاری مجازی رویدادهای جنبی جشنواره چیست؟
برگزاری کارگاهها به صورت حضوری تأثیرات مثبت بیشتری نسبت به برگزاری این رویدادها به صورت مجازی دارد و احتمالاً از کیفیت این برگزاریها کاسته میشود؛ البته با توجه به اینکه در دوره فعلی، این اتفاق برای اولین بار رخ میدهد نمیتوان نظر قطعی داد و باید تأثیرات برگزاری مجازی جشنواره را پس از برگزاری آن بررسی کرد. اما معتقدم که برگزارکنندگان و دستاندرکاران جشنواره با برگزاری این رویدادها به صورت مجازی به طور کامل به هدف خود از برگزاری این کارگاهها نرسند.
تفاوت میان فیلم کودک و فیلم نوجوان را در چه چیزی میبینید؟
این تفاوت در مضمون فیلم است؛ از همان ابتدا که پروژه آغاز میشود تکلیف سازندگان برای رده سنی مناسب فیلم باید مشخص باشد. میان فیلمهای کودک و نوجوان مرز باریکی وجود دارد اما در فیلمهای خوبی که در جشنواره اکران شدند این تفاوت مشخص بود و فیلمهای کودک از نوجوان به راحتی تمییز داده میشد. مثلاً فیلمهای خارجی "بچههای خیابان" یا "لمپ" واقعاً شاهکارهای بزرگی بودند که در جشنواره فیلم کودک اکران شدند. بسیاری از فیلمسازان عرصه کودک و نوجوان ما، این مرز را میشناسند که میتوانند در صورت حمایت مناسب آثار هنری بسیار خوبی را خلق کنند.
یک فیلم کودک باید چه ویژگیهایی را دارا باشد؟
به عنوان یک مخاطب معتقدم که فیلم کودک باید کشش داشته باشد و رده سنی هدف خود را به سمت سینما جلب کند. در سینمای کودک باید جنبه سرگرمی غالب باشد چرا که لازمه انتقال موضوع و صحبت با کودکان، ترغیب شدن آنها به سمت فیلم است. آثار هنری خوبی در این ژانر داشتیم که کودکان را ترغیب نکرده است و نتوانسته پیام خود را به خوبی انتقال دهد. مسئله فیلم برای کودکان یا فیلم درباره کودک از اهمیت زیادی برخوردار است که مرز باریکی داشته و نباید با یکدیگر یکسان فرض شوند. سینمای مخصوص کودکان باید کاملاً مخصوص آنها باشد و فضای جذابی برای آنها رقم بزند. وقتی از سردر سینما تا فیلم اکران شده، همه برای کودک جذاب باشد شما میتوانید پیام خود را بخوبی به کودکان که جامعه هدف شما هستند منتقل کنید.
نظر شما