به گزارش خبرنگار ایمنا، سن سالمندی در کشورهای مختلف جهان متفاوت است، سازمان بهداشت جهانی ۶۰ سال را سن آغاز دوره سالمندی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران عنوان می‌کند. به واسطه شرایط حاکم هر روز که می‌گذرد سهم جمعیت سالمندان از جامعه ما بیشتر می‌شود.
آمار جمعیتی در استان‌های مختلف کشور متفاوت است و به طور کلی ترکیب جمعیتی ایران برخلاف دهه‌های گذشته دیگر چندان جوان نیست و قاعده این هرم جمعیتی، شاید نه چندان محسوس، اما به تدریج در حال کوچک‌تر شدن است که ترکیب جمعیت کشور را به سمت پیری می‌برد. بنا بر اعلام معاون توانبخشی اداره‌کل بهزیستی استان اصفهان در حال حاضر ۱۰ درصد از جمعیت کل استان سنی بیشتر از ۶۰ سال دارند و پیش بینی می‌شود این میزان تا سال ۱۴۳۰ به ۳۰ درصد برسد.
مسئله به اندازه‌ای جدی است که بر تدوین طرح‌های شهری و برنامه‌ریزی برای ارتقای آینده شهر نیز بیشتر از گذشته تأثیرگذار بوده است. با توجه به اینکه درصد جمعیت شهرنشین کشور نسبت به روستانشینان پیشی گرفته و شهروندان در یک شهر به واسطه مشغله زیاد و تغییر سبک زندگی، فرصت چندانی برای مراقبت از سالمندان خانواده خود ندارند لازم است که فرد سالمند با وجود همه ناتوانی‌های جسمی که اقتضای سن او است به راحتی و مستقلاً بتواند فعالیت‌های روزمره و مورد علاقه و در حد توانش را در محل سکونت خود انجام دهد و از جریان زندگی جا نماند.
لزوم دسترسی آسان سالمندان به خدمات شهری
فریناز مقتدری، کارشناس طراحی شهری معتقد است: سالمندان باید به امکانات و تسهیلات موجود در شهر دسترسی داشته باشند، آنها باید بتوانند از تمامی امکانات شهر استفاده و نیازهای خود را برطرف کنند.
وی خاطرنشان می‌کند: دریافت خدمات از راه دور با استفاده از نرم افزارها به تازگی در شهرهای ما رواج پیدا کرده است که این به معنای محروم کردن سالمندان به عنوان قشری از جامعه از برخی امکانات شهر است.
این کارشناس طراحی شهری تصریح می‌کند: باید بپذیریم که استفاده از این امکانات برای برخی افراد از جمله سالمندان دشوار است، در این صورت باید آموزش مربوطه ارائه شود یا طراحی نرم افزارهای ارائه دهنده خدمات شهری به نحوی باشد که استفاده از آن برای همه به راحتی امکانپذیر باشد، به علاوه بهتر است در کنار خدمات نرم افزارهای پیچیده، امکان خدمات رسانی تلفنی نیز وجود داشته باشد.
مقتدری می‌افزاید: به طور مثال برخی تاکسی‌های اینترنتی امکان تماس تلفنی را به خدمات خود اضافه کرده‌اند و استفاده از خدمات آنها صرفاً از طریق نرم‌افزار نیست، زمانی که این امکان به خدمات تاکسی‌های اینترنتی اضافه شد، بسیاری از افراد از جمله سالمندان شروع به استفاده از آن کردند در صورتی که قبل از آن پیدا کردن آدرس و انتخاب درست مبدا و مقصد برای این قشر از جامعه دشوار بود.
وی تاکید می‌کند: برخی دستگاه‌ها با صرف هزینه بسیار، ارائه برخی خدمات را الکترونیکی می‌کنند، اما در نهایت برخی افراد از جمله سالمندان در همین دوره کرونا، باز هم مجبور به مراجعه حضوری هستند.
این کارشناس طراحی شهری با بیان اینکه استفاده نرم افزارهای ارائه دهنده خدمات بانک و شهرداری بای سالمندان اصلاً ساده نیستند، ادامه می‌دهد: استفاده از تلفن‌های هوشمند بدون آموزش آن، کار ساده‌ای برای سالمندان نیست و اگر قرار است از امکانات جدیدی در شهر استفاده شود باید برنامه آموزشی برای تمامی اقشار از جمله سالمندان وجود داشته باشد.
مقتدری می‌گوید: آنها باید بتوانند به راحتی در شهر راه بروند، مانعی بر سر راه آنان نباید وجود داشته باشد؛ کف سازی‌ها به نحوی باید باشد که برای این قشر از جامعه مانعی برای تردد در شهر ایجاد نکند.
وی عنوان می‌کند: لازم است شهر، مسیرهایی با زاویه دید باز داشته باشد تا افراد بتوانند برای تغییر مسیر خود امکان تصمیم گیری سریع داشته باشند و مسیر به ناگهان تغییر نکند، رعایت نکاتی از این دست برای تسهیل تردد قشر سالمند جامعه باید در مقیاس‌های مختلف و متنوع مدنظر قرار بگیرد.
لزوم مشارکت سالمندان در برنامه‌های شهر
این طراح شهر اظهار می‌کند: از آنجایی که هر فرد با استفاده از تجربه زیسته‌ای که دارد نیازهایش را تشخیص می‌دهد بر این اساس لازم است که سالمندان نیز در فرآیند رسیدن به شهر دوستدار سالمند مشارکت داشته باشند، اما متأسفانه در کشور ما چندان به افرادی که در حوزه‌های سکونتی شهر زندگی می‌کنند توجهی نشده و سلامت شهروندان در فرآیند مداخلات شهری در نظر گرفته نمی‌شود.
مقتدری اظهار می‌کند: در حوزه‌های دیگر مثل تخصیص فضاهایی مناسب و ایمن برای کودکان و بانوان با اینکه نمودهای عینی کمتر داشته‌ایم، پیشرفت‌هایی حاصل شده و شروع به کار کرده‌ایم اما در حوزه سالمندان باید بیش از پیش اقدام کرد.
اصفهان شهر دوستدار سالمند می‌شود
ایمان حجتی، مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان در پیام توئیتری خود از پیوستن اصفهان به شبکه دوستدار سالمند خبر داد و گفت: اکنون ۸۳۰ شهر عضو شبکه شهرهای دوستدار سالمند هستند و اصفهان نیز به زودی به این شبکه جهانی می‌پیوندد.
مرتضی رشیدی، معاون اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی شهرداری اصفهان در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: انتخاب پنج منطقه در شهر اصفهان توسط تیم کارشناسی در دست بررسی است تا این مناطق تبدیل به فضاهای اجتماعی و فیزیکی شود که متناسب برای سالمندان باشد.
وی افزود: ما در تلاش هستیم تا در مناطق پایلوت این طرح را بررسی و سپس اجرایی کنیم، از مبلمان شهری تا المان‌های شهری و امکانات تفریحی و رفاهی در این مناطق برای سالمندان در نظر گرفته می‌شود تا در صورت موفقیت بتوانیم اجرای آن را در تمام شهر گسترش دهیم.
معاون اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی شهرداری اصفهان اضافه می‌کند: ما دنبال زیست‌پذیر کردن شهر هستیم. شهر زیست‌پذیر مخاطب خود را تفکیک نمی‌کند. در چنین شهری فضا و کالبد شهری متناسب با تمامی آحاد جامعه، کودکان، نوجوان، بانوان، آقایان، میانسالان، سالمندان، معلولین و جانبازان است و تامین رفاه همه آنها را مدنظر قرار می‌دهد.
مشارکت سالمندان در طرح به صورت مجازی دنبال می‌شود
رشیدی تصریح می‌کند: یکی از اصلی‌ترین مباحثی که ما دنبال آن هستیم، مشارکت‌جویی و مشارکت پذیری سالمندان در پیشبرد اهداف است، اما متأسفانه با توجه به شرایط کنونی جامعه و وضعیت شیوع بیماری کرونا، کار برای همکاران ما دشوار شده است.
وی ادامه می‌دهد: رعایت موارد لازم در جهت حفظ سلامت سالمندان، ما را دچار چالش کرده است و در تلاش هستیم که مشارکت سالمندان در این طرح، در حال حاضر به صورت مجازی باشد تا پس از رفع این بیماری، آنان مشارکت فیزیکی داشته و در پیشبرد اهداف سهیم باشند.
معاون اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان با بیان اینکه سالمندان گنجینه‌ای از تجربه و دانش هستند و می‌توانند ما را در رسیدن به اهداف یاری کنند، اظهار می‌کند: طرح جامعی که در پنج منطقه پایلوت شهر در حال آماده‌سازی است به صورت کامل تمامی ابعاد مختلف شهر دوستدار سالمند، اعم از فضاهای کالبدی، فضاهای اجتماعی و فضاهای فرهنگی را مدنظر قرار می‌دهد.
نظر شما